Открытый урок по математикеИйи оранныг санга чангыс оранныг санны ковудедири

Математика 3 класс

Темазы: Ийи оранныг санга чангыс оранныг санны ковудедири

Кичээлдин сорулгазы:

Ооредиглиг: ийи оранныг санга чангыс оранныг санны ковудедиринин аргаларын билиндирер;

Сайзырадыглыг: аас-биле саналганы, логиктиг угаан-бодалын сайзырадыр; сан кичээлинге уругларнын сонуургалын

оттурары;

Кижизидилгелиг: сан эртеминге уругларны демниг, дузааргак болурунга кижизидер.

Арга-методтары:

а) дилеп-тыварынын методу: оореникчилернин ажыл-чорудулгазын ковудедир, айтырыгларга харыыны боттарынга

тыптырып ооредир; оске эртем-биле холбаазы.

б)шинчилел методу: оореникчилернин бот-тускайлан чоруун илередир.

Кичээлдин хевири: кичээл-дуза.

Технологиялары: бот-тускайлан ооредири, проблемниг (нарын айтырыглыг) кылдыр ооредири, сайзырадып ооредири,

оюн хевири-биле ооредири.

Дерилгези: компьютер, карточкалар, смайликтер, таблица.

Эрттирер уези: 2016 чылдын февраль 25, Чадаананын № 3 школазы

Оореникчинин ажыл-чорудулгазы:

Ооредилгенин бугу талалыг ажыл-чорудулгазын сайзырадыры

I. Организастыг кезээ

Сорулгазы: кичээлдин ажыл-чорудулгазынга оореникчилерни хаара-тудары

Орус дыл-биле холбаа

Башкы оореникчилерге экини кузеп, мендилежири, оларга чедиишкиннери кузээри.

Башкыларга, оорумге

баштай душкаш «Экии!» дээр мен

дээр-ле болгай уруглар.

- Орус чон хунде уш катап мендилежир. Чугаалаптынарам, уруглар, кым билирил? Чуу деп мендилежирил?

- Шын-дыр, уруглар. «Доброе утро», «Добрый день», «Добрый вечер»

- Экии, эргим, уруглар, хундулуг, аалчылар! «Эки хун биле» деп оюндан ойнаптаалынар.

- Силернин бирээнерни адап тургаш,

Эки хун-биле деп мендилээр мен. Кымны адаар-дыр мен, ол улус холун чаяр. Ол дээрге мени дыннааш, мени мендилеп турарынар ол болур.

- Шенээлинер!

-Эки Хун-биле, уруглар!

- Эки хун-биле, бо класста шупту келгеннер!

- Эки хун-биле, кыстар!

- Эки хун-биле, оолдар!

- Эки хун-биле, математикага ынактар!

- Эки хун-биле, богун кичээлге эки ажылдаалынар, уруглар!

- Богунгу кичээл биске оорушкуну берип, бот-боттарывыс-биле чоок харылзажып,эки ажылдаарынарга идегеп тур мен.

Оожум олурунар.

Оореникчилернин кичээлге беленин хынаар.

Ажылче кирери.

Бот угланыышкынныг: бодунун ажыл чорудуун хайгаараары.

II. Мотивациялыг ажыл-чорудулга (уругларга боданыр арганы бээри)

Сорулгазы:

1) уругларны кичээлче хаара тудары.

2) «Херек» болгаш «шыдаар мен» деп негелдени салыры.

- Чаа теманы эки билип алырынга бо кичээлде бот-боттарывыска дузалажып тургаш Кичээл-дуза деп кичээл эрттирер бис.

Кичээл-Дуза

Аас-биле саналга:

-5-ти 4 катап ковудет.

-27-ни 9 катап эвээжет.

-30-ден 5 каш катап эвээжил.

- 8 биле 5 деп саннарнын ковудээшкини кажыл?

- кандыг санны 6 катап ковудедиривиске 42 болурул?

- 8 -ти 2 катап ал

- 7 биле 2-нин ковудээшкинин тып?

-80-ден 20 каш эвээжил?

- 6-ны 2 катап улгаттыр.

Оюн илчирбе: 7*8-2 : 9*5=30

Кичээлди чедиишкинниг эрттиреринге уругларнын бодалдары.

Бот тускайлан: ооредилгеже уругларнын угаан-сайзырадырын чедип алыры.

Бот угланыышкынныг: уруглар кичээлдин сорулгазын салып, планнаары.

Чугаалажып билири:

уругларнын боттарынын бодалын илередип билири.

III. Актуализация (билигни чидиглендирери)

Сорулгазы:

уругларнын кичээлче белеткели, чаа билиглерни ажыдарынга катаптаашкын.

Башкынын ажыл-чорудуу:

чаа чуулду оорениринге нарын айтырыгларны тургузары:

1) будун саннарга ковудедири.

2) деннээри, анализ, быжыглаары.

Саннар одуруу (слайд):

20 3 5 40 7 16 14 60 12

Бо саннарны 3 болукке чарар.

- Бирги болукке кайы саннар хамааржырыл, 2-ги болук? 3-ку болук?

- Ийи оранныг саннарны разрядтыг каттыныгларга чарып турар.

Бо коргузуглерни тайылбырлап корунерем, уруглар?

Тик-биле тонген саннарны ковудедири берге болду бе, кандыг-дыр?

Тик-биле тонген саннарга бодаарга бо саннарны ковудедири кандыг-дыр? Чуге берге болду?

16*3 - Сананар!

- Бо коргузугну бодап шыдаар-дыр бис бе?

- Чуге?

А кандыг сорулга салып алыр бис?

(ийи оранныг санга чангыс оранныг санны ковудедиринин аргаларын билип алыры.

Коллективтиг ажыл.

1-ги болук: 3, 5, 7.

2-ги болук: 20, 40, 60.

3-ку болук: 16, 14, 12

1) 16 =10+6, 14=10+4, 12=10+2

20*3, 40*3, 60*3

16*3, 14*3, 12*3

- Уруглар бо саннарны бодаарынга бергедежип, ооренген аргалары таарышпас деп туннээш, сорулганы салгаш теманы илередип ундурер:

Ийи оранныг тик-биле тонмээн саннарга ковудедири.

IV. Санаашкыннын аргаларын тургузары.

Башкынын ажыл-чорудулгазы: оореникчилернин бот-тускайлан ажылын организастаары, чаа теманын аргаларын билип алырынга дузалажыры.

Кыдыраашка ажыл.

Ай, хунну бижиир.

36*2 24*4

3*13 2*45

Оореникчилер ковудээшкиннин эптиг аргаларын тып бодаар.

Санны разрядтыг каттыныгларга солуп алырынын дугайында билип алыр.

Чаа билигни билип алыры: ковудедилгенин аргаларынын чурумун тайылбырлап билири.

Чугаалажып билири: дыннап билири, коллективтиг сайгарылгага киржири.

V. Баштайгы быжыглаашкын.

Сорулгазы: чаа билип алган темазынын аргаларын чугаалап билири, коргузуглерни шын бижип билири.

Башкынын ажыл-чорудулгазы: эжеш ажылды организаастаары, частырыгларны эдери.

VI. Сула шимчээшкин

Эжеш ажыл.

Тайылбырлап тургаш бодаар.

Вариантыларга чарлып алгаш, бодаар. Чижек 1, а.8. (Соолгу ийи одуруг)

Бот-боттарын хынажыры.

Чугаалажып билири: эжинин ажылын хынаары. Ниити чедиишкинни унелээри.

VII. Быжыглаашкын, катаптаашкын.

Сорулгазы: оореникчи кичээлдин туннелин ундуруп билир ужурлуг.

Башкынын ажыл-чорудулгазы: оореникчилернин ажылын унелээри.

Бодалга 2, а 8.

- Чунун дугайында бодалга-дыр? (чимистер болгаш номнар)

- Бо бодалгада чуу билдингир-дир? (номнар бир посылкада 8 кг, чимистер 6 кг)

- 32 кг чуну коргузуп турарыл? (номнарнын ниити массазын)

- Бодалганын ниити айтырыы чуу-дур? (чимистерлиг посылкаларнын массазы тывар).

- Эр-Хейлер! А посылка деп чул? (посылка дээрге почта дамчыштыр келир чагыттырган бараан).

- Силернин аваларынар посылка чагыттырып турар бе?

- Оон ынай посылканы оске черде турар кижиже чорудуп база болур.

- Ам бо бодалга дээрге номнар биле чимистер дугайында.

- Чимистер деп чул? (Фруктылар)

- Бир посылкада номнарнын массазы чежел? (8 кг)

- А чимистернин? (6 кг)

- Номнарлыг посылкаларнын ниити массазы чежел? (32 кг)

- А чимистерлиг посылканын санын чуу дээрил? (ынча).

- Ынча дээрге номнарлыг посылка каш болурул? Кандыг кылдыныг биле бодаар бис? (32 : 8 = 4).

- Бир эвес чимистиг посылка 4 болза, бирээзи 6 кг посылканын ниити массазын тывынар (4*6=24)

- Бодалга каш кылдыныглыг -дыр?

1. 32 : 8 = 4 (п)

2. 4 * 6 = 24 (кг)

Харыызы: 24 кг.

Бот ажыл.

Чижек 5, а.8

Кырында одуругну - 1-ги вариантынын уруглары бодаар, адаанда одуругну - 2-ги вариант. Мурнай бодаан беш оореникчиге демдек салыр мен, уруглар.

Уругларнын билиинин аайы-биле демдээн унелеп салыры.

Бодалганын кыска бижимелин тургузар. Харыызын бижиир.

Бижимел ажылдын кууседилгези, бот хыналда.

Чаа билигни билип алыры: бодалганы бодаарынын аргалары, логиктиг илчирбени тургузары.

Сайгарылга болгаш шилилге.

Чугаалажып билири: боттарынын бодалын илередип билири.

VIII. Ооредилгенин хыналдазы болгаш туннели.

Сорулгазы: алган билиглерин быжыглаары.

Ийи оранныг санга чангыс оранныг санны ковудедирин билип алганывысты туннептээлинерем, уруглар.

26*2 17*5 4*15

Оореникчилер ажылды кылыптар.

Бот тускайлан: алган чедиишкиннеринге демдек салыры

Чугаалажып билири: боттарынын билиин долузу болгаш шыны-биле илередип билири

IX. Бажынга онаалга.

Шупту: Бодалга №3,

Шыырак уругларга Чижек 7.

Кузели-биле Чижек 6.

X. Рефлексия.

Демдектер салыры

-Бо кичээлде чуну кылдывыс?

-Кичээди сонуургадынар бе?

-Кым чуну сонуургады? Чуге ону сонуургадын?

- Кичээлди канчаар эрткен деп бодап тур силер?