Презентация по татарской литературе на тему Р.Хафизова Кашкарыйлар озын гомерле

Китап укучылар конференциясе Роза Хафизова «Кашкарыйлар озын гомерле» Төзеделәр: Курмаева Р.Р. Шакирова Г.М. 2015 ел

(1929– 2005) күренекле татар балалар язучысы. Роза Сәет кызы Хафизова

Благодаря этой рекламе сайт может продолжать свое существование, спасибо за просмотр.

Биография 1929 елның 6 февралендә Татарстанның Бөгелмә шәһәрендә хезмәткәр гаиләсендә туган. 1947-1951 елларда Казан дәүләт университетының татар филологиясе бүлегендә югары белем ала. 1951-1952 елларда Төмән өлкәсенең Тубыл шәһәрендәге урта мәктәптә татар теле һәм әдәбият фәннәрен укыта. 1952-1960 елларда ул «Яшь сталинчы» (хәзерге «Татарстан яшьләре»), «Сталин байрагы» (Чистай өлкә газетасы), аннары Казандагы күп тиражлы завод газетасы редакцияләрендә әдәби хезмәткәр, Татарстан китап нәшриятында мөхәрир булып эшли. 1962-1986 елларда, «Ялкын» республика татар балалар журналының баш мөхәрире була. Роза Хафизова 2005 елның[ 20 август]ында вафат була.

Иҗат «Кыңгыраулар җыры» «Курай-малай маҗаралары», «Кирлемән», «Әкиятләр», «Без әле кайтырбыз», «Сак-Сок тавышы», «Киек каз юлы», «Актәпи ник моңая», «Карурманда ниләр булмас» кебек китаплары яшь укучылар арасында популярлык казана.

Р.Хафизованың иҗаты турында каләмдәшләре “Кирлемән” – язучының иң матур әкияте. Җәвад Тәрҗеманов, язучы. Астрид Линдгренның – Карлсоны, Алексей Толстойның – Буратиносы булган кебек Р.Хафизованың да Кирлемәне бар. Эльмира Закирова, журналист.

Әсәрнең сюжеты Роза Хафизованың “Кашкарыйлар озын гомерле” дигән әсәре Тәнзилә исемле кыз исеменнән сөйләнелә. Тәнзилә әнисе, әтисе, ике игезәк энеләре – Закир һәм Шакир белән Шушма елгасыннан ерак түгел урнашкан Сарайлы авылында яши. .

Образлар системасы: Тәнзилә Кызга 11 яшь, ул 5 нче сыйныфта белем ала. Бик матур итеп шигырь сөйли белә. Кызның 2 дус малае бар: Закуан белән Салих. Уку буенча Тәнзилә Закуаннан үрнәк алырга берничә тапкыр үзенә сүз бирә.

Җәй башында өч дусны: Тәнзилә, Закуан, Салихны “Артек” районы пионер лагерена җибәрәләр. Ләкин озакламый сугыш башлана.

Зиләне һәм аның дусларын кире өйләренә алып китәләр. Авылда алар көн дә басуда киндер чүпләргә йөриләр. Тәнзилә эшләргә дигәч тә баш тартмый, әбисе сүзен дә бик яхшы тыңлый, ялкау да түгел үзе.

Озакламый Зиләләрнең гаиләсе дә әтиләрен сугышка озата. Зилә әтисен бик нык сагына. Әтисен төшләрендә күрә. Хәтта күзенә дә күренә башлый ул аның.

Закуан – Тәнзиләнең дусты Закуанның да әтисе фронтта, хужалыктагы барлык эшләр дә әнисе белән аның өстенә калган. Малай бик эшчән, әдәпле. Сугыш башлангач, колхоздан малайларга ат бирелә. Алар тырмага йөриләр чәчүлек орлык ташыйлар,фронтка ипи-икмәк әзерлиләр.

Салих – Тәнзиләнең дусты Салих-Тәнзиләнең якын дусты. Ул аннан бер сыйныфка югарырак, алтынчы сыйныфта укый. Салих та авылдагы башка кыз һәм малайлар кебек баса чүпли, җирдә калган башакны җыя, бәрәңге ала, яз көне кырда калган саламны яндыра, ат белән симәнә ташый.

Эшләп аргач...

Мәдинә Мәдинә киенергә, ясанырга ярата. Аның матур буласы килә. Шуңа күрә ул чәчләренә төрле тасмалар тага. Аның нечкә күңелен беркем дә күрми.

Хәниф Хәниф белән Тәнзилә бер-берсен ошатып йөриләр. Биш яшеннән бөтен авылны бер итеп айкап йөрергә яраткан өчен аңа Зимагур дигән кушамат такканнар. Хәниф бик акыллы һәм ярдәмчел.

Лора Сугыш башланып озак вакыт та үтми Салихларга кунаклар кайта. Алар: Зина апа һәм аның кызы Лора. Лора төрле чәчәкләрне, бигрәк тә кашкарыйларны ярата һәм алар белән соклана.

Тәнзиләнең әбисе - Миңкамал Ягымлы, оныкларын ярата торган, сөйкемле “ак” әби ул. Тәнзилә дә үз әбисен бик ярата. Әсәрдә “әбием безне ишекне ачып, елмаеп каршы ала”- ди ул. Әбигә өч оныкны карау, үстеру җиңел булмый, ләкин ул барысын да сабыр гына җиңә.

Зина апа– Лораның әнисе Сугыш башлангач кызы Лора белән ул татар авылына, иренең туган авылына, көч-хәл белән кайтып җитә. Ул әтиләрен югалткан балаларның күңеленә изгелек орлыклары чәчә. Балаларны чәчәкләр яратырга өйрәтә.

Әхсәнә Ул якынча унтугыз яшьлек унынчы сыйныф укучысы. Аның да Зина апа шикелле озын чәчләре була. Ләкин сугышка киткәндә, ул аларны кисеп калдыра. Әхсәнә - изге күңелле, чибәр, сөйкемле.

Сугыш фаҗигасе Авылда иң беренчеләрдән булып, Габдрахманның әтисенең һәлак булуы турында похоронный килә. Шул хәбәрдән соң Габдрахманның әнисе бөтенләй авырып китә. Сугыш Габдрахман һәм аның эне-сеңелләрен әтисез генә түгел, әнисез дә калдырды.

Габдрахманнар гаиләсенә килгән фаҗига Сезнең әтиегез Хөснетдин батырларча һәлак булды. 1941 ел