3 класста уку дәресе өчен эш программасы

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

• Башлангыч гомуми белем бирүнең төп программасы Федераль дәүләт белем стандартларына (Россия Федерациясенең Мәгариф һәм фән министрлыгы приказы, № 373, 06.10.2009);

• Татарстан республикасы мәгриф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган 1-4 классларда "Татар телендә башлангыч гомуми белем

бирү мәктәбендә татар теле " предметын укыту программасына. Казан , 2011;

• Белем бирү учреждениеләрендә укыту процессында 2015-2016 нчы уку елында куллану өчен рөхсәт ителгән "Перспективалы башлангыч мәктәп" концепциясе һәм белем бирүнең яңа стандартлары таләпләренә туры килгән һәм рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлеге (Россия Федерациясенең Мәгариф һәм фән министрлыгы приказы, № 253, 31.03.2014).

• РФ һәм ТР "Мәгариф турындагы Закон" ына (гамәлдәге редакциядә).

• СанПиН 2.4.2.2821-10 / "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям и организации обучения в общеобразовательных учреждениях" от 29.12.2010 № 189;

• "2014 - 2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы дәүләт программасы", 794 нче карар, 25.10.2013;

• Татар урта гомуми белем мәктәбенең 1-4 нче сыйныфлары өчен программа. Казан, "Мәгариф" 2010.

• МБББУ "Түбән Табын төп гомуми белем бирү мәктәбе"нең педагогик берләшмәсендә каралган "Укытучының эш программалары турындагы положение" , протокол №1,29.08.2015.

• МБББУ "Түбән Табын төп гомуми белем бирү мәктәбе"нең 2015-2016 уку елына базиз-укыту планы, приказ №59, 01.09.2015

Укыту предметына гомуми характеристика

Әдәби уку - башлангыч мәктәптә төп предметларның берсе. Бу фән аша кече яшьтәге мәктәп баласына һәрьяклы белем бирелә. Укучының аңы дөньяны дөрес кузаллый алырлык сизгер була (әдәби әсәрләрне генә түгел, безне чолгап алган тирәлекне - кешеләр һәм табигать дөньясын да) Бары тик югары аң тәрбияләп кенә әйләнә-тирәлекне дөрес күзалларга мөмкин.

Федераль дәүләт белем стандарты информацион җәмгыятьтә аралашырлык шәхеснең күпьяклы үсешен күздә тота.

Төп идеяләр берничә, һәм бу идеяләрне тормышка ашырмыйча максатка ирешергә мөмкин түгел.

Беренче идея. Уйдырмалар(мифлар), халык авыз иҗаты, авторлар әсәрләренең бәйләнеше турында дөрес кузаллау булдырырга кирәк. Халык авыз иҗаты белән танышу язучылар әсәрләре белән таныштыруның алшарты булып тора. Аларны өйрәнү автор әсәрләрен уку белән параллель алып барыла.

Икенче идея. Әдәбият дәресләрендә ашыкмыйча гына әдәби образ төшенчәсе кертә барырга кирәк, (әдәби образ термины,билгеле, кулланылмый) Кече яшьтәге мәктәп баласын үзе аңларлык әдәби алымнар: чагыштыру,капма-каршы кую һ.б. таныштырырга кирәк.

Өченче идея. Кече яшьтәге мәктәп баласын башта халык авыз иҗаты жанрларын,ә соңыннан әдәби жанрларны аера белергә өйрәтергә кирәк. Шулай ук һәр жанрның шартлы чикләрен билгели белергә өйрәтү дә таләп ителә.

Дүртенче идея. Кече яшьтәге мәктәп баласын шигъри әсәрләрне яратырга һәм аларны укып ләззәтләнә белергә өйрәтергә кирәк. Ә башлангыч сыйныфларда боларны өйрәтә алмасак, сәнгатьнең бер төре буларак поэзия күп кенә укучылар өчен аңлаешсыз булып калачак.

Тәкъдим ителә торган программада татар теленә өйрәтүнең төп максаты һәм бурычлары :

Программа, Федераль дәүләт стандартларына туры китерелеп, үстерешле укыту принциплары белән традицион ныклы белем үзләштерү принциплары үзара тыгыз бәйләнештә торган "Перспектив башлангыч мәктәп" концепциясенә нигезләнеп эшләнде. "Перспектив башлангыч мәктәп" системасының иң мөһим үзенчәлеге мондый: мәктәпне тәмамлаганда, «укучы үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәрелергә тиеш». Бу - яңа стандартта эшлекле белем дип атала. Эшлекле белем - стандарт керткән яңалыкның әһәмиятле эчтәлеген ачып бирүче иң гомуми төшенчә. Белем алу гамәлләренең структурасын һәм принцибын стандарт үзе аңлата.

Курсның максаты: Дөрес һәм йөгерек уку күнекмәләре булдыру, халык авыз иҗаты, язучы һәм шагыйрьләр әсәрләре белән якыннан таныштыру, чәчмә һәм шигъри әсәрләрне укып, эстетик ләззәт алырга өйрәтү

Бурычлры:

- әдәби әсәрләрне дөрес, сәнгатьле, тиз укырга һәм аңларга өйрәтү

- әдәби текст белән эшләү, текст эчтәлеген үз сүзләре белән сөйләү күнекмәсе камилләштерү

- балаларга мавыктыргыч сюжетлы әсәрләр укыту,

- дәреслекләрдәге проблеманы үзе белеп, аңлап чишәргә күнектерү

- белем алу күнекмәләре булдыру әдәби әсәрне аңлый, анализлый белү.

- мөстәкыйль рәвештә әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, китапка кызыксыну булдыру,алган белемне куллана белү.

- әдәби әсәрләрне уку һәм өйрәтү барышында нәни укучыларда рухи һәм әхлакый кыйммәтләр хакында, уңай һәм тискәре сыйфатлар, яхшылык һәм яманлык

турында күзаллау булдыру.

Предметның укыту планындагы урыны

Әдәби уку филология фәннәре өлкәсенә керә. Программа гамәлдәге базис план нигезендә атнага 2 сәгать исәбеннән төзелде, барысы 68 сәгать.

Уку предметы эчтәлегенең рухи кыйммәтләре

Патриотизм, гражданлык кыйммәте - Туган якка, татар халкына, Татарстанга мәхәббәт хисе; Ватанга хезмәт итү.

Табигать кыйммәте - туган җир; табигатькә карата мәхәббәт, сакчыл караш хисе.

Матурлык кыйммәте - матурлык, гармония; кешенең эчке дөньясы; эстетик үсеш.

Яхшылык кыйммәте - кайгыртучанлык һәм йомшак мөгамәлә; кешеләрне, тормышны ярату хисе.

Хезмәт, уку процессына иҗади якын килү кыйммәте - хезмәткә хөрмәт; максатчанлык, сакчыллык, сабырлык кебек сыйфатларны булдыру.

Универсаль уку гамәлләре формалаштыруның көтелгән нәтиҗәләре

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

• үз илең, халкың һәм тарихың белән горурлану хисләре формалаштырырга, һөнәрләр дөньясы белән танышырга, җәмәгать урыннарында, мәктәптә үз-үзеңне тотуның әхлакый кагыйдәләрен үзләштерергә;

• уку эшчәнлеге һәм аның мотивлары арасында элемтә урнаштырырга;

• әдәби мәдәният нигезендә матурлыкны күрә белү һәм эстетик хисләр формалаштырырга.

• белем бирү учреҗдениесенә унай караш, әдәби уку фәнен өйрәнүнең кирәклеген аңларга;

• уку эшчәнлегенең уңышлылыгы (унышсызлылыгы) сәбәпләрен аңларга;

• аралашканда иптәшеңнең мотивларына һәм хисләренә ориентлашырга, үз-үзеңне тотышыңда мораль нормаларга һәм этик таләпләргә тотрыклы иярергә.

Регулятив универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

• максатка ирешүдә үҗәтлек, авырлыкны җиңүгә әзер булу, авырлыкларны чишү ысулларын эзләүгә ихтыяҗ формалаштырга;

• ирешеләчәк нәтиҗәне алдан күрергә;

• проблеманы чишүдә берничә вариант табарга,аларны кулланып карарга;

• үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләргә, уңышлылыгына бәя бирергә;

• кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылырга;

• укытучы белән хезмәттәшлектә итәргә;

• уку хезмәттәшлегендә танып белү инициативасы күрсәтергә;

• укытучы тарафыннан билгеләнгән эш-гамәлне мөстәкыйль рәвештә яңа уку материалында исәпкә алырга;

• эш-гамәлләрнең дөрес үтәлешен мөстәкыйль рәвештә бәяләргә һәм тиешле төзәтмәләр кертергә.

Танып белү универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

• эшчәнлек барышын һәм нәтиҗәләрен тикшереп һәм бәяләп барырга;

• охшашлык һәм аермалыкларны аерырга, чагыштырырга;

• аерып алынган нигез буенча объектларны тәртипкә салырга;

• нәтиҗә чыгарырга;

• охшашлыклар урнаштырырга;

• проблеманы кыска һәм ачык итеп әйтергә;

• проблеманы чишү алымнарын хезмәттәшлектә табарга.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

• укытучы, туганнар, әти-әниләр белән хезмәттәшлекне планлаштыру - катнашучыларның максатларын, вазифаларын үзара аралашу ысулларын билгеләргә;

• сораулар формалаштырырга, җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белергә;

• проблеманы ачарга, аны тормышка ашырырга, үзара килешүгә ирешергә;

• эшлекле партнерлы аралашырга, төркемдә үзара ярдәм итешергә;

• үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык , аңлаешлы итеп әйтергә, аны якларга.

Предметны өйрәнү нәтиҗәләре:

• әсәрләрне сәнгатьле һәм хатасыз уку;

• әсәрдәге өзекләрне сайлап ала, рәсемгә төшерә белү;

• Рәсемнәр һәм әсәрләр арасындагы бердәмлекне таба белү;

• әдәби әсәр белән эшли белү;

• укылган әсәрне хикәяли белү;

• әсәрләрне сәхнәләштерә белү;

• текстны рольләргә бүлеп укый белү;

• әсәр геройларына кыскача характеристика бирә белү;

• язучыларның кызыклы хәлләрне җиткерү алымнарын белү.

Укыту курсының эчтәлеге

Хайваннар турында әкиятләр. Халык авыз иҗатының бер төре булган һәм җир йөзендәге барлык милләтләрдә дә яшәп килүче, буыннан буыннарга күчеп йөри торган хайваннар турындагы әкиятләргә карата гомуми күзаллау булдыру. Әкиятләрнең гасырлар дәвамында үсеше. Гади вакыт тасмасы: 1) бик борынгы әкиятләр, 2) борынгы, 3) бик борынгы булмаган әкияти вакыйгалар турында аңлату.

Бик борынгы әкиятләрдә хайваннар арасындагы мөнәсәбәтләр, аларның тышкы күренешләре төп урынны алып тора. Борынгы әкиятләрдә геройның аңы, хәйләгә осталыгына дан җырлана. Ә әкияти вакыйгалар исә үз эченә геройның изге эшләрен, аның сәләтен, киң күңеллеген күрсәтүне максат итеп куя. Йөремсәк әкиятләр турында күзаллау булдырк.

Мәсәл жанры . Мәсәлләрнең ике өлештән: хикәяләү (вакыйга) һәм моральдән (нәтиҗә, тәрбияви аңлату) торуын аңлату. Мәсәлдәге хикәяләү өлешенең әкиятләрдән килеп чыгуына басым ясау. Мәсәлләрнең мораль өлешенең мәкальләр белән охшашлыгы. Мәсәл җанрының килеп чыгышы, үсеше. Бөтен дөньяга танылган мәсәлчеләр: Эзоп, Ж. Лафонтен, И. Крылов, татар мәсәлчеләре К. Насыйри, Г. Тукай, М. Гафури, Г. Шамуков, Ә. Исхак һәм башка язучылар әсәрләрен өйрәнү.

Мәкаль жанры. Мәкальләр - ул борынгылар сүзе, аталар сүзе, картлар сүзе, тәҗрибә һәм хикмәт җимеше, хәтердә сакланырга тиешле хәзинә, халыкның күмәк фикере, тормыш кагыйдәсе, сүзгә дәлил, тормышта киңәш. "Мәкаль" сүзе гарәп теленнән алынган, "урынлы сүз яки тиешле урында әйтелгән сүз" дигән мәгънәне аңлатуын төшендерү. Төрле халык мәкальләре. Мәкальләрне сөйләмдә, мәсәлләрдә урынлы куллану.

Хикәя жанры турында күзаллау формалаштыру. Хикәя геройлары аларның портреты һәм характер үзенчәлекләренең башкарган гамәлләре аша чагылышы. Авторның үз героена мөнәсәбәте. Геройларга чагыштырмача характеристика. Герой яшәгән тирәлек, пейзаж.

Әкият һәм хикәя жанрының үзгәлеге турында күзаллау формалаштыру. Әкият һәм хикәя жанрларының композиция үзенчәлеген (күзәтүләр аша) аңлату. Укучы-тыңлауга табигый көчләрнең серен, әкият геройларының серле тормыш агышын күрсәтү, хикәя геройларының характерларында тормыштан алынган вакыйгаларны чагылдырып сөйләү.

Шигърият. Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөнья матурлыгын шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуын инандыру. Шагыйрьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет.

Автор әсәрләрендә һәм халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру,контраст,җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре:темп,тавыш көче,тон,сөйләм мелодикасы(тавышны кутәрү ,түбәнәйтү).

Вакыт тасмасы. Фольклор әсәрләреннән әкиятләрне вакыт тасмасында күрсәтү (бик борынгы,борынгы,әкияти вакыйгалар ).

Библиографик культура формалаштыру.Эчтәлек бите белән танышу, аңа карап, кирәкле әсәрне китаптан таба белү, кече яштәге мәктәп баласының дәреслектән тыш эчтәлген оештыру: өй, мәктәп китапханәләреннән файдалану. Фән буенча сүзлек, белешмә әдәбият, вакытлы матбугат белән эшләү. Балалар китабы белән эшләү. Китапның төп өч элементын аеру: китап тышлыгы, китап төпсәсе, битләре. Китапны саклап тоту күнекмәләре булдыру. Төрле җыентыклар төзергә өйрәнү.

Уку, сөйләү, тыңлау, күнекмәләре формалаштыру. Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштыру ( интонация, тон, темп саклап кычкырып уку). Автор бирергә теләгән картинаны күзаллау. Эчтән укый белергә күнектерү. Чылбыр рәвешендә укыганда, үз урыныңны белеп, чират буенча уку. Укылган әсәргә анализ ясау. Уку техникасын үстерү.

Укыту-тематик планлаштыру

№

Бүлек һәм темаларның исеме

Барлык сәгатьләр

1

Күзәтәбез һәм тәэсирләр белән уртаклашабыз

15

2

Чагыштырулар серенә төшенәбез

6

3

Кешеләрнең хыялларын аӊларга тырышабыз

7

4

Ярату турында

9

5

Хикмәтле тормыш тәҗрибәсе туплыйбыз

7

6

Көлке серләрен эзлибез

4

7

Герой ничек туа?

9

8

Үткәннәр белән хәзергене чагыштырабыз

11

Барысы

68

Укыту предметының тематик эчтәлеге

1. Күзәтәбез һәм тәэсирләр белән уртаклашабыз (15 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Табигатьнеӊ гүзәллеген әдәби һәм сәнгать әсәрләре аша аңлату. Балаларны табигатьтәге үзгәрешләрне күзәтеп барырга, күргәннәреӊ белән уртаклашырга өйрәтү. Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөнья матурлыгының шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуына инандыру. Шигырьләрдә чагыштыру, сынландыру, эпитет. Чагыштыру, контраст, җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре: темп,
тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы (тавышны күтәрү,түбәнәйтү).

Б. Рәхмәт "Иӊ күӊелле чак", Р. Хисмәтуллин «Июль аланы», Р. Вәлиева "Җәй һәм бала", М. Галиев «Җиләктән кайтканда», М. Мирза "Көздә бермәл", "Көз", "Болыт", Б. Рәхимова «Шук болытлар, батыр җил, якты кояш», М. Гафури "Болын", Н. Дәүли «Бала болыт», . Р. Корбан "Көз нигә моӊая", Р. Вәлиева "Яӊгыр, яу!", "Китмә әле, бераз тор", Йолдыз "Салават күпере", М. Әлимбаев "Салават күпере", Л. Лерон «Яӊгырныӊ ял көне», М. Җәлил "Яӊгыр", Р. Мингалим «Август каеннары», Ш. Маннур "Көзге урманда", З. Туфайлова «Яфрак ява», Х. Әюпов «Әбиләр чуагы», К. Тәхау "Көзге урман", Р. Әхмәтҗан "Соӊгы яфрак", М. Мазунов «Карап торам», Г. Хәсәнов «Кыр казы», Г. Бәширов «Ана каз белән ата каз һәм аларныӊ унике бәбкәсе», Н. Гыйматдинова «Казлар», Г. Остер «Серне ачты», В. Хәйруллина "Тәрбияче попугай", Н. Сладков "Күзалдавычлар", Р. Әхмәт "Сыкы", Н. Сладков "Кем остарак", Р. Корбан "Мәктәпкә озату бәйрәме", Г. Паушкин "Кыш", Г. Рәхим "Безнеӊ тауда", Н. Әхмәдиев "Чишмәгә суга барам", К. Кәримов "Кышкы мәтрүшкәләр", Н. Гыйматдинова Сарбай".

Эш формалары: практик-уен, экскурсия, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Кеше һәм табигать бергәлеген, дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзалларга,әйләнә-тирә дөньяның матурлыгы -шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуга инанырга. Шигырьдә чагыштыру, сынландыру, эпитетларны аерырга, автор әсәрләрендә һәм халык авыз иҗатында охшашлыкны,чагыштыру, контраст,җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белергә, аңлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерергә(темп,тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы (тавышны күтәрү,түбәнәйтү)

Милли төбәк компоненты: Татар язучылары иҗаты белән танышу.

2. Чагыштырулар серенә төшенәбез (6 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Әкиятләр турында гомуми күзаллау булдыру. Татар халык әкиятләрендәге төп герой белән башка халыклар әкиятләрендәге төп герой арасындагы охшаш һәм аермалы яклар. Геройларның характеры. Россия халыклары әкиятләре. Әкиятләрнең гасырлар дәвамында үсеше. Гади вакыт тасмасы: 1) бик борынгы әкиятләр, 2) борынгы, 3) бик борынгы булмаган әкияти вакыйгалар турында аңлату.

Бик борынгы әкиятләрдә хайваннар арасындагы мөнәсәбәтләр, аларның тышкы күренешләре төп урынны алып тора. Борынгы әкиятләрдә геройның аңы, хәйләгә осталыгына дан җырлана. Ә әкияти вакыйгалар исә үз эченә геройның изге эшләрен, аның сәләтен, киң күңеллеген күрсәтүне максат итеп куя. Йөремсәк әкиятләр турында күзаллау.

Әфган халык әкияте: " Иң яхшы дару", "Табышны ничек бүләргә?", "Кабартма"; Уйгур халык әкияте: "Тылсымлы китмән"; Инглиз халык әкияте: "Көрән төстәге пингвин баласы"; Монгол халык әкияте: "Әтәч таңда нигә кычкыра?"; Манси халык әкияте: "Куянның колагы нигә озын?"; Кабарда халык әкияте: "Җәнлекләр патшасы"; Венгр халык әкияте: "Комсызлык бәласы"; Африка негрлары әкияте: "Сырны ничек бүлгәннәр?"; Эстон халык әкияте: "Куянның ирене нигә ярык?"; Эвенк халык әкияте: "Әтәч нигә кычкыра?"; Казакъ халык әкияте: "Юмарт дөя"; Нугай халык әкияте: "Карт һәм су анасы"; Норвегия халык әкияте: "Кабартма"; Алман халык әкияте: "Сандугач белән Аю"; Каракалпак халык әкияте: "Җәй белән Кыш нигә күрешми?"; Латыш халык әкияте: "Шайтанга ничә яшь?"; Литва халык әкияте: "Итагатьле мәче", Л. Лерон "Әкияти башламнар", Йолдыз "Охшашлык", Э. Шәрифуллина "Әкият кайда?"

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, эчтәлек сөйләү, төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Дәреслекнең төзелешен белергә,әкиятләрнең автор һәм халык әкиятләренә бүленешен аерырга,эчтәлек битендә ориентлаша алырга, халык һәм автор әкиятләрен аерырга, иллюстрацияләр аша әкиятләрне танырга,әкиятләрне мәгънәви кисәкләргә бүлә белергә,кыен хәлләргә калганда авырлыкларны җиңә белергә, әкиятләрнең үзенчәлекләрен мөстәкыйль рәвештә күрә белергә, укыган әкиятләр арасыннан тылсымлыларын аера белергә, җәнлекләр турындагы татар халык әкиятләрен башка халык әкиятләре белән чагыштырып үзенчәлекле якларын таба белергә

Милли төбәк компоненты: Төрле халык авыз иҗаты белән танышу.

3. Кешеләрнең хыялларын аңларга тырышабыз. (7 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Әкият һәм хикәя жанрларының композиция үзенчәлеген (күзәтүләр аша) аңлату. Укучы - тыңлаучыга табигый көчләрнең серен , әкият геройларының серле тормыш агышын күрсәтү, хикәя геройларының характерында тормыштан алынган вакыйгаларны чагылдырып сөйләү. Уйдырмаларның максаты - тыңлаучыларны дөньяда булмаган,уйлап чыгарылган хәлләр белән шаккатыру.

Л. Лерон "Хыял", Йолдыз "Антенналы бәрәӊге", Л. Лерон "Хыялый Акбай", Ә. Габиди "Тере антенналар", Л. Лерон "Мәче малае Шукбай", "Шукбай балык тота", "Хат", Ф. Мөслимова "Хыялый", З. Гомәрова "Хыялларым", Б. Рәхмәт "Ничек өйрәнергә", Р. Фәйзуллин "Тугайда", А. Әхмәтгалиева "Болытта җиләк үсә", Ф. Садриев " Юкка көттеләр", А. Гыйләҗев "Суык", А. Аланазаров "Дустымны эзлим2, В. Хәйруллин "Кем булам", Йолдыз "Этем югалды бүген", Р. Гыйзәтуллин "Батырлык", Г. Рәхим "Иске самавыр торбасы".

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Хыял һәм фантазия турында белгәннәрне искә төшерү, яӊа мәгълүматлар белән баету. Күзәтүчәнлек, уйлап табучанлык һәм яӊалыкка омтылыш булдыру. Әсәрдәге төп фикерне ачыклау. "Хыял һәм чынбарлык" турында фикерләү, күзалларга өйрәнү.

Милли төбәк компоненты: Татар язучылары һәм шагыйрьләре иҗаты белән танышу.

4. Ярату турында. (9 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

"Ярату" төшенчәсенеӊ мәгънәсен әдәби әсәрләрдәге вакыйга һәм образлар язмышы аша аӊлату: гаиләне хөрмәтләү, гаилә әгъзаларына, туган җиргә карата ярату хисләре, кече туганнарыбызга мәхәббәт. Дөньяны шагыйрьләр күзлегеннән чыгып тану.

Р. Вәлиев "Барысын да яратам", Ш. Маннур " Яратам", Р. Вәлиева "Чыпчык", М. Хөсәен "Китап", С. Урайский "Туган ил", А. Гыймадиев "Шәмси маҗаралары", Н. Кәримова "Авылым җыры", В. Нуриев "Кем катырак суга?", Р. Вәлиева "Яӊгыр белән Кояш", Г. Сабитов "Тәүге шатлык", Ә. Баянов "Тургай", Н. Гыйматдинова "Болын патшасы", А. Әхмәтгалиева "Безнеӊ чишмә", Г. Бәширов "Беренче кар", Н. Сладков "Кышкы җәй", М. Мазунов "Яӊа карлар ява", И. Солтан "Кар ник шыгырдый?", И. Солтан "Кар ник ява?", Р. Мәннан "Кыш килә", Ф. Зыятдинов "Муллык билгесе", М. Мирза "Кышныӊ китәсе килми", Р. Миӊнуллин "Кар бәйрәме", С. Урайский "Кыш шатлыгы", Р. Вәлиева "Каникул вакытында".

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

"Ярату" төшенчәсенеӊ мәгънәсен әдәби әсәрләрдәге вакыйга һәм образлар язмышы аша аӊлау. Гаиләне хөрмәтләү, гаилә әгъзаларына, туган җиргә карата ярату хисләре, кече туганнарыбызга мәхәббәт булдыру.

Милли төбәк компоненты: Татар язучылары һәм шагыйрьләре иҗаты белән танышу.

5. Хикмәтле тормыш тәҗрибәсе туплыйбыз (7 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Мәсәл жанрының килеп чыгышы, үсеше. Бөтен дөньяга танылган мәсәлчеләр: Эзоп, Ж.Лафонтен, И.Крылов, татар мәсәлчеләре К.Насыйри, Г.Тукай,М.Гафури, Г.Шамуков, Ә.Исхак һәм башка язучылар әсәрләрен өйрәнү. Төрле халык мәкальләре . Мәкальләрне сөйләмдә, мәсәлләрдә урынлы куллану. Дөньяны шагыйрьләр күзлегеннән чыгып тану. Мәсәл һәм әкиятне чагыштыру. Мәсәлләрнең хайваннар турындагы әкиятләрдән килеп чыгуы. Мәсәлләрнең төп асылы, эчтәлеге. Мәсәл моралендә мәкальләр куллану. Мәсәлләрнең тәрбияви роле.

Эзоп "Давыл белән Кояш", Г. Тукай "Җил илә Кояш", Н. Исәнбәт "Ябалак белән Чыпчык", татар халык әкияте "Ябалак белән чыпчык", Ф. Яруллин "Мактану бәласе", К. Насыйри "Төлке белән Әтәч", М. Гафури "Мәймүн белән күзлекләр", "Чикерткә белән кырмыска", Г. Тукай "Көзге белән маймыл2, Г. Шамуков Көзге белән Маймыл", Т. Яхин "Карга белән Төлке", Ф. Яхин "Сыр бәласе", Г. Шамуков "Карга белән Төлке", М. Гафури "Ике белән бака", В. Радлов "Карганыӊ бәласе", Л. Толстой "Зирәк Чәүкә", С. Шакир "Таш белән Кырмыска", Ә. Исхак "Карт Имән белән яшь егет", М. Гафури "Ике чебен", Г. Тукай "Яшь агач", Г. Тукай "Төлке белән йөзем җимеше", Ә. Исхак "Төлке белән виноград", Г. Вәлиева "Заман әкияте", Г. Тукай "Аккош, Чуртан һәм Кыскыч", И. Крылов "Аккош, Чуртан һәм Кысла", М. Гафури "Кәҗә белән Төлке".

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Мәсәл жанрының килеп чыгышы, үсеше белән таныш булу. Бөтен дөньяга танылган мәсәлчеләр: Эзоп, Ж.Лафонтен, И.Крылов, татар мәсәлчеләре К.Насыйри, Г.Тукай,М.Гафури, Г.Шамуков, Ә.Исхак һәм башка язучыларны белү һәм әсәрләрен өйрәнү.

Милли төбәк компоненты: Танылган мәсәлчеләр һәм татар мәсәлчеләре иҗаты белән танышу.

6. Көлке серләрен эзлибез (4 сәгать)

Бүлекнең эчтәлеге:

Шигырьләрдә автор фикерен аерып алу. Шагыйрьнең кимчелекләрдән көлүе. Көлкеле әсәрләрдә көлке китереп чыгарган сәбәпләрне табу.

Ш. Галиев "Иншаныӊ файдасы", "Сүзләре һәм үзләре", В. Нуриев "Инша", Л. Лерон "Иртән уянасыӊ килмәсә", Сүз тыӊлыйсыӊ килмәсә", "Инша", Р. Вәлиева "Көчле укучы", "Сыер эзләгәндә", К. Тәӊрекулиев "Эшчән" Гельды", И. Юзеев "Хатасыз ничек язарга?", Р. Миӊнуллин "Хаталар өстендә эшләү", Г. Морат "Үскәч кем булырга", "Тиргиләр", Р. Низамова "Табигать күренеше", Р. Фәйзуллин "Ничек яхшы булырга?", Йолдыз "Ике җаваплы табышмак", Н. Кәримова "Кое чыпчыгы", З. Туфайлова "Трай", А. Алиш "Утлы йомрка", Р. Вәлиев "Минеке".

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Шигырьләрдә автор фикерен аерып ала белү. Шагыйрьнең кимчелекләрдән көлүен, көлкеле әсәрләрдә көлке китереп чыгарган сәбәпләрне табу. Язучы һәм шагыйрьләрнеӊ көлкеле әсәрләрен белү.

Милли төбәк компоненты: Татар язучылары һәм шагыйрьләре иҗаты белән танышу.

7. Герой ничек туа? (9 сәгать)

Бүлекнең эчтәлеге:

Автор әкиятләрендә, нәкъ халык әкиятләрендәгечә, вакыйгаларның кабатлануы, чылбыр рәвешендә тезелүе, аерым сүзләрнең ритмик кабатланып килүе. Автор теленең кабатланмас матурлыгы. Язныӊ тәүге үзенчәлекләрен әсәрләрдән табу.

Ф. Яруллин "Тылсымлы ачкыч", Р. Мингалим "Уйларга кирәк", Р. Харис "Берсе калсын иде", Р. Вәлиева "Кышкы ямь", Йолдыз "Белмәгәнен белми", М. Мирза "Язныӊ тәүге көннәре", Г. Хәсәнов "Корташар", "Гөблә", "Май", Г. Гыйлман "Көзге урман", Ф. Садриев "Белемле әби", Х. Халиков "Витаминлы аш", Н. Гыйматдинова "Дару".

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, экскурсия, төркемдә һәм парларда

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Автор әкиятләрен анализлый белү. Автор теленең кабатланмас матурлыгын тою. Язныӊ тәүге үзенчәлекләрен әсәрләрдән таба белү.

Милли төбәк компоненты: Татар язучылары һәм шагыйрьләре иҗаты белән танышу.

8. Үткәннәр белән хәзергене чагыштырабыз (11 сәгать)

Чагыштыру, контраст, җанландыру кебек гади әдәби алымнарны табу. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре: темп, тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы ( тавышны күтәрү, түбәнәйтү).

Хикәя геройлары , аларның портреты һәм характер үзенчәлекләренең башкарган гамәлләре аша чагылышы.Авторның үз героена мөнәсәбәте.Геройларга чагыштырма характеристика.Герой яшәгән тирәлек,пейзаж.

Р. Фәйзуллин "Онытма син!", М. Мирза "Идел-йорт", "Без бабайсыз үстек", Р. Рәкыйпов "Мин яратам сине, Татарстан!", Л. Шагыйрьҗан "Сөембикә манарасы", В. Нуриев "Хуҗалар тавы", Х. Туфан "Казан", З. Гомәрова "Батырлар хакында", Р. Харис "Сугыш турында сөйләшә картлар", "Игенче җыры", Г. Гыйлман "Нәсел агачы", "Дәү әтинеӊ әтисе", "Универсиада", Ф. Кәрим "Ант", Ватаным өчен", М. Җәлил "Кичер, илем!", Х. Халиков "Рәхмәт сезгә, ветераннар!", В. Нуруллин "Бүреләр, үгез һәм без", С. Рәхмәтуллин "Сандыктагы хәзинә", Р. Мәннан "Без музейга барабыз", Г. Ахунов "Канатлар кая илтә?", Г. Моратов "Корыч шулай чыныкты", И. Юзеев "Матурлыкны гына алып кит", Г. Бәширов "Безнеӊ Татарстан", Р. Фәйзуллин "Нефть", "Безнеӊ КамАЗ", Йолдыз "Спортчы Шүрәле", Р. Миӊнуллин "Кунакка килегез".

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, экскурсия, төркемдә һәм парларда

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Чагыштыру, контраст, җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү: темп, тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы ( тавышны күтәрү, түбәнәйтү). Хикәя геройлары, аларның портреты һәм характер үзенчәлекләренең башкарган гамәлләре аша чагылышын, авторның үз героена мөнәсәбәтен, геройларга чагыштырма характеристика бирә белү.

Милли төбәк компоненты: Татар язучылары һәм шагыйрьләре иҗаты белән танышу.

Календарь-тематик планлаштыру

Теманың эчтәлеге

Эчтәлеге , укучылар эшчәнлеге

Планлаштырылган нәтиҗәләр

Үткәрү

вакыты

предмет

метапредмет һәм шәхси

План

Ф Факт

1.

Иң күңелле чак. Бари Рәхмәт "Иң күңелле чак". И.Грабарь "Сентябрь кары"

Аңлап, дөрес, йөгерек уку. М.Галиевның ши-гыре белән таныштыру. Табигатькә мәхәббәт тәрбияләү.

Белергә тиеш:

-дәреслекнең төзелешен белү

- китапханәләрдән файдалану

Башкара алырга тиеш:

-эчтәлек битендә ориентлаша алу

ШУУГ: мәктәпкә уңай караш булдыру.

ТБУУГ: сөйләмнең кеше тормышында әһәмиятен әйтә белү.

КУУГ: парлап эшли белү.

01.09.

2.

Җәйне сагыну. М. Галиев "Җиләктән кайтканда", Г.Эйдинов "Мастерской тәрәзәсе

Шигырь белән таныштыру. Укучыларны аңлап йөгерек укырга өйрәтү. Язучының иҗаты.

Белергә тиеш:

- геройның эчке дөньясын аның әйләнә-тирә дөньяны танып белүе аша күрсәтә

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрне сәнгатьле итеп уку

ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу.

ТБУУГ: проблемалы эзләнү һәм иҗади характерда чишү.

РУУГ: дәреснең максатын һәм проблемасын формалаштыру.

КУУГ: фикер алышу, укытучыңны, иптәшеңне тыңлый белү.

03.09.

3.

Күк йөзендә болыт-рәсемнәр. Б. Рәхимов."Шук болытлар, батыр җил, якты кояш", Р. Корбан "Көз нигә моңая?"

Әсәрнең төп фикерен билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү, сәгатьле уку.

Белергә тиеш:

- шигырьләрдә сынландыруны таба

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрдә яңгыр яву күренешләрен табу.

ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү.

РУУГ: үз эшчәнлекләрен укытучы күрсәтмәсе буенча адымлап контрольдә тоту, үз эшчәнлекләренең дөреслеген тикшерү.

КУУГ: үз фикереңне зур булмаган текст яки берничә җөмлә рәвешендә белдерү

08.09.

4.

Яңгырның ял көне. Л. Лерон "Яңгырның ял көне", Ф. Васильев "Яңгыр алдыннан".

Укылганның эчтәлеген тулысынча, кыскача, сайлап һәм иҗади сөйләү.Тексттан табигать һәм көнкүреш тасвирламаларын аерып күрсәтү

Белергә тиеш:

- шигырьләрдә сынландыруны таба

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрдә яңгыр яву күренешләрен табу

ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу.

ТБУУГ: кирәкле информацияләрне төрле чыганаклардан эзләп таба белү.

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: коллектив белән фикер алышуда катнашу.

10.09.

5.

Җир өстенә яфрак ява. Р.Мингалим "Август каеннары"

З. Туфайлова "Яфрак ява", Ш.Мәннур "Көзге урманда".

Сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру.

Әсәргә картиналы план төзергә өйрәтү.

Белергә тиеш:

-көзге табигать гүзәллеген әдәби һәм сәнгать әсәрләрендә таба

Башкара алырга тиеш:

-укылган әсәрләр һәм картинаны бербө-тен итеп күзаллап, телдән хикәя төзү

ШУУГ: төрле вакыйгалардан уртаклыкны табу

ТБУУГ: укылган әсәрдән иң кирәкле фикерне таба белү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

15.09.

6.

Алтын көз. Ф.Хөсни "Яфрак коелганда", И.Остроухов "Алтын көз"

Укучыларда сәнгатьле уку күнекмәләрен формалаштыру, сөйләмнәрен үстерү.

Белергә тиеш:

көзге табигать гүзәллеген әдәби һәм сәнгать әсәрләрендә таба

Башкара алырга тиеш:

-укылган әсәрләр һәм картинаны бербө-тен итеп күзаллап, телдән хикәя төзү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү.

17.09.

7.

Кыр казлары китә җылы якка. М.Мазунов "Карап торам", Г.Хәсәнов "Кыр казы"

Әсәрдән алынган фактлар белән үз карашларын исбатлый белергә өйрәтү. Кошларны белү

Белергә тиеш:

-әсәрләрне тематик яктан берләштерә

Башкара алырга тиеш:

- әдәби әсәрләрнең башка сәнгать әсәрләре белән бәйләү

ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

22.09.

8-9.

Йорт казлары - гаҗәп кызык кошлар. Г.Бәширов "Ана каз белән ата каз һәм аларның унике бәбкәсе"

Мәкальләрнең тәрбия-ви әһәмиятен билгеләү,

сәнгатьле уку күнекмә-ләрен формалаштыру, сөйләмнәрен үстерү. Икмәкнең кадерен бе-лергә өйрәтү. Игенче хезмәтенә хөрмәтләү

Белергә тиеш:

- хикәя геройларының характеры сөйләм һәм вакыйгалар аша чагылдыра

Башкара алырга тиеш:

-казлар турында укыган, күргән, ишеткән һәм күзәткәннәрен берләштереп сөйли белү

ШУУГ: төрле вакыйгалардан чыгу юлын табу

ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү, "Татар теленең аңлатмалы сүзлеге" белән эшли белү

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

24.09. 29.09.

10.

Тәрбияче попугай. Г.Остер "Серне ачты"

Укучыларның фикерләү күнекмәләрен үстерү.

Белергә тиеш:

- хикәядә авторның үз геройларына мөнәсәбәтен билгели

Башкара алырга тиеш:

-әсәрнең төп героена характеристика бирү.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

01.10.

11.

Әнис Шакировның куен дәфтәре. Н.Сладков "Күзалдавычлар", Р.Әхмәт "Сыкы"

Әсәрдән алынган фа-ктлар белән үз караш-ларын исбатлый белер-гә өйрәтү. Укучылар-ның фикерләү күнекмә-ләрен үстерү. Табигать-кә мәхәббәт тәрбияләү.

Белергә тиеш:

- кеше һәм табигать бергәлеген ачыклый

Башкара алырга тиеш:

-укучылар үзләренең күзәтүләрен махсус дәфтәргә теркәп бару.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

06.10.

12.

Әнис Шакировның куен дәфтәре. Н.Сладков."Кем остарак?", Р.Корбан "Мәктәпкә озату бәйрәме"

Сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру.

Әсәргә картиналы план төзергә өйрәтү.

Белергә тиеш:

-"куен дәфтәре" төшенчәсен белү

Башкара алырга тиеш:

- укучылар үзләренең күзәтүләрен махсус дәфтәргә теркәп бару

-кошларны рәсемнәрдән тану

ШУУГ: әсәрләрдәге геройларга гомумкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү.

РУУГ: үз эшчәнлекләрен укытучы күрсәтмәсе буенча адымлап контрольдә тоту, үз эшчәнлекләренең дөреслеген тикшерү.

КУУГ: үз фикереңне зур булмаган текст яки берничә җөмлә рәвешендә белдерү.

08.10.

13.

"Серле ачкыч" клубы утырышы. Г.Паушкин "Кыш", Г.Рәхим "Безнең тауда"

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү

Белергә тиеш:

-табигатьтә күз белән күреп булмый тор-ган күренешләрне күзәтеп нәтиҗә ясый

Башкара алырга тиеш:

- шагыйрьләр иҗат иткән дөнья белән чынбарлык арасындагы охшаш һәм аермалы якларны билгеләү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

13.10.

14.

Серле чишмә, моңлы чишмә. Н.Әхмәдиев "Чишмәгә суга барам"

Әсәрнең мәгънәле кисәкләре арасындагы бәйләнешләрне ачык-лау, төп фикерен бил-геләү һәм аны үз сүз-ләрең белән әйтеп би-рергә өйрәтү. Сәнгать-ле уку осталыгын камилләштерү.

Белергә тиеш:

-табигатьнең гүзәллеген, кешеләр ара-сындагы ихлас, самими мөнәсәбәтләрне чишмәләр матурлыгы аша аңлый

Башкара алырга тиеш:

- шигырьдән әдәби сурәтләү чараларын (чагыштыру, җанландыру) эзләп табу.

ШУУГ: әсәрләрдәге геройларга гомумкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

ТБУУГ: укылган тексттан иң кирәкле фикерне таба белү.

РУУГ: үз эшчәнлекләрен укытучы күрсәтмәсе буенча адымлап контрольдә тоту, үз эшчәнлекләренең дөреслеген тикшерү.

КУУГ: үз фикереңне зур булмаган текст яки берничә җөмлә рәвешендә белдерү.

15.10.

15.

Сарбайның батырлыгы. Н.Гыйматдинова "Сарбай"

Сәнгатьле уку осталыгын камилләштерү.Туган җиргә мәхәббәт тәрбияләү

Белергә тиеш:

- күзәтүчән, игътибарлы була

Башкара алырга тиеш:

- хикәягә карата үз фикереңне әйтә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: практик биремнәрне кабул итү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

20.10.

16.

Эш кешене тәрбияли, ялкаулык боза. Әфган халык әкияте "Иң яхшы дару" уйгур халык әкияте "Тылсымлы китмән"

Авторның төп уен ти-рән, ачык итеп аңлау-ларына ирешү һәм әсәргә карата үз караш-ларын формалаштыру. Укучыларның матур әдәбият белән кызык-сынуларын арттыру

Белергә тиеш:

-хезмәт кешесенең хөрмәткә лаек булуын

Башкара алырга тиеш:

- кешелек дөньясы һәм тылсымлы дөнья арасындагы бәйләнешне аңлау

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

22.10.

17.

Һәр җәнлекнең үз төсе. Инглих халык әкияте: "Көрән төстәге пингвин баласы"

Укучыларда текстны аңлап укырга, укылган өлешнең эчтәлеген сөйләргә өйрәтү.

Белергә тиеш:

- чынбарлык белән тылсым бәйләнешен аңлата

Башкара алырга тиеш:

- әкиятләргә карата үз фикереңне әйтә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү

27.10.

18.

Эш үткәч, үкенүдән файда юк. "Әтәч таңда ник кычкыра?" (Монгол халык әкияте)

Әсәрнең тәрбияви әһәмиятен билгели белергә өйрәтү

Белергә тиеш:

- чынбарлык белән тылсым бәйләнешен аңлата

Башкара алырга тиеш:

- хикәягә карата үз фикереңне әйтә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү.

РУУГ: эшчәнлегеңне контрольгә алу

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү

29.10.

19.

И куян, куян... . "Куянның колагы нигә озын". Манси халык әкияте

Укылган әсәр буенча әңгәмәдә катнашу, сорауны ишетү, аңлау һәм темага бәйле рәвештә җавап

Белергә тиеш:

- әкиятләрнең охшашлыгын күрә

Башкара алырга тиеш:

-чынбарлык һәм тылсым бәйләнешен аңлату.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

10.11.

20.

Җәнлекләр арасында да патшалар була. "Җәнлекләр патшасы" (кабардин халык әкияте"

Чыгыш ясый, үзенең билгеләмә һәм бәяләрен дәлилли, исбатлый

Белергә тиеш:

-әкиятнең үзенчәлеген

Башкара алырга тиеш:

чынбарлык һәм тылсым

бәйләнешен аңлату.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

12.11.

21.

Комсызлык китергән бәла. Венгр халык әкияте "Комсызлык бәласе", Африка негрлары әкияте "Сырны ничек бүлгәннәр"

Укылган әсәр буенча әңгәмәдә катнашу, сорауны ишетү, аңлау һәм темага бәйле рәвештә җавап

Белергә тиеш:

-төрле халыкларның әкиятләреннән уртак фикерне һәм нәтиҗәне таба белү

Башкара алырга тиеш:

- әкиятләрнең жанр үзенчәлеген ачыклау,уртак фикерне таба белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

17.11.

22.

Хыял һәм фантазия арасындагы аерма

Л.Лерон "Хыял", Йолдыз "Антенналы бәрәңге."

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү. Телдән текст төзи белү

Белергә тиеш:

-әсәрдәге төп фикерне ачыклый

Башкара алырга тиеш:

-"Хыял" һәм "чынбарлык" турында фикерли, күзаллый белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: практик биремнәрне кабул итү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

19.11.

23.

"Хыял һәм чынбарлык" турында төшенчә.

Л.Лерон "Мәче малае Шукбай."

Укылган әсәргә тулы, кыска һәм рәсемле план төзүне камилләш-терү. Әсәрнең тәрбияви әһәмиятен билгеләү.

Үзеңә ошаган өлешне табып укый белү

Белергә тиеш:

- күзәтүчән, игътибарлы була

-әсәрдәге төп фикерне ачыклый

Башкара алырга тиеш:

- хикәягә карата үз фикереңне әйтә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү.

24.11.

24.

Мәчеләр дә кешеләрчә яши. Л. Лерон "Шукбай балык тота", "Хат"

Укылган әсәргә тулы, кыска һәм рәсемле план төзүне камилләш-терү.Әсәрнең тәрбияви әһәмиятен билгеләү.

Текстны аңлап уку

Белергә тиеш:

-әсәрдәге төп фикерне ачыклый

Башкара алырга тиеш:

-"Хыял" һәм "чынбарлык" турында фикерли, күзаллый белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: практик биремнәрне кабул итү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

26.11.

25.

"Серле ачкыч" мәктәп клубы утырышы

Укучыларны аңлап һәм сәнгатьле итеп укырга сөйләм культурасына өйрәтү. Балаларның сөйләмен баету.

Белергә тиеш:

-әсәрдәге төп фикерне ачыклый

Башкара алырга тиеш:

-әсәрне мәгънәви кисәкләргә бүлә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

01.12.

26.

Нәниләрнең хыялы.

А. Гыйләҗев "Суык"

Сәнгатьле һәм йөгерек укуга ирешү.Укучы-ларда миһербанлык кебек уңай сыйфатлар, яхшы гадәтләр, түземлелек сыйфатлары тәрбияләү

Белергә тиеш:

- күзәтүчән, игътибарлы була

Башкара алырга тиеш:

- укылган әсәрне анализлый белү.

эшли белү.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: эш алымы һәм нәтиҗәне аера белү

КУУГ: парларда эшли белү

03.12.

27.

Дүрт аяклы дустым. А. Алланазаров "Дустымны эзлим"

Фикерне дөрес һәм төгәл итеп белдерү өчен бәйләнешле сөй-ләм күнекмәләрен үстерү.

Белергә тиеш:

- рифманы сиземли, таба

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрдә хайваннар, җәнлекләр тормышын чагылдыруның үзенчәлекләрен аңлата белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

08.12.

28.

Батырлыкка җирдә урын бар. Р.Гыйззәтуллин "Батырлык"

Укучыларны аңлап һәм сәнгатьле итеп укырга сөйләм культурасына өйрәтү. Балаларның сөйләмен баету.

Логик, иҗади фикерләү сәләтләрен үстерү.

Белергә тиеш:

- характер һәм тойгылар үзенчәлеген билгели

Башкара алырга тиеш:

-әсәрне мәгънәви кисәкләргә бүлә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

10.12.

29.

Дөньяны шагыйрьләр күзлегеннән чыгып танып белү.Р.Вәлиев "Барысын да яратам." Ш.Маннур "Яра-там", Р.Вәлиев "Чыпчык."

Логик, иҗади фикерләү сәләтләрен үстерү.

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү.

Белергә тиеш:

-күзәтүчән, игътибарлы була белү

Башкара алырга тиеш:

- геройларның характерына чагыштырма анализ

ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу.

ТБУУГ: проблемалы эзләнү һәм иҗади характерда чишү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү

15.12.

30.

Авыл хикмәтләре. А.Гыймадиев "Шәмси маҗараралары"

Әсәрнең тәрбияви әһәмиятен билгеләү.

Чын кеше булып яшәү-гә өмет, ышаныч тәрби-яләү. Әсәрнең тәрбияви әһәмиятен билгеләү.

Белергә тиеш:

- әсәрдән әдәби сурәтләү чараларын (чагыштыру, җанландыру) эзләп таба

Башкара алырга тиеш:

хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

17.12.

31.

Җәйге кояш астында. В.Нуриев "Кем катырак суга". Р.Вәлиева "Яңгыр белән Кояш"

Укылган әсәргә тулы, кыска һәм рәсемле план төзүне камилләштерү.

Белергә тиеш:

- әсәрдән әдәби сурәтләү чараларын (чагыштыру, җанландыру) эзләп таба

Башкара алырга тиеш:

хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: төркемнәрдә эшли белү.

22.12.

32.

Шатлык - тәнгә сихәт. Г.Сабитов "Тәүге шатлык"

Укылган әсәргә тулы, кыска һәм рәсемле план төзүне камилләш-терү.Балаларның сөйләмен баету

Белергә тиеш:

- үз фикерен курыкмыйча әйтә

Башкара алырга тиеш:

- әсәр исеменең төп мәгънә, эчтәлек белән туры килүен билгеләү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: сораулар бирү, аңлашылмаганны ачыклау.

КУУГ: төркемнәрдә эшли белү.

24.12.

33.

Болын патшасы. Н. Гыйматдинова "Болын патшасы". Ф. Халиков "Гаилә портреты"

Фикерне дөрес һәм төгәл итеп белдерү өчен бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү.Укучыларның фикерләү сәләтен һәм иҗади активлыгын арттыру.

Белергә тиеш:

-табигатьтәге файдалы үләннәр, аларның терелткеч көче турында

Башкара алырга тиеш:

-хикәяне диалог формасында укый белү.

ШУУГ: сәламәт яшәү рәвеше формалаштыру

ТБУУГ: кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү.

РУУГ: практик биремнәрне кабул итү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

12.01.

34.

Чишмә буенда. А.Әхмәтгалиева "Безнең чишмә", Ф.Әминов "Су буе"

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү.

Белергә тиеш:

-чишмәләрнең кешеләр тормышындагы ролен

Башкара алырга тиеш:

-"Авылым чишмәләре"исемле иҗади эшләү.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

14.01.

35.

Туган як кышы. Г.Бәширов "Беренче кар"

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү.

Белергә тиеш:

- тиз һәм йөгерек укый

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрдәге чагыштыру,сынландыру, җанландыруларны таба белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

19.01.

36.

Кар - ул муллык билгесе. М.Мазунов "Яңа карлар ява", И. Солтан "Кар ник шыгырдый?"

Бәйләнешле сөйләм күнекмәләре формалаштыру.

Белергә тиеш:

-әсәрләр арасындагы охшаш һәм аермалы якларны таба

Башкара алырга тиеш: хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: сораулар бирү, аңлашылмаганны ачыклау.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

21.01.

37.

Кыш шатлыгы.

Р. Миңнуллин "Кар бәйрәме". Р. Вәлиева "Каникул вакытында"

Хәзерге татар әдәбияты әсәрләре. Ишеткәннәргә карата үз фикереңне белдерү

Белергә тиеш:

-әдәби әсәрләрне укып аңлый

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрне анализлый белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү

26.01.

38.

Мәсәл серләренә төшенәбез. Эзоп "Давыл белән Кояш". Г.Тукай "Җил илә Кояш"

Мәсәл персонажлары-ның үз-үзләрен тотышын кешеләрнең уй һәм хәрәкәтләре белән чагыштыра белү.

Белергә тиеш:

-мәсәлләр һәм әкиятләр арасындагы бәйләнешне билгели

Башкара алырга тиеш:

-мәсәлләрнең хикәяләү һәм мораль өлешләрен таба белү

ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу.

ТБУУГ: күчмә кошлар, бигрәк тә сыерчыклар турында яңа мәгълүматлар алу

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

28.01.

39.

Тапкырлык үлемнән коткара. Н.Исәнбәт "Ябалак белән Чыпчык". Г Тукай "Көзге белән Маймыл"

Мәсәлләрнең хикәяләү һәм мораль өлешләрен таба белү

Белергә тиеш:

-иң борынгы мәсәлчеләр язган әсәрләрдә мораль өлешен табу

Башкара алырга тиеш:

-мәсәл персонажларының үз-үзләрен тотышын кешеләрнең уй һәм хәрәкәтләре белән чагыштыра

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән һәм вакытлы матбуттан таба белү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү.

02.02.

40.

Юк урында мактау - зарарлы эш. Т.Яхин "Карга белән Төлке". Г.Шамуков "Карга белән Төлке"

Эчтәлекне логик эзлеклелектә һәм төгәл сөйләү. Мәсәлләр һәм әкият арасындагы бәйләнешне таба белү

Белергә тиеш:

- мәсәлләрнең хайваннар турындагы әкиятләрдән килеп чыгуын

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрне чагыштырып уку, охшаш һәм аермалы якларын табу

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән һәм вакытлы матбугаттан таба белү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү.

04.02.

41.

Көч җитмәслек нәрсәне акыл белән җиңеп була. В.Радлов "Карганың хәйләсе". Л.Толстой "Зирәк Чәүкә"

Акыл көченең барысыннан да көчлерәк икәненә төшендерү

Белергә тиеш:

-мәсәлләрнең төп асылын, эчтәлеген аңлый

Башкара алырга тиеш:

-мәсәлләрне дөрес интонация белән уку

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: әсәрдәге уртак һәм аермалы якларны билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

09.02.

42.

Һәр максатка чара бар. Ә. Исхак "Карт имән белән яшь егет". М.Гафури "Ике чебен"

Хәзерге татар әдәбияты әсәрләре белән танышу. Ишеткәннәргә карата үз фикереңне белдерү

Белергә тиеш:

- мәсәл моралендә мәкальләр куллануның тәрбияви ролен билгели

Башкара алырга тиеш:

-тормыштагы авырлыкларны җиңә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: "фронтовик - шагыйрь"төшенчәсен булдыру.

РУУГ: эш алымы һәм нәтиҗәне аера белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

11.02.

43.

Эшең барып чыкмаса гаепне үзеңнән эзлә. Г.Тукай "Төлке һәм йөзем җимеше". Ә. Исхак "Төлке һәм виноград"

Әсәрне кычкырып яки яттан укыганда аның эчтәлеген, характерын төрле сурәтләү чаралары аша бирү.

Белергә тиеш:

- татар язучыларының мәсәлләрен

Башкара алырга тиеш:

-бер үк сюжетка корылган мәсәлләрне чагыштыра белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: сугыш ветераннарының тиңдәшсез батырлыгы турында белемнәр туплау

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

16.02.

44.

Бердәмлектә - көч. Г.Тукай "Аккош, Чуртан һәм Кысла". И.Крылов "Аккош, Чуртан һәм Кысла"

Эчтәлек буенча фикер алышуда катнашу, текст ахырындагы биремнәрне төгәл үтәү

Белергә тиеш:

- татар язучыларының мәсәлләрен

Башкара алырга тиеш:

-бер үк сюжетка корылган мәсәлләрне чагыштыра белү

ШУУГ: төрле вакыйгалардан чыгу юлын табу.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: биремнәрне үтәү планын билгеләү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

18.02.

45.

Белмәү гаеп түгел, белергә теләмәү гаеп. Ш.Галиев "Иншаның файдасы", "Сүзләре һәм үзләре"

Ш.Галиев "Иншаның файдасы", "Сүзләре һәм үзләре" танышу, әсәрләрне сәнгатьле укырга өйрәнү

Белергә тиеш:

- авторның геройга мөнәсәбәтен ачыклый

Башкара алырга тиеш:

- әсәрне сәнгатьле итеп уку

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: практик биремнәрне кабул итү

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

23.02.

46.

Бүләк зур булмас, укыган кеше хур булмас. И.Юзеев "Хатасыз ничек язарга". Р.Миңнуллин "Хаталар өстендә эшләү"

Хәзерге татар әдәбияты әсәрләре. Ишеткәннәргә карата үз фикереңне белдерү

Белергә тиеш:

-Укыган кешенең беркайчан да югалып калмавы, һәр эш яки күренешкә карата үз фикере булуына төшендерү

Башкара алырга тиеш:

-Уртак фикерне таба белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: төркемнәрдә эшли белү

25.02.

47.

Акылның кадере - әдәп белән, куәтнең кадере - сәләт белән. Р.Фәйзуллин "Ничек яхшы булырга". Йолдыз "Ике җаваплы табышмак"

Әсәрне кычкырып яки яттан укыганда аның эчтәлеген, характерын төрле сурәтләү чаралары аша бирү.

Белергә тиеш:

-юмористик характердагы әсәрләрне кычкырып укыганда эмоциональ характерын чагылдыру

Башкара алырга тиеш:

-һәр эш яки күренешкә үз фикерен әйтә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГсораулар бирү, аңлашылмаганны ачыклау.

КУУГ: төркемнәрдә эшли белү.

01.03.

48.

Көнең бушка үтмәсен. Г.Морат "Тиргиләр". З.Туфайлова "Трай"

Дәрестә нинди яңа белемнәр алуыгыз турында күршегез белән фикерләрегезне уртаклашу

Белергә тиеш:

-Һәрбер кеше нәрсәгә дә булса сәләтле икәнлекне аңлату

Башкара алырга тиеш:

-Ике әсәрне чагвштырып кирәкле мәгълүматларны табу

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: телдән нәтиҗә чыгара белү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

03.03.

49.

Беләге юан берне егар, белеме булган меңне егар. Ф.Яруллин "Тылсымлы ачкыч". Р.Мингалим "Уйларга кирәк"

Укылган яисә тыңланган әсәрнең эчтәлеге. Дөрес һәм йөгерек уку. Персонаж термины белән танышу

Белергә тиеш:

- чагыштыру, контраст кебек гади әдәби алымнарны таба

Башкара алырга тиеш:

-ике әсәрне чагыш-тырып, кирәкле мәгълүматны эзләп табу

ШУУГ: сәламәт яшәү рәвеше формалаштыру

ТБУУГ: кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү.

РУУГ: практик биремнәрне кабул итү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

08.03.

50.

Ф.Яруллин "Тылсымлы ачкыч".

Укылган яисә тыңланган әсәрнең эчтәлеге. Дөрес һәм йөгерек уку. Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү

Белергә тиеш:

- автор әсәрләрендә һәм халык әкиятлә-рендәге сюжет кулланылышын билгели

Башкара алырга тиеш:

-әсәрне дөрес интонация белән уку

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: анализлау, чагыштыру, классификацияләү, гомумиләштерү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү

10.03.

51.

Белер өчен дөресен, бик күп укырга кирәк. Ф.Яруллинның "Тылсымлы ачкыч" әкияте. Р.Вәлиева "Кышкы ямь"

Әсәрне кычкырып яки яттан укыганда аның эчтәлеген, характерын төрле сурәтләү чаралары аша бирү.

Белергә тиеш:

-автор әкиятләрендә, халык әкиятләрендәгечә, вакыйгаларның кабатлануын, чылбыр рәвешендә тезелүен

Башкара алырга тиеш:

-табышмаклар уйлау

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

15.03.

52.

Гыйлем ачкычы - китап. Ф.Яруллинның "Тылсымлы ачкыч" әкияте. Йолдыз "Белмәгәнен белми"

Эчтәлек буенча фикер алышуда катнашу, текст ахырындагы биремнәрне төгәл үтәү

Белергә тиеш:

-әкиятләрнең жанр үзенчәлеген ачыклый

Башкара алырга тиеш:

-белем алу өчен кирәкле чыганаклардан файдалана белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: эшләнәчәк практик эшкә мөстәкыйль максат куя белү.

КУУГ: парлап эшли белү.

17.03

53.

Шыбырдашып тама тамчылар. М.Мирза "Язның тәүге көннәре". Г. Хәсәнов "Корташар"

Эчтәлек буенча фикер алышуда катнашу, текст ахырындагы биремнәрне төгәл үтәү

Әсәрләрдә юмор хисе бирелеше, кызыклы урыннарны аеру.

Белергә тиеш:

-авторның төп фикерен аңлый белү

Башкара алырга тиеш:

-мөст. фикерли, нәтиҗәләр ясый алу

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

31.03.

54.

Беренче күкрәү. Г.Хәсәнов "Май". Ә.Рәшит "Яшенле яңгыр"

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройлары-на характеристика би-рү. Белем алуга, сәла-мәт яшәешкә омтылыш уяту, үзара һәм башка кешеләр белән иркен аралаша белү

Белергә тиеш:

-язның тәүге үзенчәлекләрен

Башкара алырга тиеш:

-мөстәкыйль фикерли, нәтиҗәләр ясый алу

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән таба белү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү.

05.04.

55.

Табигать - иң серле китап. Г.Хәсәнов "Май"

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү.

Белергә тиеш:

-Табигать серләрен фәнни эзләнүләр аша аңлау

Башкара алырга тиеш:

- Табигать турында күбрәк белү

ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү

07.04.

56.

Шифалы яңгырлар. Г.Хәсәнов "Май". Х.Халиков "Витаминлы аш"

Дәрестә нинди яңа белемнәр алуыгыз турында күршегез белән фикерләрегезне уртаклашу

Белергә тиеш:

-тема уртаклыгын таба

Башкара алырга тиеш:

-тасвирлау алымнарын аңлата белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: кирәкле информацияне дәреслектән һәм вакытлы матбуттан таба белү.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү.

12.04.

57.

Канатлы дуслар. Г.Хәсәнов "Май". Н.Гыйматдинова "Дару"

Әсәрләрдә юмор хисе бирелеше, кызыклы урыннарны аеру. Әдәбиятта фантазия

Белергә тиеш:

-хикәяләрдә тема уртаклыгын таба

Башкара алырга тиеш:-язгы табигатьне тасвирлау алымнарын аңлата белү

ШУУГ: сөйләм культурасын үстерүгә омтылу.

РУУГ: үз эшеңә бәя бирә белү.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү

14.04.

58.

Үткәнеңне онытма син! Р.Фәйзуллин "Онытма син!". Р.Рәкыйпов "Мин яратам сине, Татарстан!"

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү.

Белергә тиеш:

-Төрле авторларның әсәрләрендә татар халкының үткәнен чагылдыру алымнарын өйрәнү

Башкара алырга тиеш:

-Халыкларның тарихи үткәне турында материал таба белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: әсәрдәге уртак һәм аермалы якларны билгеләү.

РУУГ: эшләнәчәк практик эшкә мөстәкыйль максат куя белү,үз фикерен дәлилләү.

КУУГ: парлап эшли белү.

19.04.

59.

Бик борынгы манара. Л.Шагыйрьҗан "Сөембикә манарасы". В.Нуриев "Хуҗалар тавы"

Төрле жанрдагы әсәрләрне ишетеп аңлау, укылган әсәрләрнең эчтәлеген сөйли белү. Сәнгатьле уку күнегүләре

Белергә тиеш:

-Татар халкының бик борынгы тарихының төрле жанрларда чагылышын аңлау, шул әсәрләр аша тарихны күзаллауларына ирешү

Башкара алырга тиеш:

-Тарихи әсәрләрне аңлап уку

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: әсәрдәге уртак һәм аермалы якларны билгеләү.

РУУГ: эшләнәчәк практик эшкә мөстәкыйль максат куя белү,үз фикерен дәлилләү.

КУУГ: парлап эшли белү.

21.04.

60.

Сабан туй - халык бәйрәме. М.Мирза " Без бабайсыз үстек" "Музей йортына сәяхәт"

Өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

Белергә тиеш:

-шигырьдә лирик геройның эчке дөньясын аңлый

Башкара алырга тиеш:

-әсәргә карата үз фикерләрен әйтә белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: "фронтовик - шагыйрь" төшенчәсен булдыру.

РУУГ: эш алымы һәм нәтиҗәне аера белү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

26.04.

61.

Нәсел агачы. Г.Гыйльман "Нәсел агачы". В.Хәйруллина "Хозурлык һәм горурлык"

Төрле жанрдагы әсәрләрне ишетеп аңлау, укылган әсәрләрнең эчтәлеген сөйли белү. Сәнгатьле уку күнегүләре

Белергә тиеш:

-үзләренең нәсел - ыруларын

Башкара алырга тиеш:

- нәсел - ыру, туганнар, кардәшлек мөнәсәбәтләренә үз фикерләрен белдерү, нәтиҗә ясау

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: сугыш ветераннарының тиңдәшсез батырлыгы турында белемнәр туплау

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

28.04.

62.

Алар Ватан өчен көрәште. Ф.Кәрим "Ант", "Ватаным өчен"

Укучыларда үзлектән белем алу күнекмәләре булдыру; әдәби әсәрләр укуга кызыксыну тәрбияләү.

Белергә тиеш:

-авторның тормышы турында

-сугыш ветераннарының бүгенге тормыш өчен кан коюлары, аларның тиңдәшсез батырлыгы турында

Башкара алырга тиеш:

-сугыш чорындагы балалар тормышы турында сөйли белү

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: сугыш ветераннарының тиңдәшсез батырлыгы турында белемнәр туплау

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану.

03.05.

63.

Рәхмәт сезгә, ветераннар! М.Җәлил "Кичер, илем!". Х.Халиков "Рәхмәт сезгә, ветераннар"

Укучыларның матур әдәбият белән кызык-сынуларын арттыру. Сугыш ветераннары-ның бүгенге тыныч тормыш өчен кан коюларын аңлау

Белергә тиеш:

- яттан сөйләгәндә сәнгатьле итеп,ашыкмый сөйли

Башкара алырга тиеш:

-сугыш чорындагы балалар тормышы турында сөйли белү

ШУУГ: төрле вакыйгалардан чыгу юлын табу.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: биремнәрне үтәү планын билгеләү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

05.05.

64.

Сугыш чоры балалары. В.Нуруллин "Бүреләр, үгез һәм без". "Музей йортына сәяхәт"

Әдәби әсәрләр аша сугыш чоры балаларының фаҗигале язмышын аңлау

Башкара алырга тиеш:

- авторның иҗат алымнарын билгеләү

-Ватан өчен көрәшкән ветераннар батырлыгының фронтовик - шагыйрьләр иҗатында үзенчәлекле чагылышын аңлата белү.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: фикер алышуда катнашу.

10.05.

65.

Канатлар кая илтә? Г.Ахунов "Канатлар кая илтә?" Мәкальләр. "Музей йортына сәяхәт"

Төрле жанрдагы әсәрләрне ишетеп аңлау, укылган әсәрләрнең эчтәлеген сөйли белү. Сәнгатьле уку күнегүләре

Белергә тиеш:

-сугыш ветераннарының бүгенге тормыш өчен кан коюлары, аларның тиңдәшсез батырлыгы турында

Башкара алырга тиеш:

- авторның иҗат алымнарын билгеләү

-Ватан өчен көрәшкән ветераннар батырлыгының фронтовик - шагыйрьләр иҗатында үзенчәлекле чагылышын аңлата белү.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: фикер алышуда катнашу

12.05.

66.

Матурлыкка бай ул безнең заман. И.Юзеев "Матурлыкны гына алып кит"

Тормыш матурлыгы белән табигать матурлыгын бербөтен итеп карау Әсәрнең төп фикерен билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү.

Белергә тиеш:

-язучыларның сугыш чоры балалары ки-чергән авырлыкларны җиткерү алымнарын

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләр арасында тел уртаклыгын эзләп табу.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: практик биремнәрне кабул итү

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

17.05.

67.

Мин яратам сине, Татарстан! Г.Бәширов "Безнең Татарстан". Р.Харис "Игенче җыры"

Татарстан турында әдәби әсәрләр аша танышу Әсәргә анализ ясау; йөгерек, дөрес, сәнгатьле уку.

Белергә тиеш:

-Татарстан турында төрле авторлар тасвирлавында бирелгән әсәрләрдә фикер уртаклыгын билгели, тормыштагы матурлык белән табигать матурлыгын бербөтен итеп карый

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләргә карата үз фикереңне әөтә алу.

ШУУГ: иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

ТБУУГ: предметларны чагыштыру, уртак, аермалы якларын билгеләү.

РУУГ: үз эшеңә тиешле өстәмәләр, төзәтүләр кертү.

КУУГ: фикер алышуда катнашу, тормыш тәҗрибәсен куллана алу

19.05.

68.

Казан - спорт каласы. Йомгаклау дәресе. Йолдыз "Спортчы Шүрәле". Г.Гыйльман "Универсиада"

Йомгаклау дәресе.

Ел буена өйрәнгәннәрне кабатлау.

Әсәрләр турында мөстәкыйль нәтиҗәләр ясау Әсәрнең төп фикерен билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү

Белергә тиеш:

- бер үк темага язылган әсәр һәм карти-наны чагыштырып, алар арасындагы охшаш һәм аермалы якларын таба;

-республикабыз байлыклары, аның даны турында

Башкара алырга тиеш:

-дәреслекләрдә тиз ориентлашу..

ШУУГ: укуга кызыксыну формалаштыру.

ТБУУГ: телдән нәтиҗә чыгара белү.

РУУГ укытучы һәм укучылар белән бергә класс эшчәнлегенә эмоциональ бәя бирү.

КУУГ: тормыш тәҗрибәсен куллану

24.05.

Куллану өчен әдәбият:

Укучылар өчен әдәбият:

Әдәби уку татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбе өчен.

1 кисәк Г.Сафиуллина,Ә Мөхәмәтҗанова.,Ф.Хәсәнова) Казан, "Мәгариф-Вакыт" нәшрияты, 2013нче ел

2 кисәк Г.Сафиуллина,Ә Мөхәмәтҗанова.,Ф.Хәсәнова) Казан, "Мәгариф-Вакыт" нәшрияты, 2013нче ел

3 кисәк дәреслек-хрестоматия (Г.Сафиуллина,Ә Мөхәмәтҗанова.,Ф.Хәсәнова) Казан, "Мәгариф-Вакыт" нәшрияты, 2013нче ел

Укытучылар өчен әдәбият:

Әдәби уку .Методик ярдәмлек.3 сыйныф "Мәгариф-вакыт" нәшрияты 2013 ел Авторлар Г.М Сафиуллина, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова,Ф.Ф.Хәсәнова

Өстәмә әдәбият:

1. "Салават күпере", "Сабыйга" журналлары, балалар газеталары, табышмаклар һәм мәкальләр китаплары.

2. Г.Тукай, Ш.Галиев, Б.Рәхмәт, М.Җәлил китаплары.

3. Татар әдипләренең портретлары

4. Балалар өчен чыгарылган китаплар