- Учителю
- Ана тілі Абылай хан
Ана тілі Абылай хан
Сабақтыңтақырыбы:Абылай хан
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:Заттыңсанынбілдіретінсөздертуралыбілімдерінтиянақтау. Олардыңсұрақтарынмеңгертужәнесөйлемішіненсұраққоюарқылытабабілудіүйрету. Абылай хан мәтініноқыптаныстыру, хандартуралымәлімет беру.
Дамытушылық:Оқушылардысауатты, мәнерлі, әсерліоқуға баулу. Шығармашылықпенжұмысістеугеықпалету, ойлаушеберлігі мен сөйлеумәдениетіндамыту.
Тәрбиелік:Оқушылардыңөнерге, білімгедегенсүйіспеншілігінарттыру, тәрбиелеу. Табиғаттықорғауғатәрбиелеу.
Сабақтыңтипі:жаңабілімдімеңгеру.
Сабақтыңтүрі:аралассабақ
Әдіс - тәсілдері:түсіндіру, сұрақ - жауап, слайд көрсетуарқылытүсіндіру.
Байланысы: көркем жазу, тіл дамыту, математика
Көрнекілік: суреттер, қима қағаздар, интерактивті тақта,
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:
-
Психологиялық дайындық.
Біз балдырған баламыз,
Құстай қанат қағамыз.
Дүниені аралап,
Оқып білім аламыз.
-
Сабаққа әзірлігін тексеру, оқу құралдарын дайындау.
-
Назарларын сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасымен жұмыс:
-
қатар: «Махамбеттің тапқырлығы» мәтінінің мазмұнын сұрау.
-
қатар: «Махамбеттің тапқырлығы» мәтінін сахналау
-
қатар: Махамбеттің тапқырлығы мәтінінің мазмұнын сұрақтар қою арқылы талдау.
- Махамбеттің үстінен тергеушіге не түсті?
- Махамбет қайдааттанды?
- Тергеуші не деді?
- Махамбеттіңжауабықандайболды?
- Ауылғакелгентергеушіқандайжауапалды?
- Махамбет тапқырлығыменкімненқұтылды?
- Тергеуші неге қайтып кетті?
ІІІ. Жаңа сабақ.
Хан Абылай атандың
Дүниеден шықпай мініңіз
Алтын тақтың үстінде
Үш жүздің басын құрадың
Жетім менен жесірге
Ешбір жаман қылмадың
Әділдікпен жүрдіңіз
Әдепті іске кірдіңіз
Арманың бар ма хан ием
Мәртебелі төбеге
Жауыңды алып жайладың
Жеті күн кіріп ұрысқа
Өлімге басың байладың- деп Бұқар жырау жырында жырлағандай бүгін біз сендермен балалар батыр бабамыз Абылай хан туралы оқып танысамыз.
- Балалар өткен жылы қазақ хандығының құрылғанына 550 жыл болды. Бұл 550 жылдық мерей той қазақ жерінде еліміздің кешегісін еске алу мақсатында тойланды. Сондықтан, хандар туралы кеңірек біліп жүргендерің дұрыс болар еді.
- «Абылай хан» туралы видео көрсету
- Абылай бабаның аңсаған арманына да жеттік. Еліміз тәуелсіздік алды, биыл тәуелсіздік алғанымызға 25 жыл толып отыр. Қазіргі таңда басқа ұлыстармен теңесіп, көк туымызды желбіреттік. Біз бабалар өсиетін, аманатын ұмытқан жоқпыз. Олардың аруағына сиына отырып, істерін алға жалғастырып келеміз. Халқымыздың осындай біртуар ұлдарының бірі, тұңғыш президентіміз - Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев. Президентіміз басқа ұлттармен достық қарым - қатынасын нығайтып, дүние жүзі қазақтарының басын қосып, құрылтай өткізді. Бұл аталар дәстүріне адалдықты, сыйластықты білдіреді. Осы сөзіне дәлел болатын мына бейнебаянға назар аударайық!
- Н. Ә Назарбаевтың Абылай хан туралы айтқан сөзін видеодан көрсету.
- Ұлы хан Абылай дүниеден өтер алдында қоштасуға келген Бұқар жырау: «Хан ием, не арманың бар?», - деп сұрайды. Абылай хан сонда:«Үш арманым бар. Біріншісі, менің елім мал емшегін емген ел еді, аяғына дейін жер емшегін емгізе алмадым. Екінші, менің тұсымда қан көп төгілді. Соған өкінемін. Егер мен жаудың қанын төкпесем, ол менің қанымды төгетін еді. Үшіншісі, қала, кент сала алмадым» - деген екен.
- Міне бүгінде елбасымыз осы бабалар арманын іске асырды. Қазіргі таңда еліміз егін шаруашылығымен айналысуда, қан-төгіс жоқ, тәуелсіз егеменді елміз, Абылай хан арман етіп кеткен кент яғни бас қаламыз Астананы көркейтіп бой көтертіп келеді.
Оқулықпен жұмыс
- Мәнерлеп оқып беру . «Абылай хан» мәтінінің мазмұнын түсіндіру.
Қазақ хандарының арасында Абылайдың орны ерекше. Абылай хан Қазақ елінің тәуелсіз мемлекет болуы жолында көп еңбек сіңірген. Ол Төле, Қазыбек, Әйтеке сынды билердің ақылына жүгінген. Қабанбай, Бөгенбай, Жәнібек, Наурызбай сынды батыр бабалардың қаһарман ерлігіне сүйенген. Болашақ ісіне солардан бағыт алып отырған.
Сөздікпен жұмыс жүргізу
Тәуелсіз-егеменді ел
Сынды-сияқты
Жүгінген-тыңдаған
Бағдар-бағыт
- Оқушыларға іштей және жекелей оқыту.
Мақалдарды талдау.
-
Жер таусыз болмайды,
Халықхансызболмайды.
-
Хандақырықкісініңақылы бар.
(Оқушылардың жауаптарын тыңдау және толықтыру)
Ойын: Мақалдың жалғасын тап
-
Батыр туса - ел ырысы,
Жаңбыр жауса - жер ырысы.
-
Шешенсөзбастар,
Батыр қолбастар.
-
Батыр майдандашынығады,
Болатқайнаудашынығады.
4. Батыр бір рет өледі,
Қорқақ мың рет өледі.
- Соңғы мақалдағы бір, мың деген сөздер нені білдіреді?
- -Жақсы, ендеше қанша? неше? нешінші? деген сұрақтар қандай сөздерге қойылады?
- Қандай? Қай? Деген сұрақ ше?
- Заттың атын білдіретін сөздерге қандай сұрақтар қойылады?
- Заттың қимылын білдіретін сөздерге қандай сұрақтар қойылады?
- Еліміз тәуелсіздігін қай жылы алды? (1991 жылы)
- Тәуелсіздік күні қашан? (16-желтоқсан)
- 16-желтоқсан Тәуелсіздік күні деген сөйлемде заттың санын білдіріп тұрған сөзді тап. (нешінші? 16-желтоқсан)
Сергіту сәті: «Жаңбыр»
Дәптермен жұмыс
Көркем жазу сәті
Көркем жазуға Ееәрпін жазып жаттығамыз.
Е е дыбысының жазылуын еске түсіру.
Е дыбысының бас әрпі 2 тармақтан тұрады. Бірінші тармағы жолдың үстінде жарты шеңбер тәрізді оңға қарай салынады. Екінші тармағы жолдың үстінде жарты шеңбер тәрізді оңға қарап салынады: Е
Кіші әрпі толықтай жолдың ішінде салынады: е
(Қаламсапты дұрыс ұстау мен дұрыс отыру ережелері ескертіледі).
141 - жаттығу.
1. Мерекекүндерінескесақтаңдар.
2. Қызылменжазылғансөздергесұраққойыңдар.
3. Нешінші?Сұрағынажауапберетінсөздер мен айаттарынбілдіретінсөздердіжазыңдар.
Мерекекүндері
1 - 2қаңтар - Жаңажыл
8 - наурыз - Халықаралықәйелдеркүні
22наурыз - Наурызмейрамы.
1 мамыр - Қазақстанхалқыныңбірлігікүні
9 - мамыр - Жеңіскүні
30 тамыз - ҚазақстанРеспубликасыныңКонституциясыкүні.
16 желтоқсан - Тәуелсіздіккүні.
Бірінші, екіншіқаңтар, сегізіншінаурыз, жиырмаекіншінаурыз, біріншімамыр, тоғызыншымамыр, отызыншытамыз, он алтыншыжелтоқсан.
1-тапсырма
Құрамында сан есімі бар сөздерді сөзбен жаз.
</<font face="Times New Roman, serif">6бақан,100ім,5ік, т10, с10а, 1лік, 9құмалақ.
Топтастыру:
Сабақты қорыту:
«Түртіп алу» стратегиясы
Сұрақтар мен тапсырмаларды орындау.
- Біз қандай тақырыппен таныстық?
- Абылай хан елі үшін қандай жұмыс жасаған?
- Абылай хан кімдермен ақылдасып отырған?
- Абылай ханмен бірге елін қорғаған үзеңгілес батырлар кімдер болды?
Үйге тапсырма:
Әңгімені мәнерлеп, түсініп оқу. Мазмұнын айтуға дайындалу.
Мақалды жаттау.
Қима қағаздағы тапсырманы орындау.
Бағалау