'Төртбұрыштар тақырыбын қорытындалау' тақырыбының жоспары

Тақырыбы: Төртбұрыштар тақырыбын қорытындалау

Сабақтың типі: білімді қорытындалау, қайталау, жүйелеу.

Мақсаты:төртбұрыштар тақырыбында алған білімдерін еске түсіре отырып,

тереңдету, қорытындылау, жүйелеу, фигуралардың қасиеттерін еске түсіре

отырып есептер шығарту;

есте сақтау , сызбаларды оқу қабілеттерін, есептің шарты бойынша

сызбалар салу, Венн диаграммасы бойынша фигураларды салыстыру қабілеттерін, фигуралардың қасиеттерін еске түсіру арқылы сәйкестендіре алу қабілеттерін , интернет жүйесінде жұмыс істей алу қабілеттерін дамыту

Сабақтың барысы: 1) Сабаққа дайындығын, қатысуын тексеру және қайталау тақырыбын таныстыру;

2) Сабақтың өтілу барысымен таныстыру;

3) Топқа бөлу: алдымен білім алушыларды өз еріктерімен отырғызу, әр топқа фигуралардың кескіндерін (сыныптағы білім алушылардың санына байланысты: трапеция, параллелограмм, ромб) үлестіру. Білім алушылар таңдап алғаннан кейін трапеция таңдағандар І топ, параллелограмм таңдағандар ІІ топқа, ромб таңдағандар ІІІ топқа отырғызу.

4) топтың атын беру ( трапеция, праллелограмм, ромб)

5) топ басшысын сайлату ( сабақ барысында топ басшысының жұмысын қадағалау)

6) бағалау парағын үлестіру.

І топ - төртбұрыш туралы не білесіз?

( төртбұрыштың анықтамасы, белгіленуі, элементтері)

Анықтама: жазықтықтың үш нүктесі бір түзудің бойында жатпайтын 4 нүктеден және оларды өзара қосатын 4 кесіндіден тұратын жазықтықтың бөлігін төртбұрыш деп атаймыз.

мүшелері: нүктелер-төбесі, кесінділер- қабырғалары, бұрышы,

диагональдары.

түрлері: дөңес және дөңес емес

ішкі бұрыштарының қосындысы 180⁰

В Е

F

А

L

Д

С

K

ІІ топ- төртбұрыштар түрлері

( түрлері, әрқайсысының анықтамасы, мүшелері)

Түрлері:

А В

С К Д

параллелограмм- қарама-қарсы қабырғалары параллель

болатын төртбұрыш ;

қасиеттері:- қарама-қарсы қабырғалары тең;

• қарама-қарсы бұрыштары тең;

• диагональдары қиылысады, қиылысу нүктесінде қақ бөледі.

• бір қабырғасына іргелес жатқан бұрыштардың қосындысы 180⁰-қа тең.

тік төрбұрыш - бұрыштары 90⁰-қа тең параллелограмм.

қасиеттері: - бұрыштары 90⁰-қа тең;

• қарама-қарсы қабырғалыры тең;

• диагональдары тең, қиылысады, қиылысу нүктесінде қақ бөлінеді.

ромб - барлық қабырғалары тең параллелограмм

В

А С

Д

қасиеттері: - диагональдары өзара перпендикуляр;

• диагональдары бұрыштарының биссектрисалары;

• қабырғалары тең.

• Қарама-қарсы бұрыштары тең.

Квадрат- барлық қабырғалары тең тіктөртбұрыш

қасиеттері: - қабырғалары тең;

• бұрыштары тең;

• диагональдары тең және перпендикуляр

ІІІ топ- аудандар.

( әр фигураға байланысты аудандар формулалары)

Топтар өз тапсырмаларын өздерінің қалаулары бойынша плакатка суреттерін салып, тақтаға магнитпен ілу арқылы қорғайды.

Мысалы:

Параллелограмм: 1) қабырғасы мен оған түсірілген биіктігінің

көбейтіндісіне тең

2) екі қабырғасы мен арасындағы бұрыштың

синусына көбейткенге тең

3) диагональдарының көбейтіндісінің жартысын

диагональдар арасындағы бұрыштың синусына

көбейткенге тең.

Тік төртбұрыш: ұзындығы мен енінің көбейтіндісіне тең

Ромб: 1) қабырғасы мен биіктігінің көбейтіндісіне тең

2) екі қабырғасы мен арасындағы бұрыштың

синусына көбейткенге тең

3) диагональдарының көбейтіндісінің жартысын

диагональдар арасындағы бұрыштың синусына

көбейткенге тең.

Әр топ өздерінің аттарына сәйкес есептерді таңдайды.

І топ- орындарында, ІІ топ-тақтада, ІІІ топ - тақтада.

Дұрыс жауабы есептің қатарын басқанда шығады сонымен салыстыру.

«Параллелограмм» тобы : параллелограммның қабырғалары 12 см және 15 см. Үлкен қабырғаға түсірілген биіктік 8 см болса, кіші қабырғаға түсірілген биіктікті табыңдар.

Берілгені: АВСД - параллелограмм

АВ = 12 cм, ВС = 15см

ВК- биіктік, ВК=8 см

Е Табу керек: ВЕ-?

Шешуі: ,

,

S= 10 см

Қорытынды: үлкен қабырғаға кіші биіктік түседі, кіші қабырғаға үлкен биіктік түседі.

Жауабы: 10см

«Ромб» тобы: ромб биіктігі 2-ге тең. Ромб бұрышы 30⁰ болса,

ауданын тап.

В Берілгені: АВСД- ромб

BК=2

АВС=30⁰

А Табу керек - S=?

С

K Шешуі: S=ah, a=АВ=?

BKC үшбұрышын қарастырамыз. Тік

бұрышты үшбұрыш. Теорема бойынша 30⁰

Д қарсы жатқан катет гипотенузаның жартысына тең.

Ендеше , АВ=2АК

АВ=2*2=4, S= 4*2

S = 8 (cм²)

Жауабы:8см²

«Трапеция» тобы: трапецияның табандарының қатынасы 5:6 қатынасындай, биіктігі 10 см. Егер трапецияның ауданы 110 см² болса, онда кіші табанын тап.

Берілгені: АВСД-трапеция

ВС:АД=5:6

ВК=10см

S=110см²

Табу керек: ВС=?

к Шешуі: ВС= 5х, АД=6х

Жауабы: 10 см

Фигуралардың қасиеттерін еске түсіре отырып. Фигура түстес сызықпен сәйкестердіріп қосу керек.

Трапеция : - іргелес бұрыштарының қосындысы 180⁰;

• екі қабырғасы ғана параллель

Ромб: - диагональдары өзара пенпендикуляр

• диагональдары қиылысу нүктесінде қақ бөлінеді;

• іргеліс бұрыштарының қосындысы 180⁰

• қарама-қарсы бұрыштары тең

Параллелограмм : - диагональдары қиылысу нүктесінде қақ

бөлінеді;

• іргеліс бұрыштарының қосындысы 180⁰

• қарама-қарсы бұрыштары тең

қарама-қарсы қабырғалары тең

Білім алушыларға география және тарихта кездесетін карталардағы қазбаларды бейнелеу естеріне түсіреміз.

Картада : үшбұрыш- темір, квадрат- көмір, трапеция- мұнай, тіктөртбұрыш- мыс.

Дұрыс жауабын қаламмен суреттің астынан суырып алу.

Осы төртбұрыштарды пайдаланып керемет ғимараттар салу.

Бағалау парағындағы бағаны топ басшылары түсінік беру арқылы өз тобындағы мүшелерді бағалайды.

Үйге тапсырма беру, Бағалау