Презентация на тему Сөйлем

Сабақтың тақырыбы: Сөйлем

Сабақтың мақсаты: Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөліну түрлері туралы топтастырылған ұғым қалыптастыруға мүмкіндік жасау.

Білімділік: Оқушыларға сөйлем туралы синтаксистік түсінік қалыптастыру. Сөйлем құрау дағдыларын жетілдіру.

Дамытушылығы: Таным белсенділігін арттыру, ойын, тілін дамыту.

Тәрбиешілігі: Оқушылардың есте сақтау қабілеттерін дамыта отырып, адамгершілік негіздеріне тәрбиелеу.

Түрі: Аралас сабақ

Әдісі: Түсіндіру, жаттығу жұмысы, ойлау, өзіндік ізденіс, топтастыру, көрнекілік, топпен жұмыс.

Сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамыту әдісі: Ой қозғау, бес жол өлең, Венн диаграммасы.

Көрнекілігі: Сюжетті сурет пен сызбалар, дидактикалық ойындар, үнтаспа, графопроект.

Пәнаралық байланыс: математика және ана тілі.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

а) Қазір қай сабақ екенін еске түсіріп жіберейік:

Қазақ тілім - өз тілім, ана тілім,

Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім.

Қастерлейді ұл - қыздың мәңгі сені,

Болашағым, бақытым, дара тілім.

Міне, балалар, ғұлама, кемеңгер ақындарымыздың тілі - туған тіліміздің қазақ тілі сабағына қонақтар қатысып отыр. Қонақтармен амандасып, сабағымызды бастайық.

ә) Психологиялық дайындық

ІІ. Өткен сабақты бекіту.

Үй тапсырмасын сұрау.

а) 21 - жаттығу. «Әдепті бала - арлы бала» тақырыбына жазып келген шығармаларын оқыту.

ә) Мәтін туралы алған білімдерін пысықтау

- Мәтін дегеніміз не?

- Мәтін неден құралады?

- Мәтіннің түрлерін ата.

- Мәтіннің бөліктері туралы айт.

б) Тест сұрақтары арқылы оқушылардың білімдерін тексеру.

1. У дыбысы ұандай дыбыс?

А) дауысты

Ә) дауыссыз

Б) бірде дауысты, бірде дауыссыз

2. Дауысты дыбыс нешеге бөлінеді?

А) 3

Ә) 2

Б) 4

3. ц, қ, п, т, ш, с қандай дауыссыз дыбыстар?

А) ұяң

Ә) қатаң

Б) үнді

4. Мәтіннің неше түрі бар?

А) 3 түрі

Ә) 4 түрі

Б) 2 түрі

Жауабы (болашақ ОСЖБ - ға дайындық ретінде) дұрыс жауаптың ішін қарамен бояу керек.ІІІ. Жаңа сабақ.

Қызығушылықты ояту. «Оян тап».

8+6 14-4

7+8 9+4

12-7 25-5

Математикамен байланыс

л ө е й с м

10 15 13 5 14 20

Өрнектерді есептеп, мәнін табу. Шешулеріндегі сандарды әріптермен алмастыру. «Сөйлем» сөзін шығарып алу.

Ассоциациялық аймақ құру.

• «Сөйлем» дегенде алдымен ойларыңа не келеді?

Нүктенің сөйлемдегі алатын рөліне тоқталып өту.

Үнтаспадан нүкте туралы тақпақ тыңдату.

Нүкте мен Нүкен

Нүкен: Ей кішкентай ғана нүкте,

Сенің осы керегің жоқ - ау түкке!

Керек болсаң, айта қойшы,

Сырыңды менен бүкпе.

Нүкте:Мен сөйлемнің соңында тұрам,

Солында емес, оңында тұрам.

Сөйлемдердің жігін ажыратып,

Кідіріс белгісі орнында тұрам.

Тиянақты ойдың біткенін білдіреме

Сөйлем соңында таман.

Дауысты бәсеңдетіп үлгерем

Маған кідіріп дем аласың,

Мен емес пе бөліп тұрған ой арасын?

IV. Оқушылардың түсінігін бақылау.

1 - жаттығу. Сөз - моншақтарды ретімен жаз. Сонда не шықты? Құрастырылған сөйлеміңді көшіріп жаз.

Сергіту сәті

V. Оқулықпен жұмыс

2 - жаттығу. Сөздерді мағыналық жағынан байланыстырып жаз. Құрған сөйлемің жай сөйлемнің қай түрі (хабарлы, сұраулы, лепті) екенін айт.

Бригада, кірісті, Жарас, жұмыс.

Ақпараттық ізденіс тапсырмасы: 4 - жаттығу. Өлеңді оқып, тиісті белгісін қойып жатқа жаз. Сұраулық мағынаны беріп тұрған сөздердің астын сыз.

Жұппен жұмыс: 5 - жаттығу. Жақша ішіндегі ма, ме, па, пе болымсыз етістік жұрнағы немесе сұраулы мағына беретін сөз екенін анықта. Хабарлы сөйлемді бір бөлек, сұраулы сөйлемді бір бөлек жазып, тиісті тыныс белгілерін қой.

Шығармашылық тапсырма: өздерің болымсыз етістік сөзі бар үш хабарлы сөйлем және ма, ме, па, пе, ба, бе арқылы жасалған үш сұраулы сөйлем құрап жаз.

Терең ойлау тапсырмасы: 6 - жаттығу. Жай сөйлемдерді түрлеріне қарай сәйкестендір.

VI. Сабақты бекіту. Топпен жұмыс: «Адасқан сөздер» ойыны.

І топ. Сөйлемдер дұрыс құралған ба? Түзетіп қайта жаз.

Сырғанақ, бірнеше бала, теуіп жүр, Ақан, сырғанады, шанамен.

Ол, айырылып, қалды, шанадан, абайсызда.

ТМөмен, шана, қарай, сырғанай, жөнелді.

ІІ топ. Сөйлемдердің орны дұрыс па? Дұрыс болмаса рет санын қарындашпен белгіле.

А) Аузы - мұрны жоқ отау

Айналада ақ отау.

Ә) ол торғайды араламақ. Кішкентай тышқан жолға шықпақ.

Б) базардың төбесі жабық. Алматыда базар бар.

В) ол кілтті қалтасына салды. Разия есікті құлыптады.

ІІІ топ. Берілген екі сөйлемді «Ол күшігін шеңберден секіруге үйретті» немесе «Шеңберден секіруге ол күшігін үйретті» деген сөйлемдердің қайсысымен байланыстырылған дұрыс болар еді?

А) Болат сымнан шеңбер жасады.

Ә) ... ... ... ...

Б) Бірақ күшігі шеңберге жоламады.

Сабақты қорытындылау: Дыбыстық талдау жаса.

І топ: «Сөйлем»

ІІ топ: «Үтір»

ІІІ топ: «Нүкте»

«Венн диаграмма» әдісі: Мәтін мен сөйлемнің ортақ қасиеттерін топтастыру.

Үй тапсырмасы: 49 - бет 3 - жаттығу

Бағалау.