7


  • Учителю
  • Консультация с девушкой, которая беременная

Консультация с девушкой, которая беременная

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание:
предварительный просмотр материала

Айтырыг: мен 18 харлыг студент мен. Бир чыл танышкан эжимден уруглуг болур деп бардым. А ада-ием аажок кончуур, баштай эртем-билиг чедип ал, сени бис азырап тур бис, уруглуг боорун элек деп элээди уемден бээр конгалап келген. Домей-ле бо байдалда келген мен. Мен таныжым- биле улаштыр опеявыс азырап чоруп болур бис, а ооредилгем ортектиг болгаш ада-иемнин ам-даа чагыргазында мен. Ам канчаайн?



1.Харыы: Бо байдал улуг, сеткил-сагыжы уруглуг апаарынга белен улуска турар ужурлуг. Ол дээрге орус уругларга 18-19 хардан, а Тыва уругларга 20-24 хардан ынай болур.Организмнин чогум эн-не кадык, эки озулделиг уруглуг болур уези-дир, ынчалза-даа силер ам-даа азырадыкчы хооннуг, ада-иенернин чалгынынын адаанга чурттаксаар болзунарза олар шиитпирлээр апаар. Амгы уеде куруневисте эрге-чагырга эрте аборт кылдырарын хоруур талазынче угланган, чуге дээрге ол операция кыс уругнун кадыынга колдуу ис чок болбайн турар. Таныштыг уруглар эки камгаланып, бо айтырыгны тода шиитпирлээр херек. Бир эвес иштелиир болзунарза ам эмчилер божудар.

Бо силернин байдалынар хой кижилернин чуртталгазын оскертип турар. Чугле чааскаан шиитпирлээри болдунмас. Таныжынар база силер дег аныяк, студент болза база азыралда кижи-дир.А силер хеймер уруу болганынарда, база торелдеринер силерни чаш кылдыр коруп турар. Бо байдалда силер чоок улузунарга тода, улуг улус дег дыннадыг кылыр силер: мен божуурум ол, таныжым- биле кады чурттап эгелеп корейн. Чугле мээн ооредилгем тондур толежип беринер, а оске чарыгдалдарны, каас - коя хеп, оюн - тоглааже ашка- копеек дилевес мен деп бузурединер.

Бо байдалда салымнын шугуму кол черде турар: бо уеде силер ийиден бир кижижигеш чаяалгазын ап торуттунускээни ол. Ол дээрге оорушку. Амгы уеде чуртталганын дургени шапкынчаан. Бир чыл танышкаш уруглуг апаары дээрге оон бедик чадаже, ынакшылдан - ог-буле тударынче шилчээнинер ол. Ынчалза-даа бо айтырыг кыс кижиге улуг харыысалганы онаап турар. Ынчангаш кыс кижи бурузу чаш опеяны планнап чаяарын кызыдар, курунеге кадык чаш кежигунну уезинде бээрин тода бодап чоруур болза, бистин херээженнер эмгелгезинде хунун-не кээп аборт кылдырып турарларнын саны эвээжээр ийик.



2.А оол кижи херекке албайн, опея хереглевейн баар, кудээ болускавайн турар болза бо байдалды корээлинер. Ам чааскаан азыраар апаарынар ол. Ол дээрге база чаа ог-буленин хевири. 100 чыл бурунгаар ада- огбелеривис чангыс катап огленгеш , чурттааш 50-60 чыл иштинде ог- булезин аас- кежиктиг, кежик чок-даа болза эчизинге чедир шыдажып, кагбас турган.

Ам ог- буленин стажы оон оранчок кызырылган. Аныяк ог-буле бот - боттарынын аас- кежиктиг болуру дээш кызып чорза эки. А кайы- бирээзи эжин кээргевейн, бодавайн, сагыш- сеткилин хинчектей бээр болза ам ог - буле бустур. Ынчан чугле кады чурттаан уелеринде аас - кежиктиг турганын сактып, а билишпейн барганын кымга - даа буруудатпайн ийи тарай кылаштажыр апаар. Ынакшыл тонуп каарга ам доннаары берге.Чаш кижи маргыш- чогуштуг ог- булеге озеринден тайбын болгаш чангыс авалыг азы ачалыг ог- булеге озери ушчок дээре деп эртемдээннер бадыткаан.

А силер материалдыг ашка- копеек тып, ажылдаар аргаларны дилеп эгелээр болзунарза эки.Ам бичии уруг доруктурары кончуг аар ортектиг проект апарган: идик-хеп, сут-чеми, коляска, садик - школада кружоктар,дээди эртем кончуг аар ортектиг. База оске ажыл- агыйда ышкаш бизнес- план кылып, сайзырангай чурттарда ышкаш кажан, каяа, каш ашка- копеек хоренгилиг апаргаш уруглуг болурун санаар болза эки.

Тыва улус бичии уругларга дендии ынак, ынчангаш бот-даа божаан уругларынын уругларын бичии - даа чектевейн азыражып, кедергей ынаан коргузер. Ынчалза-даа, салым ол опеяны ыяап-ла силер ийи аныяктарга чаяаган, силернин оруунар истээр, дозээр ужурлуг. А адазы тооваан-даа болза, оон угун- дозун тодарадып, айтыртынып, эки- багай талаларын анализтеп чыггаш, буруудатпайн компьютерге информация кылдыр шыгжап каарга ол ажыктыг. 16 харлыг апаргаш тыва кижи торээн, азыраан ада- иезин танып билир, айтырар эргелиг. Кижи бодунун шын тоогузун билир болза бо делегейге базымнары дидим болгаш сорулгалыг болур. Ынчангаш, бот божуп алгаш азырап чоруур авалар ажыт - чажыт чокка уругларынарга чажыдынарны улежир арганы дилеп, билчип чоруурунарны кузедим.



3.Бо-ла темага хамаарыштыр чаа мындыг байдалдар база соолгу чылдарда шупту курунелерде нептереп бар чыдар. Назыны узааш бот чоруур херээжен кижи боду уруглуг болурун шиитпирлеп алгаш кайы- бир будурукчу эр кижи- биле ужуражып кузелин чедип алыр. А оон соонда чаш толдуг апаарга ону азыраар чарыгдалдар ковудеп эгелээрге, ам уругнун адазын суруп, дилеп, ашка- тогерик негеп, оон ог- булезинче киржип эгелээри кончуг куштуг чорулдээлерни тургузуп турар. Херээжен кижи айтырбайн боду божуп алганын уттупкаш, ол чаш опея кайы- хире оорушкуну оон чуртталгазынга эккелгенин база унелевейн мындыг байдалга кээри черле этиктиг чурумга таарышпас. Бо таварылгада сайзырангай чурттарда дег, саазынга бижимел дугуржулга кылыр уе келген: мээн опеямнын биологтуг адазынга кандыг- даа негелдем чок. Адазынын дугайын 16 харлыында чугаалаар мен, азы чугаалавас мен.

Эр кижи иштинде чоргаарланып чорза- даа, бистин республикада хой ажы- толду азырап шыдаар, ажыл- агыйлыг, арага- дары ишпес, ажы- толунге улегерлиг адалар хой эвес дизимзе улус чопшээрежир боор.

Бо тема оон - даа оске ог- буле айтырыгларын кодуруп турар. Бир эвес айтырыгларлыг, сумелерлиг болгаш чопшээрешпес номчукчулар бар болза бижээш дискуссияже мени чалап болур. Шынны маргыжып тургаш билчип алырга солун. Адалар форумунга режиссёр Алексей Ооржактын саналынга каттыжып, эр улусту чугле хурежиир, аьт чарыштырар эвес, а чечен соске чижир маргылдаага киириштирип эр чонувусту деткиир болзувусса долгандыр амыдыралывыс шиник кирип, каастаныр ийик. Чуге дээрге, состен чуве унер. Сос бодалдан унер болгаш материалдыг деп амгы уеде кайы- даа эртемденнер чопшээрежип турар.



 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал