Дүниетанудан сабақ жоспары 4-сынып

Пәні: дүниетану

Класы: 4 «Ә»

Сабақтың тақырыбы

«Ауаның қабығы.»

Жалпы мақсаты

Жердің ауа қабаты- Атмосфера туралы толық мағлұмат беру.

Экологиялық тәрбие беру, ауаны қорғауға, қастерлеуге тәрбиелеу.

Оқу нәтижелері

Әр түрлі білім көздерімен жұмыс жасауды әрі қарай жалғастырады, дүниетанымдық қабілеттері дамиды, белсенділіктерін арттырып, танымдық қызығушылықтарын жетілдіреді.

Сабақ типі

Жаңа білімді жетілдіру сабағы

Әдістер

Түсіндіру, сұрақ-жауап, топпен жұмыс

Көрнекілігі

ватман, маркерлер

Сабақ кезеңдері Уақытты меңгеру

1. Мотивациялық- бағдарлау кезеңі-8-10 минут

2. Операциялық- орындаушылық кезең (оқу-танымдық, ізденім, ішінара зерттеу, проблемалық әдістер) -15-20 минут

3. Рефлексиялық- бағалау кезеңі (өзіндік бақылау- өзін-өзі бағалау әдістері) -

5-8 минут

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының

іс-әрекеті

Ресурстар

Ұйымдастыру

Топқа бөлу

Психологиялық дайындық

• Бізге тамақ не ушін қажет?

• Үлкен болып өсу үшін!

• Жарық не үшін қажет?

• Айналаны көру үшін!

• Су не үшін қажет?

• Сусынымыз қану үшін!

• Ауа не үшін қажет?

• Демалуымыз үшін!

• Ендеше ауа туралы не білетінімізді еске түсірейік

суреттер арқылы топқа бөліну

Өлеңді хормен айтады

Суреттер арқылы топқа бөлінеді

Слайд

Ой қозғау

Топтастыру

Оқушылар постер жасап, ауа туралы өз білетіндерін жазып шығады

Маркер, ватман

Қызығушылықты ояту

1. Ауаның қандай қасиеті бар?

2. Ауаның құрамында не бар?

3. . Дем алу үшін ауаға қандай газ қажет?

4. Ауаның қабаты не деп аталады?

5. Ауа райын зерттейтін ғылым

6. Ауа температурасын немен өлшейді?

Оқушылар сөзжұмбақты шешу арқылы ортасында шыққан сөздің мағынасын ашады.

Сөзжұмбақ

Білу

-Ауа туралы не білесіңдер? Ол туралы не білгілерің келеді?
Ауа көзге көрінбейді.Біз оны көрмейміз.Бірақ айналамызда екенін білеміз. Біз сабын көпіршіктерін ұшырғанда немесе желпуішті желпігенде ауаның қозғалысын байқай аламыз.

Сұрақтарға жауап береді, бір-бірін толықтырады

Интерактивті тақта

Түсіну

Оқулықпен жұмыс:

Ауа-физикалық дене.Физикалық дене заттардан тұрады.Ауа газдардың қоспасы.Оның иісі де,түсі де жоқ.Мұның себебі ауаның құрамына кіретін газдардың ішінде оттегі мен көмірқышқыл газы сендерге таныс.Ағзалар тыныс алғанда оттегін сіңіріп,көмірқышқыл газын сіңіріп отырады.
1) Сытырлақ дорбаны үрлеп ауа толтырамыз.Аузын қолымызбен бекітеміз және жайлап қысамыз.
саусағымызды жіберсек,не болады?
Жер шары көзге көрінбейтін мөлдір жабынды-ауамен жабылған.
Жел-ауаның қозғалысы.Атмосфера деп - біздің ғаламшарымызды және бізді қоршап тұрған ауа қабатын айтамыз.Жердің ауа қабығын көбінесе бесінші мұхит деп атайды.
-Адамдар, жануарлар,өсімдіктер бесінші ауа мұхитының түбінде өмір сүреді.
Ауасыз жер бетінде мәңгі тыныштық пен бос кеңістік болар еді.Егер жер ауаны жоғалтса,ол Ай секілді тіршіліксіз аспан денесі болар еді.
Сонда ауа деген газ,дәлірек газдардың қоспасы.2 ғасыр бұрын ғана ғалымдар ауаның көптеген газдардың қоспасынан тұратынын дәлелдеген.Ауа қоспасындағы ең көп газ-яғни азот 78%, оттегі-21%, ал 1%-ы көмірқышқыл газы.
Ауаның барлық жерде бар екенін білеміз.Дәптерлеріңді көтеріңдер,оның ар жағындағыны көресіңдер ме?
- Жоқ.
- Жардың ар жағындағы көрші сыныпты көре аламыз ба?

оқулық

Қолдану

3 топқа мақалдың басын бастап беремін, оқушы жалғастыру керек.

1-топ:

Асқар таудың ауасы - -----------------

Таза ауа- ---------------------

2-топ:

Тұнық болса суымыз, -----------------

Туған жердің -----------------------

3-топ:

----------------------------------

Туған жердей жер болмас, ---------------------

Оқушылар мақалдың жалғасын табады.

Интерактивті тақта

Талдау

Сын тұрғысынан ойлау стратегиясы

Мұғалім пікірін жалғастырып дәлелдеу.

1-топ:

ауаны таза ұстау керек, өйткені,----------------

2-топ:

зауыттар ауаны ластамау үшін -------------------

3-топ:

барлық тірі ағза ауасыз---------------------------------

Оқушылар мұғалім пікірін жалғастырып, өз ойларын дәлелдейді.

Шығармашы

лық жұмыс

--------------- ------------------- таза

-------------- -------------------- - жерім

-------------- -------------------- жаңа

-------------- -------------------- елім

Оқушылар сызба арқылы өлең құрастырады.

Интерактивті тақта

Жинақтау

3-слайд

Қосымша мәлімет
Ауаның қыздырғанда ұлғаятындығын,ал салқындағанда
қысылатынын 3-сыныптан білесіңдер.
Ауаның тағы бір қасиеті-ол жылуды жай өткізеді.Қыста қар астында қалған көптеген өсімдіктердің үсімей қалатын себебі қардың салқын түйіршіктерінің арасында көп ауа болады.Ал қалың қар өсімдіктердің сабақтары мен тамырларын жауып жатқан жылы көрпе сияқты.
- Күзде көптеген аңдардың тиін,қоян,қасқыр т.б. аңдардың түлейтінін білеміз.Жазғы жүннен гөрі олардың қысқы жүні қалыңырақ және үлпілдек.Қалың жүн арасында ауа көбірек болады да қыстағы ауа қорқынышты емес.
- Қасқырдың құйрығы үлкен әрі жүні қалың.Қардың үстінде қасқыр ұйықтар алдында ол өзінің тұмсығы мен аяқтарын жүнді құйрықтарымен жауып жатады.
Сұр тышқандар үлкен биік қар үйінділерінің астындағы індерінде қыстайды.Онда оларға әрі жылы,әрі қолайлы.Ал,кейбір құстар құрлар мен саңырау құрлар ең күшті аяздарда қалың қардың астына кіріп кетеді.
Бұл ауаның қандай қасиетін анықтайды?(ауа жылыны жай өткізеді)

Оқушылар қосымша мәліметтерді пайдалана отырып, ауаның қасиеттерін анықтайды, білімдерін толықтырады

Интерактивті тақта

Сабақты бекіту.

Әр топ берілген сұрақтарды постер арқылы қорғайды.

І топ. Атмосфера қабатына жалпы сипаттама

ІІ топ. Ауа құрамындағы газдарға сипаттама

ІІІ топ. Атмосфераның негізгі қабаттарына сипаттама

ІV топ. Ауаның ластануына сипаттама

Әр топ сұрақтарға шапшаң жауап беруге тырысады

Сұрақтар

«Рефлексиялық - бағалау» кезеңі

Балалар, сендерге бүгінгі сабақ ұнады ма?

Рефлексия

«Пікір ағашы»

Оқушылармен кері байланыс жүргізу

«Бес саусақ» әдісі

Үйге тапсырма

оқу, мазмұнын айту.

Бағалау.

Өзін-өзі және топтардың бір бірін бағалауы