- Учителю
- Конспект урока письма буквы Шш в период обучения грамоте (бурятский язык) (1 класс)
Конспект урока письма буквы Шш в период обучения грамоте (бурятский язык) (1 класс)
Буряад хэлэнэй (бэшэлгын) хэшээл
Класс
1
Темэ
Шш γзэг бэшэлгэ
Багшын зорилго
Ш γзэг бэшэжэ hургаха, [ш] абяан тухай мэдэсэ үргэдхэхэ, хэлэ һорихо, хадуун абаха болон ухаан бодол хүгжөөхэ ажал үргэлжэлүүлхэ.
Буряад хэлээр үхибүүнэй шадабари
Шэнэ γзэг зүбөөр бэшэжэ hураха, бэшэлгэдээ хэрэглэжэ шадаха и γзэгhɵɵ илгаруулха,
Yхибүүнэй өөрын хүгжэлтын дүнгүүд
Шэнэ юумэ ойлгохо дуратай байһанаа харуулха; хэшээлэй бүхы шатануудта эдэбхитэйгээр хабаадаха; уншаха, харилсаха дуратай байха.
Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари
Багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табиха; юу хэхэ гээшэбиб гэжэ уридшалан хэлэхэ; өөрынгѳѳ, нүхэдэйнгѳѳ ажал шалгаха; багшын үгэһэн түсэбѳѳр, алгоритмаар хүдэлжэ шадаха, ɵɵрɵɵ тγсэб табиха
Оршон тойрониие шудалха шадабари
Багшатаяа болон нүхэдтэеэ хамта дүн гаргаха;
Харилсаха шадабари
Өөрынгөө һанал бодол аман хэлэлгээр харуулха; хажуудахи хүнүүдээ шагнаха, тэдэнэй хэлэһэниие ойлгохо; хоёр хоёроороо, бүлэгөөр хүдэлхэ;
Хэрэгсэлнүүд
Абяанай модельнүүд, үгын схемэнүүд, Шш γзэгγγдэй бэшэлгэтэй хуудаhан, 3 ондоо самбар, сэгнэлтын карточканууд,
Хэшээлэй ябаса
Хэшээлэй шатанууд
Багшын ажаябуулга
Һурагшадай ажаябуулга
Слайд
I. Эмхидхэлэй үе
II. Дабталга
Мүнөөдэр хэшээлдэмнай олон айлшад ерээд байна, мэндэеэ хэлэе. Сайн!
Урда хэшээлдээ юун тухай хөөрэлдөө һэнбибди?
Ш абяан ямар бэ?
Юундэ?
Ямар хашалган бэ?
Бүдэхи хашалган абяан гэжэ хайшан гээд элирүүлээ бэлэйбди?
Бүдэхи хашалган абяан ямар модельтэйб?
Бэрхэт даа.
Сайн байна!
Хонхо, хонхо наярба
Хγбγγд басагад анхарба.
Мγнɵɵ хэшээл эхилхэнь.
Булта hайнаар шагная
Ш абяантай, үзэгтэй танилсаабди;
Ш абяан - хашалган
Үгүүлхэдэ аман соо тороно.
Бүдэхи
Шэхэндээ наушник хээбди, хоолойдоо альгаа табяабди. Юушье ойлгоогүйбди.
Бүдэхи хашалган абяан точкогүй модельтэй байха.
III. Хэлэеэ һорилго
Мүнөө хэлээ һориё. Жороо үгэ гэжэ ямар үгэб?
Би уншанаб, таанар дабтагты.
Самбарта жороо үгэ:
Минии Шагдар шүлэг шагнаа,
Шинии Шагжа шүлэ шанаа.
Би юундэ танда энэ жороо үгэ үгөөбиб?
[ш] абяатай хэды үгэ байнаб?
Нэгэ нэгээрнь хэлэгты.
- Шагдар юу хээб?
- Зай, Шагжа юу хээб?
Түргэн хэлэгдэхэ үгэ
Yхибүүд үгүүлнэ
[ш] абяатай байна
7 үгэ.
Шагдар, шүлэг, шагнаа, шинии, Шагжа, шүлэ, шанаа
Шагдар шүлэг шагнаа
Шагжа шүлэ шанаа
IV. Зүрилдөөнэй гараһан шата
Арсалдаата асуудал табилга
- Энэ жороо үгэ соо ямар үгэ үлүүб?
Юундэ?
Минии гэжэ үгэ бэшэе.
Мүнөө минии гэжэ γгэhɵɵ нэгэл γзэгɵɵр илгарhан γгэ олое.
Шинии гэжэ γгэ бэшэе.
Юундэ?
Минии
М хашалганһаа эхилнэ, нүгөө үгэнүүд Ш хашалганһаа эхилнэ.
Минии гэжэ үгэ бэшэнэ
Шинии
??? (1.бэшэжэ шадахагγйбди)
Ш γзэг бэшэжэ шададаггγйбди
V. Хэшээлэй зорилго табилга
Тиимэhээ ямар гол зорилго энэ хэшэлдээ урдаа табихабибди?
Ш γзэг бэшэжэ hурахабди
VI. Арсалдаата асуудал шиидхэлгэ
(Хоёр хоёроор, γгы hаа бγлэгɵɵр хγдэлмэри)
Урда хэшээлнγγдтэ танилсаhан γзэгγγдэй бэшэлгые hаная. Дэбтэр соогоо бэшэе.
Юугээрээ эдэ γзэгγγд адлиб?
Иимэ элементнγγдhээ γзэгγγдые зохёожо туршая. Хоёр хоёроор хγдэлхыетнай дурадханаб. Ядараа hаа бγлэгɵɵр хγдэлхэдэ болохо.
Яагаад ш γзэг богохобибди?
Агаарта бэшэе
Л, и, н, а, м
Дээрэhээнь доошонь бэшэгдэhэн сэхэ зурлаагаар, доронь баруун тээшэнь годируулнабди
И
Yшɵɵ нэгэ элемент нэмэхэбди
VII. Бэхижγγлгэ.
Саашанхи ажалайнгаа тγсэб табилга
Yзэг бэшэжэ hураа хадаа, саашанхи ажаябуулгамнай ямар байха хаб?
Дэбтэрнγγдээ 32 хуудаhанда нээгты. Бэшэе.
(багшын самбарта жэшээтэ бэшэлгэ)
-
Yзэг бэшээд,
-
γенγγдые,
-
γгэнγγдые бэшэхэбди.
бэшэлгэ
VIII. Сэгнэлгэ
Мγнɵɵ хγн бγхэн ɵɵрыгɵɵ «шэдитэ шугамаар» сэгнэе
Сэгнэлгэ
IX. Хэшээлэй дүн
Хэшээлдээ юу мэдэхэ ба шадаха болообта? Энэ мэдэсэ шадабаринуудаа хаана хэрэглэхэбта?
Ш γзэг бэшэжэ hураабди. Ш абяатай γгэнγγдые бэшэхэдэмнай хэрэгтэй болохо
Гэрэй даабари
Ямар гэрэй даабари бэе бэендээ γгэхэеэ hананабта?
Аба эжыдээ хэшээлдээ ш γзэг бэшэжэ харуулжа үгэхэт, [ш] абяатай 5 үгэнүүдые бэшээд ерээрэйт.
…
Үнгэргэһэн хэшээлээ багшын удхалан шүүмжэлэлгэ
Би өөрынгөө нэгэдэхи ангида буряад грамота һургалгын бэшэлгын хэшээл танигдахагγй ангида γнгэргɵɵб.
Эндэмнай хамта 15 үхибүүд: 10 хүбүүд, 5 басагад.
Багшын γгэнγγдhээ Һураха шадабаряараа болон эрмэлзэлээрээ дунда зэргын хүгжэлтэтэй һурагшад. Хоёр басагад уншадаг байһан, бэшэнь уншадаггүй. Тиихэдэ үшөө диалект үгэнүүдээр хөөрэлдэдэгынь, мүнөө үеын ехэнхи үхибүүд хэлэлгэдээ ород үгэнүүдые хэрэглэдэгынь бултанда мэдээжэ.
Хэшээлэймни темэ Шш γзэг бэшэлгэ
Хэшээлэй гол зорилго - үхибүүдтэй хамта ш γзэгэй элементнγγдhээ бγридэл γзэжэ, Шш γзэгγγдые бэшэжэ hураха?
Хэшээлэй янза - ойлгосо үргэдхэгдэнэ, тиимэһээ шэнэ ойлгосотой танилсуулгын болон моделированиин хэшээл болоно.
Хэшээлэй зорилго болон янзаһаань, тиихэдэ хэшээлдэ абтаһан удхаһаа боложо хэшээл өөрын байгуулгатай.
Эмхидхэлэй үе. Гол зорилгонь - үхибүүн бүхэнэй һайн мэдэхэ зүйлнүүдые дабталга. Энэ шатада үхибүүн бүхэн Ш үзэгүүд болон абяанууд тухай өөрынгөө мэдэсэ үшөө дахин гэршэлнэ, харуулна, тиин би мэдэнэб гэжэ өөрыгөө шалгана.
Энэ шатада гол удха болгон жороо үгэ абтагдаа, тиин хэдэн зорилго бэелүүлэгдээ: нэгэдэхинь - хэлэнэй һорилго, хоёрдохинь - ш үзэгтэй үгэнүүдые модельнүүдээр харуулха, гурбадахинь - нэрэ үгэ тухай дабталга.
Шатада хэрэглэгдэһэн гол арга хадаа - дабталга, үгүүлбэри, илгалга.
Шатада хэрэглэгдэһэн харилсаанай гол түхэлнүүд - бүхы ангитай.
Юундэ тон иимэ түхэл абтааб гэхэдэ - баһал ажалай удхаһаа дулдыдаа. Нэгэдэхи ажалда - дабталгада - бүхы ангитай ажал хэгдээ, хоёрдохи ажалда - илгахада, тиин моделировани, һүүлээрнь хэмжүүрээр сэгнэлгэ хэхэдээ - группануудаар хүдэлөөбди. Үхибүүд һаял илгажа, сэгнэжэ, моделировани хэжэ һуража байна, тиимэһээ ганса гансаараа бэшэ, зүгөөр суг хамта, бэеэ бэеэ харан, бэе бэеэ һурган хүдэлхэдэнь һайн байха гэжэ һанагдаа. Үхибүүдэй һаял иимэ түхэлөөр ажал хэдэг байһанһаань боложо, би өөрөө түхэлыень дурадханаб. Саашанхи классуудтаа өөһэдөө дурадхадаг болохо.
Сэгнэлтэ гэжэ манай шэнэ ажаябуулга - гол зорилгомнай сугтаа гаргаһан хэмжээнүүдээр сэгнэхэ. Сэгнэлтын арга - Цукерманай шугам (тэрэмнай бэшэгэй дэбтэр соо хуудаһан бүхэндэ үгтэнхэй). Мүнөө хэшээлдэ гаргаһан гурбан хэмжүүрээр (6-тай үхибүүд психологуудай һанамжаар гансал нэгэ даабари толгойдоо баридаг, бидэ тиихэдэнь 3 даабари үгөөбди, энэ дээгүүр хэмжээн) сэгнэжэ шадаа гэхэдэ болохо.
Хоёрдохи шата - зүрилдөөнэй бии болоһон шата. Энэ шатадахи удха минии болон шинии гэжэ үгэнүүдэй модель табилга, зэргэсүүлгэ. Энэ шатада хошоодоороо хүдэлөөбди. Юундэб гэхэдэ хоёр хоёроороо хүдэлхэдэнь дүнтэй байха гэжэ бодогдоо. Шинии гэжэ үгын модель дээрэһээ зүрилдөөтэй байдал гараа. Үхибүүд арсалдаата асуудалаа хэлэжэ шадаа.
Гурбадахи шата - арсалдаата асуудал шиидхэхэ шата. Эндэ бүхы классаараа хүдэлөөбди. Хойно хойноһоон асуудлануудта харюусахадаа, [ш] абяанай үшөө нэгэ тодорхойлол, тэрэнэй ходо хатуу байдагые багшатаяа дүн гаргаа.
Дүрбэдэхи шата - дүн гаргалга болон гэрэй даабари үгэлгэ. Би аба эжыдээ хэшээлдээ гараһан зүйл тухайгаа заатагүй хөөрэжэ байха тухайнь эрилтэ табидагби. Энэ даабари баһал хэдэн зорилго бэелүүлнэ. Үхибүүд багша болохо дуратай, тиимэһээ аба эжыдээ багша боложо байхадаа үшөө дахин үзэһэнөө хэлэжэ үгэнэ, үшөө дахин мэдэсэеэ дабтана.
Үхибүүд хэшээлдээ заатагүй өөрынгөө ажал сэгнэдэг, энэ ушарта семафор-тэмдэг-светофор хэрэглэгдээ. Гол зорилго хадаа өөрыгөө зүбөөр сэгнэлгэ (научить адекватно и содержательно оценивать себя), иигээд байгаад, танай һанахада, энэ хэшээлдэ хэн эгээ бэрхээр хүдэлөөб гэжэ, бэе бэеэ сэгнэдэг болохобди.
Хэлэлгэ хүгжөөлгын ажал хэшээлэй бүхы шатануудта хараалаатай байгаа, гол түлэб багшын өөрын хэлэлгэ жэшээ болон үгтөө, үхибүүд тэрэниие дабтан, һажаалдан, тон хэрэглэһэн лэ үгэнүүдынь өөрынгөө хэлэлгэдэ хэрэглэхэдэнь үрэ дүнтэй байдаг.
Минии һанамжаар хэшээлдэ табигдаһан зорилго бэелүүлэгдээ, хэшээл үрэ дүнтэйгөөр үнгэрөө. Хэрбэеэ, алдуу эндүүтэй байгаа һаань зүб тээшэнь ойлгожо, заһаха ааб зад гэжэ һанагдана.