Фольклор Бишек җырлары Презентация ученика Сабирова Амира к уроку ФГОС

Бишек җырлары Әлмәт шәһәре МБББУ “20 нче гомуми урта белем бирү мәктәбе” 5 нче А сыйныфы укучысы САБИРОВ ӘМИР Консультант : Рәшитова Нәзифә Мөхлисулла кызы

Эзләнү-тикшеренү эше Тикшеренү эше татар халык авыз иҗатының иң күркәм жанры – бишек җырлары турында. Бишек җырлары барыбыз өчен дә кадерле мирас. Халыкның мирасын барлау хезмәтемнең актуальлеген билгели. Тикшеренү объекты булып төрле типтагы бишек җырлары тора. Хезмәтемне укытучылар һәм балалар бакчасында тәрбиячеләр дәресләрдә һәм сыйныф сәгатьләрендә куллана алалар. Бу хезмәтемнең практик яктан кыйммәтен күрсәтә. мнң

Благодаря этой рекламе сайт может продолжать свое существование, спасибо за просмотр.

Бишек Җырлары

Бишек җыры Ана - Бөек исем! Нәрсә җитә ана булуга . Хатыннарның бөтен матурлыгы, Бөтен күрке - ана булуда. Һади Такташ

Тема : Бишек җырлары Максат : Бишек җырларының фольклорның иң борынгы жанр икәнлеген ачыклау. Бурыч : Бишек җырларын өйрәнү. Анага карата мәхәббәт хисләре тәрбияләү. Ананы олылыйк.

Бишек җырлары Гипотеза Барлык халыкларның фольклорына хас Ул көйле җыр яки көй генә. Аны бала йоклатыр өчен кулланалар. Бишек җырларында ананың балага мәхәббәте, өмете, теләкләре чагыла. Ул фольклорда иң онытылган , ләкин бик мөһим жанр.

Бишек җыры Бала дөньяга килү белән, иң беренче, әнисенең назлы карашын сизә, аның «бәбием» дигән назлы сүзен, аннары аның бишек җырларын ишетә. Бу җыр баланы еракларга- еракларга алып китә. Элек бишек җырлары буыннардан- буыннарга тапшырылып килгән. Ә бүген яшь аналар балаларына бишек җырларын җырламыйлар. Сәбәбе бер генә, аның эчтәлеге белән кызыксынмыйлар. Ә җыр бала өчен бик кадерле , чөнки аны йомшак тавышлы ана көйли. Бала җыр аша анасы белән “сөйләшә”. “Серләшә” Халык авыз иҗаты җәүһәрләренең бу төре нәни кешегә көч бирә, аны халкы белән таныштыра. ыы

Бишек җыры фольклорның борынгы төрләренең берсе. Балаларны йоклатыр өчен барлыкка килгән көй яки җыр. Күбесенчә аны бала бишеге янында ана көйли яки җырлый. Әни кеше бала тибрәткәндә салмак кына яңгырый торган, матур сүзле җырлар җырларга икәнлеген тоя. Бишек җырлары ананың үзенчәлекле догасы ул.

БИШЕК ҖЫРЫ БАРЛЫК ХАЛЫКЛАРДА ДА БАЛАНЫ ЙОКЛАТЫР ӨЧЕН ХЕЗМӘТ ИТӘ. Халыклар фольклорында бишек җырларын башкару өчен уен коралларының булуы мәҗбүри түгел, тавыш һәм моң җитә. Татар халык фольклорыннан : Улым, улым, улкаем! Улкаем, солтанкаем! Күктәге йолдызкаем, Йомшагым, куянкаем. К

Бишек җыры Габдулла Тукай әсәре Бала туды. Дөньяга яңа кешеә килде. Өйгә, гаиләгә ямь, юаныч, бәхет – сөенеч өстәлә. Йокла, углым, йом күзең Гыйззәтем син, кадрем син, Йом, йом күзең, йолдызым, Минем йөрәк бәгърем , син Кичтән йокың кала да, Куанычым, шатлыгым, Еглап үтә көндезең. Тик син минем, синсең, син!

«Пропой» Рус фольклорыннан Баю — баю — баюшки, Да прискакали заюшки Люли — люли — люлюшки, Да прилетели гулюшки. Стали гули гулевать Да стал мой милый засыпать Вы коты, коты, коты, У вас желтые хвосты. Вы коты, коты, коты, Принесите дремоты

Бишек җыры Дәрдемәнд шигыре Ана баласын назлап, иркәләп нинди генә матур, иркәләү сүзләрен әйтми. Кыйгач кашым, Алмакаем, Асыл ташым! Аппаккаем, Йоклаек икәү! Йоклаек икәү! Йокла, иркә, Йокла, иркә, Йокла, бәбкә, Йокла, бәбкә, Бәүкәй, бәллү- бәү! Бәүкәй, бәллү- бәү!

Автор текста: Яковлев Ю.  Композитор: Крылатов Е.  Аюның бишек җыры Ложкой снег мешая, Ночь идет большая, Что же ты, глупышка, не спишь? Спят твои соседи Белые медведи, Спи скорей и ты, малыш. Мы плывём на льдине, Как на бригантине, По седым, суровым морям. И всю ночь соседи, Звездные медведи Светят дальним кораблям.

Бала тормышында бишек җырлары Нәтиҗә Бишек җырлары халык хәтер сандыгында күп гасырлар дәвамында тупланып безнең көннәргә кадәр килеп җиткәннәр. Бу җырларда аналарның ышанычлары, баласын игелекле, мәрхәмәтле итеп күрү теләге чагыла. Бишек җырлары баланы тынычландыру, тирбәтеп йоклату өчен хезмәт иткән. Ул барлык халыкларның фольклорында бар. Бишек җырларына мәшһүр татар классиклары Дәрдемәнд, Нәҗип Думави, Габдулла Тукай да мөрәҗәгать иткән. Ана телендә яңгыраган бишек җырлары- бернәрсә белән алмаштырмаслык хәзинә ул. Бишек җырлары – бала тормышында беренче музыкаль әсәр. Әнисенең изге теләкләрен тыңлап, бала кешеләргә ихтирамлы булырга өйрәнә.

Бишек җыры Кулланылган әдәбият : 1.Татар халкының йолалары /Казан, “Рәннур”, 2002. 2. Такташ, Һ.Х. Әсәрләр / Һади Такташ .- Казан : тат.кит.нәшр., 2010. 3. Габдулла Тукай Әсәрләр /Габдулла Тукай10 -Казан :Тат.кит.нәшр. 2011. 4. Интернет-ресурслар.