- Учителю
- Программа спецкурса 'Сәндік қолданбалы өнер' для учащихся 5-8 классов
Программа спецкурса 'Сәндік қолданбалы өнер' для учащихся 5-8 классов
5 - 8 сыныпқа арналған
«Сәндік қолданбалы өнер»
таңдау курсының бағдарламасы
Технология пәні мұғалімі:
Ахметова Айгуль Базылкаримовна
«Сәндік қолданбалы өнер» тақырыбы бойынша 5-8сынып
оқушыларына арналған технологиядан таңдау курсының
бағдарламасы.
Түсініктеме хат мазмұны
Қазіргі кезде елімізде ұлттық кұндылыктардың қайта өркендеуіне жол ашылды. Н.Назарбаевтың "Қазақстанның болашағы қоғамның идеялық бірлігінде, еңбегіндегі "Мәдени дәстүрлер қашанда әлеуметтік қайта түлеудің қайнар көзі болып келді. Қазақстанда ұлттық өнерді, мәдениетті дамытуға барынша қолдау жасалып отыр "деп көрсетілген.
Ғасырдан-ғасырға, ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан ата дәстүрі халықтық өнер желісін үзбей, халқымыздың асыл мұрасы ретінде бағалап, оларды көздерінің қарашағындай сақтап, ілгері дамытып өркендету - өнегелі іс.
Оқушылардың кәсіби шеберліктерін жетілдіре отырып, жаңа технологиялық әдістерді қолдану, жас ұрпаққа сапалы да терең білім беру арқылы оқу-тәрбие үрдісінде жоғары нәтижеге жету - біздің басты міндетіміз.
Осы тұрғыдан қарастырғанда халықтың дәстүрлі өнер түрлерін жинақтап зерделеу, оның айналасындағы тәлім-тәрбиесі мол тәжірибесі негізінде жас өспірімдерді тәрбиелеу бүгінгі күннің талабы саналады.Бұл мәселе білім берудің түрлері мен әдістерін жаңарту, әрбір оқушының шығармашылық қабілетін барынша дамыту, ұлттық өнердің түрлі жанрларын, сайып келгенде, жалпы ұлттық мәдениетке баулу арқылы шешімін табуы тиіс. Әрбір оқушының сыныптан тыс сабақтарда шығармашылық қабілеттері тек оның жеке басының туа біткен қабілеттеріне ғана емес, сондай-ақ оны тәрбиелеп отырған қоғамдық ортасының тарихи қалыптасқан дәстүрлі ұлтының дүниетанымына да байланысты. Эстетикалық қарым-қатынастар эмоционалдық сипатқа ие болғандықтан, өмір мен өнердің эстетикасын тану, эстетикалық күй кешу, сезіну арқылы жүзеге асырылады. Әсемдікті, ұлылықты қабылдау адамды алуан түрлі сезімге бөлеп, жағымды әсер қалдырады.Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту, кәсіпке баулу жолында курстың маңызы зор. Курс жұмыстарының міндеттері негізінен оқушының бойындағы кәсіптік икемділікті қалыптастыру, біліктілік пен танымдылықты, еңбексүйгіштік пен қарым-қатынасты тәрбиелеу, үнемділік пен еңбек өнімділігіне жетуді үйрету, шығармашылықпен оған деген белсенділікті арттыру, конструкторлық-технологиялық ой-өрістерін дамыту болып табылады.
Таңдау курс мазмұны оқушыларды халық шеберлерінің қолынан шыққан бұйымдарын талдап қана қоймай, түрлерімен таныстырып, өнер саласындағы мәселелер мен оларды шешу жолдары туралы біртұтас көзқарасты қалыптастыруға бағытталған.Интерьерді безендіруде әр елдің түрлі технологияларын қолдана отырып,ұлттық нақышта бұйым дайындауға бағытталған.Сәндік-қолданбалы өнер дегеніміз - қолмен немесе құралдармен, техникамен өндірілетін қолданбалы, сәндік, сувенирлік бұйымдар түрлерін ұқсатып жасаудағы идеялар мен ойлардың, материалдар мен көркемдік шешімдердің, техникалар мен технологиялардың, ұлттық нақыштардың жиынтығын құрайтын өнер түрі.
Курстың мақсаты: халық мұрасының өнері арқылы кәсіби білім бере отырып, эстетикалық мәдениетін қалыптастыру, дәстүрін жалғастыра білуге тәрбиелеу.
Курстың міндеттері:
-
Оқушыларды өздігінен еңбек етуге баулып, керекті материалдарды ұқыптап, ретімен орналастыра білуге, тұтыну бұйымдарын өз қолдарымен жасай білуге үйрету;
-
Жасалған бұйымдарды дизайн мен сәндік қолданбалы өнердің талаптарына сай сәндей білуге үйрету;
-
Қоғам өміріндегі еңбектің, өнердің маңыздылығын түсіндіре отырып, еңбек , өнер адамдарын құрметтей білуге тәрбиелеу;
-
Қазіргі заманға сәйкес көрмелерде , сайысқа түсіп, өз жұмыстарын тұтынушылар арқылы бағалай білуді игеру;
-
Оқушылардың бойына ізгілік, адамгершілік, еңбекқорлық, төзімділік пен тапқырлық қасиеттерді қалыптастыру.
Нысаны:5-8 сыныптар.
Қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнерінің мазмұндық ерекшеліктері.
Практикалық - тұрмысқа қажетті заттар мен бұйымдарды жасауды және практикалық қолданыста пайдалануды қарастырады;
Эстетикалық - тұрмысқа қажетті заттар мен бұйымдарды әшекейлеуге, безендіруге әдемілеу арқылы сұлулықты қабылдауға үйретеді, қуанышқа, шаттыққа кенелтеді, жақсы эмоциялық, көңілді күйді кештіреді;
Ақпараттық - адам ойын, арман тілегін, ризашылығын бейнелі түрде жеткізеді;
Танымдық - ертедегі халықтың дүниетанымын білдіреді;
Сувенирлік - сыйлыққа арналған ұлттық бұйымдар жасауға;
Мерекелік - мерекелерде, той-жиындарда қолданылатын ұлттық бұйымдар мен заттар даярлауға бағдарлайды деп ой тұжырымдайды.
Күтілетін нәтиже:
Шығармашылық жұмыстар жүргізу.
Жоба жұмыстарын жасау.
Көрмелерге,конкурстарға қатысу.
Оқушылардың дайындығына қойылатын талаптар:
-
қол және техникалық аспаптарды , құрал -жабдықтарды қолдануда еңбек қауіпсіздігінің ережелерін білуі және пайдалануы;
-
түрлі материалдарды өңдеу технологиясын білуі;
-
графикалық бейнелеудің әралуан түрлерін (сұлбалар, сызбалар, схемалар , белгілер) дәстүрлі технологияларды пайдаланып, түрлендіру іс-әрекетінде қолдана алуы;
-
сыртқы белгілері бойынша материалдарды таңдай білуі және әртүрлі технологияларды пайдаланып бұйымдарды дайындауы(үлгі,суреті, құрама схема, сұлба, сызба бойынша);
-
ұлттық және өңірлік ерекшеліктерді ескере отырып, түрлі материалдардан қарапайым сәндік- қолданбалы бұйымдарды жасай білу;
-
қолөнерге деген қызығушылығы мол, жұмысты аяғына дейін жеткізе алатын тиянақты болуы;
Пәнаралық кіріктіру
-
тарих пәні: бұйымның, оны жасауға пайдаланылған өнімнің шығу, қолдану, даму тарихын зерттеу жұмыстарын жүргізу;
-
сызу: жасалынатын бұйымның нобайын, сызбасын сызу, өлшемдерін анықтау;
-
бейнелеу өнер: бұйымды жасауда түс шешімін дұрыс таңдай білу, композиция дұрыс құра білу;
-
қазақ әдебиеті пәні: қолөнердің халық әдебиетінде алатын орнын анықтау, талқылау;
-
орыс тілі және ағылшын тілі : терминологиялық түсініктердің аудармасын білуге үйрету.
Уақыт көлемі, сабақтың жиілігі
Бағдарлама 34 сағат көлеміне есептелген, аптасына 1 сағаттан өткізіледі. Сабақ ұзақтығы 45 минут.
Курс соңында оқушылар білуі керек:
- туып-өскен жерінде сәндік көркем өнердің, кестелеу өнерінің даму тарихын, кесте түрлерін, оның нарықтық экономика жағдайындағы рөлін;
- кестелеуде қолданылатын құрал - жабдықтар мен жұмыс жасауға бейімделуді;
- кестелеуде пайдаланылатын материалдардың, жіптердің түрлері меноның жасалынуын;
- бұйымды дайындау техникасы мен технологиясын;
- ою-өрнектің түрлері мен оның жасалынуын;
- еңбек қауіпсіздігін сақтауды және жұмыс орнын ұйымдастыру талаптарын дұрыс жолға қоя білу.
• Оқушылар жасай алуы керек:
- ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан өнер түрлерін;
- композиция құрастыру;
- сурет, сұңғат, зергерлік өнер т.б. түрлерін;
- кестелеуде қолданылатын құрал-жабдықтарымен дұрыс жұмыс жасауды тұжырымдай алады;
- талапқа сай жұмыс орнын ұйымдастыру;
- еңбек қауіпсіздігін сақтау ережесін орындау;
- тапсырманы орындау барысында мақсатын анықтау;
- орындау әдістерін білу;
- матада көркем кестелеудің, түстерді үйлесімді түрде аралас технологияменорындау жолдарын меңгеріп, жасай алады;
- өнімге жұмсалуға кететін шығынның мөлшерін біледі,
-өз бетімен шығармашылық жұмыс әзірлей алады.
Курс саясаты:
- сабақтан кешікпеу және қалмау;
- мұғалім ұсынған сабақ сценарийін мұқият тыңдау және белсенді араласу;
- тапсырмаларды уақытылы орындап және өткізіп отыру;
- өздігінен білім алуды дамыту.
Курсты ұйымдастыру формасы:
практикалық жұмыстар.
Курсты аяқтау формасы:
Оқушылардың өз қолымен жасаған бұйымдарынан мектеп көлемінде көрме ұйымдастыру.
Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесі:
Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, курсты нәтижелі аяқтаған оқушыларға сертификат табыстау.
Мазмұндық бөлім
5 сынып - 34 сағат
Кіріспе. (1 сағат)
Модуль №1:Ұлттық ою-өрнектер (5 сағат)
Қазақтың ою-өрнектерінің түрлері де, атаулары да көп, 360-қа тарта түрлері қарастырылады.
Ою-өрнек өнері ғасырлар бойы қазақ халқының ою-өрнегінің түрлерімен таныстыру. Ою-өрнек үлгілерін салу. Табақша композиция. Компазиция құрастыру. Коллаж. Абстракция.Декупаж. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №2: Сәндік қолданбалы өнер (14 сағат)
Түстік шешім туралы түсінік беру. Бояу мен түстерді таңдап пайдаланудың қазақ халқының этнографиялық тарихымен байланысты символдық мәнімен таныстыру . Фон, түс, композиция шешімдер. Сумоншақ түрлерімен таныстыру.
Сумоншақтан,поеткадан,матадан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы. Қолдану,бұйым жасау әдіс-тәсілдерін көрсету.Үлгілер әзірлеу. «Тұмарша» жобасын (макет) жасау. Зергерлік бұйымдар жасау . Аппликация .Мата қалдықтарынан бұйым әзірлеу.Сызба-үлгілер әзірлеу. Нұсқау карта жасау.Паннолар әзірлеу.Безендіру жұмыстары.Сувенирлер,қыстырғыштар,броштар жасау. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №3: Қолданбалы сән өнеріндегі безендіру, кестелеу технологиясы (10 сағат) Кестелеу өнер. Кесте түрлерімен таныстыру.Жіптің шығу тарихы,қолдану жолдары.Тақырыптық композиция үлгісін жасау. Суретін дайындау. Үлгіге қарап кесте тігу. Матаға үлгі салу. Жеке элементтерін тігу.Фон тігу. Көлемдік элементтерді кестелеу. 3Д әдісімен жеке элементтерді әзірлеу. Безендіру. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №4: Жобаларды қорғау. (4 сағат)
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау. Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.Көрме ұйымдастыру.
Мазмұндық бөлім
6 сынып -34сағат
Кіріспе. (1 сағат)
Модуль №1:Тұрмыстық бұйымдарда ою-өрнектердің қолданылуы (5 сағат)
Ғасырлар бойы қазақ халқының тұрмыстық бұйымдаржы жасау өнерінің түрлерімен таныстыру. Үй-ішінің тұрмысына қажетті заттарды, бұйымдарды әшекейлеудегі негізгі мәнерлі өнер әдісі - ою-өрнек элементтерін пайдалану жолдары.Ою-өрнек үлгілерін салу. Құрақ бетіне салынатын оюлар.Эскиздер жасау. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №2:Сәндік - қолданбалы өнердің элементтері арқылы материалдарды көркемдеп өңдеу(14 сағат)
Қазіргі заманғы сәндік өнері туралы мағлұмат.Батик ұғымын түсіндіру.Түстік шешім туралы түсінік беру. Өрнектерді құрудың композициялық негізі.
Матадан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы.Құрақты батик технологиясымен жасау.Абстракция. Жеке элементтерді,қиықтарды дайындау.Аппликация .Мата қалдықтарынан бұйым әзірлеу.Құрақ көрпешелер әзірлеу. Мата қалдықтарынан сувенирлер,қыстырғыштар,броштар жасау. Сумоншақпен әшекейлеу.Ілгек бізбен іліп тоқу.Түрлі төсеніштер тоқу.Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №3: Дизайн өнері (10 сағат)
Дизайнның түрлері. Интерьер дизайны - тұрмыстық үйлер, қоғамдық өндірістік мекемелер. Интерьер дизайнерінің міндеті . «Киіз үй» , «Менің жекежайым», «Менің бөлмем» тақырыбында жоба макетін жасау. 3Д әдісімен жеке элеменнттерді әзірлеу.Интерьерді безендіру. Батик,құрақ,флористика техникасында бұйымдарын дайындау. Үйлесімділіктің негізгі принциптері. Композицияға өсімдіктерді дұрыс таңдап үйлестіре білуге үйрету.Кумихимо техникасында безендіру жұмыстарын жасау. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №4: Жобаларды қорғау. (4 сағат)
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау. Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Дизайн өнері бойынша дайындаған топтық, жобалық жұмыстарды қорғау.Көрме ұйымдастыру.
Мазмұндық бөлім
7 сынып -34 сағат
Кіріспе. (1 сағат)
Модуль №1: Тұрмыстық бұйымдарда ою-өрнектердің қолданылуы (5сағат)
Ұлттық ою-өрнек түрлері. Ғасырлар бойы қазақ халқының тұрмыстық бұйымдарды жасау өнерінің түрлерімен таныстыру. Ши тоқу өнері. Ши бетіне салынатын өрнектер. Ою-өрнек үлгілерін салу. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №2:Сәндік - қолданбалы өнердің элементтері арқылы материалдарды
көркемдеп өндеу (14сағат)
Қазіргі заманғы сәндік өнері туралы мағлұмат.Түстік шешім туралы түсінік беру. Өрнектерді құрудың композициялық негізі . Шиден тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы. Ши ораудың тәртібімен таныстыру.Станок дайындау. Қолдану,бұйым жасау әдіс-тәсілдерін көрсету.Үлгілер әзірлеу. Тақырыптық композиция құрастыру.Абстракция. Жүн түрлерін дайындау.Сызба-үлгілер әзірлеу.Нұсқау карта жасау. Ши тоқу. Безендіру жұмыстары.Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №3: Картиналар мен киім үлгілерін жүннен басып даярлау әдістері
(10 сағат)
Жүннен жасалған бұйымдар. Жүн өңдеу. Киіз басу. Картиналар мен киім үлгілерін жүннен басып даярланған қажетті заттар. Мойын шәлі /Шарф/ басу. Бас киім басу. Сөмке басу. Картиналар басу және инемен жұмыс. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №4: Жобаларды қорғау. (4 сағат)
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау. Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы ши тоқу өнеріжобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.Көрме ұйымдастыру.
Мазмұндық бөлім
8 сынып -34 сағат
Кіріспе. (1 сағат)
Модуль №1:Матаны батик әдісімен әшекейлеу (6 сағат)
Батик өнерінің шығу тарихы туралы мағлұмат беру.Мата бетіне сурет салу техникасын көрсету. «Суық» тәсілімен мата үстіне батик суретін салу.Нақты өлшеммен бұйымның суретін (эскизін) салу. Суретті жай қарындашпен мата үстіне көшіру.Сурет сызықтарын резервпен жүргізу. Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №2:Сәндік - қолданбалы өнердің элементтері арқылы материалдарды
жаңа технологияларды қолдана отырып көркемдеп өндеу (16 сағат)
Канзаши технологиясымен таныстыру. Бұйым дайындау.Канзаши техникасында кілемше,көрпешелер дайындау. Гилоширование технологиясымен таныстыру.Эскиз дайындау.Суретті мата бетіне түсіру.Жеке элементтерді кесу. Фонды дайындау.Композицияны құрастыру. Мата қалдықтарынан түрлі сәндік бұйымдар жасау. Кинусайга техникасының жасалу жолымен таныстыру.Үлгілер дайындау.Шаблондар дайындау.Суретті матаға түсіру. Безендіру жұмыстары.Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №3: Қазіргі кездегі киім дизайны(8 сағат)
Дизайн туралы түсінік қазіргі кездегі киім дизайны. Дизайнершығармашылығы. Ұлттық костюм және қазіргі киім. Көркем ансамбль ретіндегі қазақтың ұлттық костюмі.Ұлттық отив бойынша қазіргі стильді киім үлгісін жасау. Ұлттық костюмнің сəнін келтіретін қосымша зергерлік бұйымдар мен аксессуарлар жасау. Безендіру жұмыстары.Модульді қорытындылау сабағы.
Модуль №4: Жобаларды қорғау. (4 сағат)
Батик әдісімен элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау. Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Дизайнершығармашылығыжеке,топтық жобалық жұмыстарды қорғау.Көрме ұйымдастыру.
Әдістемелік бөлім
5 - сынып
Кіріспе.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
45 минут
[1], [3], [5], [7]
Сұрақ-жауап,
Модуль №1:Ұлттық ою-өрнектер (5 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Тарау бойынша лекция Қазақтың ою-өрнектерінің түрлері де, атаулары да көп, 360-қа тарта түрлері
қарастырылады. түрлері.
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Ою- өрнек өнері ғасырлар бойы қазақ халқының ою-өнерінің түрлерімен таныстыру
45 минут
«Сұрақ-жауап-талдау».
3
Ою-өрнек үлгілерін салу
45 минут
Практикалық
4
Табақша композиция. Компазиция құрастыру Коллаж. Абстракция . Декупаж.
45 минут
Практикалық
Қорытындылау бөлімі
5
Модульді қорытындылау сабағы.
45 минут
пікірталас
Демонстрациялар: Тұсау-кесер, бейнероликтер кестелер.
Пән аралық байланыс: тарих,әдебиет,бейнелеу.
Оқушы нені білуі тиіс: қазақ халқының сәндік қолданбалы өнері жайлы жалпы мағлұматтарды, олардың түрлерімен білу. Сәндік қолданбалы өнер. Көркем қолөнер элементтерінің қолданыста пайдалану технологиясы.Тұмарша, қобдиша, қоржын бұйымдар жасау.
Модуль №2:Сәндік қолданбалы өнер (14 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1,2
Түстік шешім туралы түсінік беру . Бояу мен түстерді таңдап пайдаланудың қазақ халқының этнографиялық тарихымен байланысты символдық мәнімен таныстыру
90 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
3
Фон, түс, композиция шешімдер.
45 минут
диалогтық оқыту, топтық жұмыс.
4
Сумоншақ түрлерімен таныстыру. Су моншақтан,поеткадан,матадан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
5
Қолдану ,бұйым жасау әдс-тәсілдерін көрсету.Үлгілер әзірлеу
45 минут
диалогтық оқыту.
6
«Тұмарша» жобасын (макет) жасау.
45 минут
Ізденіс жұмыстары.
7
Зергерлік бұйымдар жасау .
45минут
Ізденіс жұмыстары.
8-9
Аппликация .Мата қалдықтарынан бұйым әзілеу
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Қорытындылау бөлімі
10-11
Сызба-үлгілер әзірлеу.нұсқау карта жасау Паннолар әзірлеу . Безендіру жұмыстары.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
12-14
Сувенирлер,қыстырғыштар,броштар жасау.Модульді қорытындылау сабағы
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсау-кесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс: бейнелеу,сызу,математика
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнекті-әшекейлерді бояудың түсіне қарай оюластыру. Нұсқау карта жасау. Тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясын. Жоба жасау жолын.
Модуль №3:Қолданбалы сән өнеріндегі безендіру, кестелеу технологиясы (10 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Тарау бойынша лекция Кестелеу өнер.Кесте түрлерімен таныстыру Жіптің шығу тарихы,қолдану жолдары
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Тақырыптық композиция үлгісін жасау.
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
3
Суретін дайындау.Түстік шешімін табу
45 минут
Кейс, диалогтық оқыту.
4
Матаға үлгі салу
45 минут
«Қатені түзету» лекциясы.
5-6
Көлеміндік элементтерді кестелеу. Кесте тігу .
90 минут
Ізденіс жұмыстары.
7-8
3Д әдісімен жеке элеметтерді әзірлеу
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Қорытындылау бөлімі
9
Безендіру.
45 минут
минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
10
Модульді қорытындылау сабағы.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсау-кесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс:биология,бейнелеу
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнектерді халықтық мәнердегі көптеген оюлар мен кестелердегі бояу түстерін анықтай алады.Көп түсті өрнектермен тігілген кестелерде, құрақтарда, ши орау түрлерінде олардың көрнекі жерін бір рет ашық түспен береді де, одан әрі бірте-бірте ашыла бастайтындай етіп бояу реңін біркелкі жарасымды түстермен өрбітіп отыруды өз жұмысында қолданады.
Модуль №4: Жобаларды қорғау.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
45 минут
Диалогтық оқыту.
Диалогтық бөлім
2
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
3
Сәндік қолданбалы бұыймдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топттық жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
Қорытындылау бөлімі
4
Көрме ұйымдастыруШығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
45 минут
Тест, әңгімелесу.
Демонстрациялар: Тұсау-кесер, жобалар, макеттер.
Пән аралық байланыс: технология (макеттерді жасау).
Оқушы нені білуі тиіс: Ғылыми жобаларды жазу технологиясын (тақырыбын, мақсат-міндеттерін дұрыс анықтау, талаптарға сай рәсімдеу), ғылыми жобаларды қорғай алу және әділ бағалай алу.
Әдістемелік бөлім
6 - сынып
Кіріспе.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
45 минут
[1], [3], [5], [7]
Сұрақ-жауап,
Модуль №1: Тұрмыстық бұйымдарда ою-өрнектердің қолданылуы (5 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Ғасырлар бойы қазақ халқының тұрмысстық бұйымдаржы жасау өнерінің түрлерімен таныстыру.
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Үй ішінің тұрмысына қажетті заттарды, бұйымдарды әшекейлеудегі негізгі мәнерлі өнер әдісі - ою-өрнек элементтерін пайдалану жолдары.
45 минут
«Сұрақ-жауап-талдау».
3
Ою-өрнек үлгілерін салу.
45 минут
Практикалық
4
Құрақ бетіне салынатын оюлар.Эскиздер жасау
45 минут
Практикалық
Қорытындылау бөлімі
5
Модульді қорытындылау сабағы.
45 минут
пікірталас
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер кестелер.
Пән аралық байланыс: тарих,әдебиет,бейнелеу.
Оқушы нені білуі тиіс: қазақ халқының сәндік қолданбалы өнері жайлы жалпы мағлұматтарды, олардың түрлерімен білу. Сәндік қолданбалы өнер. Көркем қолөнер элементтерінің қолданыста пайдалану технологиясы. Мата қалдықтарынан бұйымдар жасау.
Модуль №2:Сәндік қолданбалы өнердің элементтері арқылы материалдарды өңдеу (14 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1,2
Қазіргі заманғы сәндік өнері туралы мағлұмат. Батик ұғымын түсіндіру .Түстік шешім туралы түсінік беру
90 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
3
Өрнектерді құрудың композициялық негізі .
45 минут
диалогтық оқыту, топтық жұмыс.
4
Матадан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы.
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
5
Құрақты батик технологиясмен жасау.Абстракция.
45 минут
диалогтық оқыту.
6
Жеке элементтерді,қиықтарды дайындау.Аппликация
45 минут
Ізденіс жұмыстары.
7
Мата қалдықтарынан бұйым әзілеу . Құрақ көрпешелер әзірлеу
45минут
Ізденіс жұмыстары.
8-9
Мата қалдықтарынан сувенирлер,қыстырғыш
броштар жасау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Қорытындылау бөлімі
10-11
Сумоншақпен әшекейлеу.Ілгек бізбен іліп тоқу.Түрлі төсеніштер тоқу.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
12-14
Модульді қорытындылау сабағы
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс: бейнелеу,сызу,математика
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнекті-әшекейлерді бояудың түсіне қарай оюластыру. Нұсқау карта жасау. Тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясын, жоба жасау жолын білуі тиіс.
Модуль №3:Дизайн өнері 10 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Дизайнның түрлері. Интерьер дизайны - тұрмыстық үйлер, қоғамдық өндірістік мекемелер.
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Интерьер дизайнершінің міндеті
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
3-4
«Киіз үй» , «Менің жеке жайым», «Менің бөлмем» тақырыбында жоба макетін жасау
90минут
Кейс, диалогтық оқыту.
5
3Д әдісімен жеке элеметтерді әзірлеу. Интерьерді безендіру
45 минут
«Қатені түзету» лекциясы.
6
Батик,құрақ,флористика техникасында бұйымдарын дайындау.
45минут
Ізденіс жұмыстары.
7-8
Үйлесімділіктің негізгі принциптері. Композицияға өсімдіктерді дұрыс таңдап үйлестіре білуге үйрету.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Қорытындылау бөлімі
9
Кумихимо техникасында безендіру жұмыстарын жасау.
45 минут
минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
10
Модульді қорытындылау сабағы
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс:биология,бейнелеу
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнектерді халықтық мәнердегі көптеген оюлар мен кестелердегі бояу түстерін анықтай алады.Көп түсті өрнектермен тігілген кестелерде, құрақтарда, ши орау түрлерінде олардың көрнекі жерін бір рет ашық түспен береді де, одан әрі бірте-бірте ашыла бастайтындай етіп бояу реңін біркелкі жарасымды түстермен өрбітіп отыруды өз жұмысында қолданады. Кумихимо-япон техникасымен тоқу әдістерінде бұйым дайындау.
Модуль №4: Жобаларды қорғау.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
45 минут
Диалогтық оқыту.
Диалогтық бөлім
2
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
3
Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
Қорытындылау бөлімі
4
Көрме ұйымдастыру Шығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
45 минут
Тест, әңгімелесу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, жобалар, макеттер.
Пән аралық байланыс: технология (макеттерді жасау).
Оқушы нені білуі тиіс: Ғылыми жобаларды жазу технологиясын (тақырыбын, мақсат-міндеттерін дұрыс анықтау, талаптарға сай рәсімдеу), ғылыми жобаларды қорғай алу және әділ бағалай алу.
Әдістемелік бөлім
7 - сынып
Кіріспе.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
45 минут
[1], [3], [5], [7]
Сұрақ-жауап,
Модуль №1: Тұрмыстық бұйымдарда ою-өрнектердің қолданылуы (5сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Ұлттық ою-өрнек түрлері. Ғасырлар бойы қазақ халқының тұрмыстық бұйымдаржы жасау өнерінің түрлерімен таныстыру.
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Ши тоқу өнері
45 минут
«Сұрақ-жауап-талдау».
3
Ши бетіне салынатын өрнектер
45 минут
Практикалық
4
Ою-өрнек үлгілерін салу.
45 минут
Практикалық
Қорытындылау бөлімі
5
Модульді қорытындылау сабағы.
45 минут
пікірталас
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер кестелер.
Пән аралық байланыс: тарих,әдебиет,бейнелеу.
Оқушы нені білуі тиіс: қазақ халқының сәндік қолданбалы өнері жайлы жалпы мағлұматтарды, олардың түрлерімен білу. Сәндік қолданбалы өнер. Көркем қолөнер элементтерінің қолданыста пайдалану технологиясы. Мата қалдықтарынан бұйымдар жасау.
Модуль №2:Сәндік - қолданбалы өнердің элементтері арқылы материалдарды
көркемдеп өндеу (14сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1,2
Қазіргі заманғы сәндік өнері туралы мағлұмат.Түстік шешім туралы түсінік беру.
90 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
3
Өрнектерді құрудың композициялық негізі
45 минут
диалогтық оқыту, топтық жұмыс.
4
Шиден тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы.
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
5
Ши ораудың тәртібімен таныстыру.Станок дайындау.
45 минут
диалогтық оқыту.
6
Қолдану ,бұйым жасау әдіс-тәсілдерін көрсету Үлгілер әзірлеу.
45 минут
Ізденіс жұмыстары.
7
Тақырыптық композиция құрастыру.
45минут
Ізденіс жұмыстары.
8-9
Абстракция. Жүн түрлерін дайындау
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Қорытындылау бөлімі
10-11
Сызба-үлгілер әзірлеу.Нұсқау карта жасау.Ши тоқу . Безендіру жұмыстары.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
12-14
Модульді қорытындылау сабағы.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс: бейнелеу,сызу,математика
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнекті-әшекейлерді бояудың түсіне қарай оюластыру. Нұсқау карта жасау. Тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясын, жоба жасау жолын білуі тиіс.
Модуль №3: Картиналар мен киім үлгілерін жүннен басып даярлау әдістері(10 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Жүннен жасалған бұйымдар.
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Жүн өңдеу.
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
3
Киіз басу.
45 минут
диалогтық оқыту.
4-5
Картиналар мен киім үлгілерін жүннен басып даярланған қажетті заттар.
90минут
«Қатені түзету»
6
Мойын шәлі /Шарф/ басу.
45минут
Ізденіс жұмыстары.
7-8
Бас киім басу. Сөмке басу.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Қорытындылау бөлімі
9
Картиналар басу және инемен жұмыс.
45 минут
минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
10
Модульді қорытындылау сабағы.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс:биология,бейнелеу
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнектерді халықтық мәнердегі көптеген оюлар мен кестелердегі бояу түстерін анықтай алады.Көп түсті өрнектермен тігілген кестелерде, құрақтарда, ши орау түрлерінде олардың көрнекі жерін бір рет ашық түспен береді де, одан әрі бірте-бірте ашыла бастайтындай етіп бояу реңін біркелкі жарасымды түстермен өрбітіп отыруды өз жұмысында қолда алады.
Модуль №4: Жобаларды қорғау.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
45 минут
Диалогтық оқыту.
Диалогтық бөлім
2
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
3
Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
Қорытындылау бөлімі
4
Көрме ұйымдастыру Шығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
45 минут
Тест, әңгімелесу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, жобалар, макеттер.
Пән аралық байланыс: технология (макеттерді жасау).
Оқушы нені білуі тиіс: Ғылыми жобаларды жазу технологиясын (тақырыбын, мақсат-міндеттерін дұрыс анықтау, талаптарға сай рәсімдеу), ғылыми жобаларды қорғай алу және әділ бағалай алу.
Әдістемелік бөлім
8 - сынып
Кіріспе.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
45 минут
[1], [3], [5], [7]
Сұрақ-жауап,
Модуль №1:Матаны батик әдісімен әшекейлеу (6 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Батик өнерінің шығу тарихы туралы мағлұмат беру.
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Мата бетіне сурет салу техникасын көрсету. «Суық» тәсілімен мата үстіне батик суретін салу.
45 минут
«Сұрақ-жауап-талдау».
3
Нақты өлшеммен бұйымның суретін (эскизін) салу.
45 минут
Практикалық
4
Суретті жай қарындашпен мата үстіне көшіру.Сурет сызықтарын резервпен жүргізу.
45 минут
Практикалық
Қорытындылау бөлімі
5
Модульді қорытындылау сабағы.
45 минут
пікірталас
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер кестелер.
Пән аралық байланыс: тарих,әдебиет,бейнелеу.
Оқушы нені білуі тиіс: қазақ халқының сәндік қолданбалы өнері жайлы жалпы мағлұматтарды, олардың түрлерімен білу. Сәндік қолданбалы өнер. Көркем қолөнер элементтерінің қолданыста пайдалану технологиясы. Мата қалдықтарынан бұйымдар жасау.
Модуль №2:Сәндік - қолданбалы өнердің элементтері арқылы материалдарды
жаңа технологияларды қолдана отырып көркемдеп өндеу (16 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1,2
Канзаши технологиясымен таныстыру. Бұйым дайындау.
90 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
3-4
Канзаши техникасында кілемше,көрпешелер дайындау.
90минут
диалогтық оқыту, топтық жұмыс.
5
Гилоширование технологиясымен таныстыру.
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
6
Эскиз дайындау.Суретті мата бетіне түсіру.
45 минут
диалогтық оқыту.
7
Жеке элементтерді кесу. Фонды дайындау.
45 минут
Ізденіс жұмыстары.
8-9
Композицияны құрастыру.
90минут
Ізденіс жұмыстары.
10-11
Мата қалдықтарынан тұрлі сәндік бұйымдар жасау.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Қорытындылау бөлімі
12-13-14
Кинусайга техникасының жасалу жолымен таныстыру Үлгілер дайындау.Шаблондар дайындау. Суретті матаға түсіру.
135 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
15-16
Безендіру жұмыстары.Модульді қорытындылау сабағы.
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс: бейнелеу,сызу,математика
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнекті-әшекейлерді бояудың түсіне қарай оюластыру. Нұсқау карта жасау. Тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясын. Жоба жасау жолын.Канзаши-япон қолөнерінің түрінде жұмыс дайындау.
Модуль №3: Қазіргі кездегі киім дизайны (8 сағат)
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Дизайн туралы түсінік қазіргі кездегі киім дизайны.
45 минут
Проблемалық лекция.
Диалогтық бөлім
2
Дизайнершығармашылығы.
45 минут
АКТ-мен жұмыс.
3
Ұлттық костюм және қазіргі киім
45 минут
диалогтық оқыту.
4-5
Көркем ансамбль ретіндегі қазақтың ұлттық костюмі.
90 минут
«Қатені түзету»
6
Ұлттық отив бойынша қазіргі стильді киім үлгісін жасау.
45минут
Ізденіс жұмыстары.
7-8
Ұлттық костюмнің сəнін келтіретін қосымша зергерлік бұйымдар мен аксессуарлар жасау
90 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу
Қорытындылау бөлімі
9
Безендіру жұмыстары.
45 минут
минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
10
Модульді қорытындылау сабағы
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, бейнероликтер карталар кестелер.
Пән аралық байланыс:биология,бейнелеу
Оқушы нені білуі тиіс: Өрнектерді халықтық мәнердегі көптеген оюлар мен кестелердегі бояу түстерін анықтай алады.Көп түсті өрнектермен тігілген кестелерде, құрақтарда, ши орау түрлерінде олардың көрнекі жерін бір рет ашық түспен береді де, одан әрі бірте-бірте ашыла бастайтындай етіп бояу реңін біркелкі жарасымды түстермен өрбітіп отыруды өз жұмысында қолданады.
Модуль №4: Жобаларды қорғау.
Модуль құрылымы
Сабақ реті
Сабақ мазмұны
Уақыты
Пайдаланылған әдебиет
Әдістемелік нұсқаулар
Кіріспе
1
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
45 минут
Диалогтық оқыту.
Диалогтық бөлім
2
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
3
Сәндік қолданбалы бұыймдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.
45 минут
Оқушының таңдауымен анықталады
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
Қорытындылау бөлімі
4
Көрме ұйымдастыру Шығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
45 минут
Тест, әңгімелесу.
Демонстрациялар: Тұсаукесер, жобалар, макеттер.
Пән аралық байланыс: технология (макеттерді жасау).
Оқушы нені білуі тиіс: Ғылыми жобаларды жазу технологиясын (тақырыбын, мақсат-міндеттерін дұрыс анықтау, талаптарға сай рәсімдеу), ғылыми жобаларды қорғай алу және әділ бағалай алу.
Оқу тақырыптық жоспар 5-сынып
№
Тақырыбы
Сағат саны
уақыты
Білім өнімі
Оқу түрі
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
1
03.09.2015
Сұрақ-жауап
2
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
1
лекция
3
Ою- өрнек өнері ғасырлар бойы қазақ халқының ою-өнерінің түрлерімен таныстыру
1
4
Ою-өрнек үлгілерін салу
1
5
Табақша композиция.
1
Коллаж. Абстракция . Декупаж.
Компазиция құрастыру
6
Модульді қорытындылау сабағы.
1
7-8
Түстік шешім туралы түсінік беру .
2
Проблемалық лекция.
9
Фон, түс, композиция шешімдер.
1
диалогтық оқыту
топтық жұмыс.
10
Сумоншақ түрлерімен таныстыру.
1
АКТ-мен жұмыс.
Тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау
11
Қолдану ,бұйым жасау әдс-тәсілдерін көрсету.Үлгілер әзірлеу
1
диалогтық оқыту.
теория
12
«Тұмарша» жобасын (макет) жасау.
1
Ізденіс жұмыстары.
практикалық
13-14
Зергерлік бұйымдар жасау .
1
Ізденіс жұмыстары.
практикалық
15
Аппликация.Мата қалдықтарынан бұйым әзілеу
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
практикалық
16-17
Сызба-үлгілер әзірлеу.нұсқау карта жасау. Паннолар әзірлеу . Безендіру жұмыстары.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
практикалық
18-19
Сувенирлер,қыстырғыштар,броштар жасау.Модульді қорытындылау сабағы
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу
практикалық
20
Тарау бойынша лекция Кестелеу өнер.Кесте түрлерімен таныстыру. Жіптің шығу тарихы,қолдану жолдары
1
Проблемалық лекция.
практикалық
21-22
Тақырыптық композиция үлгісін жасау.
1
АКТ-мен жұмыс.
практикалық
23
Суретін дайындау.Түстік шешімін табу
1
Кейс, диалогтық оқыту
практикалық
24
Матаға үлгі салу
1
«Қатені түзету» лекциясы.
практикалық
25-26
Көлеміндік элементтерді кестелеу. Кесте тігу .
2
Ізденіс жұмыстары.
практикалық
27-28
3Д әдісімен жеке элеметтерді әзірлеу
3
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
практикалық
29
Безендіру.
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
практикалық
30
Модульді қорытындылау сабағы.
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
практикалық
31
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
1
Диалогтық оқыту.
практикалық
32
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
практикалық
33
Сәндік қолданбалы бұыймдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топттық жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
практикалық
34
Көрме ұйымдастыруШығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
1
Тест, әңгімелесу.
практикалық
Оқу тақырыптық жоспар 6-сынып
№
Тақырыбы
Сағат саны
уақыты
Білім өнімі
Оқу түрі
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
1
03.09.2015
Сұрақ-жауап
2
Ғасырлар бойы қазақ халқының тұрмысстық бұымдаржы жасау өнерінің түрлерімен таныстыру.
1
Проблемалық лекция.
3
Үй ішінің тұрмысына қажетті заттарды, бұйымдарды әшекейлеудегі негізгі мәнерлі өнер әдісі - ою-өрнек элементтерін пайдалану жолдары.
1
«Сұрақ-жауап-талдау».
4
Ою-өрнек үлгілерін салу.
1
Практикалық
5
Құрақ бетіне салынатын оюлар.Эскиздер жасау
1
Практикалық
6
Модульді қорытындылау сабағы.
1
пікірталас
7-8
Қазіргі заманғы сәндік өнері туралы мағлумат. Батик ұғымын түсіндіру.Түстік шешім туралы түсінік беру
1
Проблемалық лекция.
9
Өрнектерді құрудың композициялық негізі .
1
диалогтық оқыту, топтық жұмыс.
10
Матадан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы.
1
АКТ-мен жұмыс.
11
Құрақты батик технологиясмен жасау.Абстракция.
1
диалогтық оқыту.
12
Жеке элементтерді,қиықтарды дайындау.Аппликация
1
Ізденіс жұмыстары.
13
Мата қалдықтарынан бұйым әзілеу . Құрақ көрпешелер әзірлеу
1
Ізденіс жұмыстары.
14
Мата қалдықтарынан сувенирлер, қыстырғыш броштар жасау.
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
15-16
Сумоншақпен әшекейлеу.Ілгек бізбен іліп тоқу.Түрлі төсеніштер тоқу.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
17-
18
Модульді қорытындылау сабағы
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
19
Дизайнның түрлері. Интерьер дизайны - тұрмыстық үйлер, қоғамдық өндірістік мекемелер.
1
Проблемалық лекция.
20
Интерьер дизайнерінің міндеті
1
АКТ-мен жұмыс.
21-22
«Киіз үй» , «Менің жекежайым», «Менің бөлмем» тақырыбында жоба макетін жасау
2
Кейс, диалогтық оқыту.
23-24
3Д әдісімен жеке элеметтерді әзірлеу. Интерьерді безендіру
1
«Қатені түзету» лекциясы.
25-26
Батик,құрақ,флористика техникасында бұйымдарын дайындау.
1
Ізденіс жұмыстары.
27
Үйлесімділіктің негізгі принциптері. Композицияға өсімдіктерді дұрыс таңдап үйлестіре білуге үйрету.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
28-29
Кумихимо техникасында безендіру жұмыстарын жасау.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
30
Модульді қорытындылау сабағы
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
31
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
1
Диалогтық оқыту.
32
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
33
Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
34
Көрме ұйымдастыру шығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
1
Тест, әңгімелесу.
Оқу тақырыптық жоспар 7-сынып
№
Тақырыбы
Сағат саны
уақыты
Білім өнімі
Оқу түрі
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
1
03.09.2015
Сұрақ-жауап
2
Ұлттық ою-өрнек түрлері. Ғасырлар бойы қазақ халқының тұрмыстық бұйымдарды жасау өнерінің түрлерімен таныстыру.
1
Проблемалық лекция.
3
Ши тоқу өнері
1
«Сұрақ-жауап-талдау».
4
Ши бетіне салынатын өрнектер
1
Практикалық
5
Ою-өрнек үлгілерін салу.
1
Практикалық
6
Модульді қорытындылау сабағы.
1
пікірталас
7-8
Қазіргі заманғы сәндік өнері туралы мағлұмат.Түстік шешім туралы түсінік беру.
2
Проблемалық лекция.
9
Өрнектерді құрудың композициялық негізі
1
диалогтық оқыту, топтық жұмыс.
10
Шиден тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау технологиясы.
1
АКТ-мен жұмыс.
11
Ши ораудың тәртібімен таныстыру.Станок дайындау.
1
диалогтық оқыту.
12
Қолдану,бұйым жасау әдіс-тәсілдерін көрсету. Үлгілер әзірлеу..
1
Ізденіс жұмыстары.
13
Тақырыптық композиция құрастыру.
1
Ізденіс жұмыстары.
14
Абстракция. Жүн түрлерін дайындау
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
15-16
Сызба-үлгілер әзірлеу.Нұсқау карта жасау.Ши тоқу . Безендіру жұмыстары.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
17
Модульді қорытындылау сабағы.
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
18
Жүннен жасалған бұйымдар.
1
Проблемалық лекция.
19
Жүн өңдеу.
1
АКТ-мен жұмыс.
20
Киіз басу.
1
диалогтық оқыту.
21-22
Картиналар мен киім үлгілерін жүннен басып даярланған қажетті заттар.
2
«Қатені түзету»
23-24
Мойын шәлі /Шарф/ басу.
2
Ізденіс жұмыстары.
25-26
Бас киім басу. Сөмке басу.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
27
Картиналар басу және инемен жұмыс.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
29
Модульді қорытындылау сабағы.
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
31
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
1
Диалогтық оқыту.
32
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
33
Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
34
Көрме ұйымдастыру. Шығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
1
Тест, әңгімелесу.
Оқу тақырыптық жоспар 8-сынып
№
Тақырыбы
Сағат саны
уақыты
Білім өнімі
Оқу түрі
1
Курсқа кіру тесті, жобалар тақырыптары
1
03.09.2015
Сұрақ-жауап
2
Батик өнерінің шығу тарихы туралы мағлұмат беру.
1
Проблемалық лекция.
3
Мата бетіне сурет салу техникасын көрсету. «Суық» тәсілімен мата үстіне батик суретін салу.
1
«Сұрақ-жауап-талдау».
4
Нақты өлшеммен бұйымның суретін (эскизін) салу.
1
Практикалық
5
Суретті жай қарындашпен мата үстіне көшіру.Сурет сызықтарын резервпен жүргізу.
1
Практикалық
6
Модульді қорытындылау сабағы.
1
пікірталас
7-8
Канзаши технологиясымен таныстыру. Бұйым дайындау.
2
Проблемалық лекция.
9-10
Канзаши техникасында кілемше,көрпешелер дайындау.
2
диалогтық оқыту, топтық жұмыс.
11
Гилоширование технологиясымен таныстыру.
1
АКТ-мен жұмыс.
12
Эскиз дайындау.Суретті мата бетіне түсіру.
1
диалогтық оқыту.
13
Жеке элементтерді кесу. Фонды дайындау.
1
Ізденіс жұмыстары.
14-15
Композицияны құрастыру.
2
Ізденіс жұмыстары.
16-17
Мата қалдықтарынан тұрлі сәндік бұйымдар жасау.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
18-19-20
Кинусайга техникасының жасалу жолымен таныстыру. Үлгілер дайындау.Шаблондар дайындау.Суретті матаға түсіру..
3
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
21-22
Безендіру жұмыстары.Модульді қорытындылау сабағы.
2
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
23
Дизайн туралы түсінік Қазіргі кездегі киім дизайны.
1
Проблемалық лекция.
24
Дизайнер шығармашылығы.
1
АКТ-мен жұмыс.
25
Ұлттық костюм және қазіргі киім
1
диалогтық оқыту.
26
Көркем ансамбль ретіндегі қазақтың ұлттық костюмі.
1
«Қатені түзету»
27
Ұлттық отив бойынша қазіргі стильді киім үлгісін жасау.
1
Ізденіс жұмыстары.
28
Ұлттық костюмнің сəнін келтіретін қосымша зергерлік бұйымдар мен аксессуарлар жасау
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу
29
Безендіру жұмыстары.
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
30
Модульді қорытындылау сабағы
1
Зерттеушілік жұмыстар, модельдеу.
31
Жоба қорғаудың ережелерімен таныстыру.
Жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін құру.
1
Диалогтық оқыту.
32
Ою-өрнек элементтерін пайдалануға арналған жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
33
Сәндік қолданбалы бұйымдар тақырыбындағы жобалық жұмыстарды қорғау. Топтық жобалық жұмыстарды қорғау.
1
Жоба қорғау, конференция-сабақ.
34
Көрме ұйымдастыру. Шығу тестін алу, келесі оқу жылына міндеттер қою
1
Тест, әңгімелесу.
ГЛОССАРИЙ
Кинусайга-қызығушылық өнерінің түрлілігі, түрлі түсті мата қалдықтарынан жасалған көркемдік бұйымның бір түрі.
Негізгі элемент ретінде пенопласт бөлшектері немесе басқа да иілгіш материалдар қолданылады. Негізі ретінде контурлық сызықтар жүргізіледі. Матаның шеткі бөлігі қажетті түрде контурлы кесіндіге тығындалады. Иілгіштік негіз мата бөліктерін ұстап тұруды қамтамасыз етеді, сондықтан да оларды тікпейді.
Канзаши жібек матадан жасалған, көркем бұйымдарды Ол-КАНЗАШИ ЦУМАМИ.
Канзашитехникасы: бірнеше шағын түзу квадрат маталар белгілі бір тәртіппен бүктеледі,гүл болып жиналады. Гүл жапырақтарының арасы өзара тігіледі немесе жабыстырылады.
Гильеш өнері-қағазға типографиялық станок арқылы өрнектелген өрнек түрімен сетка түрінде немесе өрілген ирек сызықтармен өрнектерді атайды.
Батик - матаға сурет салу - шығармашылық жұмыстарының ең қызықтысы батик - матада сурет салудың түрлі тәсілдерінің жалпы атауы.
Баулар аранайы марудай және такадай станоктарында тігіледі. Марудай станогы домалақ бауларды тігуге қолданылады, ал такадай жалпақ бауларды тігуге арналған.
Декупаж - әр түрлі заттарды әдемілеудің техникасы, суреттерді біріктіруге негізделген картина немесе орнаментті затқа, және композицияның бетін лакпен жүргізу, әсерлі және ұзақ сақталуы үшін қолданылады.
Құрал-жабдықтар пайдалану барысында оқушылар:
-
ине, қайшы, бізбен жұмыс жасауды;
-
қол тігістерін орындап, техникалық қауіпсіздік ережені сақтауды;
-
қиып, қосып біріктіру тігістерін орындай білуі;
-
жапсырма жұмыстарға желімді пайдалануды;
-
құрал-жабдықтар мен өлшем таспаны қолдана білуі;
-
түстерді дұрыс сәйкестендіре білуі;
-
сурет сала білуі;
-
бұйымды эскизін орындай білуі;
-
ине жіптерді әр түрлі бұйымдарға қолдана білуі;
-
шаблон үлгілерін дайындауды білуі;
-
технологиялық карталармен жұмыс істей білуі;
-
үтікпен жұмыс жүргізуді білуі.
Еңбекқауіпсіздікережелері, инеменжұмысістеутәртібі:
-
Иненіинетүйрегішкеғанатүйрепсалукерек;
-
Иненікиімгетүйреуге, ауызғасалуғаболмайды;
-
Жіпті тістеп кесуге болмайды;
-
Инені алушыға сабақталулы жағымен беру керек;
-
Сынған инені жерге тастауға болмайды.
Үтікпен жұмыс істеу тәртібі:
-
Үтіктер алдында өткізгіштің үзілген жерін тексеру керек;
-
Ылғалды қолмен токқа қосылатын үтікті ұстауға тыйым салынады.
-
Үтікті мата түріне қарай қыздыру керек.
Қайшымен жұмыс істеу тәртібі:
-
Қайшыны жолдасыңа үшкір жағын өзіңе қаратып бер;
-
Қайшының жүзін жабық түрінде келтіріп, партаның оң жағына қой.
Желіммен жұмыс істеу тәртібі:
-
Желім құйылған ыдыстың аузын нығыз жабылуы керек;
-
Желіммен жұмыс жасап болғаннан кейін, міндетті түрде қолыңды жууың керек;
-
Жұмыс кезінде арнайы сүлгі ұстауың керек.
Оқушыларға ұсынылатын жобалар тақырыптары:
- Қазақтың ұлттық қолөнер бұйымдары
- Үй тұрмыстық бұйымдары
- Кестелеп тігу, қолмен тоқу, құрастыру әдісімен қолөнер бұйымдарын дайындау.
-Біз кестемен тігу техникасы
-Тұмарша
- Жіптен жасалған бұйымдар
- Изонит
-Сувенирлер (япон,қытай техникасында)
- Табақшаларды жасау жолдары
-Ою-өрнектің қолданылуы
Бақылау әдістері және баға критериі:
-
оқушының материалымен өз бетімен жұмыс жасауы;
-
өлшеу ,есептеу және бағалау;
-
әр түрлі жобада , эскиздер модельдерін құрастыра алуы;
-
қолдануға арналған техникалық құжаттарды түсініп қолдана білуі;
-
шығармашылық жұмысты тиянақты орындай алуы.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
1.С. Қасимов « Қазақ халқының қолөнері» Алматы-1995 ж
2. «Мектептегі технология» жур № 9 2007 ж;
3. «Қазақстан әйелдері» №1; 2009 ж
4. «Салт-дәстүрлер» М.Көпеев
5. «Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары» С.Кенжеахметұлы
6.. «Қазақ халқының салт-дәстүрлері» С.Қалиев, М.Оразаев, М.Смайылова.
7 . «Қазақ халқының салт-дәстүрлері» Б.Жүсіпова
8.Басенов Т.К. Прикладное искусство Казахстана.-Алма - ата,1951.-269
Пайдаланылған әдебиеттер: (Оқушларға)
-
Аруана баспасы «Сен білесің бе?» атты тарихи этнографиялық кітаптар топтамасы.Автор: З. Сейітжанов.
-
Салт-дәстүрлерАвтор: К. Матажанов.
-
«Асыл сөз аталары»Автор: Ж.Ш. Барымбеков.
-
С. Қасимов « Қазақ халқының қолөнері» Алматы-1995 ж