Открытый урок на тему 'Баспасөз - өмір айнасы' по казахскому языку

«№21 ОРТА МЕКТЕП»

КОММУНАЛДЫҚ

МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдерінің қалалық семинары шеңберінде өткізілген ашық сабақ әзірлемесі.

Тақырыбы: "Баспасөз - өмір айнасы"

10"А" сынып

Өткізген :

қазақ тілі мұғалімі

Рамазанова Әсем Бірлесқызы

Петропавл қаласы 2015 жыл

Сабақтың тақырыбы: Баспасөз-өмір айнасы
Сабақтың мақсаты:
1. Жаңа сөздерді меңгерте отырып, , баспасөздің өмірдегі орнын
ұғындыру және мерзімдік басылым түрлерін үйрету.
2. Жақсы оқырман болуға, жан-жақты білімді болуға, мәдениетті сөйлеуге тәрбиелеу. Оқу, әңгімелеп беру, көзқарасын, пікірін, айтар ойын жеткізе білу дағдыларын қалыптастыру.

3. Жай сөйлемнің түрлерін бекіту.

Сөйлеу мәдениетіне, білімділікке, газет-журнал оқуға баулу. Түсіну, қабылдау, меңгеру қабілеттерін арттыра отырып шығармашылыққа баулу.Қызығушылықтарын ояту,белсенділікке ынталандыру.
Түрі: Жаңа сабақ
Әдісі: сұрақ-жауап, жеке жұмыс, деңгейлеп оқыту әдісі, СТО
технологиясының элементтерін қолдану. оқу, аудару, сұхбат, топпен жұмыс,жұппен жұмыс сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Көрнекілігі: Компьютер, интерактивті тақта, кеспе
парақтары,слайдтар Сөйлемнің түрлері», газет- журнал түрлері, каталог.Куб,ватман,фломастер, түрлі-түсті қағаздар.

• Сабақтың барысы
І. Ұйымдастыру.

Тренинг : "Жүректен жүрекке"

Топқа бөлу: қиықшалар арқылы

Топ ережесін еске түсіріп қайталау.

Үй жұмысын тексеру: "Сен маған мен саған" сұрақ - жауап әдісі.

Бағалау:өзара бағалау(бас бармақ арқылы).

ІІ. Жаңа сабаққа кіріспе

1. Ой шақыру. (қиықшалардағы әріптерден сөз құрастыру.Жасырылған сөз "Баспасөз")

Баспасөз сөзін қалаай түсінеміз ?

1.Ақпарат көздеріне не жатады?
2. Баспасөздер арқылы не білуге болады?
3. Газет-журналдар дегенде алдымен қандай сөздер еске түседі?

(кластер жасау)

(Сабақтың тақырыбын оқушылар шығарады.) Баспасөз -өмір айнасы.

Сабақтың мақсатын анықтау.
Ақпарат құралдары- мемлекет тәуелсіздігінің саяси экономикалық
және ғылыми-техникалық дербестігімен пара-пар басты белгілерінің бірі.
Сол себепті олар қоғам мен адам өмірінде зор мағынаға ие және үлкен
орын алады.

III.
"Кубизм" стратегиясы бойынша тапсырмалар орындау
1. Қолданыңыз

Жаңа сөздермен жұмыс ( оқып танысады, сұрақ қояды, сөз табын анықтайды, сөз тіркестіреді)
Мерзімдік басылым - периодическое издание
Бұқаралық ақпарат құралдары - средства массовой информации
Мақала - статья
Айдар - рубрика
Баспасөз - пресса
Басылып шығады - издается
Басылым - издание
Көздері - источники (здесь)
Тілші - корреспондент
Сұхбат - Интервью,беседа
Мәлімет - сведение

2. Толықтырыңыз.

Мәтінмен жұмыс.(Екі топқа мәтінді бөліп беру)
• Оқу,жұппен, топпен талқылау.Мағынасын түсіну.
Мәтін бөлігін оқыған сайын сұрақтар қойылады.
• "Топтастыру" стратегиясы

Баспасөз -өмір айнасы

I. Баспасөз- мерзімді және мерзімсіз басылымдардың жиынтық атауы. Баспасөз -халық арасында әр түрлі ақпараттар таратады, қоғамдық пікір қалыптастырады. Баспасөз саяси жұмыстар жүргізеді, мемлекеттің, әлеуметтік топтардың, не жекелеген тұлғалардың мүдделі мұраттарын танытуға қызмет етеді. Мерзімді баспасөзге тұрақты атауы, ағымдағы нөмірі бар және кемінде жарты жылда бір рет шығарылатын газет, журнал, альманах, бюллетень, олардың қосымшасы жатады. Мерзімсіз баспасөзге мына басылымдар жатады: кітаптар, кітапшалар, плакаттар, күнтізбелер, ноталар т.б.

II. Мерзімді баспасөздің ең негізгі, әрі көне түрлерінің бірі - газет. Қазіргі заманғы газеттердің әуел бастағы іс-шаралары ежелгі Шығыс қалаларында жұрт көп жиналатын жерлерге ілініп қойылатын жаңалықтар мен ресми хабарлардың жинақтары болды деуге болады. XVI ғасырда Венецияда жаңалық хабарларды жинақтайтын бюролар құрылып, «жаңалық жазатын» кәсіп пайда болды. Осы бюрода жаңалық жазатындар шығаратын қолжазба парақтар Венецияда сол кезде «гадзетта» деп аталып, сатылатын еді. 1631 жылы француздың Ремадо деген кәсіпкері Парижде «La gazette» деп аталатын мерзімді басылым шығара бастағаннан кейін «газет» деген сөз осы күнгі мағынасында кеңінен тарады. Қағаз өндірісінің дамып, полиграфиялық технологияның бастапқы тәсілдерінің жетілдірілуіне байланысты Батыс Еуропада (Германияда - 1609 жылы, Ұлыбританияда - 1622 жылы, Францияда - 1631 жылы) алғашқы газеттер шыға бастады. Қазақ тіліндегі алғашқы мерзімдік басылым - 1870 жылы Ташкент қаласында жарық көрген «Түркістан уәлаятының газеті». Мерзімді баспасөзге жататын журналдар, альманахтар мен бюллетендер шығу мерзімділігіне, көлемі мен безендірілуіне газеттен ерекшеленіп тұрады.

3. Зерттеңіз.

• "Топтастыру" стратегиясы.

Әр топ өзінің мәтін бөлігіне зерттеу жүргізіп қағаз бетінде көрсетеді.

1-топ кластер жасайды.

2-топ хронологиялық кесте жасайды.

Топтар бірін-бірін стикерлермен бағалайды.

Кластер жаса

Кесте толтыру

№

Газет, журнал атауы

авторы

Шыққан жерінің атауы

жылы

4. Байланыстыр.

"Сен маған мен саған" сұрақ -жауап әдісі.

Екі топ бір-біріне сұрақтар қояды,жауап береді.

1. Мерзімдік басылымға не жатады?
2. Өздерің тұратын өңірде қандай жергілікті газет басылып шығады?
3. Оқып тұрасыңдар ма?
4. Сенің сүйікті газетің қандай?
5. Газет бетіндегі сүйікті айдарың қандай?
6. Газетті қай тілде оқисыңдар?
7. Отбасың қандай мерзімдік басылымға жазылды?
8.Тілші деген кім?

9.Газеттерде қандай айдарларды білесің?

10.Газет,журналдардың оқырманына не үйретеді?

11.Адам өмірінде қандай рөл атқарады?

12.Ақпарат құралдарына не жатады?

13. Баспасөз арқылы не білуге болады? 5. Суреттеңіз.

"Сенквейн " әдісін қолдану.

Әр топ бес жол өлең құрастырады.

1сөз

Зат есім.( Кім? Не?)

Ақпарат

2сөз

Сын есім.(Қандай?)

белгілі, сенімді

3сөз

Етістік. (Не істеді? Не қылды?)

хабарлайды, жеткізеді,дәлелденген

4сөз

Сөйлем құрастыру.

Ақпарат көздерінің бірі- баспасөз.

1сөз

Мәндес сөз жазу.

Жаңалық

Смайликтер арқылы оқушылар бірін -бірі бағалайды.

6. Салыстырыңыз.

"Венн диаграммасы" арқылы мерзімді және мерзімсіз баспасөз құралдырын салыстырамыз. Ерекшеліктерін ажырату және ортақ белгілерін табу. Қорытынды шығару.

Венн диаграммасы

ортақ

Кітап

Газет

Ү. Бекіту
1. Қандай газеттерді білесің? Атап айт.
2. Республикада ең танымал қандай газет деп ойлайсың?
3. Тілші деген кім?
4. Сен тұратын жерде қандай жергілікті газеттер
басылып шығады? Олар туралы не білесің?
ә) белгілі бір журнал туралы хабарлама дайында
5. Газеттерде қандай айдарларды білесің? Сол бойынша
мақала бердің бе?
6. Газеттер оқырманына нені үйретеді? Адам өмірінде
қандай рөл атқарады?
Қорытынды шығару.
ҮІ. Қорытынды . Бағалау.

Рефлексия жасау.

YII. Үй жұмысын беру.

ә) белгілі бір журнал туралы хабарлама дайында