Презентация на тему Қос сөздер

Қос сөз. Қайталама қос сөз. Ойын сабақ. 6- сынып

Сабақтың грамматикалық тақырыбы: Қос сөздер. Қайталама қос сөздер. Лексикалық тақырыбы: Қазақтың ұлттық ойындары.

Благодаря этой рекламе сайт может продолжать свое существование, спасибо за просмотр.

“Ақ боран және жайдары жаз” ойыны Наурыз мейрамында осы ойын екі жақтың тартысы арқылы ойналып, келе жатқан жаздың жайдары немесе салқын болуын болжаған. Мерекеге жиналғандар екітопқа бөлініп,бірі- “Ақ боран”, екіншісі- “Жайдары жаз” тобы болған Әр топ ойын басталмас бұрын, өздерінің ішінен әр түрлі өнер түрінен ойыншыларын дайындап, сайлап алады. Ойынды бастамастан бұрын әр топтың ақсақалдары бір-біріне бата берген. Ойынның әр түрінен жеңген сайын әр топ өзінің саялы бәйтерегіне ақтық байлап отырған. Ойын соңында жеңген топтың атауы арқылы алдағы жаздың қандай боларын болжаған.

І топ: “Жарқын болашақ” ІІ топ: “Бақытты ұрпақ”

“Бата” “Ізгі тілек”

Үй тапсырмасы: “Аударыспақ”

Дара сөз, күрделі сөз деген не? Сөздер құрамы жағынан нешеге бөлінеді?

Күрделі сөздерді ата. Біріккен сөздер деген не?

Кіріккен сөз дегеніміз не? Аң – құс, жәндік, өсімдік атауларына мысалдар келтір:

Географиялық атауларға мысалдар келтір. Кісі аттарына мысалдар келтір.

1. Дене мүшелері атауларына мысалдар келтір. 2. Ойын атауларына мысалдар келтір.

Ән-күй, өлең аттарына мысалдар келтір. Мезгіл атауларына мысал келтір.

Қоғамдық өмірге тұрмысқа байланысты атаулар. Белгісіздік, болымсыздық мәндегі атаулар

Үй тапсырмасын қорытындылау: “Ақсүйек” ойыны (семантикалық карта)

№ Мысалдар Қысқарған сөз Біріккен сөз Қос сөз Тіркескен сөз 1 Бүгін 2 БҰҰ 3 Қара көк 4 Әке-шеше

Жауаптары № Мысалдар Қысқарған сөз Біріккен сөз Қос сөз Тіркескен сөз 1 Бүгін + 2 БҰҰ + 3 Қара көк + 4 Әке-шеше +

Жаңа сабақ: “Асық” ойыны

Қос сөз Қайталама қос сөз Қосарлама қос сөз

Сөздердің қосарланып немесе қайталанып айтылуынан жасалған сөздер қос сөздер деп аталады.

1. Көре – көре көсем боласың, Сөйлей – сөйлей шешен боласың Түбірдің түгелдей қайталануы арқылы жасалады.

2. Анасы мен баласы жүзбе-жүз көрісті. Бір сыңары қосымшалы, бір сыңары қосымшасыз бір түбірдің қайталануы

3. Барар –бармасымды Құртқа біледі. Бір түбірдің әр түрлі қосымша жалғанып қайталануы арқылы жасалады.

4. Апасы үйге ет-мет, шай-пай сияқты азықтарды ала келіпті. Екінші сыңары бірінші сыңарына еліктеу мәнінде жұмсалуы арқылы жасалады.

5. Түнге қарай ауа райы бұзыла бастады, артынша найзағай жарқ-жұрқ етіп Үрейді ұшырды. Еліктеуіш сөздің екінші сыңары кейбір дыбыстық өзгерістерге ұшырап жасалуы.

6. Алма бағында қып-қызыл алмалар үлбіреп пісіп тұр. Түбір сөздің алдынан күшейткіш буын қосылып айтылуы

“Қыз қуу” ойыны Жаттығу жұмысы

88-жаттығу Берілген сөздерден сөйлем құрап, қос сөздердің қалай жасалғанын айт. Дүркін-дүркін, қолма-қол, көзбе-көз, жалт-жұлт, өзінен-өзі, қараптан-қарап, жымың-жымың, қараң-қараң, мөлт-мөлт, тарс-тарс.

Айтыс 89-жаттығу

89-жаттығу Суретке қарап, әңгіме құра

“Тақия тастамақ” Бір оқушы қос сөздің бір сыңарын айтады, екіншісі жалғасын тауып, қалай жасалғанын айту керек.

“Соқыртеке” Тақтада жазылған сөздерді қайталап айту:

Алыс-жақын, үп- үлкен, түйе-мүйе, аузы-аузына, ат-мат, алпамсадай-алпамсадай, Екібастұз, Катонқарағай, сары май.

“Күш сынасу” Деңгейлік тапсырмалар

20 пұт 10 пұт 5 пұт Қызыл- сөйлем мүшесіне талдау Сары- дыбыстық талдау жасау Көк- түбір мен қосымшасын ажырату

“Сыйқырлы қоржын” ойыны Графика- лық диктант

Графикалық диктант - .

Қортындылау: “Саялы бәйтерек аясында”

Қос сөз дегеніміз не? Қос сөздер нешеге бөлінеді Қайталама қос сөз деген не? «Тау-тау» қалай жасалған? «жүзбе-жүз» қалай жасалған? «Орынды –орынсыз» қалай жасалған? «Ет-мет» қалай жасалған? «Жалт-жұлт» қалай жасалған? «Қып-қызыл» қалай жасалған? Біріккен сөз дегеніміз не? Елтаңбаның авторы кім? Тудың авторы кім? Әнұранның авторлары кімдер?

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының авторы

Қазақстан Республикасының мемлекеттік туының авторы

Әнұранның авторлары

Үйге тапсырма: Қайталама қос сөздер, 91-жаттығу

Бағалау

Назарларыңызға рахмет