Ашық сабақ жоспары тақырыбы Қазақтың ұлттық ою-өрнектері Арнайы 7-сынып

Маңғыстау облысы

Бейнеу ауданы

Бейнеу селосы

«Абай атындағы орта мектебі» ММ

Ашық сабақ

Тақырыбы:

«Қазақтың ұлттық ою-өрнектері»

Арнайы 7-сынып мұғалімі:

Амалбаева Раушан Қанатқызы

2016 жыл

Пәні: Кәсіби еңбекке баулу Күні: 15.11.2016ж

Сыныбы: Арнайы 7-сынып

Сабақтың тақырыбы: Қазақтың ұлттық ою-өрнектері. Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға қазақтың ұлттық ою-өрнектерінің шығу тарихы, түрлері, мағынасы жайлы түсінік беру, өрнектерді ою әдістерін үйрету.

Дамытушылық: Оқушылардың ою-өрнектерді атау,көрсету, ою, қию, жапсыру, тігу жұмыстары арқылы ой-өрісін кеңейту, шығармашылық қабілетін дамыту, сабаққа қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелік: Ою-өрнек үлгілері арқылы әсемдікке, сұлулыққа, ұлттық өнерді құрметтеуге тәрбиелеу, эстетикалық талғамға сай жұмыс жасай білуге тәрбиелеу. Сабақ типі: Жаңа оқу материалын меңгерту.

Сабақ әдісі: Сұрақ-жауап, түсіндіру.

Сабақ көрнекілігі: Слайд, ою-өрнек үлгілері, қазақы нақыштағы ою-өрнектермен бейнеленген заттар, перфокарта, бейнебаян, еңбек құралдары, смайликтер, қима қағаздар.

Жаңа сөздер: Орнамент

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі.

- Қане, барлығымыз бері қараймыз! - Оқушылар, біздің бүгінгі өткелі отырған сабағымыз күндегіден ерекше, себебі сабағымызға қонақтар келген екен, ендеше қонақтарға қонақжайлылық көрсетейік. - Сабағымыздың жақсы өтуі үшін балалар қане, бір-бірлеріңе күліп қарап, қолдарыңнан ұстап, іштей жақсы тілек айтыңдар. - Оқушыларды сабаққа даярлау.

- Сабаққа қажетті құрал-жабдықтарын түгендеп, жұмыс орнын ұйымдастыру. - Бүгінгі сабаққа белсенді қатысып, сұрақтарға толық жауап беріп, тапсырмаларды дұрыс орындаған оқушыларға мен мынандай смайликтер беріп отырамын. Сонымен бірге бұл смайликтер әр түрлі бағаны көрсетеді, олар міне «5» , «4» , «3» . Ал, олай болса сабағымызды бастаймыз, кім көп смайлик жинаса сол оқушы «ең озық оқушы» саналады.

Үй тапсырмасын тексеру

(Оқушылардың жасаған жұмыстарын тексеру, сұрақтар беру, бағалау)

- Балалар, үй тапсырмасын кім айтады? - Оқушылар барлығымыз слайдқа назар аударайық, қане не көріп отырсыңдар? - Қане, кім айтады, қазақтың қандай ұлттық киімдерін білесіңдер? - Сәукеле, камзол, бешбет,тақия, кебіс (суреттерін бояу, сипаттау) - Ал, осы киімдерді нелермен әшекейленген екен?

Жаңа сабақ.

- Алдарың берілген қима қағаздарды құрастырып қарайықшы, ал, оқушылар құрастырып болсақ айта қойыңдар кім не құрастырды? (оюлар)(Адай күйін жіберу)

• Не құратырдыңдар?

• Олай болса, жаңа тақырыбымыз «Қазақтың ұлттық ою-өрнектері».

Сабақ тақырыбын баяндау. (тақтаға жазу) (дәптерге жазу)

Түсіндіру.

Ою-өрнек - қайталанатын ритмикалық элементтерден тұратын нақыш. Қазақтың «ою» және «өрнек» деген екі сөзі біріге келіп, латынша «орнамент» деген ұғымды білдіреді. Орнаменттің мағынасы - сәндеу, әсемдеу. Ою-өрнек бір затты ою, кесу, тілу, қию тәсілдері арқылы жүзеге асады. Ойылған, кесілген, қиылған оюды екінші бір затқа кіріктіріп, жапсырып, желімдеп әшекейлейді, әсемдейді, түрлендіреді. Ою күнделікті тұрмыста үй жиһаздарын - сырмақ, текемет, көрпеше, кілем, сандық, кебеже, жұкаяқ беттерін киім-кешектерді, ыдыс-аяқтарды, қару-жарақ, зергерлік бұйымдарды т.б. безендіруде, сондай-ақ сәулет өнерінде кеңінен қолданылады.

Әрбір ою-өрнектің тақырыптық мағынасы, композициясы, симметриясы мен ассиметриясы, колориті мен ритмі болуы керек.

Композиция дегеніміз латынның ою-өрнекті бір заттың бетіне реттеп орналастыру дгене сөзі. Мысал ою-өрнек кесеге салынатын болса, ол үлкен де, кіші де болмай, асқан дәлдікпен жарасым табу керек.

Өрнек үшін симметрияның да маңызы зор. Оның екі жағының бірдей болуы - симметрия заңы. Симметрия кез келген ою-өрнекте болады.

Ою түрлері 4 топқа бөлінеді:

Жануар Өсімдік өрнектері Геометриялық Космогониялық тектес

ВИДЕО ҚАРАУ)

Жаңа сабақты бекіту

Перфокарта

Сергіту сәті

(қара жорға биін билеу)

Ою қиып үйренейік

(түрлі түсті қағаздардан ою қию, атын атау)

Ойын - «тапқырлық»



Жұмбақ шешу, осы жұмбаққа байланысты ою түрлерін атау.



Дүниеде бір молда



Уақытында азан оқиды.



Мезгілінде айқайлап,



Қайтып кеп, жер шоқиды. Жауабы: қораз



Осы жұмбаққа байланысты ою түрлері: құсқанаты, қазмойын, құстұмсық,



қарғатұяқ, қазтабан, т.б.



Таптым, таптым тап жорға,



Табаны жалпақ боз жорға. Жауабы: түйе



Оюлар: түйетабан, ботагөз, өркеш, т.б



Екі айнасы бар,



Екі найзасы бар.



Төрт сылдырмағы бар,



Бір шыбыртқысы бар. Жауабы: сиыр



Оюлар: сыңармүйіз, сынықмүйіз, қосмүйіз, т.б

Қорытынды

- Оқушылар бүгін сабақта қандай тақырып өттік?

- Сендердің естеріңде қандай оюлар қалды?

- Сендерге сабақ ұнады ма?

- Өте жақсы, сендерге де рахмет!

Бағалау Мадақтау