Разработка урока Калмыцкий праздник Цаган Сар

Благодаря этой рекламе сайт может продолжать свое существование, спасибо за просмотр.

Цә шиңгн болвчн Идәни дееҗ болдг …

Цәәг әмтн ик гидгәр күндлдг заңшалта.

Киитн үвлин салькнд, шатсн халун нарнд …

Ууҗ ханшго хальмг цәәһәсм … Би хальмг цә чаннав, Бәкрснә икинь һалд нернәв. Хамгин агч ааһс дүүргнәв, Хәәртә үүрмүдән цадтлнь тоонав. Хоньна Мууда

Өрүн чансн цәәһәр дееҗ бәрдмн.

Күүнд цә өгхләрн, ааһиг хойр һарарн бәрх кергтә. Цә бүтн, кемтрхә биш ааһд кедмн. Цальгрулл уга, невчк дунд кех кергтә.

Ааһин ам чавчҗ бәрх зөв уга. Хәәс дүүргәд чандг Хәәртә хальмг цә. Толһан өвдкүр уурадг Тоста хальмг цә. (Бадмин С.)

Цә ууҗасн күн йөрәл тәвдг.

Цәәһин йөрәл. Хальмг цәәһәрн Хотын дееҗ кеҗ, Хуучн җилән давулҗ, Шин җилән тосый! Ончта цәәһәрн дееҗ бәрҗ, Окн теӊгртән оларн шүтий! Зандрсн цәәһәрн Дееҗән бәрҗ Зулан сәәнәр кеҗ, Домбрин айсан җиӊнүлий! Амтта цәәһән ууҗ Амн үгән күүндҗ, Амулӊ менд цуһар Амрч җирһцхәй! Ончта цәәһәрн дееҗ бәрҗ, Оларн икчүдән күндлҗ Окн Теӊгртән шүтий!

«...она стоит особняком в истории нашей планеты. Нет природного тела, которое могло бы сравниться с ней, по влиянию на ход основных, самых грандиозных геологических процессов. Нет земного вещества – минерала, горной породы, живого тела, которое её не заключало бы. Всё земное вещество ею проникнуто и охвачено».

Хальмг цә ДӨРВЛҖН: утдан 36 сантиметр, өргндән 16 сантиметр, зузандан 4 сантиметр, чивхәрн 2 килограмм 10 грамм болна

Ямаран бәәдлтә, альд урһна? Цәәһин уул һазр – Өмн (Деед)-Барун Китд орн-нутг, энүнә тууҗ 6 миӊһн җилин туршарт бәәсмн. Тан династин цагт чигн цә алдршсн бәәҗ. Китд болн Иньд орн-нутгт цәәг олар урһана. Көк, хар цәнь каӊкнсн сәәхн үнртә болна. Цейлон арлд бас сән цә урһагдна. Үндстн болһн цәәг эврә авъяс-заӊшалар чанҗ эдлнә. Зуг күн болһна өрүн хот цәәһәс эклнә.

Зать – оньдин көк кевәр бәәдг, 10-15 үлү метр өндртән, нигт намчта урһа модн. Модна орань – ноһан, дорак хамтхаснь – цаһавр өңгтә болна. Җилин эргцд эн урһа модн цецглнә. Модна земшнь утдан 9 см, шар өңгтә, нег үрстә болна. Тер үрсинь хальмгуд зорад, цәәд тәвдмн.

Үсн – хамгин хәәртә шиӊгн бодьс. Үснәс әмтн тос, өрм, тарг, аадмг кенә. Үсәр цәәһән үслнә, боорцг кенә. Күүкдт бичкнәснь үс уулһад дасххла, тедн баһар гемндмн, - гиҗ көгшн улс келдг бәәсмн. Ода шимтә үсн керглгдхш, лавкас цуһар шалдрӊ үс хулдҗ авад ууна, тернь күүнд харш болна. Үсәр әмтн хаш чана, тиим хот шимтә әмтәхн болҗ медгднә. ҮСН

Үкрин тосн угаһар хальмг улс бәәҗ чадхш, юӊгад гихлә цә тосн угаһар шим уга болҗ медгднә. Боорцг шархларн, хаш чанхларн бас тос тәвнәвидн. Тосн әмтнд туста хотн, бичкдүд царцсн цагт көгшәс бүлән уснд тос тәвәд уулһна. Тосн кесгтән үрхш, тегәд кезә болвчн терүг эдлҗ болҗана ТОСН

Хальмг улсин цәәһин йослл Китд улсин цәәһин йослл Англь улсин цәәһин йослл

Тәәлвртә туульс Өӊгинь ясдг өл буурл Амтинь ясдг амр цаһан Таалинь хәәдг тарһн шар

Усн мет шиӊгн Шикр мет әмтәхн Буслҗах уснд орна, Бийән шаталго һарна. Халун цә самрна, Хот түгәчкәд амрна.

Менд амулӊ бәәхитн Олн Деедс Бурхд өршәтхә!