Ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару /7 сынып/

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Теңдеулерді шешуде, бөлшектерді қысқартуда және бірқатар есептерді шешу барысында көпмүшені бірнеше көпмүшенің көбейтіндісімен алмастырған тиімді болады. Көпмүшені екі немесе бірнеше көпмүшелердің көбейтіндісі түріне келтіруді көпмүшені көбейткіштерге жіктеу деп атайды. Бұл көбейтудің қосуға қатысты үлестірімділік қасиетінен алынған: ав+ас = а(в+с). Мұнда ав және ас мүшелерінен а көбейткіші жақшаның сыртына шығарылады. Көбейткіштерге жіктеудің бұл тәсілін ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару деп атайды.

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Уақыты

Бағалау

Ұйымдастыру кезеңі

</<font face="Calibri, serif">Оқушыларды түгендейді,сабаққа керекті құралдардың дайындығын тексереді.Сабақтың мақсатымен таныстырып,психологиялық дайындық жүргізеді.

Сабаққа керекті ,топтық жұмысқа қажетті құралдарын дайындайды ,сабақтың мақсатын түсініп, ассоциация жұмысына қатысады.

2 мин

Білу

Ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару дегеніміз не?

Өткен материалды естеріне түсіреді мысалдар келтіре алады

5 мин

1.бес балдық жүйемен бағалау

Түсіну

Теңдеулерді шешуде, бөлшектерді қысқартуда және бірқатар есептерді шешу барысында көпмүшені бірнеше көпмүшенің көбейтіндісімен алмастырған тиімді болады. Көпмүшені екі немесе бірнеше көпмүшелердің көбейтіндісі түріне келтіруді көпмүшені көбейткіштерге жіктеу деп атайды. Бұл көбейтудің қосуға қатысты үлестірімділік қасиетінен алынған: ав+ас = а(в+с). Мұнда ав және ас мүшелерінен а көбейткіші жақшаның сыртына шығарылады. Көбейткіштерге жіктеудің бұл тәсілін ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару деп атайды.

Мысал: 1) 9а³в² + 21а²в³

Көпмүше мүшелерінің құрамында 3а²в² көбейткіші бар, сондықтан да 3а²в² бірмүшесін жақша сыртына шығарамыз: 3а²в² (3а+7в).

Тақтада: 9а³в² + 21а²в³ = 3а²в² *3а + 3а²в² *7в=3а²в² (3а+7в) /дәптерге жаздыру/

Дұрыстығын тексеру үшін, 3а²в² бірмүшесін (3а+7в) екімүшесіне көбейтеміз.

3а²в² *(3а+7в)= 3а²в² *3а + 3а²в² *7в = 9а³в² + 21а²в³

Ортақ көбейткішті жақша сыртына шығар:

1. 12а-24в 2) 5mn² - 4np 3) 10ab+5b-30bc

/өз беттерімен орындауға/

Мысал:

2)Кей алгебралық өрнектерді ықшамдауда ортақ көпмүшені жақша сыртына шығару керек.

m(5a-2b)+n²(5a-2b)-p²(5a-2b) = ортақ (5a-2b) екімүшесін жақша сыртына шығарамыз (5a-2b) ∙(m+n²-p²).

Мысал: 3) 3х²-2х=0 теңдеуін шешейік.

Теңдеудің сол жақ бөлігін көбейткіштерге жіктейміз: х*(3х-2)=0 түріне келеді. Көбейтінді 0-ге тең болу үшін көбейткіштердің кем дегенде біреуі 0-ге тең болуы керек, яғни х=0 немесе 3х-2 = 0

3х=2, | : 3

х = . Теңдеудің 2 түбірі бар. Жауабы: 0; .

5 мин

1.Өзін-өзі бағалау

Қолдану

Есептер шығару №217,218,226,227

№217,218,226,227 есептерді шығарады.

17 мин

Өзін-өзі бағалау

Талдау

Ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару арқылы көпмүшелерді жіктеу

Ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару арқылы көпмүшелерді жіктеуді айтады

2 мин

Жинақтау

Ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару тақырыбына ертегі құрастырыңыз

Ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару тақырыбына ертегі құрастырады.

8 мин

Бес балдық жүйемен бағалау

Бағалау

Үйге тапсырма

Сонымен Ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару үшін қандай шарттарды орындаймыз? Оқушылар білімін бағалаймын.Үйге тапсырма беріледі №524,526. Ереже жаттау

Шартын жазады.

Үй тапсырмасын күнделікке жазып алады

3 мин

Формативті бағалау

Қорытындылау

Өткен материалдан сұрақтар қою. Кері байланыс жасау

Өткен материалды еске түсіреді. Салыстырмалы түрде ой қорыта алады

3 мин