Презентация С.Торайгыров по казахской литературе (8 класс)

Шәкәрім Құдайбердіұлы ақын прозашы аудармашы философ тарихшы композитор

Шәкәрімнің шығармалары Өлеңдері: «Кел, жастар, біз бір түрлі жол басталық!», «Жастық туралы», «Кәрілік туралы», «Өмір», «Жолама қулар маңайға», «Адамдық борышың», «Насихат» Дастандары: «Қалқаман-Мамыр», «Еңлік-Кебек», «Ләйлі-Мәжнүн» Мысалдары: «Ақылшы торғай», «Қанішер мен бөдене», «Қасқыр, түлкі, бөдене»

Благодаря этой рекламе сайт может продолжать свое существование, спасибо за просмотр.

СҰЛТАНМАХМҰТ ТОРАЙҒЫРОВ (1893-1920)

1.Не білемін? 2.Не білдім? 3.Нені білгім келеді?

С.Торайғыров – қазақ халқының ХХ ғасыр басындағы аса көрнекті ақыны, ғажап ақыл–ойшысы. Ол – ұлы Абай дәстүрін жалғастырушы. Абай ашқан поэтикалық мүмкіндікті өзі өмір сүрген қоғам шындығын, қайшылығын бейнелеуге еркін де кең пайдаланған шебер. Сұлтанмахмұт өлеңдегі Абай өрнегін шебер пайдаланушы емес, өзінің ақындық қуат–дарынымен жаңалаушы, ілгері дамытушы. Ол – қазақ халқының ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті аталатын тұтас дәуірдің айырықша ірі тұлғасы. Бейсенбай Кенжебаев

Сұлтанмахмұт Торайғыров 1893 жылы 28 қазанда Омбы уезінің Қарауыл Шабар ауылында (қазірігі Ақмола облысы Көкшетауға қарасты Қызылту ауданы), кедей отбасында дүниеге келген. Анасынан ерте айырылған ақын жетімдік зардабын көп тартады. Балалық, жастық шағы Баянауылда өтеді. Ақын 27 жасында 1920 жылы 21 мамырда ауыр науқастан қайтыс болады. Өзінің қысқа ғана тағдырында ақын биік арман, биік мақсатты арқалап, ғұмыр кешті. «Шындықтың ауылын» іздеді, күн болып надандықты ысырып, халқына бақыт әкелмекші болды.

Өмірінің туы етіп білім алуды, оқуды көтерген ақын, тұрмысының қиыншылығына қарамастан білім жетілдірумен болады. «Шәкірт ойы» деген өлеңі ақынның өмірлік қағидасындай: Қараңғы қазақ көгіне Өрмелеп шығып күн болам. Қараңғылықтың кегіне Күн болмағанда кім болам?

Кейіпкер қандай адам?

Әдебиет теориясы Сөздерді қарама-қарсы мағынада, кекесін мағынада қолдану ирония деп аталады. «Бұрынғы атамызға сыйға берген, Біздерде мынадай бар, мынадай бар». Ол рас, аталарың шенге алыпты, Арзан ғып, қымбат емес, кемге алыпты. Көркем шығармаларда өмірдің, адамдардың жағымсыз жақтары мен қылықтарын күлкі ете мысқылдай суреттеуді сатира деп атайды. Дедім мен: «Құтты болсын шекпеніңіз, Артқыға қандай егін еккеніңіз? Жусақ та денемізден кетер емес, Сондағы тұқым шашып сепкеніңіз».

«Дыбыстар сөйлейді» С- , Ұ- , Л- , Т- , А- , Н- , М- , А- , Х- , М- , Ұ- , Т- .

С-саңлақ, Ұ- ұлағатты, Л- лайықты, Т-талғампаз, А- арлы, Н- намысты, М-мақсатшыл, А-айбынды, Х-халықшыл, М- махаббатты, Ұ- ұлы, Т- талант.

Павлодар қаласындағы Сұлтанмахмұт Торайғыровқа арналған ескерткiші

Сұлтанмахмұт Торайғыров Шәкәрім Құдайбердіұлы

Үйге тапсырма: Сұлтанмахмұт Торайғыровтың «Шілде» өлеңін оқу. 77- беттегі тапсырмаларды орындау, Ирония мен сатираға мысалдар жазып келу.