Разработка урока по алтайской литературе для 4 класса

Литературалык кычырышла уроктыҥ технологиялык картазы

Ӱредÿчи: Яимова А.В.

Класс: 4 «А»

Предмет: Литературалык кычырыш

Уроктыҥ темазы: В.В.Бианки «Куйруктар»

Уроктыҥ амадулары, турулталары:

Предметный: чокум-јарт, кӧнӱ, ӱнле кӧргӱзип кычырар; билип алганын тӧкпӧй-чачпай эмезе талдап куучындаар;

Чӱмдемелде берилген геройлордыҥ кылык-јаҥы аайынча бойыныҥ шӱӱлтезин чыгара айдар, чӱмдемелди талдап эмезе јӱзӱндеп (по ролям) кычырар; В.В.Бианки керегинде кыскарта билип алар;

Метапредметный: (текши ӱредӱ эдилгелер)

регулятив: уроктыҥ темазына ла бичикте берилген текстке тайанып, ӱредӱчиле кожо уроктыҥ амадузын чыгара айдар; бойыныҥ билгирин шиҥдеп, једимдерине темдек тургузар.

билгирдиҥ (познавательный): чӱмдемелде не керегинде айдылганын озолондыра шӱӱр; текстти ылгап, тӧс шӱӱлтезин аҥылаар; тургускан план аайынча куучындаар; сӧзлик сӧстӧрлӧ таныжар.

коммуникатив: туура кижиниҥ кычырып турганын угары, текст аайынча ӧткӱрген куучында туружып, бойыныҥ кӱӱн-санаазын јайым чыгара айдар; чӱмдемелдиҥ учында ла ӱредӱчиниҥ берген сурактарына каруу берер;

Личностный: ар-бӱткенниҥ јаражын сезип, јажыдын бойына ачып, оны сӱӱрге ле кичеерге албаданар;

ӧскӧ калыктардыҥ литературазыла јилбиркеп, бойына јаҥы ачылталар эдерине таскамал алар;

Тузаланар материал: бичик «Литературалык кычырыш», урокко белетеген презентация

Уроктыҥ бӱдӱми: чӱмдемелле таныжар урок

Уроктыҥ ӧдӧр аайыТӰЭ

(текши ÿредÿ эдилге)

I. Урокко белетенер ӧй. Ӱренерине ууламjылаганы

Амадузы: Кажы ла ÿренчик билгир аларына бойын белетеери.

-Jакшы,јакшы, јакшы ба?

-Эзен,эзен, эзен бе?

-Jакшы,јакшы, јакшылар!

-Эзен,эзен, эзендер!

Орток куучын

Слайд 1

Регулятив

II. Билгирлерди эске алып, чокымдаары

Амадузы: Jаҥы материалды jартаарына болушту билгирлерди эске алынып, катап кöрÿп, ÿренчиктерди jаҥы темага белетеери.

Тышкары кандый јылу, јаркынду, айас кӱн! Ар-бӱткен тереҥ уйкунаҥ ойгонгон ӧй!

Кычырып ийегер бу кайдаҥ келген јолдыктар!?

-… «Јас келди, јас келди!» - јијигей дейтен кушкаш ак-јарыкка јар этти. Саҥ ӧрӧ кӧрзӧ, чап-чаҥкыр! Айландыра ајыктаза, јап-јажыл! Теҥериде тегерик чырайлу Кӱн! Мындый кару кӱлӱмји јер ӱстинде бар эмеш пе?! Кейдиҥ арузын, јыдыныҥ јакшызын!

Кандый куучыннаҥ алынган јолдыктар,

авторы кем?

-Не керегинде айдылганын јолдыктар?

Айдарда, бис бӱгӱн урокто не керегинде куучын ӧткӱрерис?

Балдар, ар-бӱткен керегинде јаҥыс ла алтай албатыныҥ бичиичилери бичиген эмес, онойдо ок ӧскӧ дӧ укту албатылар кӧп чӱмдемелдер бичиген.

Кӧрӱп ийегер….бу кандый саҥ-башка таныктар, јерлериле солып, кычырыгар!

В И А Т Й И Л И Н Б А И К

- Бу мында не јуралган, балдар?

Кандый тындулардыҥ куйруктары, танып айдыгар !

Кӱӱни ойноп јат.

тыҥдаары

Кӱнниҥ јуругы

«Кӱлӱмји» Александр Ередеев

- Ар-бӱткен керегинде…

Чын, бу кижи Виталий Валентинович Бианки

КУЙРУКТАР

(тийиҥ, тӱлкӱ, ийт)

Ӱредÿчи ле ÿренчиктиҥ ортозында

орток эрмек- куучын

Слайд 2

Слайд 3

Слайд 4

Регулятив

Билгирдиҥ

III. Ӱредÿ амаду тургузары

Амадузы: Уроктыҥ темазын ÿренчиктерле кожо чокымдаары.

- Берилген алгортмге тайанып, уроктыҥ амадузын тургузактар:

• Таныжарыс….

• Билип аларыс….

• Ӱренерис…

Алаканныҥ беш сабарындый биригип,

Бир јудрукка јуулып,

Башпаракка баштадып,

Ӧмӧ-јӧмӧ иштеер деп, иженедим!

В.В.Бианкиниҥ јӱрӱмиле, «Куйруктар» деп куучыныла таныжарыс…

(куучынныҥ тӧс шӱӱлтезин билип аларыс…)

Текстти ӱнле кӧргӱзип, кӧнӱ кычырарга ла ого план тургузып ӱренерис.

Слайд 5

Регулятив

IV. Тургузылган амадуга jединери

Амадузы: Ӱренчиктер билгирлерди бойлоры таҥынаҥ кандый бир иш бÿдÿрип аларына ууламjылаары.

В.В.Бианкиниҥ ады-јолы слерге кайдаҥ таныш?

Айылда белетеп алган јетирӱзиле Полина слерди таныштырып ийзин.

Айдарда, В.В.Бианки ар-бӱткенниҥ јажыттарын кычыраачыларга ачкан кижи болор.

Лит.чт. урокторынаҥ

В.В.Бианки керегинде сӧс.

Ј е т и р ӱ

Выставка

Презентацияла иш.

Билгирдиҥ

V. Уроктыҥ темазы аайынча иш.

Амадузы: Ӱренчиктер билгирлерди бойлоры таҥынаҥ кычырганда текстте туштаган уур-кӱчтерле иш..

Текстти айлаарда кычыраарда, кандый јарт эмес сӧстӧр туштады?

Сӧзлик иш. Карыштак, мыйгак, чааптар

Амыраар ӧй - Карыштак слерле кожо бијелеерге келген…

Јарт эмес сӧстӧрдиҥ учурын јартап берери.

Б И Ј Е

Сӧзлик иш.

Слайд 6

Билгирдиҥ

VI. Jаҥы билгирди быжулаары, текстле иш.

Амадузы: План тургузып, алгоритм аайынча куучын ӧткӱрери.

Эмди группаларга бӧлинип, иштейтен ээжилерди эске алынып ийектер…Шӱӱжип, башкараачы тудуп алыгар…

Алаканныҥ беш сабарындый биригип,

Бир јудрукка јуулып,

Башпаракка баштадып,

Ӧмӧ-јӧмӧ иштеер деп, иженедим!

Бичикле иш. Бӱк 187

Кажы ла бӧлӱкте не керегинде айдылган? Ол аайынча план тургузыгар.

Кандый группа эҥ озо, олорго сӧс.

Ойын «Артык геройлор».

Берилген геройлорды текст аайынча тургузары

Койон, тигр

Ээчий-деечий геройлорды адап, тӱҥдештирери

Текстле иш.

……………….кычырганы…Оноҥ ары не болгонын

Слер план аайынча куучындап беригер.

(1 кижидеҥ)

- Јакшы.

Эмди јӱзӱндеп кычырып ийектер:

Тексттеҥ јӱкле Чымыл ла Кижиниҥ орток куучынын кычырары.

Эмди эжерлеп иштенип ийектер:

-Эжерлеп Бигигеш јазап ийектер:

Тыш бӱдӱми

В.В.Бианки

ЭЭЖИЛЕР: каруулар

-Бой-бойын угары,

толтырып улалтары,

нак, бирлик иштеери.

Бӱк 187 ачары

Группаларда план тургузары

Чымыл, кижи, Карыштак, Балык, Рак, Томыртка, Мыйгак, Тӱлкӱ, Уй.

Группаныҥ башкараачылары доского чыгып, кӱнниҥ чогын алары, берилген јакылтала белетенери.

Доского чыгып куучындаары

Автордыҥ сӧстӧри-

Кижи-

Чымыл-

Презентация ла иш.

Слайд 7

Слайд 8

КӰННИҤ чокторы

Слайд 9

Билгирдиҥ

Коммуникатив

1 гр. Чымылдыҥ Карыштакла, Балыкла, Ракла эрмектешкенин куучындаар.

2 гр. Томыркала

3 гр. Тӱлкӱле

4 гр. Кижиле, Уйла.

VII. Рефлексия. Бÿдÿрген ишти, билгирлерди кемjиири ле чокымдаары

Амадузы: Ӱренчиктер бойыныҥ бÿдÿрген ижин бойы шиҥдеп, баалаары.

Чӱмдемелдеҥ јӱрӱмигерге керектӱ нени оҥдоп алдыгар?

Беш сабардый нак болуп иштеген учун, колдороорды јурап ийеле, ӧгӧгине кажы ла кижи бойына темдек тургузып ийзин.

Јердиҥ ӱстинде аҥ-кушла јилбиркеп,ар-бӱткенге ајырыҥкай болорын оҥдоп алдым.

В.Бианки кандый кижи болгонын билип алдым.

Јер ӱстинде кижиде де, аҥ-кушта да кереги јок сӧӧк-тайак јок деп оҥдоп алдым.

Слайд 10

Регулятив

Билгирдиҥ

коммуникатив

VIII. Уроктыҥ тӱп-шӱӱлтези

-Урок туркунына слер нени билип алдыгар?

- Каруулар.

(Виталий Валентинович Бианкиниҥ «Куйруктар» деп куучыныла таныштыс. Тургускан план аайынча тексттиҥ содержаниезиле иштедис.)

Ÿредÿчи ле ÿренчиктиҥ ортозында орток эрмек куучын

Коммуникатив

IX. Айылдагы иш.

• Кӱнликти ачып, айылдыҥ ижин бичигер.

Урок божогон. Јакшы болзын!

Куучынныҥ јараган эпизодын јураары.

-Jакшы болзын!

Слайд 11

Слайд 12

Личностный