Урок по казахском языке на тему 'Әр түрлі мағыналы сөздер

Пәні:

Қазақ тілі

Сыныбы:

2

Уақыты:

Сабақтың тақырыбы:

Әр түрлі мағыналы сөздер.

Құзіреттілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:

а) ақпараттық:

Сөздерді бірнеше мағынасы бойынша ажырата білуге үйрету;

ә) проблеманы шешу:

Сөйлемдердің ішіндегі сөздердің мағынасын дұрыс анықтай білуге дағдыландыру.

б) коммуникативтік:

Сөзді өз орнында қолдана білу дағдыларын арттыру.

Сабақтың типі:

Аралас сабақ

Сабақта қолданылатын педагогика-лық технологиялар:

Ынтымақтастық, ойын, түсіндірмелі.

Сабақтың әдісі:

Сөздік, көрнекілік, машықтық.

Пәнаралық байланыс:

Ана тілі, бейнелеу өнері.

Оқыту құралдары:

Оқулық,көрнекіліктер.

Сабақтың барысы

Мұғалімнің қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

І. Ұйымдастыру

бөлімі

-Амандасу;

-Сабаққа даярлықтарын тексеру;

- Амандасады.

-Сабаққа назарларын аударады.

Қарым-қатынас орнайды.

ІІ. Үй тапсырма-

сын тексеру.

Үйге берілген 6-жаттығуды тексеремін.

Өлеңді көшіріп жаз.Қарама-қарсы мағыналы сөздердің астын сыз.

Ескі мен жаңаны ажырат,

Пайымдау керек білмесең.

Тайыз су деп ойланбай,

Тереңге батып жүрме сен.

Ә.Мейірбеков

Үй тапсырмасына дайындық деңгей-лері анықталады.

ІІІ.Өткен мате-риалды қабылдау

арқылы жаңа

материалды

қабылдауға

дайындық.

1.Мәндес сөздерді тап.

Бұлыңғыр күн, кір, алыс, айсыз түн, әдепті, тіршілік, қашық, бұлтты, лас, қараңғы, ізетті, өмір.

2.Мағынасы қарама-қарсы сөздерді жаз.

жеңіл-... ақылды-...

білімді-... ащы-...

сауатсыз-... тікенді-...

1.Мәндес сөздер: бұлыңғыр күн,бұлтты; кір, лас;алыс,қашық; айсыз түн, қараңғы; әдепті,ізетті; тіршілік, өмір.

2. Мағынасы қарама-қарсы сөздер:

жеңіл-ауыр ақылды-ақымақ

білімді-надан ащы-тұщы

сауатсыз-сауатты тікенді-тікенсіз

Ой толықтырады, білімдерін дәлелдейді.

IV. Жаңа материалды түсіндіру.

Сергіту сәті

1-жаттығу.Суретте бейнеленген заттардың атауларына көңіл бөл.Не байқадың?

Тілімізде дыбысталуы бірдей, мағыналары әртүрлі сөздер болады.

2-жаттығу.Өлеңдерді көшіріп жаз. Қарамен жазылған сөздердің мағыналарын түсіндір.

Үй салайық сәнді, кең,

Топырақ үй алдымен.

Құмды да үй,

Тас тасы,

Дайын тұрсын қақпасы.

3-жаттығу.Кітап соңындағы түсіндірме сөздіктен баспа, мақта сөздерінің мағыналарын тауып оқы.Осы сөздерге сөйлемдер құрастырып жаз.

Оңға қарай бір адым

Солға қарай бір адым

Жоғары, төмен қарайық

Орнымызды табайық

Оқимыз, жазамыз

Біз мектепке барамыз

Оқимыз, жазамыз

Күнде бестік аламыз.

4-жаттығу.Сөйлемдерді көшіріп жаз.Дыбысталуы бірдей сөздерді тауып, мағыналарын түсіндір.

1.Дәурен жеңіл заттарды өзі алып жүрді.

2.Берік қарсыласынан жеңілді.

3.Қаланы аралап көрші, қандай тамаша!

4.Әсет Дәулетпен көрші тұрады.

5-жаттығу.Жұмбақтарды оқып,шешуін тап.Шешуі болған сөздердің неше мағынасы бар?

Санасаң,

Бір үйде төртеуі бар.

Қаласаң,

Ауызды өртейтін нәр.

Бірі-ыдысқа керек,

Бірі-жүріске керек. 

Суреттегі заттарды салыстырады, атауларына көңіл бөледі.

2-жаттығу .

Үй- адамдардың баспанасы.

Үй- құмды, топырақты үю.

3-жаттығу.

Сөздердің мағыналарын түсініп,сөйлемдер құрайды.

Сергіту сәтін қимылдарымен жасады.

4-жаттығу.

1.Дәурен жеңіл заттарды өзі алып жүрді.

2.Берік қарсыласынан жеңілді.

3.Қаланы аралап көрші, қандай тамаша!

4.Әсет Дәулетпен көрші тұрады.

Жеңіл-салмағы жоқ.Жеңіл-біреуден күресте т.б.жеңілу. Көрші-бір затты көру. Көрші-іргелес қоныс тепкен адамдар.

5-жаттығу.

Санасаң,

Бір үйде төртеуі бар.

Қаласаң,

Ауызды өртейтін нәр. (бұрыш)

Бірі-ыдысқа керек,

Бірі-жүріске керек. (аяқ)

Жаңа тақырып бойынша мәлімет жинақтайды, білімдерін кеңейтеді.Сабақ барысында жаттығулармен жұмыстанады.

Жаттығуды орын-дай отырып, әртүрлі мағыналы сөздерді ажырата біледі.

Оқушылар бір сергіп қалады.

Берілген сөйлемдердің ішінен әртүрлі мағыналы сөздерді тауып, білдіретін мағынасын айтады

.

Жұмбақтарды шешеді.

V.Жаңа материалды бекіту.

Бұрыш, ою, шоқы, тоқы, ата, жақ сөздерінің бірнеше мағыналарын анықтауды тапсырамын.

Берілген сөздердің әртүрлі мағыналарын тауып, анықтайды.

Оқушылардың тапсырмаға деген қызығушылықтары байқалады.

VI. Үйге тапсырма.

Үйге 6-жаттығуды беремін.Өлеңді көшіріп жаз.Әртүрлі мағына беретін сөздерді тауып, түсіндір.

Қандай ғажап нан деген!

Тіршіліктің көзі ме?

Күдіктенер әрнеден,

Нан демесең сөзіме.

Күшіктің суретін

Қағазға сыз,-дейді.

Ал күшік ыстықта,

Сыз жерді іздейді. Ә.Мейірбеков

Үйге берілген тапсырманы түсініп, күнделіктеріне жазып алады.

Үй тапсырмасына кіріседі, келесі сабақта мәлімет беруге дайындалады.

VII. Бағалау.

Қорытынды.

Сабақ барысында белсене қатынасқан оқушыларды бағалау.

- Сабақ аяқталды! Сау болыңыздар!

Күнделіктеріне баға қойғызады.

Марапатталады.

- Сау болыңыз!

Сабақ қорытындыланады.