Математика 4 сынып. Еңбекке баулу 3 сынып

Сабақтың мақсаты

Санның квадраты және кубын табуды меңгерту

Қазақ халқының ұлттық бұйымдары жайлы түсінік беру.

Ағаш төсек жасау жолдарын меңгерту

Күтілетін нәтижелер

Санның квадраты және кубы туралы түсінік алады

Тапсырмаларды орындағанда білімін қолданады

ұлттық бұйымдары жайлы түсінік алады

қағаздан ағаш төсек жасау жолдарын меңгереді

Керекті жабдықтар

оқулық, стикер, рефлексия парағы, суреттер т.б.

оқулық, суреттер, қайшы,желім,түсті қағаздар т.б.

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңдері

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

Сабаққа назарын аудару

Қызығушылықты ояту

Суреттер көрсету,сұрақтар беру

ІІ. Үй жұмысын тексеру

Берілген тапсырманы тексеру

Амандасады

Сабаққа құалдарын даярлайды

Геометриялық фигураларды атайды

Сабаққа назарын аудару

Ұлттық ою-өрнек түрлерінің үлгілерін білесіңдер?

Ұлттық киімдерді калай көркемдеуге болады?

Қызығушылықты ояту. Киіз үй жиһаздарының суреттерін көрсету

Сабақтың мақсатын қою,табыс крийтерийлері

Амандасады.

Сұрақтарға жауап береді

Оқушылар сабақтың критериін өздері айтады;

Негізгі бөлім

Жаңа материалмен таныстыру

Кесте бойынша танысу.

Санның квадраты дегеніміз не?

№2 Көбейтіндімен алмастыру.

№3 Көбейтіндіні алмастыру

Сергіту сәті

№5Теңдеулерді шешу

12*х =140 - 20

12*х = 120

х=120:12

х=10

12*10=140 - 20

120 =120

Өз бетімен танысады.

Тақтаға орындайды

№4 Ауызша орындайды

Дәптерге орындайды

№7 Есепті шығарады

9 вольерде - 72 ж

6 вольерде -?ж

72:9 =8 ж

6*8 = 48 ж

Жауабы: 6 вольерде 48 жануар бар.

Мәлімет беру

Ағаш төсек - жатып тынығуға арналған жайлы жиһаз</<font color="#252525">.

Суреттерін көрсету, жасалу жолын оқулықтан көрсету

Өз бетімен танысады.

1.Жасалу реті бойынша өлшемдерін сызады

2. Жеке бөліктерін қияды.

3.Негізгі бүгу сызықтарын қайшымен бастырады

4. 2 дана етіп қиылған бөлшекті төсектің аяқтарының арасына белағаш ретінде жабыстырады.

5.Төсекті ою-өрнектермен безендіреді.

Қорытынды

№10 Бөліндінің мәнін және қалдықты табу

Үйге тапсырма №7ә ,№11

Мұғалімнің көмегімен орындайды

Формативті бағалау.

Бүгінгі сабақтан қандай қызықты нәрсені білдіңдер?

- Нені үйрендіңдер?

Жиһаз жасау ұнады ма?

Рефлексия

Смайлик арқылы бағалау

Рефлексия парағын үлестіру

Сабақтың мақсаты

Күтілетін нәтижелер

Керекті жабдықтар

Сабақ кезеңдері

Мұғалім әрекеті

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

Сабаққа назарын аудару

Ұлттық ою-өрнек түрлерінің үлгілерін білесіңдер?

Ұлттық киімдерді калай көркемдеуге болады?

Қызығушылықты ояту. Киіз үй жиһаздарының суреттерін көрсету

Сабақтың мақсатын қою,табыс крийтерийлері

Амандасады.

Сұрақтарға жауап береді

Оқушылар сабақтың критериін өздері айтады;

Негізгі бөлім

Қорытынды

Формативті бағалау.

Бүгінгі сабақтан қандай қызықты нәрсені білдіңдер?

- Нені үйрендіңдер?

Жиһаз жасау ұнады ма?

Рефлексия

Смайлик арқылы бағалау

Рефлексия парағын үлестіру

Сабақтың мақсаты

өлең мазмұнын түсініп, мәнерлеп және нақышына келтіріп оқиды

Қарсы мәндес сөздер туралы түсінігін кеңейту

Күтілетін нәтижелер

өлеңнің негізгі идеясын түсінеді, көктем мезгіліне байланысты сөйлем құрастырады

Қарсы мәндес сөздерді қолданып және оның мағынасын ұғынып , іс- жүзінде сауатты жазуға,сөйлеуге дағдыландыру

Керекті жабдықтар

оқулық, стикер, рефлексия парағы, суреттер т.б.

оқулық, суреттер, стикерлер,А4 қағазы т.б.

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңдері

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

Психологиялық дайындық

Сұрақ- жауап әдісін қолдану

Ой шақыру.

Қасым Аманжолов кім?

Көктем мезгілінің өзге мезгілдерден айырмашылығы қандай?

Көктемде қандай мерекелер бар?

Шеңбер жасап тұрып , « Сен , кереметсің, ...» бір- бірінің жақсы қасиеттерін жағымды сөздер арқылы жеткізеді

- Қасым Аманжолов -Отан , туған жер, өскен ел тақырыбына көптеген өлеңдер жазған дарынды ақындардың бірі. Бірнеше өлеңдер жинағы бар.

1911-1955 ж.ж. дарынды ақын

Дауыл 1948ж Қ.Аманжолов Балбөбек 1949ж

Нұрлы дүние 1950ж Стихи 1950ж

(орыс тілінде)

1.Мұзафар Әлімбаев

«Қарама -қарсы қызық сөздер»

Ыстықта туып та,

Шыдаймыз .............(суыққа)

2.Ащы терім ақты,

Жеміс өсті ..................(тәтті)

3.Ақылсыздар ұқпайды,

Аққа....(қара) жұқпайды.

4.Еңбекшіл болсаң ерінбе,

Ауырдың өзін ( жеңіл )де.

Бүгінгі сабаққа қандай мақсат қоямыз?

Әр баланың бүгінгі сабаққа қойған мақсаттанын тындау

Слайд

Ереже құру талдау,дәлелдеу

1.Көлшік таяз, теңіз саяз

2.пияздың дәмі- ащы

Кәмпиттің дәмі- тәтті

Мағыналары бір-біріне қарама -қарысы сөздерді қарсы мәндес сөздер дейміз. (ереже арқылы тақырыпқа шығу)

Негізгі бөлім

Оқулықпен жұмыс.

Постермен жұмыс

Шығармашылық тапсырма

Өлеңді мәнерлеп оқиды.

Өлеңнің негізгі идеясы неде екенін анықтайды.

Көктем туралы сурет салады.

1-тапсырма . Көп нүктенің орнына алдыңғы сөздерге мағынасы жуық сөздерді тауып жазу.

Мейірімді, ....................................;

Әдем, ......................................;

Жуас,.......................................;

Инабатты,.................................;

Осы сөздерді қатыстырып 2- сөйлем құрап жаз.

2- тапсырма .Қарсы мәндес сөздерді тауып, тұжырымдама жаса.

Кейде қайғы, кейде шат,кейде тұнық, кейде лай, кейде тірі, кейде өлі.

3- тапсырма .

1-2 байланысты тапсырмаларына қарап қандай қортынды шығаруға болады?

Мағынасы жуық сөздерді табу

Қарсы мәндес сөздерді табу.

Ереже: Қарсы мәндес сөздер тек сын есімнен ғана болмайды.

Ереже: сын есім мағынасы жуық және қарсы мәндес болады.

Қорытынды

Сұрақ-жауап әдісін қолдану

«Ішіне , сыртына» стратегиясы арқылы талдау

Көктемнің мезгілінің

пайдасы:

зияны:

күн жылиды , су тасиды, топырақты

шөп шығады, су шаяды ,қар жауса

ағаштар бүршік атады. жемістер үсіп қалады.

Әр бала өз тапсырмасына қортынды бағасын,көңіл-күйін белгілеп,бояу

Бүгінгі сабақтан қандай қызықты нәрсені білдіңдер?

- Нені үйрендіңдер?

Рефлексия

Бағалау

Оқушыларды мадақтау, бағалау стикерлер арқылы сабақ бойынша алған әсерін жазады.

Үйге тапсырма беру

Өлеңді мәнерлеп оқу

Ереже, 4 жаттығу

Сабақтың мақсаты

Қосындыны санға бөлудің бірнеше жағдайларын түсіндіріп, бөлу амалына есептеу дағдысын қалыптастыру

Өтілген тақырыптар бойынша білім,білік,дағдыларын бақылау

Күтілетін нәтижелер

Қосындыны санға бөлудің тәсілдерін үйренеді

Білгенін өмірде қолдана алады

Өтілген тақырыптар бойынша тапсырмалар орындай алады

Керекті жабдықтар

оқулық, стикер, рефлексия парағы, суреттер т.б.

Дәптер,стикерлер,А4 қағазы

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңдері

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

1.Психологиялық дайындық

2. 1.Көбейтудің компаненттерін ата

2.Бөлудің компонентерін ата

3.1 дм неше см бар?

4. 1 тәулікте неше сағат бар?

5.1сағатта неше минут бар?

6.Көлемді қалай табамыз?

7.Ауданды қалай табамыз?

8.2-нің кубы нешеге тең?

9.Периметрді қалай табамыз?

10.Қосындыны қалай санға көбейтеміз?

11.Қосындыны санға бөлу үшін не істейміз?

12. 3-тің кубы нешеге тең?

Үй тапсырмасын тексеру

а) №6

Сабаққа дайындалады

Сұрақтарға жауап беруге дайындалады

Психологиялық дайындық

Күнге қолдарыңды созыңдар. Күннің жомарт сәулелері ананың нәзік алақанындай аялайды, сипалайды, жылытады.Сиқырлы күн барлық өкпе мен мұңды ерітіп жібереді. Жүрегімізді жылу мен махаббатқа толтырады.

Барлығы: Күн жарығын алақанға саламын,

Жүрегіме басып ұстай қаламын.

Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді,

Болып кетер сонда дереу жан-жағым.

-Міне, жүрегіміздегі осындай жылумен сабағымызды бастаймыз. Бүгін «Білгенімізді қайталаймыз!» деген мақсатпен жұмыс істейміз.

Төмен/жоғары дәрежелі сұрақтар қою.

Үй тапсырмасын тексеру

Мұғаліммен бірге қайталайды

Сұрақтарға жауап береді

Негізгі бөлім

Өрнектердің мәнін тап. (оқушыларға оқыту, өрнектердің мәндерін бірден разрядттық қосылғыштарға жіктеу)

90: 3+9: 3=39

40: 4+4: 4=11

60: 2+6: 2=33

№4Теңдіктер тура ма? Тексер

№6 Есеп шығару

Әкелінді - 24 акула және 36 тұтасқанат

Орналастырылды - 6 аквариумға

Әр аквариумға -? Б.

Шешуі: 24+36 :6 =10б.

24:6+36:6 =4+6 =10б.

Жауабы: Әр аквариумға 6 балықтан орналастырылды

№7. Натюрморт -14

Пезаждар -?3 есе.а

Портреттер-? 1/7

14+14*3 :7 =8п.

Жауабы: 8 портрет қойылған.

Шығармашылық тапсырма

№11 Сынық сызық үш буыннан құралған. Бірінші буынның ұзындығы 15 см, екіншісі біріншіге қарағанда 3 есе ұзын.Үшінші буынның ұзындығы бірінші мен екінші буынның қосындысының мәнінің бестен бір бөлігіндей.Сынық сызықтың ұзындығы қанша?

Ережемен танысады

№3 Өрнектің мәнін екі тәсілмен табу

(тақтада орындайды)

Ауызша орындайды

Дәптерге шығарады

Тақтаға шығарад

Өз бетімен орындайды

15+15*3:5 =12см

Өздік жұмыс тапсырмаларын беру

Өздік жұмысы

І нұсқа.

1. Есепті шығар.

Көкөніс сақтау қоймасында 300т сәбіз болды. Бірінші күні әрқайсысына 5 тоннадан сәбіз тиелген 24 жүк машинасы жөнелтілді. Келесі күні қалған сәбізді әр машинаға 2 тоннадан тиеп тасыды. Екінші күні неше жүк машинасы қажет болды?

Ш: (300 - 24 5) : 2 = 90 Ж: 90 жүк машина қажет

2. Есептеулерді орында.

2574 * 212 4488 : 264

3671*235 281 820:385

4206*214 34 661: 137

2521*330 141716: 142

3. Теңдеулерді шеш.

(6000-1744): х 8

5088 :х 256 626 : 807

4. Бос орынды толтыр.

6 мин 13с = 373с 4т 8ц = 4 800кг 12га =120 000м² 54 000см = 540м

5. Параллелепипедтің биіктігі 5см, ені 6см, ұзындығы 8см. Оның көлемін есепте. V = 5см ∙ 6см ∙ 8см = 240 см³

ІІ нұсқа.

1. Есепті өрнек түрінде шығар.

Бала 23 000 м қашықтықта орналасқан көрші ауылға жол тартты. Ол атпен 3 000 м, велосипедпен 10 000 м жер жүрді. Қалған қашықтықты жаяу жүріп өтті. Бала неше километрді жаяу жүріп өтті?

Ш: 23 000 - (3 000 + 10 000) = 23 000 - 13 000 = 10 000 Ж: бала 10 000м жаяу жүрді.

2. Есептеулерді орында.

2568*325 271 152:112

3702*213 615 375:547

3021*324 20834:22

8321*120 2528: 316

3. Теңдеулерді шеш.

(3850+1892): х 638

786*х 83201+22909

4. Есепте.

2 сағ - 35 мин = 85 мин 54 000см - 5м = 540м

15т 420кг - 9т 870кг = 5т 55кг 3 тәул. - 18 сағ 20мин = 53сағ 8 мин.

5. Параллелепипедтің биіктігі 15см, ені 6см, ұзындығы 8см. Оның көлемін есептеп шығар.V = 15см ∙ 6см ∙ 8см = 720см³

Дәптерге күн жадын жазады

Тапсырмаларды орындайды

Шығармашылық жұмыс

Қорытынды

Сұрақ-жауап әдісін қолдану

№12 тапсырманы орындайды

Сұрақ- жауап:

Рефлексия

Бағалау

Оқушыларды мадақтау, бағалау стикерлер арқылы сабақ бойынша алған әсерін жазады. Бүгінгі сабақтан қандай қызықты нәрсені білдіңдер?

- Нені үйрендіңдер?

Үйге тапсырма беру

Сабақтың мақсаты

Тәуелді жалғау мағынасын байқату, яғни заттың, қандай да бір нәрсенің біреуге тән, соның меншігі екенін білдіретін қосымша тәуелдік жалғау екенін меңгерту

Күтілетін нәтижелер

Зат есім сөздерді тәуелдеп үйренеді

Тәуелдік жалғауларды ажырата алады

Керекті жабдықтар

оқулық, стикер, бағалау парағы, , ақша, т.б.

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңдері

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық даярлық

Мынау менің жүрегім,

Бәрі осыдан басталған.

Мынау басым ақылды,

Бәрін осы басқарған.

Мынау менің оң қолым

Мынау менің сол қолым,

Барлық істі атқарған

Мұғаліммен бірге қайталайды.

Зат есім туралы білімді пысықтау

Негізгі бөлім

Оқулықтағы тапсырмаларды орындау

Сергіту сәті

Шығармашылық жұмыс

Көп нүктенің орнына тиісті тәуелдік жалғауларын жалғап,жұмбақты көшіріп жаз.

Ине... жоқ, жіб... жоқ, Өрмег... жоқ, тіл... жоқ, Бірақ шілтер тоқиды.

Сөздерде қандай өзгеріс болды?

Суреттегі заттардың атын ата. Оларды үш жақта тәуелдеп жаз.

1жаттығу. Жерім,суым,туым сөздерін жекеше,көпше түрде тәуелдеп жазады.

2 жаттығу.Мәтіннен тәуелдеулі сөздерді тауып,қай жақта тұрғанын айтады

3жаттығу Түбір сөздерді тәуелденген сөздермен салыстырып оқу.

Тәуелдік жалғаулы сөздерді тиісті сөзбен тіркестір.

Олардың қолғабым

біздің ауласы

менің мұғалімдерің сендердің мектебіміз

Қорытын-ды

Ережені пысықтау.

Берілген сөзді үш жақта тәуелде.

4 жаттығу. Қарамен жазылған сөздерді теріп жазу, қасына сол сөздердің түбірін жазу.

Рефлек-сия

Бүгінгі сабақтан нені үйрендік?

Зат есім туралы айту.

Бағалау

Әрбір тапсырма бойынша өзін-өзі бағалау

Мұғалімнің бағасы

Үйге тапсырма

5-6 жаттығу

І нұсқа

1. Суға тапшы аймақ.

а) дала в) шабындық с) шөл

2. Ормансыз тегіс алқап.

а) дала в) шөл с) құм

3. Шалғын қандай жерлерде өседі?

а) тау етегінде в) өзен аңғарларында с) жазық жерде

4. Пішен дайындалатын жер қалай аталады?

а) шөл в) дала с) шабындық

Орман құсы.

а) шымшық в) бұлдырық с) бөдене

6. Алматы облысы Шелек өзені бойын мекендейтін жануар

а) елік в) доңыз с) бартоғай бұғысы

7. Суыр төмешігінің аумағын көрсет.

а) көлденеңі 1-5м, биіктігі 1м. в) көлденеңі 5-10м, биіктігі 1,5м.

с) көлденеңі 10-15м, биіктігі 1м.

8. Мақта өсірілетін аймақ.

а) Солтүстік Қазақстан в) Оңтүстік Қазақстан с) Шығыс Қазақстан

9. Даланың неше түрі бар.

а) 3 в) 2 с) 4

10. Шөлді жерді мекендейтін жануар

а) қасқыр в) арқар с) кесіртке

ІІ нұсқа

1. Дала өсімдігін ата.

а) селеу в) жусан с) қарағай

2. Улы өсімдікті белгіле.

а) боз в) бетеге с) сарғалдақ

3. Қайсысы артық?

а) шалғынды, орманды в) дала, шөл с) қала, ауыл

4. Күріш қай облыста өсіріледі?

а) Батыс қазақстан облысы в) Қызылорда облысы с) Талдықорған облысы

5. Шалғын жануары.

а) бөдене в) жапалақ с) шымшық

6. Даланың неше түрі бар?

а) 4 в) 2 с) 3

7. Жылқы сүті қалай аталады?

а) қымыз в) шұбат с) көже

8. Күн сәулесі көп түспейтін орманды тап

а) кайыңды орман в) көктеректі орман с) шыршалы орман

9. Топырағы ылғалды әрі құнарлы өлке.

а) Солтүстік в) Оңтүстік с) Батыс

10. Шөл жануары

а) қосаяқ в) бартоғай бұғысы с) жаман сары

Сабақтың мақсаты

Оқушылардың тоырақ туралы түсініктерін кеңейту. Топырақтың негізгі қасиеттері, құрамы туралы білімдерін шыңдау.

Мәтінді оқытып, мазмұнын меңгерту

Күтілетін нәтижелер

Керекті жабдықтар

оқулық, қауіпсіздік ережесі,ыдыстар,слайд,кесенің жасалу жолының нұсқасы,

оқулық, суреттер, стикерлер,А4 қағазы т.б.

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңдері

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

Психологиялық дайындық

Гүл өсірсең терлеп,

Мұның аты еңбек.

Кесте тіксең зерлеп,

Мұның аты еңбек.

Сабағыңды жөндеп,

Әзірленсең -еңбек.

Қиындықтың бәрін

Еңбек қана жеңбек.

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.

Үйгеқандайтапсырмаберілді?

Топырақ деген не? Топырақ туралы не білетініндеріңді естеріңе түсір.

-Топырақтың құрамында не бар? Топырақтың негізгі қасиеттерін ата.

-Топырақтың Жер бетіндегі маңызы қандай?

Бүгінгі сабақта топырақтың құрамы жайлы мәлімет аласыңдар.

Шеңбер жасап тұрып , « Сен , кереметсің, ...» бір- бірінің жақсы қасиеттерін жағымды сөздер арқылы жеткізеді

Қызығушылықты ояту

Балалар құм туралы не білесіңдер?

Құм қандай пайдалы қазба түріне жатады?

Құмды не үшін пайдаланады?

Құм мен саздың қандай айырмашылығы бар?

Бүгінгі сабағымыз не туралы болмақ?

үйге берілген мәтінді мазмұндату

Сұрақтарға жауап береді

Венн диаграммасы арқылы салыстыру

Бақтың мақсатын қою,крийтерийін құру

«Мұхаң да футбол ойнаған» мәтінінің мазмұнын айту

Негізгі бөлім

Оқулық бойынша жұмыс

Топырақ- жердің өсімдік өсетін үстіңгі борпылдақ қабаты.

Оқулықта берілген мәтінді оқыту.

Топырақ туралы қандай жаңа мәліметтер бар?

Сызба құрастыру: «Топырақ құрамы» тақырыбы бойынша балалар өз бетінше сызба құрастырады.

Топырақ құрамын көрсету үшін қандай сызба құрастыруға болады? Сызба құрастыр. Ол туралы сыныптастарына айтып бер.

Оқулықтағы мәтіннің соңындагыы сұрақтарға жауап беру.

«Топырақты не үшін қорғау керек?» деген сұраққа оқушылардың көзқарасын тыңдау.

1.Мәтінді оқу.

2. Оқушыларға оқыту

2. Мәтінді талдау

Құмдағы өсімдіктер мен жануарлар мәселесі

Шығармашылық тапсырма

Құмға немесе Барханға хат жазу

Тізбектей оқиды

Қойшы Барханның ішкі ойларын тауып оку

Құм мен Барханның диалогын оқу

Қорытынды

Бүгінгі сабақтан қандай қызықты нәрсені білдіңдер?

- Нені үйрендіңдер?

• Топырақ құрамы неден тұрады?

• Сор деген не? Ол қалай пайда болады?

Бүгінгі сабақтан қандай қызықты нәрсені білдіңдер?

- Нені үйрендіңдер?

Үш таңбалы санға жазбаша бөлу тәсілдері түсінікті ме?

Құм табиғатын қазақ халқының тіршілігімен қалай салыстырған?

Құм туралы қандай мәлімет жинақтадың?

Рефлексия

Бағалау

Оқушыларды мадақтау, бағалау стикерлер арқылы сабақ бойынша алған әсерін жазады.

Үйге тапсырма беру

Тақырыпты оқу,интернет ресурстарын пайдаланып қосымша мәлімет жинақтау

Мәтінді түсініп оқу

Абай

↓

Ұлы ақын

Ойшыл

Сазгер

Тәрбиеші

Аудармашы

Ағартушы

Шешен

Абай Құнанбаев 1845жылы 10 тамызда Семей өңірі, Шыңғыстау баурайы, Қасқабұлақ бойында дүниеге келген. Әжесі Зере немересін Абай, яғни «сүйкімді» деп еркелеткен. Осыдан кейін ел арасында шын аты аталмай, Абай атанып кетеді.

Абайдың азан шақырып қойған аты - Ибраһим.

Құндыз-ірі кеміргіш ұзындығы 110 см,құйрығы 30см,салмағы 20-30кг суаттартарда тіршілік етеді.Денесі жүзуге жақсы бейімделген артқы аяқтарының саусақтарыкүшті және тырнақтары үлкен бұтақтарды ұстап, жер қазуға ыңғайлы, жалпақ үлкен құйрығы ескекті еске түсіреді

Қара күзен сусарлар тұқымдасының байырғы өкілі.Ұсақ жыртқыш аң, ұзындығы 43 см құйрығы12-19см, салмағы 800г.Денесі тығыз жалтыраған жүнмен жабылған терісі өте жоғары бағаланады.Қазақстанда Еділ Жайық Елек атырауында қоныстанған.Ұсақ жануарлармен кейде өлекселермен де қоректенеді.хх ғасырдың ортасында осы жерлерге

Америка су күзені жерсіндірілді.Қазір Қазақстан Қызыл кітабына енгізілді.

Бұйра бірқазандар еліміздің су қоймаларында тіршілік етеді.Бұл ірі ақшыл құс салмағы 13кг ерекше үлкен ұзындығы45см тұмсығы бар.Оның төменгі жағы өте қатты созылатынтері қапшықтан тұрады.Екінші түрі қызғылт бірқазан ,қауырсыны қызғылт түс болады.Қазақстан Қызыл кітабына енгізілген.

Аққұтан түсі ақ түсті құс.Ұзын мойны мен биік аяғының арқасында әдемі көрінеді.Қазақстаг Республикасының оңтүстігінде қоныстанған .

Арал теңізі Қазақстанның Қызылорда және Ақтөбе облыстары мен Өзбекстан жерінде орналасқан.Арал теңізіне Орталық Азияның 2 аса ірі өзені-Әмудария мен Сырдария құяды.Бірақ 1970 жылдан бастап көлге құятын өзен суының көлемі жоққа тән болғандықтан булануға кеткен шығынды толтыруға шамасы жетпейдіСондықтан теңіз суы жылдан жылға тартылып келеді.1998 жылы теңіз деңгейі 18 метрге төмен түсіп кетті.Қазірде теңіз екі бөлікке бөлініп қалған.

Арал албырты-Аралдың таралу аймағының ең шығысында кездесетін түрі қазір құрып бара жатыр.Бұл балық уылдырық шашарда ғана Әмударияға шығады.Ал оның негізі тіршілік мекені- Арал теңізі.

Жұпартышқан ұзындығы 22 см, салмағы 500гр-дай.Жәндікпен қоректенетін аң.Ұзын құйрығы қабыршақпен қапталған, екі бүйірі жалпайған, денесі тығыз керемет терімен қапталған, онда әрқашан су астында ауа көпіршіктері болады. Басы сүйірленіп тұмсыққа айналады.Өзі қазған ормен жүзіп ,бүкіл өмірін суда немесе шығу тесігі су астында болатын інінде өткізеді.

«Біліміңді тексер» тест тапсырмалары:

1-топ: Сұрақтары

1. «Бұл адам емес» деген сөйлем қай мәтінде кездеседі?

З) Шал мен бала Г) Мейірім ж) Нағыз адам

2. «Оның домбырасынан теңіз толқынындай арындаған асау күй төгіледі» деген жолдарда кім туралы айтылған?

А) Құрманғазы Ә) Шәмші б) Әміре

3. «Күзек» сөзінің мағынасын тап.

ж) Көктемгі егіс даласы з) Қойды күзде бағатын қоныс.

2-топ сұрақтары

« Таза бұлақ» мәтінінің авторы

г) Б.Соқпақбаев ғ) Ы.Алтынсарин. д) Ж.Кәрменов.

2.Ән құдіреті туралы қай мәтінде айтылған?

и) Әке тәлімі. Ы) Аққұс туралы аңыз. Е) Рәсім

3.Әміре Қашаубаев кім?

П) күйші т) әнші р) жазушы

Өздік жұмысы

І нұсқа.

2. Есепті шығар.

Көкөніс сақтау қоймасында 300т сәбіз болды. Бірінші күні әрқайсысына 5 тоннадан сәбіз тиелген 24 жүк машинасы жөнелтілді. Келесі күні қалған сәбізді әр машинаға 2 тоннадан тиеп тасыды. Екінші күні неше жүк машинасы қажет болды?

2. Есептеулерді орында.

2574 * 212 4488 : 264

3671*235 281 820:385

4206*214 34 661: 137

2521*330 141716: 142

3. Теңдеулерді шеш.

(6000-1744): х = 8 5088 :х =256 626 : 807

4. Бос орынды толтыр.

6 мин 13с = с 4т 8ц = кг 12га = м² 54 000см = м

5. Параллелепипедтің биіктігі 5см, ені 6см, ұзындығы 8см. Оның көлемін есепте.

ІІ нұсқа.

2. Есепті өрнек түрінде шығар.

Бала 23 000 м қашықтықта орналасқан көрші ауылға жол тартты. Ол атпен 3 000 м, велосипедпен 10 000 м жер жүрді. Қалған қашықтықты жаяу жүріп өтті. Бала неше километрді жаяу жүріп өтті

2. Есептеулерді орында.

2568*325 271 152:112

3702*213 615 375:547

3021*324 20834:22

8321*120 2528: 316

3. Теңдеулерді шеш.

(3850+1892): х 638

786*х 83201+22909

4. Есепте.

2 сағ - 35 мин = мин 54 000см - 5м = м

15т 420кг - 9т 870кг = т 55кг 3 тәул. - 18 сағ 20мин = сағ мин.

5. Параллелепипедтің биіктігі 15см, ені 6см, ұзындығы 8см. Оның көлемін есептеп шығар.V = 15см ∙ 6см ∙ 8см = 720см³

Тақырыбы: Қайталау

Мақсаты: Көп таңбалы санды бір таңбалы санға ауызша көбейту және бөлу тәсілдерін пысықтау, білімдерін бекіту.

Міндеттері: Ауызша көбейту және бөлу дағдысын қалыптастыру, өз бетінше есептей білуге машықтандыру;

Ұқыптылыққа, шапшаң есептей білуге тәрбиелеу;

Ой өрісін, таным қабілетін дамыту;

Сабақтың түрі: Қайталау сабағы

Сабақтың барасы:

І. Ұйымдастыру - оқушылардың, сыныптың сабаққа дайындығын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру - 2-3 оқушыдан сұрау арқылы тексеру.

Ауызша есептеу - геометриялық фигураларда берілген тапсырмаларды орындау, ашылған фигураны белгіленуі бойынша оқу. (слайд бойынша)

ІІІ. Оқулықпен жұмыс.

№ 1. Кестені толтыру.

Орындалған тапсырманы тізбектей оқу арқылы тексеру.

№ 2. Суретті кестемен жұмыс. Көп таңбалы сандарды бір таңбалы санға ауызша бөлуді пысықтау.

№ 3. Бос орындарға тиісті санды қою. Екі қатар өзара жарыса отырыпы орындайды.

12 сағ =720 мин 63 дм 54 см = 6354см

12 сағ 15 мин =735 мин 91 м 102 см =9202 см

1 ғасыр 25 жыл = 125 жыл 18 км 560 м =18560 м

№ 6. Кесте бойынша есеп құрастыр және оны шығар:1 банкда ? л

Бірдей

4 б.

12 л

8 б.

? л

Шешуі: 12:4 =3 (л)

3 *8 =24 (л)

Жауабы: 24 литр

№ 8. Есепті талдау, шығару.

1-омарта - 59 кг

2-омарта - п кг ? (кг)

3-омарта-?, 4 кг артық

Өрнек құру: 59+п+59+4 =122+п

п = 62 122+62 =184 (кг)

п =67 122+67 =189 (кг)

Жауабы: 184 килограмм, 189 килограмм

Бекіту. Кестемен жұмыс. Шаршының ауданын және периметрін табу жолдарын пысықтау.

№ 11. Логикалық есеп.

Винни-Пух сыйымдылығы 8 л және 5 л екі шелеті пайдаланып, 6 л балды қалай құйып алады?

8-5 =3(л) - осылайша екі рет орындау арқылы құйып алды.

Қорытынды.

Қосымша тапсырма.

№ 12 Ауызша. Кестені толтыру. Көбейту кестесін пысықтау мақсатында орындау.

Үйге: №5, 7 - түсіндіру, талдау.

Бағалау.