Қазақ тілі 'Сөйлем мүшелері'

Қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы: Сөйлем мүшелері.

Мақсаты: а) оқушылардың «Сөйлем мүшелер» туралы білімдерін қалыптастыру.Сөйлем мүшелерінің түрлерін білуге, сөздерге сұрақ қоя білу дағдыларын қалыптастыру.

ә) оқушылардың интеллектуалдық байқампаздық, шығармашылық қабілетін арттыру, өз ойларын жеткізе білуге ықпал жасау, ойлау әрекетін дамыту.

б)оқушыларды іздемпаздыққа, ұқыптылыққа, жауапкершілікті түсіне білуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: кеспе қағаз, ойын, оқулық. Венн диаграммасы.

Сабақ түрі: аралас сабақ.

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, ойын, тапсырмалар.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі

а)Үйге берілген тапсырманы сұрау.

ә) Психологиялық дайындық.

Қазақ тілі- бал тілім

Өзің барда шалқыдым

Тіліммен бірге самғармын

Тіліме кім тағар мін?!

2. Үй тапсырмасын пысықтау.

Үйге берілген 171-жаттығуыңды талдау жасатып бастауыш пен баяндауышты атап,қорытынды жасадым. Оқушыларды топқа бөлу 1 топ-тұрлаулы 2топ-тұрлаусыз.

3. Ой шақыру.

« Не білеміз?» деген сұраққа жауап жүргізу. Әр топ сұрақ-жауап әдісі арқылы бастауыш, баяндауыш, тұрлаусыз мүшелер туралы пікірлерін тіпек-сызбаға топтастыру.

Зат есім

Етістік

Баяндауыш

Бастауыш

Кім? не?

Не істейді?

не қылды? қайтті?

Сөйлемдегі іс-әректті

білдіреді

Сөйлемдегі негізгі ойды білдіреді

Тұрлаулы

Қандай,қай, қашан, қайда, неге

Негізгі ойды тиянақтауды білдіреді

Негізгі ойды анықтауды білдіреді

Анықтауыш Толықтауыш Пысықтауыш

Тұрлаусыз

4. Мағынаны тану.

а) Ережемен таныстыру. Бастауыш пен баяндауышты-тұрлаулы сөйлем мүшелері дейміз. Бастауыш пен баяндауыштан басқа сөйлем мүшелері тұрлаусыз сөйлем мүшесі дейміз. Мысалы: (анықтауыш,толықтауыш,пысықтауыш) б) Оқулықпен жұмыс. 164-жаттығу. Сөйлемді көшіріп жаз. Сөйлем мүшелеріне талда. Қоңырау соғылды. Мұғалім сыныпқа кірді. Сабақ басталды. Ержан мәтінді тез оқыды. г) Сергіту сәті «Үш тілек тілеу» 165-жаттығу. Өлеңді мәнерлеп оқы.

Алғашқы шумағын сөйлем мүшесіне талда.

Кесіртке құмын сүйеді, Тасбақа тыңын сүйеді. Сұңқар шыңын сүйеді, Тұлпар қырын сүйеді.

Ойын «Адасқан әріптер».

Бастауыш пен баяндауышты теріп бөлек-бөлек жазу.

Бастауыш Баяндауыш жел соқты құстар сайрады көбелек кірді оқушы ашылды жапырақ түсті күн қонды

166-жаттығу. Мақалды жатқа жаз.

1. Ата-бәйтерек 2. Жол атасы-тұяқ Бала - жапырақ Су атасы - бұлақ

Сөз атасы - құлақ

Өзіндік тапсырма. Мақалдардың жалғасын сызбамен көрсет және тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерді тап.

1. Ақыл көпке жеткізеді Білім басқа бітеді. 2. Білекті бірді жығады Өнер көкке жеткізеді 3. Қына тасқа бітеді Білімді мыңды жығады

V. Ой толғаныс.

Сабақты бекіту, қорыту сұрақ - жауап арқылы.

• Сөйлем мүшелерін атап бер?

• Бастауыш пен баяндауышты сөйлемнің қандай мүшелері деп айтады екенбіз?

• Енді осы сөйлем мүшелерін Венн диаграммасына түсірейік.

Не істеді? не қылды? қайтті? Етістік сөйлемдегі ойдың іс-әрекеттін білдіреді.

Кім? не? Кімдер? Нелер? Зат есім Сөйлемдегі ойды білдіредіБастауыш Баяндауыш

Тұрлаулы мүшелерікімккк

іі

VI.Үйге тапсырма беру.

167-жаттығу. Ережені қайталау.

VII. Оқушыларды бағалау.