Учителю
Рабочая программа по татарскому литературному чтению для 4 класса

Рабочая программа по татарскому литературному чтению для 4 класса

Автор публикации: Нигманова Х.И.

Дата публикации: 12.11.2015

Краткое описание:

предварительный просмотр материала

"Каралды"

Методик берләшмә җитәкчесе:

__________Д.Р.Саитова

Беркетмә №1

"29" август 2015 ел.

"Килешенде"

Уку-укыту эшләре буенча директор

урынбасары: _________ М.И.Нигманова

"27" август 2015 ел.

"Расланды"

Мәктәп директоры:

__________ Р.А.Алиуллина

Боерык № 13

"1" сентябрь 2015 ел.

ЯҢА ИШЛЕ БАШЛАНГЫЧ МӘКТӘБЕНЕҢ

4 НЧЕ СЫЙНЫФЫ ӨЧЕН

2015 - 2016 нче уку елына

ӘДӘБИ УКУДАН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

Төзеде: Нигманова Халидә Ирфан кызы,

Чүпрәле муниципаль районы Яңа Ишле башлангыч мәктәбенең

беренче категорияле башлангыч сыйныф укытучысы

Педагогик киңәшмә утырышында каралды.

Беркетмә №1 , 28 август, 2015 ел.

2015-2016 уку елы

Әдәби уку дәресе буенча календарь - тематик план.

Сыйныф IV

Укытучы Нигманова Халидә Ирфан кызы

Сәгатьләр саны Барлыгы 102 сәгать, атнага -3 сәгать

Әдәби уку фәненнән эш программасы Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән, «Башлангыч гомуми белем бирү программалары.Татар һәм рус телләре 1-4 класс" нигезләнеп (автор:Р.Х.Ягъфәрова, Казан. «Мәгариф» нәшрияты. 2014), фән нигезләре буенча мәҗбүри нәтиҗәлелеккә ирешүне күздә тотып төзелде. Ул дүртьеллык башлангыч татар мәктәбенең 4 нче сыйныфы өчен төзелгән һәм Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгы рөхсәте белән басылган. «Уку китабы» дәреслеге белән тәэмин ителгән .

Дәреслек "Уку китабы" , Р. Х. Ягъфәрова, 2 кисәк,

Казан, "Мәгариф" нәшрияты, 2014.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Әдәби укудан 4 сыйныф өчен эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

"Россия Федерациясендә мәгариф турында" Федераль Законы , декабрь, 2012
"Мәгариф турында" Татарстан Республикасы Законы ,
Россия Федерациясенең " Россия Федерациясе халыклары телләре турында" гы Законы,№ 126 - ФЗ, 24.07, 1998 ел
Татарстан Республикасының "Татарстан Республикасының дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасындагы башка телләр турында" гы Законы, № 443 РТ, 18.07. 2004 ел
Гомуми белем бирү учреждениеләренең типовой положениесе (Россия Федерациясе хөкүмәте карары нигезендә расланган, 19.03. 2001 ел, № 196
Татарстан Республикасы Мәгариф һәм Фән министрлыгының 2012 нче елның 10 июлендә чыккан 4165/ 12 нче номерлы "Татарстан Республикасының гомумбелем учреждениеләрендә урта (тулы) гомуми белем бирүнең базислы укыту планы турында" гы приказы
ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының "Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында" 12138/13 номерлы (7.09.2013) хаты
Федеральный компонент государственного Стандарта начального, основного общего и среднего (полного) общего образования (Приказ МО РФ от 5 марта 2004г. №1089)
2015/ 16 нче уку елына регионда укыту процессында кулланылган әдәбият исемлеге
Башлангыч гомуми белем бирү программасы (1-4 нче сыйныфлар). - Казан: "Мәгариф" нәшрияты, 2010

4 сыйныфта укыту Ягъфәрова Р.Х. Уку китабы: 4 нче сыйныф өчен дәреслек: 2 кисәктә.- Казан:Мәгариф, 2014 буенча алып барыла

Әдәбияттан тематик план атнага 3 сәгать исәбеннән (34 атна) 68 сәгатькә исәпләнгән.

Уку - сөйләм эшчәнлегенең бер төре. Процесс буларак ул барлык телләрдә дә бертөрле: сүзнең график формасын аваз формасына күчерү. Уку - шул ук вакытта танып белү эшчәнлегенең нигезе, аның төп ысулы. Шуңа күрә уку дәресләренең төп максаты - укучыларда йөгерек, аңлы, сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру, текст һәм китап белән эшләү осталыгы тәрбияләү. Уку тизлеге - укучыларның яхшы укуына шарт булып торган иң мөһим фактор. Уку процессында оператив хәтер һәм тотрыклы игътибар үсеш ала, баланың акыл хезмәтенә сәләте исә шушы ике күрсәткечкә бәйле.

Күп укыган бала тиз укый. Шуңа күрә башлангыч сыйныфларда китап укуга һәвәслек тәрбияләү, әдәбиятны сүз сәнгате буларак кабул итәргә өйрәтү мөһим мәсьәлә булып тора. Уку күнекмәләре укуга һәвәслек белән бергә генә үсеш алырга мөмкин.

Моңа бәйле рәвештә II-IV сыйныфларда уку дәресләренә мондый бурычлар өстәлә:

баланы матур әдәбият әсәрләре дөньясына алып керү һәм сүз сәнгатенең образлылыгын аңларга өйрәтү;

төрле жанрдагы әдәби әсәрләр белән таныштыру;

яңа китаплар белән танышуга, элеккеләрен кабат укуга теләк тәрбияләү, китап укудан ләззәт, хозурлык табарга өйрәтү;
әсәрне уку - аның «серенә» төшенү икәнлеген аңлату, авторның позициясен, язылганга мөнәсәбәтен ачарга өйрәтү, автор белән аралашу өчен уку;
әсәрдәге сүзне укучының игътибар үзәгенә кую; аны образлар тудыру алымы, авторның фикерен, уйларын, хисләрен белдерүче чара, автор ачкан могҗиза буларак кабул итәргә өйрәтү;
укучыларның әсәрне эмоциональ-эстетик кабул итүенә ирешү; хисләр сферасын әхлакый, рухи матурлык тойгылары белән баету;

- әдәби әсәрләрне укыганда, балаларның акылын, ихтыярын, хисләрен һәм рухи ихтыяҗларын үстерү.

Башлангыч сыйныфларда уку һәм югары сыйныфларда әдәбият дәресләре нигездә охшаш, ләкин һәркайсында әдәби әсәр белән таныштыру балаларның яшь үзенчәлекләренә карап оештырылырга тиеш. Түбән сыйныфларда уку дәресе әдәбият дәресе түгел, уку дәресе булып кала - беренче урында уку техникасын үстерү бурычы куела.

Сүз сәнгате белән таныштыру максатыннан, II-IV сыйныфларда әдәбият белеменнән мәгълүматлар бирелә: автор турында белешмә, әдәбиятның төрле жанрлары һәм аларның үзенчәлекләре, әсәрнең темасы, төп фикере, фольклорның кече жанрлары үзенчәлекләре, чагыштыру, эпитет, метафора, җанландыру, рифма, строфа. Ләкин бу терминнарны үзләштерү һәм аларны тексттан таба белү төп максат түгел, алар әсәрне тирәнрәк аңлау өчен кулланылалар.

Әдәби әсәрне тиешенчә кабул итү укучының тормыш тәҗрибәсенә бәйле. Укылганны бала үзенә үлчәп карый, үз фикерен, эш-кыланышларын әсәр героеныкы белән чагыштыра, дөньяны ничек аңлавына карап, образ тудыра, барысын үз аңы, үз тәҗрибәсе аша уздыра. Әсәрне кабул итү, аңлау өчен вакыт таләп ителә. Укучыга әсәрнең сәнгать тирәнлеге беренче тапкыр укыганда ачылмый, кабат укыганда гына яңа ассоциатив бәйләнешләр туа. Кабат укуны оештырганда, биремнәр катлаулана барырга тиеш. Шул очракта гына балалар әдәби әсәрне кабул итү һәм аңлау ягыннан сыйныфтан сыйныфка үсәләр.

Сәнгатьле уку - әсәрне аңлату ысулы. Ул - әсәрне (геройларның халәтен, аларның кичерешләрен, авторның темага, эчтәлеккә мөнәсәбәтен, язылганның матурлыгын) тирәнтен аңлау нәтиҗәсе. Башта сәнгатьле укырга балалар укытучыга охшатып кабатлап өйрәнәләр, соңыннан кайбер әсәрләрне мөстәкыйль рәвештә сәнгатьле укый алалар.

Программаны нәтиҗәле үтәү дә балаларның тормыш тәҗрибәсе туплавына бәйле. Дәресләрдә балалар күңел үсү һәм кәеф китү, ярсу һәм өметсезлек, канәгатьлек хисе һәм кызыклы фикер яки әсәр героеның эшләнгән эшеннән күңел булу тойгыларын кичерергә тиеш.

Шуңа күрә укытучыларның да, ата-аналарның да балаларны карарга һәм күрергә, тыңларга һәм ишетергә - тирә-юньнән тәэсир һәм күзаллау тупларга өйрәтүе мөһим. Хисләр һәм фикер белән бергә сөйләм үсә, балалар тирән фикерле, көчле образлы әдәби әсәрләрне тормышның үзенчәлекле гәүдәләнеше итеп кабул итәргә өйрәнәләр.

Дәрестән тыш уку программада аерып күрсәтелми. Мөстәкыйль уку өчен биремнәр дәреслекләрдә өйрәнелгән әсәргә бәйле рәвештә куелырга тиеш. Алар сыйныфта укылганны тулыландыра, укучыны үзе теләп китап укырга һәм төрле чыганаклардан мәгълүматлар табарга өйрәтә.

Кычкырып, аңлап, дөрес һәм сәнгатьле уку тизлеге (1 минутка)

Сыйныф

I ярты ел ахырында

Уку елы ахырында

85 сүз

95сүз

УКУ КУРСЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

( 102сәгать)

Туган якта җәй һәм көз. М.Гафури, И.Гази, Р.Миңнуллин, Г.Исхакый, Ә.Бикчәнтәева әсәрләре. - 5 сәг.

Татар халык авыз иҗаты. Җырлар, Мәкальләр һәм әйтемнәр. Табышмаклар. Әкиятләр. Бәетләр. - 10 сәг.

Мәшһүр татар язучылары һәм шагыйрьләре. Г.Тукай, М.Гафури. Ф.Әмирхан. К.Тинчурин. Ш.Камал. Г.Ибраһимов. Һ.Такташ. Х.Туфан. Ш.Маннур. М.Җәлил. С.Хәким, И.Гази. Ф.Хөсни. С.Хәким. Г.Бәширов. Ә.Еники. Н.Исәнбәт. А.Гыйләҗев. М.Әмир әсәрләре. - 32 сәг.

Туган якта кыш һәм яз. Н.Думави. Г.Хәсәнов. Г.Камал. Г.Ибраһимов шигырь һәм хикәяләре. - 6 сәг.

Тәрҗемә әсәрләр. Я.гримм, В.Гримм. Х.К.Андерсен. А.С.Пушкин. Л.Н.Толстой. М.Горький. М.Твен. А.Экзюпери әкиятләре. - 12сәг.

Шигърият дәфтәре. Г.Утыз Имәни. Дәрдемәнд. Н.Думави. Р.Әхмәтҗан. Ф.Кәрим. - 13сәг.

Язучылар - балаларга. Х.Вахит. К.Насыйри. А.Алиш. Р.Хафизова. Ш.Галиев. Л.Ихсанова. Н.Дәүли. М.Юныс. Ф.Яруллин. Н.Фәттах. - 24сәг.

Әдәбият белеменнән мәгълүматлар. Юмор һәм сатира белән танышу. Җанлы гәүдәләнешне чынбарлыкны тасвирлауда файдалану.

УКУЧЫЛАРНЫҢ БЕЛЕМЕНӘ, ЭШ ОСТАЛЫГЫНА ҺӘМ КҮНЕКМӘЛӘРЕНӘ ТӨП ТАЛӘПЛӘР:

Уку күнекмәләре.

Аңлап, дөрес, йөгерек, сәнгатьле һәм орфоэпия нормаларын үтәп, тулы сүзләр белән уку. Уку күнекмәләренең эчтән һәм кычкырып уку төрләрен үстерү. Сәнгатьле уку һәм сөйләү күнекмәләрен камилләштерү. Сыйләү техникасына, дөрес сулыш алуга, тавыш көчен үстерүгә, авазларның дөрес әйтелешенә күнегүләр. Интонаөия өстендә эш. Сәнгатьле укуга мөстәкыйль әзерләнү.

Текст өстендә эш. Укыганның темасын, төп фикерен мөстәкыйль әйтеп бирү, текстның мәгънәле кисәкләрен билгеләү, план яки сүзле рәсем буенча текст эчтәлеген тулысынча, сайлап яки кыскача сөйләү. Билгеле темага хикәя язу өчен тексттан материал сайлый белү. Эчтәлекне логик эзлеклелектә һәм төгәл сөйләү. Персонажларга характеристика бирү: исеме, яше, тышкы кыяфәте, эш-кыланышлары, гадәте, хыяллары, дуслары, дошманнары. Әсәр геройларының сөйләм үзенчәлекләрен билгеләү, аларның эш-кыланышларын, тирә-якка, дөньяга карашларын чагыштырып карау, үзеңнең һәм авторның геройга мөнәсәбәтен ачыклау. Тексттагы сүзләрнең мәгьнә төсмерләрен аера белү һәм аларны сөйләмдә куллану, сурәтләү чараларын тану һәм аңлау(чагыштыру, эпитет, метафора, фразеологик берәмлекләр).

Укучыларның сүзлеген баету һәм активлаштыру. Эчтәлекне иҗади сөйләү: герой исеменнән хикәяләүне дәвам итү, тормыштагы вакыйгалар турында хикәя төзү. Табигать күренешләренә тасвирлама язу. Укытучы билгеоләгән темага фикер йөртү һәм тасвирлама формасында текстлар төзү.

Тыңлау. Төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне тыңлап, аңлы кабул итү. Тыңлаган әсәрнең төп эчтәлеген аңлау һәм ул ясаган эмоциональ тәэсирне аңлатып бирә алу.

Сөйләм. Текст эчтәлегенә бәйле сораулар һәм җавап бирә белү. Укыганны яки ишеткәнне кабатлап сөйләү. Әсәр турында фикер алышуда катнашу, әңгәмә кора белү. Әсәрнең геройлары, вакыйгалары турында монологик сөйләм төзү; текстны план буенча сөйләү.Үз фикерен дәлилли белү.Бирелгән темага яки рәсем-картина буенча хикәяләп, тасвирлап сөйләргә өйрәнү. Әсәрләрне яки өзекләрне яттан уку.

Язу. Әдәби әсәр буенча куелган сорауларга кечкенә күләмлеязмача җавап әзерләү.

Дәреслек белән эшләү. Эчтәлек һәм сүзлекчә өлешләрен оста файдалану. Текстка куелган сорау һәм биремнәрне мөстәкыйль үтәү, дәреслекнең методик һәм белешмә аппараты белән эш итү. "Абзац", "кызыл юл", "бүлек исеме" төшенчәләрен аңлау һәм куллану.

Яттан өйрәнү. Дәрестә укылган яки программадан тыш сайланган 10-12 шигырь.

4 НЧЕ СЫЙНЫФНЫ ТӘМАМЛАГАНДА УКУЧЫЛАР БЕЛЕРГӘ ТИЕШ

БУЛГАН ТАЛӘПЛӘР:

Укучылар аңлап, дөрес, сәнгатьле , кычкырып һәм эчтән уку күнекмәләренә ия булырга тиеш.

Укучылар эшли (башкара) алырга тиеш:

укылган текстның эчтәлеген аңлау һәм аның темасын билгеләү;
әсәрнең мәгънәле кисәкләре арасындагы бәйләнешләрне ачыклау, төп фикерен билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү;
укылганга тулы, кыска һәм рәсемле план төзү;
укылганның эчтәлеген тулысынча, кыскача, сайлап һәм иҗади сөйләү; сөйләгәндә тасвирлама, фикер йөртү элементларын куллану, цитаталар китерү;
хикәянең башламын, мөмкин булган дәвамын һәм ахырын уйлап чыгару;
текстта автор һәм катнашучыларның сүзләрен, табигать һәм көнкүреш тасвирламаларын аерып күрсәтү;
мөстәкыйль рәвештә яки укытучы ярдәме белән әсәрнең төп геройларына характеристика бирү;
укытучы һәм сыйныфташлар укыган әсәрнең, сабакташ җавабының эчтәлеген аңлап һәм тулы үзләштерү;
һәртөрле башкарылган эшнең, биремнең үтәлешен бәяләү.

Укучылар белергә тиеш:

яттан 15 тән дә ким булмаган шигырь;
2-3 зур күләмле әсәрнең (фольклор һәм мәшһүр язучыларның әсәрләре) исемен, темасын һәм сюжетын.
6-7 халык әкиятенең эчтәлеген, 10 нан артык мәкаль һәм әйтем, 2-3 тапкыр тәгъбир (аларның мәгънәсен аңлау һәм нинди ситуацияләрдә урынлы кулланылганын әйтү).

УКУЧЫЛАРНЫҢ БЕЛЕМНӘРЕН ТИКШЕРҮ ҺӘМ БӘЯЛӘҮ

Уку нәтиҗәләрен тикшерү төрләре

Агымдагы контроль - укытуның башлангыч этапларында, белем һәм күнекмәләрнең формалашып җитмәгән чорында уздырыла. Аның төп максаты - белем һәм күнекмәләрнең формалашып җитмәгән чорында уздырыла. Аның төп максаты - белем һәм күнекмәләр формалашуның барышын тикшерү. Бу укучыларга һәм укытучыга вакытында уз җитешсезлекләрен күрергә, сәбәпләрен ачыкларга һәм аларны булдырмау өчен чаралар әзләргә, үзләштерелмәгән кагыйдәләргә, эш алымнарына әйләнеп кайтырга мөмкинлек бирә. Бу вакытта укучының ялгышырга, укытучы белән берлектә уку эше алымнарына җентекле анализ ясауга хакукы булырга тиеш. Һәр хата өчен җәза бирүче цифр белән белдерелгән билге куярга ашыгырга ярамый, фикер йөртү тәртибендәге анализ, хаталарны төзәтү юлларын аңлатуның әһәмияте арта.

Тематик контроль программадагы һәр зур теманың үзләштерелүен тикшерә, ә билге ирешкән нәтиҗәне күрсәтә. Бу төр тикшерүнең үзенчәлекләре:

1) укучыга материалны яңадан, өстәп тапшыру, элек алган билгене төзәтү мөмкинлеге бирелә;

2)укытучы йомгаклау билгесен куйганда, уртача баллга карамый, тикшерелә торган теманың соңгы билгеләрен исәпкә ала, бу билгеләр элеккеге түбәнрәк билгеләрне "юкка чыгара";

3)белемнәреңә югарырак бәя алу мөмкинлеге туа. Белемнәрне тирәнәйтү һәм төгәлрәк итү укуның мотивациясенә әверелә, укучының укуга теләген һәм кызыксыну дәрәҗәсен арттыра.

Йомгаклау контроле чирек, яртыеллык, ел эчендә укыту нәтиҗәләрен тикшерү формасында була. Йомгаклау контроль эшләре елына дүрт тапкыр уздырыла: 1,2,3 чирекләр һәм уку елы ахырында. Күчерелеш билгеләрен куйганда, югарырак билгеләргә өстенлек бирелә.

Контроль уздыруның методлары һәм формалары

Телдән сорап тикшерү укучыдан материалны сөйләп бирүне, әйләнә-тирәдәге нинди дә булса объект турында бәйләнешле хикәяләүне таләп итә. Мондый сорап тикшерү әңгәмә, укучының сөйләве, аңлатма, текстны уку, күзәтүләр һәм тәҗрибә турында хәбәр итү формасында оештырылырга мөмкин.

Телдән сорап тикшерү укуның беренче этапларында укучының белемнәренә системалылык һәм төгәллек кертү өчен, укытучының бер укучы белән кара- каршы сөйләшүе рәвешендә үтә. Уку диалогы өчен нык уйланылган сораулар системасы булуы кирәк. Чөнки укучының информацияне хәтерендә калдыруы, һәм яңадан әйтеп бирә белүе генә түгел, ә бәлки аңлы үзләштерүе, фикер йөртүе, үз фикерен өйтү сәләте, җавабын дәлилли белүе, гомүми әңгәмәдә катнашуы, гомуми төшенчәләрне конкретлаштыра алуы тикшереклә.

Башлангыч сыйныфларда телдән җавап бирүнең монологик формасы еш очрамый. Бу балаларга телдән җавап бирү өчен бирелгән материалның кечкенә күләмле булуы белән бәйле, шуңа күрә монологик җавап таләп итә торган проблемалы сораулар укучыдан иҗади якын килүне, мөстәкыйльлек, зирәклек таләп итә. Алар өйдә өйрәнелгән дәреслек текстын кабатлап сөйләүгә генә кайтып кала алмый.

Язмача сорап тикшерү төрле мөстәкыйль һәм контроль эшләр уздыру рәвешендә уза.

Мөстәкыйль эш - 15 -20 минут вакыт эчендә зур булмаган (әле ахырына кадәр өйрәнелмәгән) тема буенча укучыларның белемнәрен язмача тикшерү. Төп максатларның берсе - укучыларның уку мәсьәләләренең чишелеш алымнарын үзләштерүен, төшенчәләрне аңлавын һәм конкрет кагыйдәләр һәм закончылыклар арасында юнәлеш ала белүен ачыклау. Осталык һәм күнекмәләр формалашуның башлангыч чорында үткәрелгән мөстәкыйль эшләргә билге куелмый. Укытучы укучылар белән бергә башкарылган эшкә җентекле анализ ясый.

Мөстәкыйль эш барлык укучылар, кечкенә төркемнәр белән һәм индивидуаль рәвештә уздырылырга мөмкин. Аның төрләре индивидуаль үзенчәлекләр, белемнәрне үзләштерүдә укучының алга китеш темпы белән билгеләнә.

Тиз арада (5-10минут) уздырылган мөстәкыйль эшләр фәннең әһәмиятле сораулары буенча укучыларның белем һәм осталыгын тикшерергә һәм белем үзләштерүнең барышына төзәтмәләр кертергә, дөрес эш методикасы сайларга мөмкинлек бирә.

Контроль эш укучыларның белем һәм осталыгын шактый зур, тулысынча өйрәнелгән программа материалы, буенча агымдагы һәм йомгаклау фронталь тикшерүдә кулланыла. Язмача тикшерү предметлар буенча ел дәвамында уздырыла (ана теле, рус теле, математика), язма эш фикерләрне әйтеп бирә белүне, телнең, язма сөйләмнең кагыйдәләрен дөрес куллануны таләп итә.

Өлгерешне тикшерүче стандартлаштырылган методикаларга тестлы биремнәр керә. Тестлар укучының конкрет фәннән ирешкән уңышларын гына түгел, ә бәлки аның гомүми үсеш дәрәҗәсен дә төгәл әйтеп бирә, алган белемне стандарт булмаган ситуациядә куллана белү, дөрес һәм дөрес булмаган җавапларны чагыштыру һ.б.

Язмача контрольнең аерым бер төре - график эшләр: рәсемнәр, схемалар, сызымнар һ.б. Алар теләсә кайсы дәресләрдә файдаланылалар. Татар теле дәресләрендә сүзнең аваз моделе, җөмлә составы, җөмләне җөмлә кисәкләре ягыннан тикшерү схемаларын тутыру график контроль эш була.

Укучыларның ана теле һәм укудан белем, осталык, күнекмәләрен тикшерү һәм бәяләү үзенчәлекләре

Укучыларның белем, осталык һәм күнекмәләрен бәяләү нормалары унберьеллык мәктәпнең башлангыч сыйныфлары өчен төзелгән программаларның таләпләренә нигезләнә һәм укучыларның ана телендә телдән һәм язмача башкарган эшләренә бәя бирү критерийларын үз эченә ала.

Укучыларның эшчәнлеген бәяләүгә заман таләпләрен исәпкә алып, башлангыч сыйныфларда "4" баллга нигезләнгән система кертелә. "1"ле, башлангыч сыйныфларда гамәлдә кулланылмый, икенчедән аны "2"ле, "начар" билгесенә тиңләштерергә мөмкин.

Беренче сыйныфта ел дәвамында укучыларның белем, осталык һәм күнекмәләренә агымдагы тикшерү үткәрелә, ләкин баллар белән белдерелгән билге куелмый. 2,3,4 сыйныфларда билге куела.

Ана теле буенча укучыларның белем, осталык һәм күнекмәләре телдән сорап һәм язма рәвештә тикшерелә. Контроль язма эшләр җитәрлек дәрәҗәдә әзерлек булганнан соң гына уздырыла.

Уку күнекмәсен тикшерү

4 нче сыйныф

"5" - укыганның эчтәлеген тулы һәм дөрес аңлау;

-сүзләп йөгерек уку, әдәби телнең әйтелеш нормаларын үтәү;

-1 нче яртыеллыкта сүзләп, хатасыз уку тизлеге - минутына 85 сүз;

-2 нче яртыеллыкта сүзләп уку тизлег - минутына 95 сүз

- сәнгатьле укуга мөстәкыйль рәвештә әзерләнү һәм интонация ярдәмендә әсәрнең мәгънәсен , аңа үз мөнәсәбәтен белдерә алу;

- текстның тулы, кыскача һәм сайлап эчтәлеген сөйләп бирү, укыганның төп фикерен үз сүзләрең белән әйтеп бирү;

- әсәрнең геройларын, вакыйгаларын, табигатьне сүрәтләүче сүзләрне һәм җөмләләрне мөстәкыйль рәвештә табу;

"4" - укуганның төп эчтәлеген дөрес аңлау;

сүзләп, сәнгатьлелекнең төп чараларын файдаланып уку;

1 нче яртыеллыкта сүзләп, хатасыз уку тизлеге - 80 сүз;

2 нче яртыеллыкта сүзләп, хатасыз уку тизлеге - 90 сүз;

укыганның төп фикерен мөстәкыйль рәвештә билгели алу, сөйләм хаталары булу, аларны укытучы ярдәменнән башка да төзәтә алу;
ятлаган шигырьне сөйләгәндә, вакытында төзәтелгән 1-2 хата җибәрү;

"3" - укуганның текстның төп эчтәлеген укутучы ярдәмендә билгеләү; уку тизлеге 75 сүздән ким булмаска тиеш, 2 нче яртыеллыкта - 85 сүз,

шигырьне яттан сөйләгәндә, ясаган хаталарны укытучы ярдәмендә генә төзәтү; яхшы белмәү.

"2" -укыганның эчтәлеген начар аңлау, ук тизлеге 1нче яртыеллыкта 60 сүздән ким булмаска, 2 нче яртыеллыкта иҗекләп аерым сүзләрне бөтен килеш уку минутына 70 сүз.

эчтәлекне эзлекле сөйли алмау, укыганның эчтәлеген нык үзгәртеп күрсәтү, күпсанлы сөйләм хаталары җибәрү;
текстның кыскача, сайлап эчтәлеген сөйли алмау, план төзи белмәү, укыганның эчтәлеген укытучы ярдәме белән дә билгели алмау;
ятлаган шигыьнең тулы текстын сөйли алмау.

Телдән җавап бирүне тикшерү

Укучыларның телдән җавап бирүен тикшерү программаның нинди дә булса бүлегеннән бирелгән сораулар формасында уза. Билге куйганда, түбәндәгеләр исәпкә алына:

җавапның дөреслеге һәм тулылыгы;
белемнәрнең аңлы үзләштерелү дәрәҗәсе;
сөйләм эзлеклелеге культурасы.

Укучыларның җавабы, бигрәк тә III- IV cыйныфларда, укытучы әйткән тема буенча бәйләнешле сөйләм булып, өйрәнелгән материалның аңлы үзләштерелгәнен күрсәтеп торырга тиеш. Җавапны кагыйдә, билгеләмә, мисал китереп дәлилләү, укытучы кушуы буенча тексттан грамматик категорияләрне таба белү (җөмлә кисәкләре,сүз төркемнәре, килеш, сан һ.б.), тиешле кагыйдәгә караган сүзләр табу, сүзләрнең язылышын аңлату, алган белемнәрне мөстәкыйль рәвештә күнегүләр эшләгәндә һәм, барыннан да элек, сүзләр һәм җөмләләр тикшергәндә (аваз- хәреф анализы, сүзнең составын, аны сүз төркеме буларак тикшерү) куллана белү.

Сөйләм үстерүнең башлангыч чорында ук укучыларның җаваплары дәлилле, тиешле дәрәҗәдә мөстәкыйль һәм дөрес оештырылган булырга тиеш ( фикер йөртүнең эзлекле булуы, сүзләрне, сүзтезмәләрне кулланганда, җөмләләр төзегәндә, әдәби тел нормаларын үтәү).

"5"- укучының җавабы дөрес һәм тулы, программа материалын аңлы үзләштерелгәне күренә, җавабы үз мисаллары белән раслый, сүзләрне, җөмләләрне тикшергәндә, өйрәнелгән грамматик категорияләрне тексттан тапканда,алган белемнәрен мөстәкыйль рәвештә һәм дөрес куллана, сүзләрнең язылышын, тыныш билгеләренең куелышын аңлата, бәйләнешле, эзлекле һәм хатасыз җавап бирә, бер төгәлсезлек булырга мөмкин.

"4"- укучының җавабы, нигездә "5" билгесенә куелган таләпләргә җавап бирә,ләкин сөйләмдә. Кагыйдәгә мисал китергәндә,текст өстендә эшләгәндә, сүзләрне, җөмләләрне тикшергәндә, 1-2 хата ясый.Аларны мөстәкыйль рәвештә яки укытучының сизелмәслек кечкенә ярдәме белән төзәтелә.

"3"- укучы, нигездә, сөйләгән материалны аңлый, ләкин җавабы тулы түгел,укытучынең өстәмә сораулары таләп ителә. Кагыйдәгә мисал китергәндә, кыенлык кичерә, текст белән эшләгәндә, сүзләр һәм җөмләләрне тикшергәндә, хаталар ясый һәм аларны укытучы ярдәменнән башка төзәтә алмый. Сөйләмендә бәйлелек, эзлеклелек җитди, сүз куллануда, сүзтезмәләр һәм җөмлэ төзегендә, төгәлсезлекләр була.

"2"-укучы өйрәнелгән материалның мөһим фикерләрен, зур өлешен белми, кагыйдәләрне, билгеләмәләрне әйткәндә, сүз һәм җөмләләргә анализ ясаганда, хата җибәрә, аларны укытучының өстәмә сораулары ярдәмендә дә төзәтә алмый, сөйләме өзек-өзек, бәйләнешсез, хаталы.

Программада таныштыру максаты белән генә бирелгән материал буенча контроль эшләр уздырылмый.

УКЫТУ БАРЫШЫНДА КУЛЛАНЫЛА ТОРГАН ӘДӘБИЯТ:

1. Ягъфәрова Р.Х. Уку китабы: 4 нче сыйныф өчен дәреслек: 2 кисәктә.- Казан:Мәгариф, 2014;

2. Вагыйзов С.Г., Вәлитова Р.Г. Башлангыч мәктәптә татар телен укыту методикасы. - Казан: Мәгариф, 2001

№ п/п

Дәрес темасы

Сәг.

саны

Дәрес тибы

Контроль

Белем-күнекмәләренә таләпләр (тиеш)

Универсаль уку гамәлләре

Дәрес үткәрү вакыты

Факт.

План.

Туган якта җәй һәм көз.

метапредмет

предмет

шәхескә кагылышлы

Гафури М. Ана теле.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү; сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру, татар теленә мәхәббәт тәрбияләү.

Укучының уку мәсьәләсен аерып ала белүе.

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

02.09

Гази И. Кояш артыннан киткән тургай.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Хикәягә план төзеп, кыскача сөйләргә өйрәтү, сөйләм телен үстерү, сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен шомарту, туган авылны ярату хисләре тәрбияләү.

эзлекле фикер йөртеп, нәтиҗә ясау күнекмәсен үстерү;

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

04.09

Миңнуллин Р. Җәйнең яшел аты.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, матурыкны күрә белергә өйрәтү.

Укучының уку мәсьәләсен аерып ала белүе.

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

07.09

Исхакый Г. Идел буеның көзләрендә.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен формалаштыру, план буенча хикәянең эчтәлеген сөйләргә өйрәтү, сорауларга тулы җавап таләп итү..

эзлекле фикер йөртеп, нәтиҗә ясау күнекмәсен үстерү;

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

9.09

Ә. Бикчәнтәева. Көз.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, көзге матурлыкны күрә белергә өйрәтү.

Укучының уку мәсьәләсен аерып ала белүе.

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

11.09

Татар халык авыз иҗаты.

Җырлар.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Җырлар белән таныштыру; аларның төп мәгънәсен ачыклау.

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

14.09

Мәкальләр һәм әйтемнәр.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Мәкальләр һәм әйтемнәрне укуга кызыксыну тәрбияләү; аларның төп мәгънәсен ачыклауга ирешү, ата- ананы хөрмәтләү, әдәплелеккә өйрәтү.

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

16.09

Табышмаклар.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Укучыларның табышмаклар турындагы белемнәрен тирәнәйтү.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

18.09

Әкиятләр. Өч сорау.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен арттыру.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

21.09

Гакыллы хәйлә хикәяте.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен формалаштыру.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

23.09

11- 12

Унөч.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен үстерү, план буенча әкиятнең эчтәлеген тулы җөмләләр белән сөйләргә өйрәтү.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

25.09

28.09

13-14

Каракош.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен ныгыту, план буенча әкиятнең эчтәлеген тулы җөмләләр белән сөйләргә өйрәтү.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

30.09

2.10

Татар халык авыз иҗаты. Йомгаклау дәрес.

Кабатлау

Фронталь, индивидуаль

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

5.10

Мәшһүр татар язучылары һәм шагыйрьләре.

Тукай Г. Исемдә калганнар

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру, төп фикерен табарга өйрәтү.

Кычкырып һәм эчтән уку күнекмәләренә ия булу.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

7.10

Тукай Г. Китап. Туган авыл.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, туган авылга карата мәхәббәт хисләре тәрбияләү.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

үзләштергән белемне модельләштерү

12.10

Тукай Г. Сөткә төшкән тычкан.

Арыслан илә тычкан.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, укучыларда әхлаклылык тәрбияләү.

Персонаж термины белән танышу

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

14.10

Тукай Г. Бәхет.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен арттыру, йөгерек уку күнекмәләре булдыру.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

16.10

20-21

Әмирхан Ф. Ай өстендәге Зөһрә кыз.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен арттыру, әниләргә карата мәхәббәт тәрбияләү.

Эчтәлекне логик эзлеклелектә һәм төгәл сөйләү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

19-21.10

Тинчурин К. Очрашу.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен формалаштыру..

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

үзләштергән белемне модельләштерү

23.10

23-24

Камал Ш. Курай тавышы.

Беренче чиректә үтелгән әсәрләр буенча тикшерү эше.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен үстерү, укучыларда яхшы сыйфатлар тәрбияләү.

Эчтәлекне логик эзлеклелектә һәм төгәл сөйләү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

26-28.10

25-26

Ибраһимов Г. Яз башы.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сөйләм телен үстерү; сурәтләү алымнарын куллана белүне арттыру, план төзеп өзекне кыскача сөйләргә өйрәтү, әниләргә карата мәхәббәт хисе тәрбияләү.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

30.10

9.11

Такташ Һ. Кыш җыры. Урман.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен ныгыту, сөйләм телен үстерү, дәрескә кызыксыну уяту.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

11.11

Туфан Х. Һәркемнең үз иле...Илгә сәлам.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, сөйләм телен үстерү өстендә эшләү.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

13.11

Туфан Х. Дөньяның мин күрдем суын... Иркәләнеп кояш нурында... Сез таныйсызмы?

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, сөйләм телен үстерү өстендә эшләү.

Белем алуга омтылыш уяту, үзара һәм башка кешеләр белән иркен аралаша белү

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

16.11

30-31

Маннур Ш. Әткәм-әнкәмнең теле.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен формалаштыру, план төзеп, кыскача сөйләргә өйрәтү, туган телгә, туган илгә карата мәхәббәт хисе тәрбияләү.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

18-20.11

Җәлил М. Кечкенә дуслар. Бакчачы.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, уку күнекмәләрен, сөйләм телләрен үстерү, эш сөючәнлек тәрбияләү.

Эчтәлекне логик эзлеклелектә һәм төгәл сөйләү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

23.11

Җәлил М. Урман. Бер үгет.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, уку күнекмәләрен, сөйләм телләрен үстерү, табигатькә сак караш тәрбияләү.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

25.11

Гази И. Сиртмәкойрык.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен үстерү, йөгерек, сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, кошларга карата сак караш тәрбияләү.

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

27.11

35-36

Хөсни Ф. Сөйләнмәгән хикәя.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен арттыру, әти- әнинең сүзен һәрвакыт тыңларга кирәклеген аңлату.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

30.11

2.12

Хәким С. Ява яңгыр, ихласланып ява... Тукайга.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, сөйләм телен үстерү, дәрескә кызыксыну уяту.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

4.12

Хәким С. Җитлегеп килгән игеннәр... Туган якта һәр тал

җырлый...

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

7.12

39-40

Бәширов Г. Язгы сабан туйлары.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен ныгытү, кошларга карата сак караш тәрбияләү.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

9.-11.12

41-42

Еники Ә. Матурлык.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен арттыру, сөйләм телен үстерү, дәрескә кызыксыну уяту.

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

үзләштергән белемне модельләштерү

14-16.12

43-44

Исәнбәт Н. Хуҗа Насретдин.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Драма әсәрләренең бер төре- комедия белән таныштыру, комедия аша кеше характерының көлкеле, начар якларын күрә белергә өйрәтү, сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен үстерү.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

18-21.12

Гыйләҗев А. Дүртәү.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен формалаштыру, йөгерек,сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, дәрескә кызыксыну уяту.

Персонаж термины белән танышу

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

23.12

46-47

Әмир М. Җиргән теле.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

25-11.01

Туган якта кыш һәм яз.

48-49

Думави Н. Беренче кар.

Хәсәнов Г. Декабрь.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле укырга, сурәтләү чараларын куллана белергә өйрәтү, балаларда табигатькә мәхәббәт һәм аны саклау өчен җаваплылык хисләре тәрбияләү, аларда кыш турында образлы күзаллаулары булдыру; күзәтүчәнлек формалаштыру; сәнгатьле укырга һәм сөйләргә өйрәтү..

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эшләү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

13-15

50-51

Бүреләр, үгез һәм без

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен формалаштыру, балаларда табигатькә мәхәббәт һәм аны саклау өчен җаваплылык хисләре тәрбияләү, аларда кыш турында образлы күзаллаулары булдыру; күзәтүчәнлек формалаштыру; сәнгатьле укырга һәм сөйләргә өйрәтү...

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

18-20.01

Камал Г. Масра авылында яз башы.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Белем алуга омтылыш уяту, үзара һәм башка кешеләр белән иркен аралаша белү

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

Ибраһимов Г. Шулай итеп, балыкка китмәкче булдык...

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сөйләм телен үстерү; сурәтләү алымнарын куллана белүне арттыру, балаларда табигатькә мәхәббәт һәм аны саклау өчен җаваплылык хисләре тәрбияләү, аларда кыш турында образлы күзаллаулары булдыру; күзәтүчәнлек формалаштыру; сәнгатьле укырга һәм сөйләргә өйрәтү..

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

25.01

Тәрҗемә әсәрләр.

54-55

ГриммЯ., Гримм В. Кызыл калфак.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Укучыларда чит илләр әдәбияты белән таныштыру , әкияттән аңлашылган акыллы фикерне табарга өйрәтү; аларда образлы күзаллау булдыру, иҗади сәләтләрен үстерү; рольләргә булеп укырга өйрәтү. таныштыру, дөрес уку күнекмәләре формалаштыру, сүз байлыкларын, уку тизлекләрен үстерү, дәрескә кызыксыну уяту, сәнгатьле һәм аңлап уку күнекмәләрен үстерү; эчтәлеген сөйләү күнекмәләрен арттыру.

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

27-29.01

56-57

Андерсен Х. К. Патшаның яңа киеме.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Чит ил язучыларының иҗаты һәм әсәрләре белән таныштыру; сәнгатьле һәм аңлап уку күнекмәләрен үстерү; эчтәлеген сөйләү күнекмәләрен арттыру.

Аңлап, дөрес, йөгерек укый белергә.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

1-3.02

58-59

Пушкин А.С. Балыкчы һәм балык турында әкият.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

А. С. Пушкинның иҗаты һәм әсәрләре белән таныштыру; сәнгатьле һәм аңлап уку күнекмәләрен үстерү; эчтәлеген сөйләү күнекмәләрен арттыру.

Әсәрнең төп фикерен билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирергә.

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

үзләштергән белемне модельләштерү

5-8.02

Толстой Л.Н. Балачак.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Рус язучысы Л. Н. Толстой иҗаты һәм әсәрләре белән таныштыру, сәнгатьле һәм аңлап уку күнекмәләрен үстерү; эчтәлеген сөйләү күнекмәләрен арттыру..

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

10.02

Горький М. Мин ничек укыдым.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Рус язучысы М. Горький иҗаты һәм әсәрләре белән таныштыру, сәнгатьле һәм аңлап уку күнекмәләрен үстерү; эчтәлеген сөйләү күнекмәләрен арттыру..

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

үзләштергән белемне модельләштерү

12.02

62-63

Твен М. Том Сойер маҗаралары.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Марк Твен иҗаты һәм әсәрләре белән таныштыру, сәнгатьле һәм аңлап уку күнекмәләрен үстерү; эчтәлеген сөйләү күнекмәләрен арттыру..

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

15-17.02

Экзюпери А. Нәни принц.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

19-22.02

Шигърият дәфтәре.

Утыз Имәнии Г. Заманга иярү турында.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, балаларны аңлап укырга , текстның эчтәлеген эзлекле итеп сөйләргә, шулай ук укылган буенча йомгак ясарга өйрәтү; балаларны текст белән мөстәкыйль эшләргә күнектерү, чагыштыру термины белән таныштыру..

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

Дәрдемәнд. Ачылды, кар эреп, таулар, тугайлар... Түкте кояш нурларын алтын-сары...

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

26.02

Дәрдемәнд. Таулы матур илләрендә... Көлемсерәп көн башланды...

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

үзләштергән белемне модельләштерү

29.02

Дәрдемәнд. Чыкты кояш кызарып, нурлар очты... Болыт үтте.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

2.03

Дәрдемәнд. Гөмберли күк еракларда... Бу ул матур, бу ул күркәм...

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

4.03

70-71

Думави Н. Җәйге айлы төн.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

7-9.03

72-73

Кәрим Ф. Гармун турында.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

үзләштергән белемне модельләштерү

11-14.03

74-75

Әхмәтҗан Р. Тургай җыры. Инде кич.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Персонаж термины белән танышу

укучыларда грамоталы булу теләге уяту;

үзләштергән белемне модельләштерү

16-18.03

76-77

Әхмәтҗан Р. Тирәкләр җил көтә... Кайту шатлыгы. Бер фәлсәфә.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

28-30.03

Язучылар - балаларга.

78-79

Насыйри К. Әбүгалисина.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

К. Насыйри иҗаты белән таныштыру; укучыларның сәнгатьле һәм аңлап уку күнекмәләрен үстерү; эчтәлеген сөйләү күнекмәләрен арттыру.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

1.04-4

80-81

Алиш А. Сертотмас үрдәк. Нечкәбил.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен үстерү, укучыларның текстны дөрес һәм аңлап укуын , аның төп фикерен аңлавын , шулай ук укылган әсәр эчтәлегенә карата үз мөнәсәбәтен булдырырга өйрәтү; күзәтүчәнлек , кешеләргә һәм тирә-юньгә игътибарлылык тәрбияләү.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

6-8.04

83-84

Хафизова Р. Киек каз юлы.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен формалаштыру, укучыларның текстны дөрес һәм аңлап укуын , аның төп фикерен аңлавын , шулай ук укылган әсәр эчтәлегенә карата үз мөнәсәбәтен булдырырга өйрәтү; күзәтүчәнлек , кешеләргә һәм тирә-юньгә игътибарлылык тәрбияләү.

Укылган әсәр буенча әңгәмәдә катнашу, сорауны ишетү, аңлау һәм темага бәйле рәвештә җавап бирә белү

үзләштергән белемне модельләштерү

11-13

85-86

Галиев Ш. Иң беренче сүз. Карандаш төпчегенең ак кәгазь белән хушлашуы.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Шигырь өстендә эшләү алымнарын арттыру; төп фикерен табарга өйрәтү, укучыларның текстны дөрес һәм аңлап укуын , аның төп фикерен аңлавын , шулай ук укылган әсәр эчтәлегенә карата үз мөнәсәбәтен булдырырга өйрәтү; күзәтүчәнлек , кешеләргә һәм тирә-юньгә игътибарлылык тәрбияләү.

кисәкләре арасындагы бәйләнешләрне ачыклау, төп фикерен билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

15-18

87-88

Галиев Ш. Сүзләр иленә сәяхәт. Ялкау да үсә. Онытылган.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

20-22.04

89-90

Галиев Ш. Чагу. Сүзләре һәм үзләре. Мактаныша малайлар.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

кисәкләре арасындагы бәйләнешләрне ачыклау, төп фикерен билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

үзләштергән белемне модельләштерү

25-27.04

91-92

Галиев Ш. Хәзинә. Без - Тукай оныклары. Рәхмәтләр хакында.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

29.04-4.05

93-94

Ихсанова Л. Җир астында җиде көн.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен арттыру, укучыларның текстны дөрес һәм аңлап укуын , аның төп фикерен аңлавын , шулай ук укылган әсәр эчтәлегенә карата үз мөнәсәбәтен булдырырга өйрәтү; күзәтүчәнлек , кешеләргә һәм тирә-юньгә игътибарлылык тәрбияләү.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

7-9

95-96

Дәүли Н. Каракай - йорт эте.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Сәнгатьле уку һәм сөйләм күнекмәләрен ныгыту, укучыларның текстны дөрес һәм аңлап укуын , аның төп фикерен аңлавын , шулай ук укылган әсәр эчтәлегенә карата үз мөнәсәбәтен булдырырга өйрәтү; күзәтүчәнлек , кешеләргә һәм тирә-юньгә игътибарлылык тәрбияләү.

Авторның укучыларга әйтергә теләгән сүзләрен, уйларын, фикерләрен күрә белү.

укучыда укуга уңай мөнәсәбәт тәрбияләү;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

11-13.05

97-98

Юныс М. Җиде могҗиза. Мисыр пирамидалары.

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

Мөстәкыйль рәвештә әсәрнең төп геройларына характеристика бирү.

сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы куллану күнекмәсе булдыру;

Бәйләнешле сөйләм,сүзлек байлыгын арттыру

99-100

Фәнис Яруллин. Туган ягы кирәк кешегә. Тугры дус. Рәхәт тә соң!

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

18-20

101-102

Сабитов Г. Тәүге соклану. Тәүге шатлык. Тәүге батырлык. Йомгаклау дәресе.

Уку тизлеген тикшерү

Яңа материалны өйрәнү.

Фронталь, индивидуаль.

23-25.05

Укучыларның белем һәм күнекмәләрен бәяләү нормалары

-"5" ле шул вакытта куела:әгәр укучы программадагы барлык уку материалын тулы белсә, аны бик яхшы аңлаган һәм нык үзләштергән булса. Сорауларга дөрес, аңлы һәм ышанычлы җаваплар бирсә, алынган белемнәр белән һәртөрле практик биремнәрдә үзлегеннән файдалана белсә, телдән биргән җавапларында һәм язма эшләрдә дөрес әдәби тел белән файдаланса һәм ялгышлар ясамаса.

-"4"ле шул вакытта куела: укучы программада таләп ителгән барлык материалны белсә, аны яхшы аңлаган һәм нык үзләштергән булса, сорауларга читенсенмичә җавап бирсә, алынган белемнәрне практикада куллана белсә, телдән җавапларын әдәби телдә аңлата һәм тупас ялгышлар ясамаса, язма эшләрдә мөһим булмаган ялгышлар ясаса.

-"3"ле шул вакытта куела: укучы программадагы төп уку материалын белгәнлеген күрсәтсә, белемнәрен практикада куллануда кайбер читенлекләр сизсә һәм аларны укытучының бераз ярдәм итеү җиңә алса, телдән аңлата һәм тупас ялгышлар ясамаса, язма эшләрдә ялгышлар җибәрсә.

-"2"ле шул вакытта куела: укучы программа материалының күп өлешен белмәгәнлеген күрсәтсә, җавап биргәндә, кагыйдә буларак, укытучының тик юнәлдерүче сорауларына гына, алай да ышанычсыз җавап бирсә, язма эшләрдә еш һәм тупас ялгышлар чсаса.

-"1"ле шул вакытта куела: укучы үтелгән уку материалын бөтенләй белмәгәнлеген күрсәтсә.

-Чирек билгесе шул чирек эчендә алынган билгеләрнең арифметик уртасы гына булып тормый. Укытучы чирек бәясен башлыча укучының чирек азагында фактик белемнәре нигезендә бирә, һәм биредә соңгы билгеләр әһәмиятлерәк роль уйныйлар.

Укыту - методик комплект белән тәэмин ителеш.

1. "Уку китабы" , Р. Х. Ягъфәрова, 2 кисәк, Казан, "Мәгариф" нәшрияты, 2014.

2. «Башлангыч гомуми белем бирү программалары. Татар һәм рус телләре. 1-4» нигезендә төзелде. (К. Мәгариф, 2010).

3.Дүртьеллык башлангыч татар мәктәбенең 3 нче сыйныфы өчен дәреслек - хрестоматия. Казан, "Мәгариф" нәшрияты, 2004ел

4. "Мәгариф" журналы.

5. .Р.А.Зарипов, А.М.Юсипова, Н.Г. Габдрахманов. "Дәрес үрнәкләре".К.:Школа", 2007 нче ел.

6.Г.Гәрәева. "Уйный, уйный укыйбыз".К.: "Яңалиф", 2007 нче ел.

⇧

⇩

скачать материал