Тренинг для учеников 9-го класса

Күлкі-көңіл ажары. Оқушылармен тренинг-сабақ.

Мақсаты:

-Өз өмірін модельдеуге үйрету,рухани және ішкі сезімінде түсінуге және таңдау жасауды үйренуге үйрету.

-Өзінің жақын адамдарын қуанта білуге,мейірімділікке тәрбиелеу.

-Адам өміріндегі күлкінің рөлі маңызды екенің түсіндіру.

Өткізу жоспары:

1. Мақал-мәтел әлеміне саяхат.

2. Шың күлкімен өтірік күлкіні қалай айыру керек?

3. Күлу-тұмаудан айырылудың ең жақсы емі.

4. Дейл Карнеги «Күлкінің құны».

5. «Күлкіңді әлемге сыйла!»сурет көрмесі.

В.Шаинскийдің «Улыбка»әні орындалады.

Адамнің ажарың не ашып тұрады?Мұмкін кішіпейілдік шығар? Мұмкін.Жақсы киім ба? Мұмкін.Әдемі,маңыздысы шынайы күлкі?Әлбетте.

І.Ал кәзір мақал-мәтел әлеміне саяхатжасаймыз.

1) «100 рет күлсең-бір жылға өміріңді үзартасың»

2) «Күлкіде кейде у да болады.»

3) «Жақсы адам жақсы күледі»

4)Көне қытайларда мынадай мақал болған «Күлімсіремейтін адам дүкен ашпау керек».

ІІ. Шың күлкімен өтірік күлкіні қалай айыру керек?

Бір психолог күлкіні ортақ валютаға тенеген:ол әлемнің барлық түкпірінде қабылдана береді.Бірақ,олда ақша сияқты өтірік болу мүмкін.

Калифорниялық университетінің ғалымы Поль Экманмынындай ақыл-кенес береді:Шынайы сезім адам бетіндегі барлық бұлшық еттерді жұмыс істедеді.Ондай бұлшық еттері адамда 17. Өтірік күлгенде ауыздың айналасындағы бұлшық еттері қозғалады да,бірақ көздері суық боп қалады,үйткені адам көздің айналасындағы бұлшық еттерін өз еркімен қозғалта алмайды.Сонымен қатар өтірік күлкі ассиметриялық болады:солақайлар көбіне оң жақпен күледі,ал оңкайлар -сол жақпен.Күлкінің күші соншалықты әсерлі:төмен баға алғаның күлімсіреп айтса жағымсыз хабарды адам еріксіз күлкімен қабылдайды.Жарнама жасаушыларда күлкінің күшін әбден зерттеген:жарнамалайтың затты ешқашан тұмырайып ұсынбайды.

ІІІ. Күлу-тұмаудан айырылудың ең жақсы емі.

Дәрігерлер тұмаумен күресуде ең тиімді емді тапты.Ол -күлкі.Көңілді адамдар тұмауға қарсы мықты болады екен.Оны америкалық мамандар дәлелдеген екен. Көңілді адамдардың бойында «Бақыт гормоны»-эндорфин көбірек бөлінеді.Бақытты адамдар көбірек күледі.

ІV. Дейл Карнеги «Күлкінің құны».

Америкалық ғалым,ұстаз және публицист Дейл Карнеги өзінің «Мазасызданудан айырылу және өмір сүруді бастау» кітабінда күлкіге назар аударып,тіпті оның құнын бағалады.

Сонымен күлкінің құны қанша?

Оның ешқандай құны жоқ,бірақ ол көп нәрсе береді.

Ол оны көрген адамды байытады,бірақ сыйлаған адамды кедей қылмайды.

Ол бірақ сәт көрінеді,ал есте өмір бақи қалады.

Ол үйге -бақыт, қызметтік қарым-қатынасқа -жылылық әкеледі.

Тек оны сатып ала алмайсың, қарызға ала алмайсың немесе ұрлай алмайсың.Жеке алғанда ол ештене емес.Саған оны біреу сыйлағанша,сол кезде ол баға жетпес дүние.

V. «Күлкіңді әлемге сыйла!» фотосурет көрмесі.

М. «Күлкі-көңіл ажары» ұсыныстары.

• Күлкіні ақшадан жоғары бағалаңыз.

• Ұмытпаңыз:күлкіде- зор деңсаулық.

• Достармен кездескенде күлімсіреңіз.

• Қабағы түйулы адам кездескенде күлімсіреңіз.

• Сыныпқа кіргенде күлімсіреңіз.

• Бөлмеге кіргенде «Сендермен бірге болғаныма бақыттымың!»деп күлімсіреңіз.

Күлкі адамды қанаттандырады.

Күлу мен күлімсіреу ең жақсы емшілер.

Дидактикалық ойын:Көңіл күй және жүріс.

Мақсаты:Сезім қозуын төмендету,алаңдатушылықты азайту.

Ойын барысы:Жүргізуші қозғалысты көрсетіп,көңіл-күйді сұрайды:

-Алдымен ұсақ жауын болып,сосын үлкен тамшы болып жауамыз.

-Торғайға айналамыз,ұшамыз,бүркіт болып ұшамыз.

-Көңілді клоун болып секіреміз.

-Тәй-тәй басып жүрген бала болып жүреміз.

-Ойға шомып жүреміз.

-Анасың терезеден көрген бала болып мойынына асыламыз.

Дидактикалық ойын:.Актерлер.

Мақсаты: Өзінің жақын адамдарын қуанта білуге,мейірімділікке тәрбиелеу.Басқа адамның көңіл-күйіне назар аударуды үйрету.

Ойын барысы:Балалар шеңбер құрып отырады.Барлығы-актер болады.

Педагог рөлдер ұсынады:

-Ренжіген адам.

-Күзгі бұлт.

-Қатыгез сиқыршы.

-Балмұздағын жерге түсіріп алған бала тәрізді қатуланыңдар.

-Күнге қараған мысық

-Айлакер түлкі

-Қуанышты бала

-Сендер күнді көріп тұрған сияқты

Күлімдеңдер.

Мәңгі лаулап жану үшін ғаламда

Үлкен арман керек екен адамға

Сабақтың тақырыбы: Мамандық таңдау - ертеңді ойлау

Мақсаты:

білімділік -оқушылардың білім шыңына талпынуда бойларында қандай қасиеттер болу керек, неге бейімделу керектігі жайлы ойларын білу, ой бөлісу;

Дамытушылық -жеке басының сапалық қасиеттерін арттырып, кәсіптік бағдар бере отырып, өзін өзі тану аумағын кеңейту,

Тәрбиелік -оқушыларды терең білім алу жолында үздіксіз еңбектенуде еңбекқорлыққа тәрбиелеу

Әдіс- тәсілдері: «Миға шабуыл», психологиялық тест, дидактикалық ойындар, тренингтер.

Сабақ барысы:

.Ұйымдастыру кезеңі

Саламатсыздар ма құрметті оқушылар мен ұстаздар! Бүгінгі кешімізге қош келіпсіздер!

Бәріміз де алдымен мынадай «Бұл кім?»« тренингін ойнайық. (Оқушыларға интерактивті тақтада белгілі бір кәсіп иелерінің суреті көрсетіледі, оқушылар сурет арқылы табады .)

- Сіздер қалай ойлайсыздар, жалпы түрде қалай айтуға болады?

- МАМАНДЫҚ

- Дұрыс айтасыңдар. Олай болса кешіміздің тақырыбы

«Мамандық таңдау - ертеңді ойлау».

1.«Миға шабуыл»- ой қозғау: Мамандық дегеніміз не? Әр топ өз ойын айтып, жауап береді:

«Мамандық» сөзіне анықтама беру. Мұғалім толықтырады

Профессия- мамандық дегенді білдіреді.

Мамандық- қарапайым өмір сүру көзі болып табылатын және қандай да бір дайындықты, жауапкершілікті талап ететін еңбек қызметінің маңызды бөлігі.

Біреулер үшін - ол ойға алған арманның орындалуы, отбасы дәстүрін жалғастыру, келесі біреулер үшін - жаңалыққа, дербестікке талпыныс, үшінші біреулерге - әйтеуір бір мамандық алу керек болған соң. Мамандық таңдау- тағдырыңды таңдау деген сөз. Кейінгі өмірде өкінбейтіндей, өз қабілеті мен бейімділігіне сай кәсіп түрін таңдау… Бұл өте жауапкершілікті және маңызды іс. Мамандықты таңдау үшін, адам ең алдымен өзін, өз бейімділігін тануы қажет. Өз - өзіне «Мен кіммін?», «Осы өмірдегі менің орным қандай?», «Қалай өмір сүремін?» деген сұрақ қоюы керек. Мамандық таңдауда әр адам өзінің қызығушылығына, қабілетіне, бейімділігіне, қалауына сүйену керек. Сондай- ақ өз мамандығының сұранысын жоғалтпауына көңіл бөледі. Бұл мамандықтарға деген бірқалыпты тұрақты сұраныс деп аталады. Өзінің сұранысын, қызығушылығын жоймаған кең тараған мамандықтарға дәрігер, мұғалім және құрылысшы мамандықтарын атап өтуге болады. Ал, өзекті мамандықтар қатарына жоғары технология, байланыс, коммуникация, экономиканы басқару мамандықтары және еңбек сұранысына қажетті жаңа мамандықтары жатады. Мынау көп салалы өмірде мамандықтың түрі көп. Әрине таңдау жасау оңай емес. Ең бастысы - адам еңбекке қабілетті, зейінді болуы қажет. Өз ісіне сенімді, дұрыс таңдаған адам ғана жетістікке жетеді.

2. «Білеміз бе?»

Мына мамандықтардың қайсысынан хабарымыз бар

І топқа Қазіргі уақытта жойылып кеткен мамандықтар

ІІ топқа ХХ ғасырда пайда болған мамандықтар

ІІІ топқа Соңғы 10 жылдықта пайда болған мамандықтарды

Білетін, естіген, көрген мамандықтарымызды теріп жазамыз және дәлелдейміз

3. Әр топ осылардың ішінен өздерінің келіспейтін тұжырымдарын таңдап алып, ой-пікірлерін дәлелдейді.

Мамандық бір-ақ рет біржола таңдалады

Мамандық таңдау қң қалың болуына байланысты

Отбасы және достарынның ақылына сүйеніп мамандық таңдауға болады

Қартайғанда да мамандық таңдауға болады

Жақсы білім алу үшін қымбат оқу орнына түсу керек

Ақша болса, мамандық қажет емес

Мамандық таңдауда психологтің көмегі қажет

Мамандық таңдаудағы басты өлшем - қызығу мен қоғамдық сұраныстың сәйкестігі

Таңдайтын мамандығымды қалталы ақшам анықтайды

Мамандық таңдау - күн көріс қамы

4.Оқушылар келіп отырған қонақтарға сауалдарын жолдайды.

Сұрақтар:

1.Мамандық таңдауда ең бастысы не: қабілет пе, дарын ба әлде мамандықтардың қоғамдағы беделі ме?

2.Ауыл экономикасын көтеру үшін, ауылға ең алдымен қандай мамандықтар қажет деп ойлайсыңдар?

3.Белгілі бір кәсіптің иесі болу үшін міндетті түрде жоғары білім алу қажет пе?

4.Әрбір жеке адам бақытты болу үшін, тоқшылықта өмір сүру үшін не істеу керек?

5.Еңбек нарығындағы бақталастық туралы не білесіз? Сіздің мамандығыңыз нарық заманында бақталастыққа төтеп бере ала ма?

6.Кез келген қоғамда адам өмірде өз орнын табу үшін өз жанына жаққан кәсіпті меңгеріп, белгілі бір мамандық иесі болуы шарт. Ел болашағы бүгінгі өскелең ұрпақтың, яғни біздің қолымызда.

7.Адам өз мамандығын таңдаған кезде, нені басшылыққа алу керек?

8.Жақсы маман болу үшін адам нені білуі және үйренуі керек?

9.Сіз қандай маман болуды армандадыңыз?

10.Адам өзің белгілі бір мамандыққақашан, қалай дайындауы керек?

11Адам бірнеше мамандықты меңгерсе, оның өмірі қандай болады деп ойлайсыздар?

12.Қай уақытта адам өз еңбегінің жемісін көре алады?

5.Бір-бірімізді жақсы тани аламыз ба?

Барлық қатысушылар ақ қағазды алып одан ұшақ жасап, сол ұшаққа бір бірлеріне деген тілектерін, армандарын жазып бір бұрышқа қарай ұшырады. Әр топтан бір оқушыдан шығып, кімнің жазғанын табады.

6.«Мамандықты тап» сергіту сәті.

«Мамандықты тап» жұмбақтар шешейік. Жауабы сурет арқылы көрсетіледі

Үлгілерге қараймын,

Үй іргесін қараймын.

Өрнектерді оямын,

Терезесін қоямын. (Құрылысшы)

Елде сақтап амандық,

Емдеп жұртты аман қып.

Қуантады қашан да,

____________ мамандық (Дәрігерлік)

Денсаулығын баланың,

Бенсаулығын ананың.

Денсаулығын қарттың да,

Қамқорлыққа алады.

Өндіріске көптеген

Өрісі мол ток берген.

ГРЭС, ГЭС-тер жұмысын

Мен арқылы өткерген. ()

Бойында шымыр алаулаған жалын,

Жақсылық жайы толғандырған жанын.

Ізгілік үшін бар ғұмырын арнап,

Ойлаумен жүр басқалардың қамын,(Милиционер)

Елім деп соғады жүрегім,

Ұлы Отанның түлегі.

Ол ел -қорғаның, Тыным таппай жүреді (Сақшы )

Қуантады халықты, Асыға оны күтеміз.

Жақсылық хабар әкеліп,

Алыс -жақын туыстан.

.(Пошташы)

Оқу- білім арнасы,

Кім ол- оның анасы.

Дамытады ол адамның,

Ақыл- ойын, санасын.(Ұстаз)

7. «Жағдаяттық сұрақтар».
1. Сен өзіңе ұнаған мамандықты таңдадың, бірақ ол мамандыққа ата-анаң қарсы. Сен ол кезде не істер едің?
2. Ата-анаң саған бір мамандықты таңдап берді, бірақ ол мамандық саған ұнамады. сен ата-анаңның шешіміне қарсы боласың ба?

3. - Өзіңіз үшін қандай қорытынды жасадыңыз, ойландыратын жағдай болды ма? Болса не істер едіңіз?

9. «Ең жақсы мамандық» ойыны.Әрбір командадағылар қатысушыларға мынадай сұрақ береді, Қатысушыларға келесі мамандық мінездемелері ұсынылады:
Ең ақшасы көпмамандық

Ең жасыл мамандық
Ең тәтті мамандық
Ең жауапты мамандық

Ең салмақты мамандық

Ең қарым-қатынасы күшті мамандық

Мамандық таңдау - болашағыңды айқындау
Мамандық таңдау дегеніміз - яғни болашағыңды айқындау. Біз алдымызға белгілі бір мақсат қоя білуіміз керек. Сол мақсатқа жету үшін бірталай міндеттер орындауымыз керек. Сонда ғана сенің болашағың айқын.

Әр оқушы өздерінің таңдаған мамандықтары туралы слаид жасап, қорғайды.

11.Осы жөнінде оқушылар пікірін тыңдайық. - Сендердің алдарыңа қойған мақсаттарың бар ма?
Осы мақсатқа жету үшін сен не істемек ойларың бар?

Осы кештен не алдыңыз?

Мамандықты дұрыс таңдауда қандай қателер жіберілуі мүмкін?

Мамандық таңдаудағы салғырттық пен немқұрайдылық кешірілмейтін іс. Адамның өз болашағына деген жауапкерсіздік. Мамандық таңдау - болашағыңды айқындаудың өлшемі. Демек, одан қателесуге болмайды. Сол үшін де үш ойланып, төрт толғанғанның артықтығы жоқ. Өз болашағыңды өзің белгілейтін ең маңызды кезеңде тұрғаныңды ұмытпауға тиіссің.

12.Мамандық таңдау - адам өміріндегі ең жауапты кезең. Талапкер үшін мамандық таңдаудың жеті басты қадамын ұсынамыз13. Рефлексия. «Тілектер ағашы » Гүл құмырасындаағаш отырғызылған

Сабағымыздың түйіні ретінде, рефлексия жасап, алдарыңыздағы алма, жапырақ стикеріне сабақтан алған әсерлеріңізді, тілектеріңізді жазып, «тілектер ағашына »ілеміз.

Бүгінгі кештен алған әсерлерің.

Болашақтағы жоспарларың

Алға қойған мақсаттарың, бір- бірлеріңе тілектерің

Мұғалімнің қорытынды сөзі: Рахмет, сендердің айтқан ой пікірлеріңе қарай, бүгінгі сабағымыз өте маңызды болды деп есептеймін.

«Жарқын болашақтың кепілі- жаныңа жақын кәсіп таңдау» демектей, қазіргі қарқынды дамып келе жатқан өзгермелі қоғамда өмір сүруге икемді, жеке басының, пайдасына қарай өзін өзі толық жүзеге асыруға дайын және бәсекеге қабілетті тұлға болуды талап етеді. Сондықтан да қазіргі кезден бастап,өз- өздеріңді, бір- бірлеріңді танып, өз қабілеттерің мен икемділіктеріңді дамытыңдар. Соған сәйкес болашақ мамандықтарыңды таңдаңдар.
Абыройлы, ақ ниет - адамдыққа сенемін!- дегендей ел сеніміне кіретін құрметті мамандық иесі боламын десеңіздер білім алуға барлық күш жігерлеріңді жұмсап, егеменді еліміздің ертеңі - болашақ маман иелері болуларыңызға шын жүректен тілектеспін