ҮЛдчнә туск үг.

Үлдчнә туск үг.

Күн болн төрскн азр - усндан эӊкр, хару седклтә болдг. Төрскн азриннь, отг- әәмгиннь тууҗарнь икәр соньмсҗ, оньган тусхана. Хальмг улсин тууҗд олн җилмүдин эргцд хоршагдад йовсн, үйәс үйд келгдәд йовсн тууҗс, түүкс, домгуд дала. Ода цуг эн тоот әмтнә ухан - седклд үлдәд, өдгә цагин ик зөөр болҗана.

лдчнр.

1771 җилд Увш хан нүүхд нег нойн эврә нутгарн үлдҗ. « Нур уста, идгтә азр»,- гиҗ эн лдчн бәәсн азриг таасад, бүүрлдг бәәҗ. Увш хан нүүҗ одсна ард, үлдсн нойна әәмгиг уулын әмтн ирәд дәәләд, сәәхн күүкдинь, мал- геринь булаҗ авад, бий цокад, гүвдәд бәәхләнь тер нойн залу улсин то авад, дархчнр цуглулад Үлд кегүлнә. Цуг залусан цуглулҗ авад, үлдәр чавчлдад, дәәлддг сурна. Уулын улс ирхлә, бийән белдәд авчксн нойна әәмгин улс үлдән артан авад, мөрн деер сууад, дәәләд ирсн дәәсиг орн-нутгтнь күргҗ тууад диилвр бәрнә. Терүнә хөөн тер нутгт үлдсн нойн үлдәр дәәлддг цергән тесәд, бәрәд бәәҗ. Эн цергтәе «лдчнр» гидг нер өгч. Тегәд «үлдчн» гиәд келдгнь, тер үлдсн нойна бүрдәсн үлдәр дәәлддг церг болҗана.

«кх күн лдч ордг».

лдчн селән хаалин амнд бәәнә. Кезәнә хальмгуд мөрн тергәр, цар тергәр уйр, давс, нань чигн хот- хол авхар эн хаалар орс азрт оддг бәәҗ. Тегәд нег дәкҗ хулд кехәр орс азр орҗ йовсн улсин негнь зууран күндәр гемтҗ. Энүгән эдн лдчәр дәврҗ орад, нег өрк- бүлд үлдәҗ. Кергән күцәхәр цаарандан йовҗ одна, арднь үлдсн гемтә залу өӊгрҗ одна. Зөвәр цаг давсна хөөн,кергән күцәчкәд хәрҗ йовад, одак әмтн лдчнд үлдәсн гемтә залу нәәҗән авхар ирнә. Болв тертн сәәән хәәв,бидн терүгитн хальмг авъясар оршаад, буйинь келәд, эн туст кергтә цуг үүлдвринь күцәввидн гиҗ герин эзн улс келнә. Терүгинь медсн элгн- саднь эн өрк- бүлд әрүн ханлтан өргәд, яад болвчн лдчнд күрәд үкх кергтә гиҗ келсн юмн бәәҗ.Юӊгад гихлә үлдчнәхн өвкнриннь авъяс-заӊшалан сәәнәр меддг, бәрдг улс мөн.Тиигәд сәәән хәәхлә, эн азрт йоста хальмг зокалар үдшәәд оршана гисн учр-утхта үг бәәсн болҗана тер.

ЛДЧНӘ ТУСК ДУН.

гнь - Нуура Владимирин,

Айснь - Пүрбән Содмна

Манцын көвәд малар бүтәсн Төмр мет хату сүркә. Мазн баатрин ачнр Төрлин тууҗ байҗана Өндр көк теӊгрин дор Хөвин төлә насан нерәдҗ, Өргн теегән туурулна. Хөөткән дүүнр тосхана.

лдчн -лдчн лдчн - лдчн Өргн теегән туурулна. 2 дәкҗ Хөөткән дүүнр тосхана.

Бурхн экин өгсн билгәр лдин хурцар хортан дарҗ, Бумбин нутган кеерүлнә, клән диилсн үлдчнр Алдр Әрәсән туг дор Өөрдин тууҗд алтн үзгәр Алтн иргчүр зүткнә. Өвкин нерән үлдәнә.

лдчн- лдчн лдчн - лдчн Алтн иргчүр зүткнә. 2 дәкҗ Өвкин нерән үлдәнә

лдчн. Элст Москва хоорнд Эргнд, дота, аза Эн селән бүүрлнә. Энүнә таньлнь дала. Өргн хаалин амнд Энүг цуар меднә Өӊгән оньдин шинрүлнә. Эӊкрлҗ иигҗ келнә.

Һазадын дәәснә көлд Һашута зовлӊ үзләч. Һазртан җирл күләҗ Һалан хадлҗ тесләч.