Конспекты 'Әдепті бала-арлы бала'2-сынып

21.02.2013жыл

2 «в»

Тақырыбы:Әдепті бала-арлы бала

Мақсаты:

Білімділік:Оқушыларға әдептілік жайында мағлұмат беру,үлкенді сыйлауға,кішіге қамқор болуға үйрету.

Тәрбиелік:Оқушыларды адамгершілікке,қарапайымдылыққа кішіпейілдікке әдептілікке,еңбексүйгіштікке,жаман әдеттерден аулақ болуға тәрбиелеу.

Дамытушылық:Адам бойындағы ұнамды,ұнамсыз қылықтарды айыра отырып тіл байлығын таным белсенділігін арттыру.

Әдіс-тәсілі:түсіндіру,жаттығу,ойын,сұрақ-жауап,сахналау

Көрнекілігі:Мақал-мәтелдер,суреттер

Сабақ барысы

Ұйымдастыру кезеңі

-Сәлеметсіңдерме балалар

-Отырыңдар

-Бүгін көңіл-күйлерің қалай?

-Көңіл-күйлерің жақсы болса бүгінгі сабағымызды бастаймыз

-Бүгінгі өтетін тақырыбымыз «Әдепті бала-арлы бала»

Ойын «Тілек шоғы»

Оқушыларға гүл беріп олар бір-бірін жылы-жылы,жақсы сөздер әдепті қылықтары жайлы бір-біріне гүл шоғын беру арқылы ойнайды.

Кіріспе бөлім

Әдептілік-адамдардың өзара жақсы қарым-қатынасының,жүріс-тұрысының ережесі,Мысалы,уәде беріп оны орындамаса,басқа кісіге дөрекі жауап берсе,үлкенді сыйламаса,ондай адамды жұрт «Әдепсіз деген» дейді.Онымен басқа адамдар қарым-қатнас жасаудан қашады.Оны сыйламайды.Кейбір балалар әдептілік ержесін байқамай немесе білмей бұзады.Қоғамның ең үлкен байлығы-әдепті адам,себебі шағын ұжымда,тіпті сыныпта әдепсіз бір адам болса,ол өзіне ғана емес,сол ұжымға жаман ат келтіреді.Бұны халқымы «Бір қарны майды,бір құмалақ шірітеді»дейді,әрбір адамныңжақсы адам болып шығуының жолы әдептілік,шабыттылық үдерістерін бойына дарыту,үйрену болып табылады.Бізге ақылдылықты,адалдықты,қарапайымдылықты, кішіпейілділікті,шындықты үлкендер үйретеді.Оны бізге ақ жаулықты анларымыз ақ сүтін бер отырып,анна тілімен үйретеді.Адам болатын бала барлық жақсы қасиеттерді үйреніп,жаман мінез әдеттерден,ұнамсыз қылықтардан аулақ болуға тырысу керек.Қазақ тілінде әдептілік,сыпайылық,ізеттілік деген сөздердің түп мағынасы бар.Ол-адамгершілік,яғни ата-анаңды құрметтеу,үлкенді сыйлау,шыншыл немесе әдепті болу,сондай-ақ адамның көпшілік алдында өзін-өзі ұстай білуі.

1)Әдепті бала-арлы бала

Әдепсіз бала-сорлы бала

2)Әдепті бала ата-анасын мақтатар

Әдепсіз бала ата-анасын қақсатар

3)Әдептіліктің белгісі иіліп сәлем бергені

4)Сіз деген әдеп,біз деген-көмек

5)Әдептің не екенін әдепсіз адамды көргенде білесің

6)Аға әдепті болса,іні әдепті

Әпке әдепті болса,сіңілі әдепті

7)Мейірімділікті анадан үйрен

Әдептілікті данадан үйрен

8)Әдепсізге қарап не істеуді үйрен

9)Әдептілік, ар,ұят-адамдықтың белгісі

10)Ұят-адамгершіліктің бір жемісі.

Негізгі бөлім

Көрініс: «Әдепсіз бала»

Автор:Аялдамада автобус тоқтайды көлікке қарт әже отырды,сол кезде автобуста Айдар отырды,ол әдепсіз жағымсыз қылықтарын істеп отырғанда қасына қарт әже барады.Сонда:

Әже:Балам-ау маған орын бересінба?белім ауырып тұр еді айналайын.

Бала:Ой әже сізге қалай орын берем өзім отырмынғой менде шаршап тұрмын,сабақтан келе жатырмын сабақ оқу оңай дейсінба?қойыңызшы

Әже:Ой қазіргі жастар әдеп деген не екенін білмейді.

-Ал балалар Айдардың істегені дұрыс па?

-Сендер сол Айдардың орнында не істер едіңдер?

«Мектепте болған оқиға»

Автор:Қоңырау уақыты еді дәлізде оқушылар жүр еді.Сол кезде қазақ тілінің мұғалімі кетіп бара жатқан сол кезде Дидар келе жатқанда мұғалімді қағып кетед,ол ол ары қарай кешірім сұрамай кете берді.Мұғалімнің қағаздары шашылып кетеді сол кезде қасынан өтіп бара жатқан Арсен апаймен амандасып,мұғалімге қағаздарын жинауға көмектеседі.

Мұғалім:Ой жарайсың не деген әдепті бала

-Дидардың істегені дұрыспа?

-Арсен қандай бала?

Тиым сөздер:

1)Үлкен кісімен сөйлескенде қолыңды қалтаға салып тұрма

2)Біреудің дүниесіне таңдана қызығып,тесіле қарама

3)Біреумен сөйлескенде бетіне қадала қарап таңқалып тұрма,ыржалақтап күле берме немесе мөлиіп тұрма

4)Біреудің дүниесін өз бетіңмен ауыстырып ақтарма

5)Ата-анаңның бетінен алма

6)Үйде отырып ысқырма

7)Біреумен сөйлескенде керексіз нәрсені қазбалап сұрай берме

8)Әркімді бір кекетіп мұқатпа

9)тамақ ішкенде ашкөзденіп,қомағайланып кетпе

10)Бас киімді теппе,айналдырма,аяқ астына тастама

11)Малды бастан ұрма

12)Нанның үстіне зат қойма

13)Жасы үлкеннің алдын кеспе,одан жоғары отырма,сөзін бөлме.

14)Кемтар адамға күлме

15)Кісін сыртыңды берме

Сергіту жаттығуы:

Ал балалар келіңдер

Бой жазайық бәріміз

Мойнымызды бұрамыз

Қолымызды созамыз

Аяқтармен топ-топ басып

Орнымызға барамыз

Жұмбақ

Бұл бала қай бала?

Қарашы үстіне өзіне

Бір кіршік түстіме көзіңе

Тап-таза ақ қаздай,мұнтаздай

Жарайсың балақай

Дейміз біз мадақтай

Бұл бала қай бала? (Әдепті)

Бұл бала қай бала?

Қарашы үстіне,өзіне

Түсті не көзіңе?

Бет-ауызы кір айғыз,

Киім кір сатпақ

«Ұят-ай балақай»

Дейміз біз мазақтай

Бұл бала қай бала? (Әдепсіз)

Ал енді балалар сендер жұмбақ көреді екенсіңдер жарайсыңдар.Енді «Әдепті,әдепсізге» байланысты тақпақтар білесіңдерме кім біледі?

Жағдаяттар

«Не деу керек?»

Апаң сенің базардан

Алма сатып аперді

Ең үлкенін жақсысын

Саған таңдап аперді

Не деп барып жеу керек?

«Рахмет» апа деу керек

Балалар жүр көшеде

Естіледі шу айқай

Сенде шықтың көшеге

Қағып кеттің байқамай

Мұндайда не деу керек?

«Кешіріңіз» деу керек

«Не істеу керек?»

-Үлкендерге кішілерге не істеу керек?(көмектесу керек,қамқор болу керек)

-Үлкендермен қалай амандасуымыз керек?(аз деп,ер балалар қол беріп)

-Апалармен қыздарды не істеуіміз керек?(құрметтеуіміз керек,ренжітпеуіміз керек,сыйлауымыз керек)

-Қателігімізді әрқашан не істеуіміз керек?(мойындап,түзеуіміз керек)

-Досқа арқашан қандай болуымыз керек?(адал,берік болуымыз керек)

-Үлкендердің айтқан ақылын не істеуіміз керек?(мұқият кереуіміз керек)

Қортынды бөлім:

Ойын: «Әдепті,әдепсіз»

Тақтаға «әдепті», «әдепсіз» сөздерін ілін оқушыларға әдепті,әдепсіз балалардың қасиеттерін өздеріне жазғызу. Сабақтан түсінгенін құру.

Қ.Сатпаев атындағы орта мектеп

Тәрбие сағаты

Сен және сенің

Отбасың

Қамзабек.А

Қ.Сатпаев атындағы орта мектеп

Тәрбие сағаты

Әдепті бала-

арлы бала

Қамзабек.А