Презентация по казахскому языку на тему 5 класс Етістіктің түрленуі

Қазақ тілі Сабақтың тақырыбы: “Етістіктің түрленуі”

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға етістіктің түрленуі туралы, яғни шақтары туралы түсінік беріп, таныстыру. 2. Оқушылардың ойлай қабілеттерін дамытып, сөздік қорларын молайту. 3. Патриоттық сезім, өз Отанына деген сүйіспеншілікті, табиғатты қорғай білуге тәрбиелеу. Сабақтың мақсаты:

Благодаря этой рекламе сайт может продолжать свое существование, спасибо за просмотр.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ. Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап, топтастыру, тірек сызбалар арқылы түсіндіріп, әңгімелеу Сабақтың көрнекілігі: слайдтар, тірек сызбалар, “Кім жылдам” ойыны, суреттер, семантикалық карта

Сабақтың ережесі Белсенді қатысу Тыныштық сақтау Бірін-бірі тыңдау Ойын ашық айту Бір-бірін сынамау Ынтымақтылық

Адамдардың арасындағы сыйластықты, бір-біріне деген құрмет пен қамқорлықты білдіретін, үй иесінің адамгершілігін, имандылығын айқындайтын ұлттық салт-дәстүріміз – қонақжайлылықтың негізгі белгілері бар. Олар: адамдарды тіліне, дініне, ұлтына бөлмей, құрметпен қарсы алып, достық ықылас көрсету, адал ас-дәмін ұсыну. Қазақ халқының қонақ-жайлылық қасиеті мен дәстүрі қай заманда да шетелдік саяхатшылар мен ғалымдарды қатты таңқалдырғаны тарихта жазылып қалған ақиқат. Этнографтардың, көнекөз қариялардың айтуынша, дәстүрлі қазақ қоғамында әкенің балаға қалдыратын мұрасының белгілі бір бөлігі міндетті түрде қонаққа тиесілі «енші». Қасиетті қазақ даласындағы кез-келген жолаушының кезіккен ауылдан тамақтанып, шөлін қандырып, тынығып алуына құдайы қонақ ретінде қақысы бар. Ал әрбір үй қонақты ақ пейілімен қарсы алып, сыйлап, құрметтеп шығарып салуға тиісті.

Мәіндегі етістіктердің шақтарын анықтаңдар Осы шақ Өткен шақ Келер шақ

Ойын «Кім шапшаң» Сөздер жиынтығы: ақпарат, шыны, арба, қала, ана, аспаз, сұлы, аңшы, ақпан, сабақ, арман, ата, құлын, үлкен, апта, маса, арна

Қайталау – білім анасы Әр топ өз топтарының атына фонетикалық талдау жасайды. 2.Тест тапсырмасы

Жауаптар 1 нұсқа 2 нұсқа 1.А 1.А 2.В 2.В 3.С 3.Д 4.Д 4.В 5.С 5.А 6.А 6.В 7.А 7.В 8.Е 8.В 9.Е 9.В 10.8 10.А

Сөйлеп тұрған сәтке байланысты қимылдың өту кезеңін білдіру етістіктің шағы деп аталады.

Морфологиялық талдау Қыран: барғанмын жазып отыр Сұңқар: оқырсың келіпті Тұлпар: бардым сөйлеп отырғансың

Етістік шақтарының жасалуы Есімше: өткен шақ есімшелер -ған, -ген, - қан,- кен, - ша, - ше, -дық, - дік, - тық, - тік, - дай, дей, - сы, - сі Осы шақ есімшелер - атын,- етін,-йтін,-йтын. Келер шақ есімшелер: -ар,-ер,-р,-мақ,-мек,- бақ, - бек, -пақ, - пек Көсемше: өткен шақ көсемше - ып, -іп, -п. Осы шақ көсемше - а, - е, - й. Келер шақ көсемше: - ғалы, -гелі, - қалы, - келі, - ғанша, - генше, - қанша, - кенше

Етістік шақтарының жасалуы Етістіктің шақтары есімше, көсемше тұлғалы етістік түбіріне -ды, -ді, - ты, -ті, және –мақ, - мек, - бақ, - бек, - пақ, - пек жұрнақтарының жалғануы арқылы жасалады.

Шақтық мағынаны білдіретін етістік көбінесе жіктеліп келеді де, сол арқылы жақтық мағына береді. Жіктік жалғау шақ көрсеткіштерінен (есімше, көсемше және арнайы шақ жұрнақтарынан) кейін жалғанады. Мысалы: оқы-ған-мын, бар-ып-ты, бар-мақ-сың Сөйлеп отыр-ған-сың. (көмекші етістік) Жазып отыр-ған-мын.

Етітіктің шағы Өткен шақ – сөйлеп тұрған сәттен бұрын болып кеткен қимыл, іс-әрекет Мысалы: Мен жазда Астана қаласына бардым. Осы шақ -сөйлеп тұрған кезде болып жатқан қимыл, іс-әрекет Мысалы: Аслан хат жазып отыр Келер шақ – сөйлеп тұрған кезде әлі болмаған, бірақ кейін болуға тиісті қимыл, іс-әрекет. Мысалы: Асан ертең нағашы атасына бармақ.

Оқулықпен жұмыс. 123 жаттығу Осы шақ Өткен шақ Келер шақ

Оқулықпен жұмыс. 123 жаттығу Осы шақ Өткен шақ Келер шақ ұшып келеді Шашып тұр тіккенбіз Тыңдадым Қонды Шықтым Жүгірдім Құрып кеткенбіз Кіріп кетіпті

Сабақты бекіту Семантикалық карта Мысалдар Осы шақ Өткен шақ Келер шақ Жыртып жүр Жазып отыр Барар Келмекші Айтыппын Оқыған едік Келесіңдер Барғанмын Келіп отыр Келіп кетпек

Сабақты бекіту Семантикалық карта Мысалдар Осы шақ Өткен шақ Келер шақ Жыртып жүр + Жазып отыр + Барар + Келмекші + Айтыппын + Оқыған едік + Келесіңдер + Барғанмын + Келіп отыр + Келіп кетпек +