Учителю
Рабочая программа по чувашскому языку для 2 класс

Рабочая программа по чувашскому языку для 2 класс

Автор публикации: Ермолаева Л.Ф.

Дата публикации: 12.11.2015

Краткое описание:

предварительный просмотр материала

Рабочая программа по чувашскому языку

Чувашский язык

Ум\н =нлантарни

Ку \ё программине Патшал=х федералл= стандарч\пе кил\шълл\н, пуёлам=ш классенче п\т\м\шле п\лъ паракан Т\сл\хл\ программине, (приказ Министерства образования и науки РФ от 6 октября 2009 г. № 373; зарегистрирован Минюстом России 22.12.2009, рег. № 177856) с изменениями: от 26.11.2010 №1241, от 22.09.2011 №2357, от 29.12.2014 №1643) Т=ван ч\лхепе литература вулав\н т\сл\х программисем: ч=ваш шкул\н 1-4 классем валли! М.К. Волков, Л.П. Сергеев, Т.В. Артемьева, О.И. Печников,А.Р. Кульева тата «Хӗрлӗ Чутайӑн п\т\м\шле п\лъ паракан вӑтам шкул» муниципалл= бюджет вӗрентӳ учреждений\н пуёлам=ш классенче п\т\м\шле п\лъ паракан программăна т\пе хурса хат\рлен\. 2015-2016ҫҫ.

Программ=н т\п т\ллев\:

- â\ðåíåêåíñåí ёûíë=õ òóé=ì\ñåíå â=éëàòìàëëà, ïóðí=ёà þðàòìà,ûððà øàíñà ò=ìà òàòà õ=éñåíå òå ûð= ê=ì=ëë=, ñ=ïàéë= ïóëìàõ=í=õòàðìàëëà;

- à÷àñåì òàâðàðè ïóðí=ё, ýòåìïå ёóò ёàíòàë=ê ёèí÷åí ì\í ï\ëíèíåàíë=ëàòìàëëà;

- à÷àñåí ёûõ=íóëë= òàòà ñ=íàðë= øóõ=øëàâ\ïå àñíå, àñ=ìëàñõåâòèíå àòàëàíòàðìàëëà;

- â\ðåíъ™ \ё-õ\ëíå ëàé=õðàõ õ=í=õòàðñà, óí=í =ñëàé\ñåíå «àëëà èëìå» ìàé ïàìàëëà; â\ðåíъ™ â=õ=÷\ïå ïåðåêåòë\ óñ= êóðìà, õàðï=ð õ=é ò\ëë\í \ёëåññèí àíñàòðàõ ìåë\ñåíå ÷óõëàìà â\ðåíòìåëëå;

- ò=ð=øóëë= òà òèìë\ â\ðåíìå, ê\íåêåïå ê=ñ=êëàíìà õ=í=õòàðìàëëà.

В\ренъ предмеч\н п\т\м\шле характеристики

ПУПЛЕВЕ ПУР ЕНЛӖН АТАЛАНТАРНА МАЙ ЧӖЛХЕНЕ ТИШКЕРЕС ХӐНӐХУСЕНЕ НИКӖСЛЕССИ,ЧӖЛХЕ ПӖЛӖВӖН ТЕРМИНӖСЕМПЕ ПАЛЛАШТАРАССИ

Пуплеве пур енлӗн аталантарасси вулас, ҫырас, ҫыхӑнуллӑ калаҫас, тӑнласа ӑнланас мехелсене куллен вӑйлатни ҫинче никӗсленсе тӑрать. Шӑп ҫавӑнпа ӗнтӗ тӑван чӗлхе урокӗсенче ҫыхӑнуллӑ текстпа ӗҫлесси тӗп вырӑнта пулмалла. Ачасем ӑна вуласа е тӑнласа ун тӑрӑх калаҫаҫҫӗ, хӑйсем текст хайлаҫҫӗ, ҫыру хӑнӑхтарӑвӗсем пурнӑҫлаҫҫӗ.

Пуплеве аталантармалли тепӗр ӑслай - ачасем тӑван чӗлхери морфологи мелӗсемпе, урӑхла каласан, сӑмахсен тӗрлӗ формипе усӑ курма пӗлнине куллен лайӑхлатасси.

Пуплеве аталантарассин виҫҫӗмӗш енӗ вӑл - ачасене пуплеве тииткерме хӑнӑхтарни, урӑхла каласан, чӗлхе тишкерӗвне вӗрентни. Ку вӑл пуплеве фонетикӑпа графика. орфографипе пунктуаци, морфологипе синтаксис, сӑмах тытӑмӗпе сӑмах пулӑвӗ енчен ансаттӑн тишкерессипе ҫыхӑнать.

Челхе «мулӗн» тӗрлӗ сийне тишкересси класран класа анлӑланса пырать, пуплеве аталантарассин тӗллевӗсемпе тачӑ ҫыхӑнать. Тӑван чӗлхене тишкерме вӗрентесси пуҫламӑш классенче ҫакнашкал йӗркепе пулса пырать.

Сасӑсемпе сас паллисем. Вӗсем хушшинчи уйрӑмлӑхсем ҫинчен ачасем 1-2 классенчех пӗлеҫҫӗ. Сасӑсем уҫӑ тата хупӑ, хытӑ тата ҫемҫе, янравлӑ тата янравсӑр пулнине палӑртма вӗренеҫҫӗ; сыпӑк, пусӑм ӑнлавсемпе паллашаҫҫӗ, схемӑпа усӑ курса сӑмахсен сасӑпа сас палли тытӑмне тишкереҫҫӗ. Вулама-ҫырма вӗренмелли кашни урокрах ачасем пуплевӗн ансат тёслӗхӗсене пӑхса тухаҫҫӗ, ҫавна май фонетика терминӗсемпе усӑкурматахӑнӑхаҫҫӗ, 2 класра фонетикӑпа графика тишкерӗвӗ тӗрӗс ҫырма вӗрентессипе тата пуплев кӑлтӑкӗсене юсассипе ҫыхӑнать.

11-1У классенче ачасен ҫак пӗлӗвӗсемпе ӑслайӗсем, хӑнӑхӑвӗсем малалла аталанаҫҫӗ. Вӗсен пуплеве тӑнлас-итлес сисӗмӗ ҫивӗчленет, сӑмахӑн сасӑпа сас палли тытӑмне чухласси лайӑхланать. Ку тапхӑрта фонетикӑпа графика тишкерӗвӗпе усӑ курнин тӗп тӗллевӗсем - йӑнӑшсӑр ҫырса илес, илтнипе ҫырас, ҫырнине тӗрӗслес ӑслайсене вӗрентесси, тӗрӗс ҫырас хӑнӑхусене лайӑхлатасси.

Сӑмах. Пуҫламӑш шкулта вӗренекенсен сӑмах йышне пуянлатассине тӑватӑ ҫулӗпех т\п тӗллевсенчен пӗри тесе шутламалла. Ку тӗллеве пуплеве пур енлӗн аталантармалли уроксенче тӗрлӗ хӑнӑхтару тутарса пурнӑҫламалла. Чӗлхемӗрти сӑмахсем вӑл е ку япалана, пулӑма, вӗсен ӗҫне т.ыт.те палӑртнине, пӗлтерӗшӗпе ҫывӑх е хире-хирӗҫ пулнине, предложенире, текстра сӑмахпа темиҫе пӗлтерӗшпе усӑ курма май пуррине ачасем чӗлхе теорине тӳррӗн вӗренсе мар, тӗрлӗ хӑнӑхтару, сӑнавсем тунӑ май куҫ кӗрет курмалла. Вӗсем шухӑша тӗрӗсрех палӑртакан сӑмахсене суйлама вӗренсе пыраҫҫӗ, сӑмах йышӗ пуянланса пырать, унпа усӑ курасси лайӑхланать.

2 класра сӑмах тытӑмӗпе (сӑмах тымарӗ, пер тымарлӑ сӑмахсем) паллаштарма пӑхнӑ. Анчах ку терминсемпе паллаштаричченех сӑмахсем пӗлтерӗшлӗ пайсенчен тӑнине асӑрхама пулӑшакан, вӑл е ку пӗлтерӗшлӗ пай пуррине кура сӑмахӑн пӗлтерӗшне тавҫӑрма вӗрентекен хӑнӑхтарусемпе усӑ курмалла. Ҫакӑ ачасен сӑмах йышне пуянлатас ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнмалла.

3 класра сӑмах тытӑмне туллинрех вӗренме палӑртнӑ. Вулав тата ҫыру хӑнӑхтарӑвӗсем пурнӑҫланӑ май вӗренекенсем ансат тӗслӗхсенче сӑмах т=вакан тата сӑмаха улӑштаракан аффикссене асӑрхама пуҫлаҫҫӗ, ҫапла вара вӗсем сӑмахпа сӑмахӑн форми хушшинчи уйрӑмлӑха курма хӑнӑхаҫҫӗ.

4 класра маларах вӗреннӗ пуллев пайӗсемпе т\плӗнрех паллаштарма. япала ячӗсем мӗнле ӳкӗмрине чухлама, терминпа усӑ курма, анлӑ усӑ куракан сӑмахсене тӗрлӗ ӳкӗмре лартма, тӗрӗс калама тата ҫырма вӗрентмелле.

Предложени. Кӗҫӗн классенче вӗренекенсен: 1) предложени пуплевӗн тӗллевне кура калуллӑ, ыйтуллӑ е хистевлӗ (хушуллӑ) пулнине, ӑна мӗнле каланине кура - кӑшкӑруллӑ е кӑшкӑрусӑр пулни синчен; 2) предложени членӗсем ҫинчен; 3) предложенири сӑмахсен ҫыхӑнӑвӗ ҫинчен; 4) предложени сӑмах майлашӑвӗсенчен тӑни ҫинчен пӗлмелле, Ҫак ӑнлавсемпе ачасене 4 ҫул хушшинче ерипен паллаштарса ҫитермелле.

1 класра ачасем предложение пуплевре асӑрхама, ӑна сӑмахран уйӑрма, ӑна (тишкернӗ хыҫҫӑн) ҫырма, пысӑк сас паллинчен пуҫлама, в\ё\нче пӑнчӑ лартма вӗренеҫҫӗ.

2 класра предложени вӗҫӗнче, пӑнчӑсӑр пуҫне, ыйту е кӑшкӑру палли лартассипе паллашаҫҫӗ, уйрӑм сӑмахсене палӑртса калама, предложени вӗҫӗнчи паллӑпа тивӗҫӳллӗ интонаци тума хӑнӑхаҫҫӗ.

3 класра вӗренекенсем предложени пуплев тӗллевне кура калуллӑ, ыйтуллӑ, хистевлӗ, интонацине кура - кӑшкӑруллӑ е кӑшкӑрусӑр пулни ҫинчен пӗлмелле, предложенин ҫак тӗсӗсемпе пуплевре тӗрӗс усӑ курма хӑнӑхмалла.

4 класра ачасем пӗр йышши членлӑ (япала ячӗпе паллӑ ячӗ-сенчен, глаголтан пулнӑ тӗслӗхсем) предложенисемпе паллашаҫҫӗ. Ку предложенисене тӗрӗс интонаципе калама, вӗсемпе калаҫура тата ҫырура усӑ курма, пӗр йышши членсене ҫырура хӳреллӗ пӑнчӑпа (ансат тӗслӗхсем) уйӑрма вӗренмелле.

Ҫыхӑнуллӑ пуплев. Кӗҫӗн ҫулхи ачасем малашне мӗнле вӗренсе пырасси, ӑс-тӑн илесси пуплевпе шухӑшлав аталанӑвӗнчен килет. Ҫавна кура ҫыхӑнуллӑ пуплев хӑнӑхтарӑвӗсем кашни урокрах тӗп вырӑнта пулмалла. Вӗсене текста вулассипе, тӑнлассипе ҫыхӑнтармалла, вӗсемпе пӗрлех текст тӑвасси те, ӑна ҫырасси те кашни класрах тивӗҫлӗ вырӑн йышӑнмалла.

ӐСЛАВЛӐ (ТВОРЧЕСТВӐЛЛӐ) ҪЫРУ УРОКӖСЕМ

Программӑри тӑван чӗлхе курсӗнче ятарласа ӑславлӑ ҫыру урокӗсем палӑртнӑ. Вӗсене 2 класран пуҫласа икӗ эрнере пӗрре ирттермелле.

Ҫыру урокӗсене тӗллевлӗ те тухӑҫлӑ ирттерес тесен кашни вӗренӳ чӗрӗкӗнче миҫе изложенипе сочинени ирттермеллине, вӗсенчен хӑшӗсем сӑмах вӗҫҫӗн тата ҫырса пурнӑҫламаллисем пулмаллине, текст тума вӗренессин хӑш йывӑрлӑхӗсемпе ҫыхӑнмаллине, тӑван чӗлхе ытти уроксемпе мӗнле шайлашмаллине малтанах палӑртса хумалла.

+слав ҫыру урок\сем чӗлхе урокӗсемпе тачӑ ҫыхӑнса тӑмалла.

Изложенипе сочинени калӑпӑшӗ пуҫламӑш классенче пысӑк пулмалла мар. Вӗсене тӳрех тасан ҫыртармалла, икӗ хут ҫыртарса пӗр урокран ытла тӑстармалла мар. Пӗчӗкрех ӗҫсене вулав тата чӗлхе урокӗсенче ирттерме е класра лайӑх хатӗрлентерсе киле пама та юрать.

ҪЫРМА ВӖРЕНТЕССИ. ТӖРӖС ТЕ ИЛЕМЛӖ ҪЫРАССИ

Таса та илемлӗ ҫырма вӗрентме программӑра ятарлӑ уроксем палӑртман. Ку ӗҫе тӑван чӗлхе урокӗсенче куллен туса пымалла. 1 класра ҫыру хӑнӑхтарӑвӗсене «Ҫыру тетрачӗпе» усӑ курса йӗркелемелле. Алӑ хусканӑвне, куҫ виҫине лайӑхлатмалли ятарлӑ хӑнӑхтарусем 1-2 классенче тӑтӑшах тутармалла. Кӑткӑсрах сас паллисене ҫырма, вӗсене ҫыхӑнтарма пӗлнине лайӑхлатас тӗллевпе 3-4 классенче те ятарлӑ хӑнӑхтарусем тӑтӑшах ирттермелле, алӑпа ҫырнӑ е пичетленӗ сӑмахсене, предложенисене, текста ҫырса илмелли, шутланӑ тата итленӗ тӑрӑх ҫырмалли ӗҫсем сӗнмелле.

Таса ҫырмалли хӑнӑхтарусене 2- 4 классенче урокри грамматика тата орфографи материалӗпе ҫыхӑнтарма тӑрӑшмалла.

Т=ван ч\лхе в\рентъ предмет тыт=м\н пахал=х ориентир\сем

Ҫамрăк ăрăва ăс-тăн парса ӳстерес ĕçре пуçламăш шкул пĕлтерĕшĕ калама çук пысăк.

Вĕрентÿ ăс-тăн пару никĕсĕ, унăн тĕп инструментчĕ - тăван чĕлхе. Тин çеç кĕнеке тытнă ачана ăнăçлă вĕрентсе ăс-тăн парасси чи малтан вăл хăйĕн тăван чĕлхипе тухăçлă усă курма пултарнинчен килет. Тăван чĕлхе - ÿсекен этеме çут тĕнчене кĕмелли алăкăн ылтăн çăраççийĕпе пĕрех.

Ҫак асамлă ҫăраҫҫипе ача вĕренÿре туллин усă курма пултартăр тесен унăн пуплевĕпе шухăшлавне пур енлĕн аталантармалла. Кĕске тапхăртах ăна ҫăмăллăн вулама, тăнласа ăнкарма, шухăша пуплевре уҫăмлăн палăртма, ҫырма хăнăхтармалла: вĕренӳ кĕнекине вăл хăй вулатăр, вĕрентӳҫĕ каласа панине лайăх ăнланма, асăмлама, асăнлама пултарайтăр, ҫавăн пекех унăн калаҫу хăнăхăвĕпе ҫыру мехелĕ ҫителĕклĕ пулччăр. Ҫакна тума шăпах ĕнтĕ тăван чĕлхене I-IV классенче ятарлă программăпа туллин вĕрентни пулăшать.

Ҫапла вара, тăван сăмахлăха вĕрентни кирлĕрен те кирлĕ ăслайсемпе хăнăхусене алалантарса ҫирĕплетессипе тӳррĕнех ҫыхăнмалла. Ҫав ăслайсемпе хăнăхусем шутĕнче - ăнланса вуласси тата тăнласси, ҫыхăнуллă калаҫасси, ҫырасси. Ҫавăнпа пĕрлех ачасене чĕлхе ăслăлăхĕпе литература пĕлĕвĕн ансат ăнлавĕсемпе паллаштарнă май харпăр хăйĕн тата юлташĕсен пуплевне сăнас, чĕлхе

илемне туйса ăна тарăнрах пĕлес туртăмне амалантармалла. Пĕтĕм халăх усă куракан литература чĕлхин сасă тытăмĕпе, сăмах пуянлăхĕпе, морфологи тата синтаксис мелĕсемпе паллаштарнă хушăрах вĕсене вырăнти калаҫу уйрăмлăхĕсене курма та вĕрентмелле.

Ача пуплевĕнчи тĕп ĕҫ-хĕлсене (тăнлассине, калаҫассине, вулассине, ҫырассине) аталантарса пынипе пĕрлех тăван чĕлхе вĕрентнĕ чух пуҫламăш шкулта ҫакăн пек пысăк та пархатарлă тĕллевсене пурнăҫламалла:

- вĕренекенсен ҫынлăх туйăмĕсене вăйлатмалла, пурнăҫа юратма, ырра шанса тăма тата хăйсене те ырă кăмăллă, сăпайлă пулма хăнăхтармалла;

- ачасем таврари пурнăҫ, этемпе ҫут ҫанталăк ҫинчен мĕн пĕлнине анлăлатмалла;

- вĕсен ҫыхăнуллă тата сăнарлă шухăшлавĕпе асне, асăмлас хевтине аталантармалла;

- вĕренӳ ĕҫ-хĕлне лайăхрах хăнăхтарса, унăн ăслайĕсене «алла илме» май памалла; вĕренӳ вăхăчĕпе перекетлĕ усă курма, харпăр хăй тĕллĕн ĕҫлессин ансатрах мелĕсене чухлама вĕрентмелле;

- тăрăшуллă та тимлĕ вĕренме, пĕлӳпе пурнăҫ тĕслĕхĕсен ҫăл куҫĕпе - кĕнекепе кăсăкланма хăнăхтармалла.

Программăри вĕренӳ материалĕпе вĕрентӳ меслечĕсем ачасене ҫирĕп пĕлӳсемпе ăслайсем, кирлĕ хăнăхусем паччăр тесен дидактикăн тĕп принципĕсене асра тытса вĕренӳ ăнланулăхĕпе кăсăклăхне, ҫыхăнулăхĕпе тĕллевлĕхне ялан пурнăҫласа пымалла.

Предмет=н в\рентъ план\нчи выр=н\

Ёир\плетн\ в\рентъ план\ пуёламăш шкулта тăван ч\лхе в\рентме 1-2 классенче эрнере 5 сехет, 3 класра- 6- сехет, 4 класра - 5 сехет уйăрнă. 1 класра эрнере т=ват= урок вулама-ёырма в\рентмеллисем (132 сехет), п\ри - литература вулав\н урок\ (33 сехет). Пуплеве аталантарас \ё кашни урокрах пулса пымалла. 2 класра ч\лхе урок\сем валли эрнере 3 сехет (102 сехет), литература вулав\н урок\сем валли - 3 сехет ( 102 сехет) палăртмалла. В\сенчен класс тулаш\нчи вулав тата ăславлă ёыру урок\сем ик\ эрнере п\рер пулмалла.

Предмет=н пулас результач\сем

2 класс

Харкамлӑх результачесем:

- тӑван чӗлхене хаклама, хисеплеме хӑнӑхса пыни;

- кашни халӑхӑн хӑйӗн чӗлхи пулнине, вӑл ыттисенчен уйрӑлса тӑнине ӑнланни;

- чӗлхепе кӑсӑкланма пуҫлани, харпӑр хӑй пуплевне лайӑхлатас кӑмӑл-туйӑм амаланни.

Предметсен пӗрлӗхлӗ результачӗсем:

- пулӑмсене тарӑнрах ӑнланма вӗренсе пыни;

- ӑнлавсене уҫӑмлама, ушкӑнлама хӑнӑхса пыни;

- тишкерӳ-пӗтӗҫтеру, танлаштару хӑнӑхӑвӗсем ҫирӗпленсе пыни.

Предметӑн пайрам результачӗсем:

- ачасем алфавитри сас паллисене, вӗсен пӗлтерӗшӗсене, уҫӑ тата хупӑ сасӑсен уйрӑмлӑхӗсене. сӑмахри уҫӑ сасӑ ҫине пусӑм ӳкни-ӳкменнине, сасӑсем хытӑтата ҫемҫе пулнине, сӑмахсене пӗр йӗркерен теприне мӗнле куҫармаллине пӗлни;

- 35-40 сӑмахлӑ текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫырма пултарни;

- 25-30 сӑмахлӑ текста итленипе (диктант) ҫырма вӗренсе пыни;

- сӑмаха сыпӑклама, пӗр йӗркерен тепӗр йӗркене тӗрӗс куҫарма, ҫемҫе хупӑ сасӑсене ҫырура тӗрӗс палӑртма, вӑрӑм хупӑ сасӑллӑ сӑмахсене (программӑра кӑтартнисене) тӗрӗс ҫырни;

- ҫын ячӗпе хушаматне, ашшӗ ятне, выльӑхсемпе чӗр чунсен уйрӑм ячӗсене, хула, ял, урам, юхан шыв ячӗсене пысӑк сас паллипе пуҫласа ҫырма пултарни;

- сӑмахсен сасӑ тытӑмне тишкерме (вӗсене сыпӑклама, уҫӑ тата хупӑ сасӑсене, сасӑсемпе сас паллисен йӗркине тата хисепне палӑртма) пӗлни;

- япалана, унӑн ӗҫне, паллине пӗлтерекен сӑмахсене ыйтӑвӗ тӑрӑх ушкӑнлама пултарни;

- предложенин тӗп членӗсене - подлежащипе сказуемӑя - тупма пӗлни;

- ыйтусем тӑрӑх ансат предложени членӗсем хушшинчи ҫыхӑнӑва палӑртма веренни;

- предложение пысӑк сас паллирен пуҫласа ҫырма, ун вӗҫне, интонацие кура, панчӑ, ыйту е кӑшкӑру палли лартма пӗлни;

- 30-45 сӑмахлӑ текст тӑрӑх ыйтусене хуравласа изложени ҫырма; 2-3 предложениллӗ текст тума пултарни.

Предмет=н шалаш\ (содержаний\)

2 класс (102 сехет)

Ч/ЛХЕНЕ АНСАТ ТИШКЕРМЕ, ТЕРМИНСЕМПЕ УС+ КУРМА В/РЕНТЕССИ. +СЛАВЛ+ (ТВОРЧЕСТВ+ЛЛ+) ЁЫР+ВА В/РЕНТЕССИ (102 сехет)

Ч\лхене ансаттишкересси, терминсемпе ус= курасси

Ҫыхӑнуллӑ пуплев. Пуплевӗн пурнӑҫри пӗлтерёшӗ.

Текст. +на темӑпа ҫыхӑнман предложенисен пуххипе танлаштарасси. Текст ячӗ. Текстра мӗн ҫинчен каланине (текст темине) палӑртасси. Текст тытӑмӗ, пуҫламӑшӗ, тӗп пайӗ, вӗҫӗ. Абзац. Текста темиҫе сыпӑка (пая) уйӑрасси. Текст пайӗсене ят парасси. Текст планӗ. Текст тӗсӗсем, калав, сӑнлав, уйлав.

Ӳкерчӗксемпе ӗҫлесси. Ӳкерчӗксем тӑрӑх ыйтусене хуравласси, предложенисем тӑвасси. Вӗсене ҫырасси.

Изложени ҫинчен ӑнлан гарасси. Ыйтусене ушкӑнпа хуравланӑ, йывӑр орфограммӑсене асӑрхаттарнӑ хыҫҫӑн вӗрентӳҫӗ пулӑшнипе 30-45 сӑмахлӑ текст тӑрӑх изложени ҫырасси.

Ачасен пурнӑҫӗпе ҫыхӑннӑ темӑсемпе (вӑйӑ выляни, вӑрмана экскурсие кайни, кама та пулин пулӑшни, шкул ҫинчен) 4-5 предложенирен тӑракан пӗчӗк калав тӑвасси.

Пуплев этикечӗ. Сывлӑх сунни. Сывлӑх суннӑ чух усӑ куракан тараватлӑх сӑмахӗсемпе сӑмах майлашӑвӗсем. Паллашу сӑмахӗсемпе предложенисем. Сӑпайлӑн тав тума пӗлесси. Сыв пуллашу сӑмахӗсем.

Ӗҫ хучӗсем. Ансат пӗлтерӳ хайласси. Юлташ патне ҫыру ҫырасси.

Сӑмах йышне пуянлатасси, унпа усӑ курма пӗлнине ҫирӗплетесси

Тӑван-хурӑнташа чӗнесси

Тумтир тата атӑ-пушмакпа ҫыхӑннӑ сӑмахсем

Кил-ҫурт таврашӗпе ҫыхӑннӑ сӑмахсем

Кил-ҫуртри япала ячӗсем

Килти кайӑк-кӗшӗк ячӗсем

Килти выльӑх-чӗрлӗх ячӗсем

Кайӑк-кӗшӗк ячӗсем

Пулӑсемпе шыври чер чунсен ячӗсем

Апат-ҫимӗҫ ячӗсем

Улма-ҫырла, пахча ҫимӗҫ ячӗсем

Йывӑҫ ячӗсем

Тӗрлӗ ӳсен-тӑран ячӗсем

Кӑмпа ячӗсем

Алфавит. Сас паллисен ячӗсем тата йӗрки. Уҫӑ тата хупӑ сасӑсем. Хытӑ тата ҫемҫе сасӑсем.

Пӗр-пӗр сас паллипе пуҫланакан сӑмахсене словарьте шыраса тупма вӗрентесси. Сӑмахсене алфавит йӗркипе вырнаҫтарма хӑнӑхтарасси (пуҫламӑш сас палли тӑрӑх).

Япалана пӗлтерекен сӑмахсем.. Вӗсене кам? Тата мӗн? ыйтусем тӑрӑх тупасси

Япала ӗҫне нӗлтерекен сӑмахсем. Вӗсене мӗн тпӑватъ? мӗн тӑвӗ? мӗн турӗ? ыйтусем тӑрӑх тупасси.

Япалан тата унӑн ӗҫӗн паллине пӗлтерекен сӑмахсем, вӗсене мӗнле? ыйту тӑрӑх тупасси.

Сӑмахсене вӗсен пӗлтерӗшӗсене кура ушкӑнласси. Хирӗҫле пӗлтерӗшлӗ сӑмахсем: хура - шурӑ, пысӑк - пӗчӗк, сарлака - ансӑр, пылак- йӳҫё. Ҫывӑх пӗлтерӗшлӗ сӑмахсем: васка - хыпалан.

Лексикӑпа тематика ушкӑнӗсем: а) тӗс ячӗсем (хӗрлӗ, сарӑ, шурӑ, хура, хӑмӑр, кӑвак т.ыт.те; ҫӳрен, турӑ, хӑла, ула, сарӑ-хӑла

- лаша ҫинчен) ҫынна хаклакан сӑмахсем (чипер, шемлӗ, тир-пешӗ, тӑрӑшуллӑ, ӗҫчен, кахал, наян, лшнтӑр, начар т.ыт.те.

Предложени. Пуплеври предложенисене уйӑрасси (маларах вӗреннине ҫирӗплетесси). Предложенин тӗп (подлежащипе сказуемӑй) тата кӗҫӗн членӗсем (ячӗсене асӑнмасӑр).

Тӗрлӗ калӑплӑ (тытӑмлӑ) предложенисем йеркелеме хӑнӑхтарасси. Вӗсене (кам?мӗн? камӑн?мӗнӗн? кама?мӗне? камра?мӗнре? камран? мӗнрен? кампа? мӗнпе? камсӑр? мӗнсӗр? камшӑн? мӗншӗн?) ыйтури сӑмахсемпе анлӑлатасси.

Пунктуаци. Предложени вӗҫне пӑнчӑ, ыйту тата кӑшкӑру паллисем лартасси.

Орфографи. 1) Хытӑ уҫӑ сасӑллӑ сыпӑк е сӑмах вӗҫӗнчи [л'], [н'], [т'] сасӑсене л, н, т сас паллисем хыҫҫӑн ҫемҫелӗх палли (ь) ҫырса палӑртасси.

2) Уйӑракан ҫемҫелёх палли (ь) ҫырасси: мӑрье, кӗсье, тухья, Маръе.

3) Вӑрӑм хупӑ сасса икӗ пӗр пек сас паллипе палӑртасси:

ӑру-тӑванлӑх сӑмахӗсенче: атте, анне, асатте, шӑллӑм, стпа, кукка, мӑн акка;

ҫулталӑк вӑхӑчӗсен ячӗсенче: ҫулла, хӗлле, кӗркунне, ҫуркунне;

хальхи вӑхӑтри нумайлӑ хисепри 3-мӗш сӑпатри глаголсен формисенче: вулаҫҫӗ, вуламаҫҫӗ, ӗҫлеҫҫӗ, ӗҫлемеҫҫӗ, выляҫҫӗ, вылямаҫҫӗ.

4) Сӑмаха пӗр йӗркерен тепӗр йӗркене куҫарасси: ма-ши-на, вы-ля, япа-ла, пӗ-лӗт-сем.

5) Ҫын ячӗпе хушаматне тата ашшӗ ятне, выльӑхсемпе чӗр чунсен уйрӑм ячӗсене, хула, ял, урам, юхан шыв ячӗсене пысӑк сас паллирен пуҫласа ҫырасси: Иванова Мария Василъевна, Михатов Иван Викторович, Мӑрмӑр, Кампур, Улайкка, Аньяр, Хураҫка, Ка-наш, Шупашкар, Шурча, Ҫавал, Кӗҫӗн Ҫавал, Атӑл, Сӗве.

6) Вырӑс чӗлхинчен йышӑннӑ хӑш-пӗр сӑмахсене вырӑс чӗлхинчи пекех ҫырасси: Мшиа, Наташа, Коля, Петя, Таня; машина, трактор, комбайн, завод, фабрика, самолёт, ракета; парта, учителъ, директор; ко.пхоз, ферма, сад, дыня, помидор; кухня, стакан, щётка.

Таса та илемлӗ ҫырасси

Ҫыру гигиени хӑнӑхӑвӗсене (тӗрӗс ларма, тетраде хума, ручкӑна тытма т.ыт.те пӗлнине) ҫирӗплетесси.

Ачасен п\л\вне т\р\слесси

Т=ван ч\лхе урок\нче ирттермелли ёыру \ё\сем шутне пуёлам=ш классенче ёаксем к\реёё\: ёырса илни, диктантсем (=нлантару,ас=рхаттару, курав, =слав, т\р\слев, с=мах диктанч\сем т.ыт. те), изложенисемпе сочиненисем.

В\рентъ тапх=р\сем

Ёырса илни

Диктантсем

Изложенисем

Сочиненисем

Предметсен пĕрлĕхлĕ результачĕсене тĕрĕслемелли диагностика ĕçĕ.

1 класра в\реннине аса илни

Сасă тата сас палли

Сăмах. Япала ячĕ

Глагол

Паллă ячĕ

Предложени

Икк\м\ш класра в\реннине п\т\млетни

П\т\м\пе

2 класс

Тематика план\

№

Урок теми

Ачасен \ё\-х\л\сем

1 ч\р\к - 27 сехет

1 класра в\реннине аса илни

Предложении, сăмах, сасă, сас палли.

П\ррем\ш класра предложени, с=мах, сас=, сас палли ёинчен в\реннине аса илеёё\.

Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ёырса илни. Авăн уйăхĕ.

Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\. Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Сасă тата сас палли

Сас паллисен ячӗсене тата йӗркине в\ренеёё\. Уҫӑ тата хупӑ сасӑсем ёинчен ёир\плетеёё\. Хытӑ тата ҫемҫе сасӑсене уй=раёё\.

Пӗр-пӗр сас паллипе пуҫланакан сӑмахсене словарьте шыраса тупма вӗренеёё\. Сӑмахсене алфавит йӗркипе вырнаҫтарма хӑнӑхаёё\. Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Алфавит

«Кĕркунне» темăпа калав ёырасси (=сл. ёыр. ур.)

2-3 предложениллӗ текст тума в\ренеёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\.

Уёă сасăсемпе хупă сасăсем

Уҫӑ тата хупӑ сасӑсем ёинчен ёир\плетеёё\. Уҫӑ тата хупӑ сасӑсен уйрӑмлӑхӗсене курма х=н=хаёё\. Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Хытă уёă сасăсемпе ёемёе уёă сасăсем

Хытӑ тата ҫемҫе сасӑсене уй=раёё\.Сӑмахри уҫӑ сасӑ ҫине пусӑм ӳкни-ӳкменнине, сасӑсем хытӑтата ҫемҫе пулнине курма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Хытă хупă сасăсемпе ёемёе хупă сасăсем

Хытă хупă сасăсемпе ёемёе хупă сасăсем хушшинчи уйр=мл=ха курма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Сывлăх сунасси. Сывпулашасси.

Сывлăх сунмалли тата сывпулашалли с=махсемпе кулленхи пурн=ёра ус= курма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Творчество ĕёĕ. Хытă хупă сасăсемпе ёемёе хупă сасăсем диалг ёырасси. (=сл. ёыр. ур.)

Диалог ёырма в\ренеёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\. Ушк=нпа \ёлеёё\.

Хытă уёă сасăллă сăмахсенче ёемёелĕх палли (ь) ёырасси

Хытă уёă сасăллă сăмахсенче ёемёелĕх палли (ь) ёырма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Диктант. Пирĕн асатте.

25-30 сӑмахлӑ текста итленипе (диктант) ҫырма вӗренсе пыраёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\.

Уйăракан ёеёелĕх палли (ь) ёырасси

Уйăракан ёеёелĕх паллилл\ с=махсене ёырма в\ренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Вăрăм хупă сасса икĕ пĕр пек сас пали ёырса палăртни

С=махри вăрăм хупă сасса икĕ пĕр пек сас пали ёырса палăртма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\. Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Изложении. Ăшă чух. (=сл. ёыр. ур.)

Ыйтусене ушкӑнпа хуравласа, йывӑр орфограммӑсене асӑрхаттарнӑ хыҫҫӑн вӗрентӳҫӗ пулӑшнипе 30-45 сӑмахлӑ текст тӑрӑх изложени ҫырма х=н=хаёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\.

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Тăван - хурăнташлăх сăмахĕсем.

Тăван - хурăнташлăх сăмахĕсемпе кулленхи пурн=ёра ус= курма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Вырăс чĕлхинчен йышăннă хăш-пĕр сăмахсене =ырасси

Вырăс чĕлхинчен йышăннă хăш-пĕр сăмахсене çырма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Орфографии словарĕ

Орфографии словарĕпе паллашаёё\, унпа ус= курма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

2 чĕрĕк (21 сехет)

Сăмах сыпăкĕ. Диктант.

Сӑмахсен сасӑ тытӑмне тишкерме, вӗсене сыпӑклама, уҫӑ тата хупӑ сасӑсене, сасӑсемпе сас паллисен йӗркине тата хисепне палӑртма в\ренеёё\. 25-30 сӑмахлӑ текста итленипе (диктант) ҫырма вӗренсе пыраёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\.

Сăмахсене пĕр йĕркерен тепĕр йĕркене куёарасси

Сӑмаха сыпӑклама, пӗр йӗркерен тепӗр йӗркене тӗрӗс куҫарма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ыйтусене хуравласа ъкерчĕк тăрăх калав ёырасси(=сл. ёыр. ур.)

Ыйтусене ушкӑнпа хуравласа, йывӑр орфограммӑсене асӑрхаттарнӑ хыҫҫӑн вӗрентӳҫӗ пулӑшнипе Ÿъкерчĕк тăрăх калав йĕркелесе ҫырма х=н=хаёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\.

Текст

Текстра мӗн ҫинчен каланине (текст темине) палӑртама х=н=хаёё\.. Текст тытӑмӗ, пуҫламӑшӗ, тӗп пайӗ, вӗҫӗ ёинчен в\ренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Сăмах. Япала ячĕ

Кам? Мĕн? Ыйтуллă сăмахсем

Кам? Мĕн? ыйтуллă сăмахсене п\р- п\ринчен уй=рма, в\сене ушк=нлама в\ренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Изложени (=сл. ёыр. ур.)

Диктант.

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Пĕр япалана пĕлтерекен сăмахсем

Пĕр япалана пĕлтерекен сăмахсем паллашаёё\, в\сене танлаштарма, т\р\с тупма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Япала нумаййине пĕлтерекен сăмахсем

Япала нумаййине пĕлтерекен сăмахсене танлаштарма, т\р\с тупма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ёын ячĕсене, хушамачĕсене, ашшĕ ячĕсене пысăк сас паллинчен пуёласа ёырасси

Ёын ячĕсене, хушамачĕсене, ашшĕ ячĕсене пысăк сас паллинчен пуёласа ёыраёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Паллашу сăмахĕсем

Паллашу сăмахĕсемпе кулленхи пурн=ёра ус= курма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Выльăх-чĕрлĕх ячĕсене пысăк сас паллинчен пуёласа ёырасси

Выльăх-чĕрлĕх ячĕсене пысăк сас паллинчен пуёласа ёыраёё\, в\сене уй=рма в\ренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

ŸЪкерчĕк тăрăх калав йĕркелесе ёырасси(=сл. ёыр. ур.)

Т\р\слев \ё\. Диктант.

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Хула, ял, урам, юхан шыв ячĕсене пысăк сас паллинчен пуёласа ёырасси

Хула, ял, урам, юхан шыв ячĕсене пысăк сас паллинчен пуёласа ёыраёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ёырса илни

35-40 сӑмахлӑ текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.

3 чĕрĕк ( 30 сехет)

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Пĕлтеръ ёырасси

Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Пĕлтеръ ёырасси(=сл. ёыр. ур.)

Глагол

Мĕн тăвать? Мĕн тăваёёĕ? ыйтури глаголсем

Мĕн тăвать? Мĕн тăваёёĕ? ыйтури глаголсене т\р\с ёырма, в\сене уй=рма в\ренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ъкерчĕксем тăрăх план туса калав ёырасси(=сл. ёыр. ур.)

Мĕн турĕё? Мĕн турĕ? Ыйтури глаголсем

Диктант.

Ыйтусене хуравласа пĕчĕк калав ёырасси(=сл. ёыр. ур.)

Ыйтусене ушкӑнпа хуравласа, йывӑр орфограммӑсене асӑрхаттарнӑ хыҫҫӑн вӗрентӳҫӗ пулӑшнипе калав йĕркелесе ҫырма х=н=хаёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\.

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Хирĕёле пĕлтерĕшлĕ глаголсем (антонимсем)

Хирĕёле пĕлтерĕшлĕ глаголсем (антонимсем) ёинчен в=ренеёё\. В\сене тупма х=н=хаёё\.

Ёыв=х п\лтер\шл\ глаголсем (синонимсем)

Ёыв=х п\лтер\шл\ глаголсем (синонимсем) ёинчен в=ренеёё\. В\сене тупма х=н=хаёё\.

Тав тăвасси

Тав с=мах\семпе паллашаёё\, кулленхи пурн=ёра ус= курма в\ренеёё\.Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ёырса илни

Ъкерчĕк тăрăх калав йĕркелесе ёырасси(=сл. ёыр. ур.)

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Паллă ячĕ

Япала паллине пĕлтерекен сăмахсене мĕнле? ыйту лартса тупасси

Япала паллине пĕлтерекен сăмахсене мĕнле? ыйту лартса тупма х=н=хаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Диктант

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Тĕсе пĕлтерекен сăмахсем

Тĕсе пĕлтерекен сăмахсемпе ус= курма х=н=хаёё\. В\сене ыйту т=р=х тупма в\ренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Изложени (=сл. ёыр. ур.)

4 ч\р\к - 27 сех.

Ёынна сăнлакан сăмахсем

Ёынна сăнлакан сăмахсемпе паллашаёё\. С=нлавл= текст й\ркелеме в\ренеёё\.Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ёыру ёырасси

Ёыру ёырассин й\ркипе паллашаёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Ёыру ёырасси (=сл. Ёыр. Ур.)

Ушк=нпа \ёлесе ёыру ёырма х=н=хаёё\. Текста каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр ҫыраёё\.

Хирĕёле пĕлтерĕшлĕ паллă ячĕсем (антонимсем)

Хирĕёле пĕлтерĕшлĕ паллă ячĕсем (антонимсем) ёинчен в\ренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Пĕрешкел пĕлтерĕшлĕ паллă ячĕсем (синонимсем)

Пĕрешкел пĕлтерĕшлĕ паллă ячĕсем (синонимсем) паллашаёё\. С=нлав текстч\пе \ёлеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Предложени

Пуплеве предложенисем ёине уйăрасси

Пуплеве предложенисем ёине уйăраёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Изложени(=сл. ёыр. ур.)

Предложенин тĕп членĕсемпе кĕёĕн членĕсем

Предложенин тӗп членӗсене - подлежащипе сказуемӑя - тупма в\ренеёё\. Ыйтусем тӑрӑх ансат предложени членӗсем хушшинчи ҫыхӑнӑва палӑртма веренеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Предложени членĕсем хушшинчи ёыхăну.

Диктант. (Промежуточная ат.работа)

Изложени (=сл. ёыр. ур.)

Ёырса илни . .

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

Калуллă, ыйтуллă предложенисем. Кăшкăруллă предложенисем.

Предложение пысӑк сас паллирен пуҫласа ҫырма, ун вӗҫне, интонацие кура, панчӑ, ыйту е кӑшкӑру палли лартма вӗренсе пыраёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Икк\м\ш класра в\реннине п\т\млетни

Сасăсемпе сас паллисем, алфавит ёинчен вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетесси

Сасăсемпе сас паллисем, алфавит ёинчен вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Япала ячĕ, глагол тата палл= яч\ ёинчен вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетесси.

Япала ячĕ, глагол тата палл= яч\ ёинчен вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетеёё\. Каллиграфи тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те таса, сас паллисене сиктерсе хӑвармасӑр, пӑтраштармасӑр пӑхса ҫыраёё\.Ушк=нпа \ёлеёё\. П\р-п\рин \ё\сене хаклаёё\.

Предметсен пĕрлĕхлĕ результачĕсене тĕрĕслемелли диагностика ĕçĕ.

Теста вулаёё\, паллашаёё\, пурн=ёлаёё\.

100

Ъкерчĕк тăрăх ыйтуллă предложенисем йĕркелесе ёырасси(=сл. ёыр. ур.)

101

Диктант

102

Й=н=шсемпе \ёлени.

В\ренн\ правил=семпе ус= курса ёырура ян= й=н=шсене търлетме х=н=хаёё\. Т\сл\хсем тупса ёырма в\ренеёё\.

В\ренъпе методика тата информаци хат\р\сем

Ус= курмалли литература

В\рентекен валли:

«Т=ван ч\лхепе литература вулав\н т\сл\х программисем: ч=ваш шкул\н 1-4 классем валли! М.К. Волков, Л.П. Сергеев, Т.В. Артемьева, О.И. Печников,А.Р. Кульева - Шупашкар: Ч=ваш Республикин в\ренъ институч\н издательство центр\, 2013.
Планируемые результаты начального общего образования. Л.Л Алексеева, С.В.Анащенкова, М.З. Биболетова и др.; под ред. Г.С. Ковалёвой, О.Б. Логиновой. - 2-е изд. - М. : Просвещение, 2010. - 120стр. - ( Стандарты второго поколения)
Дмитриева Э. Ф., Эверскова. Т.Г. Диктант тексч\сен пухии.- Шупашкар: Ч=ваш к\неке издательстви, 2008.
Изложени тексчĕсен пуххи Т.В.Артемьева, О.И.Печников, 2006 ç
Русско-чувашский и чувашско-русский словарь: для начальных классов, М.И.Скворцов, А.В.Скворцова.- Чебоксары: Чуваш. кн. изд-во, 2011

В\ренекен валли:

Русско-чувашский и чувашско-русский словарь: для начальных классов, М.И.Скворцов, А.В.Скворцова.- Чебоксары: Чуваш. кн. изд-во, 2011
Сергеев Л.П. Чăваш чĕлхи: 2-мĕш класс валли Л.П. Сергеев, Т.В. Артемьева А.Р. Кульева - Шупашкар Чăваш кĕнеке изд-ви, 2012
Чăваш чĕлхи. Ĕҫ тетрачĕ. 2 класс валли Кульев О.Г., Кульева А.Р., 2014 ҫ.

Электронл= дидактика хат\р\сем:

Чашкова Т.Г., Путеров В.М., Леонтьева М.М, «Ч=ваш ч\лхи» 2 -м\ш класс валли электронл= дидактика хат\р\.

Техника хатӗр.сем

1.Картӑсемпе таблицӑсем ҫакмалли хатӗрлӗ аудитор доски.

2.Экран.

3.Принтер.

4.Мультимедийнӑй проектор.

5.Персональнӑй компьютер.

Класри оборудовани.

1.Партёсемпе пукансем.

2 В.рентекен с.теле.

3. Шкафсем.

4. Компьютер лартмалли с.тел.

2 класс

Хаклă туссем.

Мӗнле кӑна ырлӑх памасть-ши вӑрман этеме! Мӗнле кӑна усӑ курмасть ҫын вӑрманпа! Йывӑҫа ҫунтарса ӑшӑ тӑвассине ҫын авалах шухӑшласа тупнӑ. Тинӗссенче ҫӳреме йывӑҫран карапсем, пурӑнма ҫуртсем, крепоҫсем тунӑ. Халь вара мӗн кӑна тумаҫҫӗ йывӑҫран!

Ҫав япаласене тума мӗн чухлӗ йывӑҫ кирли ҫинчен эсир шухӑшланӑ-и? Пӗр тӗслӗх илсе парар. Спичка шӑрпӑкне ӑвӑсран тӑваҫҫӗ. Тӗнчери кашни ҫын кунне пӗр шӑрпӑк ҫутса ҫунтарсан та, ҫавӑн чухлӗ шӑрпӑк тума 6 гектар ҫинчи ӑвӑс вӑрманӗ кирлӗ.

Ҫулсерен мӗн чухлӗ вӑрман пӗтет! Ҫын каснипе ҫеҫ мар, пушарсене пула та. Ваттисем ҫапла каланӑ: «Пӗр йывӑҫ касрӑн тӑк - пилӗк йывӑҫ ларт».

Паллах, вӑрманӗсем ӳсеҫҫӗ-ха, анчах сӑтӑр тӑваканӗсем те нумай. Йывӑҫсене мулкачсем, пӑшисем кӑшлаҫҫӗ. Пӗчӗкреххисене выльӑхсем таптаҫҫӗ. Вӑрманӑн чи хӑрушӑ тӑшманӗ вара - хурт-кӑпшанкӑ. Пӗрисем йывӑҫ ҫулҫине, вӑрри-тӗшшине ҫисе сиенлеҫҫӗ, теприсем хуппине кӑшласа хӑртаҫҫӗ. Ҫав тери хӑвӑрт ӗрчеҫҫӗ вӗсем.

Ҫапах та ӳсет вӑрман. Мӗншӗн тесен ӑна хӳтӗлекенсем - вӗҫен кайӑксем пур: ула такка, куккук, кӑсӑя, сӑнчас, сар кайӑк... Пинӗ-пинӗпе тапӑнаҫҫӗ вӑрмана кӑпшанкӑсем, пинӗ-пинӗпе тытса ҫиеҫҫӗ вӗсене кайӑксем те.

Кайӑксемшӗн вӑрман - тӑван кил, вӑрманшӑн кайӑксем - хаклӑ туссем.

(Г. Харлампьев ҫырни тӑрӑх.)

1-мӗш вариант

Хушамат, ят ___________________________________________

Шкул _____________________________________ Класс_________________________

Тĕп пай

Ку пайри пур ĕçе те пурнăçлама тăрăш.

Вĕсене йĕркипе пурнăçла

1-мӗш ӗҫ.

Текстӑн пӗрремӗш абзацӗнче мӗн ҫинчен каланӑ?

Хурав. Пӗрремӗш абзацра ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2-мӗш ӗҫ.

Текстра ҫак ыйту ҫине хурав туп: «Мӗнле чӗр чунсем йывӑҫсене кӑшласа сӑтӑр тӑваҫҫӗ?» Ҫав предложение ҫырса ил.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Хӑв ҫырнине тӗрӗсле. Йӑнӑшсем пулсан тӳрлет.

3-мӗш ӗҫ.

1. Ҫырса илнӗ предложенире ӗҫ-хӗле (глагола) пӗлтерекен сӑмах туп. Ун тӑррине гл. тесе ҫырса хур.

2. Ҫак предложенирех япалана (япала ятне) пӗлтерекен сӑмахсем туп. Вӗсен тӑррине яп. я. тесе ҫырса хур.

4-мӗш ӗҫ.

1. Текстра шыраса тупса икшер чӗр чун ячӗ ҫырса

хур.

Тискер кайӑксем: ______________________________________________________________________

Вӗҫен кайӑксем: _______________________________________________________________________

2. Ҫырса илнӗ сӑмахсенчи хытӑ уҫӑ сасӑсене аялтан туртса палӑрт.

5-мӗш ӗҫ.

Куккукӑн кӗлетки 40 см тӑршшӗ, кӑсӑян - 20 см.

1. Ку задачӑна ҫакӑн пек шутланӑ: 40-20= ... . Задачӑн ыйтӑвне ҫырса хур: _______________________________________________________________________________

Шутла та хуравне ҫыр: ________________________________________________________________

2. Куккук кӗлетки кӑсӑяннинчен миҫе хут вӑрӑмрах? Выражени ҫыр та хуравне шутласа туп:

___________________________________________________________________________________________________

6-мӗш ӗҫ.

Хӑш йывӑҫ хурӑнран ҫӳллӗрех, юманран лутрарах?

Вĕрене çÿллĕш Хыр çÿллĕш Шĕшкĕ çÿллĕш Хурăн çÿллĕш Юманçÿллĕш

20 м 40 м 5 м 25 м 50 м

Хушма пай

7- 11-мӗш ӗҫсене кирек хӑш йӗркепе те

пурнӑслама юрать. Висё есрен кая мар

пурнӑҫлама тӑрӑш.

7-мӗш ӗҫ. Текстпа усӑ курса задачӑна шутла.

Ваттисем каланине ҫирӗп тытса пырас тесен пирӗн 3 йывӑҫ каснӑ хыҫҫӑн миҫе йывӑҫ лартса ӳстермелле? Хурава мӗнле тупнине ҫырса шутласа ăнлантар.

8-мӗш ӗҫ.

Улттӑмӗш ӗҫ патне панӑ ӳкерчӗксемпе усӑ курса таблицӑна ҫырса тултар.

Йывӑҫ

Йывӑс ҫӳллӗшӗ

Ҫӳллӗшне кура хӑш йывӑс пӗрремӗш вырӑнта? Ыттисем хӑш вырӑнта?

Хыр

Хурӑн

Шӗшкӗ

Юман

Вӗрене

9-мӗш ӗҫ. Ыйту ҫине хуравла та хӑвӑн хуравна кӗскен ӑнлантар. Кирлӗ пулсан текста тепӗр хут вуласа тух.

Автор шучӗпе, кайӑксемшӗн вӑрман мӗн пулать? Тӗрӗс хурав тӗлне  ларт.

А. Кайӑксемшӗн вӑрман - хӑна ҫурчӗ.

Ӑ. Кайӑксемшӗн вӑрман - тӑван кил.

Б. Кайӑксемшӗн вӑрман - канмалли вырӑн.

Ӑнлантарни. Кайӑксемшӗн вӑрман - ________ ______, мӗншӗн тесен ____________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________

10-мӗш ӗҫ.

Ҫут ҫанталӑка упрасси - кашни ҫын тивӗҫӗ. Эсӗ ку тӗлӗшпе мӗн тӑватӑн?

_________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________________

11-мӗш ӗҫ.

Сиенлеҫҫӗ сӑмах мӗне пӗлтернине ҫырса ӑнлантар.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________

⇧

⇩