План урока по литературному чтению (тат.яз. буква К, к) для 1 класса Начальная школа Перспектива

Тема

Саңгырау тартык [к] авазы һәм Кк хәрефләре.

1) Максат

1. Балаларны саңгырау тартык [к] , [къ] авазы белән таныштыру [к] авазы яңгыраулыкта аера алу юлларын гамәли өйрәнү. Укучыларны иҗек, сүзләрне укырга күнектерү;

2. Фонематик ишетү һәм авазларны дөрес эйтә белүне үстерү. Чагыштарып уку нәтиҗәсендә авазларны калын [къ] һәм [к] нечкә авазга аеру функциясенә ия булуын аңлатуны формалаштыру.

Бурыч

Укучыларның фикерләү активлыгын, сөйләм телен үстерү.

Укучыларда УУТ (танып белү, регулятив,коммуникатив, шәхескә кагылышлы) формалаштыру.

2) УУЭ

Шәхескә кагылышлы УУТ:

-укучының башкарган эшенә җаваплылык хисен арттыру.

Регулятив УУТ:

-максатны гамәлгә ашыру чараларын сайлан алу һәм аларны куллану, бәяләү.

Танып белү УУТ:

-тиешле мәгълүматны табу һәм аерып алу.

Коммуникатив:

-иптәшеңне тыңлап, фикереңне тулы һәм аңлаешлы итеп әйтеп бирә белү.

Төп төшенчәләр

Хәреф-авазга схемасы, "я" хәрефнең 2 аваз белдерүе; калын [къ ] һәм нечкә [ к ] авазлары тамгалары, сүзләргә транскрипция.

Предметларга бәйләнеш

Татар теле

Төп ресурслар

И.Х. Мияссарова, Ф.Ш. Гарифуллина, Р.Р.Шәмсетдинова "Әлифба"- дәреслек - 2011 ел

Ноутбук, проектор, экран,демонстрацион таблица, презентация.

Өстәмә ресурслар

belem.ru, bala.rf, maturtel.ru

Эшчәнлекне оештыру формасы

Фронталь, индивидуаль, парлап эш.

Дәрес этаплары

Укытучы эшчәнлеге

Укучы эшчәнлеге

Көтелгән нәтиҗә

1 этап.

Оештыру өлеше, мотивация.

Максат: дәрестә укучылар белән уңай психологик халәт тудыру.

-Хәерле көн, балалар.

Кәефләрегез ничек?

- Хэзер бер-берегезгә елмаеп, уңышлар теләп утырабыз.

-Балалар дәрестә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен искә төшереп китик әле.

-Аяклар кайда?

-Куллар кайда?

- Аркалар?

Кояшлы иртә кебек.

Туган телне, анам телен өйрәнергә дип килдек.

- Идәндә;

- Парта өстендә;

- Туры.

Коммуникатив.

-иптәшеңнең үз-үзен белән идарә итү гамәле;

- укучылар бер-берсенә теләкләр теләп уңай атмосфера тудыралар.

Шәхси яхшы укучы сыйфатын аңлау.

2 этап.

Мотивация.

Эшкә кызыксыну тудыру.

Тактада җөмлә. Гали белән Гүзәл

мул уңыш җыйганнар.

Балалар тактадагы җөмләне карыйк әле. (1 бала укый)

-Балалар җөмләдә сүз нәрсә турында бара?

Ни өчен аларның уңышлары мул булган ?

-Тырыш кешеләр нинди булалар?

-Ә сез ничек алдынгы була аласыз?

-Балалар безгә дәрескә максат куярга кирәк, без максат куя алабызмы?

-Ул безгә нәрсәгә кирәк?

-Балалар җөмлә нәрсәдән тора?

-Сүзләр нәрсәләрдән тора?

-Иҗекләр нәрсәләрдән тора?

-Без авазлар турында нәрсәләр беләбез?

-Нинди авазлар була?

-Тартык авазлар үзләре ниндиләргә бүленә?

Җөмләдә Гали, Гузәл сузләре ни өчен баш хәрефтән языла?

1 укучы укый

Гүзәл белән Гали

күп уңышлар җыйганнар.

-Чөнки алар тырыш булганнар.

Алар һәр җирдә алдынгы булалар.

-Дәрестә тырышып эшләп, яхшы укып, тәртипле булып.

-Юк, безгә үткән дәресне кабатларга кирәк.

-Ул безгә яңа белемнәр алу өчен кирәк.

-Җөмлә сүзләрдән тора.

-Сүзләр иҗекләрдән тора.

-Иҗекләр авазлардан тора.

-Авазларны әйтәбез.ишетәбез.

-Сузык, тартык, калын, нечкә авазлар була.

-Тартык авазлар яңгырау, саңгырау була.

-Кеше исемнәре баш хәрефтән языла.

Коммуникатив: башкаларның сөйләвен тыңлау һәм аңлау;

-үз фикерләренә ышандыра белү.

3 этап.

Уку мәсьәләсе кую.

Гали, Гүзәл сүзләрен карыйк әле

-[ г] авазы нинди аваз? Без аны ничек итеп тикшердек?

(Әйтеп карыйк әле)

-[ г] авазы тартык аваз.

Без аны әйтеп карап тикшердек. Аны җырлап әйтеп булмый.

Авыз куышлыгында каршылык барлыкка килә.

Метапредмет УУГ:

Регулятив:

-дәреснең максатын билгеләү

аңа формулировка ясау;

-укытучы ярдәмендә дәрестә үз эшчәнлегеңне планлаштыру.

-Тартык авазлар ниндиләр була?

-Авазларны ничек итеп яңгырау һәм саңгырауга аерабыз.

-Тикшереп карыйк әле.

-[г] авазы нинди аваз булды?

-"Гүзәл" сүзендә [г] авазы ничек ишетелә?

-"Гали" сүзендә [г] авазы ничек әйтелә?

Тартык авазлар яңгырау һәм саңгырау була.

-Колакларны тотып әйтеп карыйбыз.

-[г] авазы яңгырау тартык булды.

-"Гүзәл" сузнедә [г] авазы нечкә ишетелә, чөнки [г] авазы артыннан [ү] нечкә сузыгы килә.

"Гали" сүзендә [г] авазы калын ишетелә, чөнки [г] авазы артыннан [а] калын сузыгы килә.

-Гали, Гүзәл сүзләренең схемасын төзик эле.

-Парларда эшләгәндә нинди булырга кирәк?

-Төзибез.

-Кемнең схемасы әзер, кул күтәрәбез.

-Тикшереп алыйк әле.

-Тикшерә алабызмы?

-Эталон куям.

-Кемнәрнең схемасы дөрес, кул күтәрегез?

-Сары смайлик алыгыз.

-Кемнәрнең хаталары бар?

-Алар кызыл смайликлар ала.

-Парларда эшлибез

Дус-тату булырга, иптәшеңне хөрмәт итәргә.

ГАЛИ

ГҮЗӘЛ

-Юк , тикшерергэ эталон кирәк.

Тикшерәләр.

кул күтәрәләр

кул күтәрәләр

4 этап.

Уку мәсьәләсен

чишү.

Физкульт.минут

И ,балалар, күрегез тышта әнә килде кыш

-Әйе(2) күрәбез

Кыш килгәнен беләбез.

Я әйтегез,сөйләгез,ничек

килә икән кыш?

Кошлар очты көнякка

Канат кагып еракка,

Аюлар өн казыды бик тирән итеп базны.........

.............(хәрәкәтләр белән дәвам итәләр)

Димәк , [г] авазы нинди аваз булды?

-Уку мәсьәләсен кую.

-Без хәзер дәреснең максатын куярга әзерме ?

Табышмак әйтәм. Кечкенә генә йорт

эче тулы халык.Нәрсә ул?

Кыяр.

-Бу сүздә безгә таныш түгел нинди аваз ишетелә?

-Ул авазның хәрефен беләбезме?

-Димәк,каршылык килеп чыкты.

-Без дәрескә нинди максат куярбыз?

-Димәк, дәреснең темасы ничек була?

-Без авазларны ничек итеп өйрәнәбез?

[К] авазын әйтеп карыйк әле.

Ул тартык авазмы,сузыкмы?

-[к] авазы нинди аваз булды?

-Димәк, [к] авазы нинди аваз булды?

Әйе, тартык аваз

хәрефенең исеме "Ка".( хәрефне күрсәтәм).

-[к] авазы яңгыраумы авазмы, саңгырау авазмы? Тикшерәбез

-Нинди аваз булды?

- Димәк, [к] авазы нинди аваз булды?

-Без куйган максатка ирештекме?

-Безгә хәзер алган белемнәрне нишләтергә кирәк?

- "Кыяр"

- "күке"

-Сүзләренә аваз-хәреф анализы ясап алыйк әле.Парларда эшлибез.

-Парларда эшләгәндә нинди булырга?

[г] авазы

- тартык яңгырау аваз , калын һәм нечкә әйтелешле булды.

-Әйе.

[К] авазы бар.

Юк.

[к] авазын һәм "Ка" хәрефен өйрәнергә

-

Дәреснең темасы:

[к] авазы һәм "Ка" хәрефе була.

Әйтеп карап

(Әйтәләр).

[к] авазы

сузылмый.җырлап әйтеп булмый, авыз куышлыгында каршылык барлыкка килә, ул тартык аваз.

Тартык аваз,

(Колакларны каплап тикшерәбез)

Саңгырау аваз,колакларда тавыш ишетелми.

[к] авазы саңгырау тартык .

Әйе.

-Безгә алган белемнәрне ныгытырга кирәк.

Парларда эшләгәндә дус-тату булырга, иптәшеңне хөрмәт итәргә .

Шәхси УУГ:

-укучының башкарган эшенә җаваплылык хисен арттыру- -парларда эшләү;

Регулятив УУГ:

-уку бурычларые кую;

-максатны гамәлгә ашыру

Чараларын сайлап алу һәм аларны куллану;

-Танып белү УУГ:

-тиешле мәглүматны табу

һәм аерып алу.

-төрле рәвештә бирелгән мәгълүматны кабул итү.

Коммуникатив УУГ:

-башкаларның сөйләгәнен ишетеп һәм тыңлап фикереңне әйтеп бирә белү- үз фикереңә ышандыра белү.

Тикшереп алыйк әле:

-Без тикшерэ алабызмы?

Эталон куям .

[к][ы][й][а][р]

[к][ү][к][э]

-Кемнәр дөрес эшләде, кул күтәрәбез. (Яхшы.)

-Алар үзләренә сары смайликлар ала.

-Кемнәр хаталы эшләде?

-Алар кызыл смайликлар ала .

-Балалар "Кыяр" сүзендә ничә аваз, ничә хәреф ?

- Ни өчен? Аваз саны белән хәреф саны туры килми?

"КҮКЕ" сүзендә ничә аваз, ничә хәреф?

-Балалар "Кыяр" сүзендә [к ] авазы ничек әйтелә?

-"Күке"сүзендә [к] авазы ничек әйтелә?

-Димәк [к] авазы сүзләрдә ничек килә икән?

-Безгә хәзер алган белемнәрне нишләтергә кирәк?

-Хәзер парларда эшләп алабыз.

-Парларда эшләгәндә ничек эшлибез?

1.-Балалар сезнең алда сүзләр язылган кәгазь бар, шул сүзләрдә "к" авазын калын һәм нечкә авазларга аерып билгеләп чыгабыз.

калак

көз

курай

көн

кар

-Тикшерәбез

-Тикшерергә безгә нәрсә кирәк?

Эталон куям: калак көз

курай көн

кап

-Кемнәр дөрес эшләде?

-Кул күтәрәбез.

-Кемнең дөрес, сары смайликлар алабыз.

-Кем хаталы эшләде? Алар кызыл смайликлар алды.

Физ.минут

2. Хэзер дәреслекнең 56 нчы битен ачыгыз эле.

-Баганалап бирелгән иҗекләрне укыйбыз (һәрбер бала 1 иҗек укый)

-Беренче баганада нинди иҗекләр бирелгән?

-Икенче , 3-че, 4-че (СОРЫЙМ)

(Яхшы)

3."Туган ягым" -бер бала укый.

-Юк, тикшерергә эталон кирәк.

5 аваз, 4 хәреф.

Чөнки анда "я" хәрефе 2 аваз белдерә.

4 аваз, 4 хәреф

-калын әйтелә, чөнки [к] авазы, "ы" калын сузыгы килә.

-Нечкә эйтелә чөнки, [к] авазы артыннан нечкә [ү,э] сузыгы килә

-[к] авазы сүзләрдә калын һәм нечкә булып укыла.

-Алган белемнәрне ныгытырга кирәк.

-Дус -тату эшлибез, иптәшеңне хөрмәт итәргә кирәк.

Эталон.

калын иҗекләр.

-нечкә иҗекләр

-Нәрсә турында укыдык?

-Сезнең туган җирегез, туган ягыгыз кайда?

-Шәһәр турында нәрсә әйтә аласыз?

-Безнең шәһәр нинди?

4."Колак" сүзендә нинди сүзләр яшерелгән?

Эталон белән тикшерәбез.

-Туган як,туган җир турында.

Җөмләләрне тутырып әйтәбез.

-Татарстанда ,

Түбән Кама шәһәрендә.

-Безнең шәһәр матур, һ.б.

кол

ак

кола

олак

.

5 этап

Рефлексия

Максат:

Дәрестә эшләгән эшләргә нәтиҗә ясау.

Дәрескә гомуми бәя.

Дәрестә нинди уку мәсьәләсе чиштек ?

Нәрсә белдек?

Үзбәя. Үзбәя өчен критерийлар:

а) дәрестә нинди уку мәсьәләсе чиштек?

б) ничек эшләдек?

Сорауларына үз фикерен тулы, төгәл, аңлаешлы итеп әйтеп бирә алу.

Дәрестә [к] авазын һәм "ка" хәрефен өйрәндек.

-авазларны кабатладык;

-сүзләрне иҗекләргә аердык;

-калын , нечкә авазларны таптык;

-сүзләрнең схемасын төзедек, аваз- хәреф анализы ясадык, укыдык.

Коммуникатив:

-башкаларның сөйләмн тыңлау һәм аңлау;

- үз фикереңне тулы, төгәл , ачык һәм аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

Ничек эшләдек?

Яхшы.

Бик күп эшләдегез!

Булдырдыгыз.

-Кем үзен бик яхшы эшләде дип сары смайликларны кутәрә.

Кем азрак эшләдем диеп уйлый кызыл смайликларны күтәрә.

</<br>

Яхшы. Дәрес тәмам.

Дус-тату

Парларда

индивидуаль

Коллектив