7


  • Учителю
  • Разработка урока на тему Й деп ун

Разработка урока на тему Й деп ун

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание:
предварительный просмотр материала

Тема: Й деп ун болгаш Й,й деп ужуктер. 1 класс. Класс башкызы: Куулар У.А.

Сорулгазы:

Ооредиглиг: Улуг Й деп ужукту бижиири. Уругларнын чугаа домаан сайзырадыр. Эштеринин харыызын унелеп билиринге ооредир.

Сайзырадыглыг: логиктиг угаан бодалын сайзырадыры, ужуглел кичээлинге уругларнын сонуургалын оттурары.

Кижизидилгелиг: Сайлык куштун дугайында уругларга билиндирип алыры, куштарга ынак болурунга кижизидер.

Арга-методтары:

а) дилеп-тыварынын методу: оореникчилернин ажыл-чорудулгазын ковудедир, айтырыгларга харыыны боттарынга тыптырып ооредир; оске эртем-биле холбаазы.

б)шинчилел методу: оореникчилернин бот-тускайлан чоруун илередир.





Кичээлдин чорудуу.

1.Организастыг кезээ.

_ Самбыраже кичээнгейлиг коруп корунерем, чулер бар-дыр? /Булутчугаштар/

- Силерге бо булутчугаштарнын кайызы эн-не тааржыр-дыр? /Уругларнын харыызы/

- Мен ооруп тур мен, силернин шуптунарнын хоонунер кичээлдин тончузунге чедир бо-ла хевээр хоглуг болурунга бузуреп тур мен.

_Богун бистин кичээливисте дыка хой аалчылар келген. Богун бисте байырлал. Сайлык куш база бисте богун аалдап келген. Сайлык кушту чурээвистин ханызынга олуртуп алыылынар. Сайлык куш биске дыка ынак, бис база сайлык кушка дыка ынак бис. Сайлык кушту хомудатпазы - биле кичээлге шупту эки идепкейлиг ажылдаар.

-Кичээлди эгелээринин мурнуу чарыында оореникчи кижинин кичээл уезинде сагыыр ужурлуг дурумнерин катаптап алыылынар. /Уругларнын харыызы// Дорт олурар. Башкыны кичээнгейлиг дыннаар. Чугле холун кодуруп харыылаар. Башкынын айтырыынга долу харыыны бээр. Эштеринин харыызын кичээнгейлиг дыннаар. Кыдыраашка арыг-силиг ажылдаар./

2. Катаптаашкын. Айтырыглар.

-Тыва алфавитте каш ужук барыл? /36/

-Ажык уннернин ужуктери кажыл? /12/ /8+4/

-Ажык эвес уннернин ужуктери кажыл? /22/

-Ун илеретпес ужуктер кажыл? /2/

- Ийи ун илередир ажык ужуктернин саны? /4/

-Ажык эвес уннернин ужуктеринин дугайында чуну чугаалап болур силер? /Уругларнын харыызы/

3. Чаа тема.

А) Чуруктарны слайдыда коргускен турар.

Разработка урока на тему Й деп унРазработка урока на тему Й деп ун

Анай, сайлык, майгын, хойлен, ай, хой, майка, йод.

/чуруктар адаанга аттарын бижип каан болур, й-ны биживес/

-Чурукта чулерни коруп тур силер? /Адаар/

-Кандыг уннун ужуу бижиттинмээн-дир? /й/

-Ынчаарга бис богун чуу деп уннун ужуу-биле таныжар деп турар-дыр бис./Уругларнын харыызы/.

Й деп уннун ужуунун дугайында чугаалажыр.

-Й ажык эвес, ыыткыр, чымчак. Ажык уннер-биле катчып алгаш слог тургузар.

Состерни номчуп корунерем./номчуур/

-Й состернин кайызында турар-дыр? /й деп ужук состун эгезинде-даа, ортузунда-даа, состун соолунде-даа бижиттинген/

-Эр - хейлер!!! Ынчаарга й деп ажык эвес ун состун эгезинге-даа, ортузунга-даа, соолунге-даа туруп болур деп туннелди ундургенивис шын бе? /шын/.

/Анай, сайлык, майгын, хойлен, ай, хой, майка, йод дугайында чугаа кылыр./

-Йод агаарда, сугда болгаш чемде бар. Йод далайнын унуштеринде кончуг хой. Далай унуштеринден «йод» деп эмни кылып турар. Йод чок болза кижи аарыычал болур. Алфавитте, ужуктуг лентада й деп ун кайы ужуктернин чанында-дыр? /Алфавитте и биле к нын чанында/

/Ужуктуг лентада кожалары Р биле Б/

Б) Ном - биле ажыл.

Сай шай шой чай май

Дарый дарый дой Шуй куй /номчуур/

Словарьлыг ажыл.

Сай- элезин холумактыг бичи-бичии даштарлыг /сайлыг/ чер.

Сай- тоорук сайы /чемижи/

Дой- малгаш

Дой-байырлал

дарый- дораан / бо дораан, дурген/

Дарый - кижи ады.

сайлык - кушкаш

Сайлык-кижи ады

Туннел: бижиири домей, утказы ангы состер.

4. Сула шимчээшкин.

5. Чурук-биле ажыл.

-Чурукта кымнар-дыр? Кымнарны коруп тур силер?

-Чылдын кайы уезил?

-Дээрнин, сугнун ону кандыг-дыр?

-Хемнин ол-бо чарыында ыяштарнын, оът-сигеннернин ону кандыг-дыр?

-Сугда чулерни коруп тур силер?

-Дээрде чуну коруп тур силер?

-Сугда чуу деп кушкажыл ? /Сайлык/

-Сайлык деп кушкаш дугайында билир кижи бар бе?

- Сайлык кандыг кушкажыл?

/Чуруун салып алыр/.

Словарьлыг ажыл.

Сайлык - трясогузка

-Сайлык куштун ады-биле кыс-даа, эр-даа кижинин адын ада пап болур-дур уруглар.

сайлык -Сайлыкмаа-Сайлык-оол.

-Ылгалы чул?

-Кижи адын улуг ужук-биле бижээн.

Башкынын чугаазы.

Сайлык бичии хемчээлдиг куш.Ол дыка шевергин, чараш куш.Уязын колдуунда суг чоогунда черлерге кылып алыр: ыяшка, ковуруг адаанга дээн ышкаш.Чай дургузунда 2 катап уя кылыр.Черге колдуунда сайлык куш маннап чоруур болур.Тура душкен черинге кудуруун ору, куду шимчеткилээр. Ол 5-6 шокар чуургалар торуур. Курт-кымыскаяк тудуп чип чемненир. Сайлык куштун 15 янзызы бар. Сайлыкты орустап трясогузка деп адаар.

Ном-биле ажыл. Эге «Сайлык»

/Уруглар боттары номчуур/

-Эгеде сайлык куштун дугайында чуу деп бижип турар -дыр. /Бичии, откут уннуг, чараш/.

-Сайлык куштун ады-биле ачазы кымнын адын адааныл?

- Сайлык кушту ачазы каяа коргенил? /Тайгалап чорааш корген/

-Созуглелден домей состер бар-дыр бе, тып корунерем.

- куш, кушкаштын, куштун.

-Бо состерде чунун дугайында чугаалап турар-дыр. /кушкаш дугайында/

-Куштарга ынак болур ужурлуг бис. Оларны чаптап, чарашсынып, дузаны кадар.

6. Кыдыраашка ажыл. /Шын олурарынын дурумнерин сагындырар/

-Улуг Й деп уннун ужуун чараш, шын кылдыр бижиир.

-Баштай бот-боттарынын ооргаларынга бижиир.Оон агаарга бижиир.

-Чуу деп уннун ужуунге домей - дир? /И/ /Башкынын дузазы-биле бижиир/ /Чараш бижээн оореникчилерни мактаар/

Сайлыкмаа, Сайлык-оол, сайлык деп состерни бижиир.

Каракка сула шимчээшкин.

А) каракты куштуг шиер /3-5 сек/, оон ажыдар /3-5 сек/

Б)Каракты шыпыраннадыр/3-5 сек/, оон хаап алыр /3-5 сек/

В) Туруа алгаш холду ору кодургеш, аяар холду эдертир коор; холду куду бадыргаш, аяар эдерти коор .

Бижимел ажыл. /1 минута иштинде кым каш сос бижиптерил? Чараш бижээнин коор/

С ш ш ч м б д х к х

Й й й й й й й й й й /Слайдыга хыналдазын кылып болур/

7. Рефлексия.

-Кичээл силернин сеткилинерге таарышты бе?

- Чузу -биле таарышты?

- Кымнар аалдап келди?

-Бо кичээлде сен бодуну канчаар ажылдаан мен деп бодап тур сен?

-Эштерин канчаар ажылдады?

-Силерге бо кичээл берге болду бе, чиик болду бе?

-Смайликтер-биле кичээлдин унелелин берип корунерем? /уруглар самбырага смайликтерин чыпшырыптар/

8. Онаалга. Уругларга уровень аайы-биле онаалганы бээр. Кичээлге эки ажылдаан уругларны мактаар. Сайлык кушту арыг-агаарже удээр.



 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал