Ақынның халық даналығын тануы (10 сынып)

Сабақтың тақырыбы: Ақынның халық даналығын тануы

Сабақ мақсаты:
Білімділік: оқушыларға Абай үшін даналық өлшемі туралы мәлімет беру.
Дамытушылық: оқушылардың Абай туралы білімдерін тереңдету; тіл байлығын дамыту.
Тәрбиелік: Абай мұраларын құрметтеуге, табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Сабақ түрі: дәстүрлі сабақ
Сабақ типі: жаңа білімді игерту сабағы
Сабақ барысы:І.Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Кезекшімен сұхбат.
Оқушыларды сабаққа дайындау.
ІІІ.Жаңа сабақ
Абай үшін даналық өлшемі - адам мен уақыт, енер мен қабілет - кесіп мүмкіндігі, түсінік пен . Абайдың да, қазақ халқының да даналығы табиғаттанудағы, адамтанудағы, енер табудағы, ағартушылықты жетілдірудегі ойшылдықтан, талпыныстан құралды, тірлік пен рухқа сүйенерлік сенімде жалғасын тапты. Табиғаттану Абай шығармасында үлкен орын алады. Абай үшін туған жер мен туған ел ұқсас ұғымдар. Осы мекен ортаны адам мақсатына сай түсіну, талқылау және бағалау қабілетінен даналық қалыптасты. Табиғаттағы бірлестік пен әр түрліліктің үйлесімін таба білгендер, олардың мазмұны мен мағынасын түсіндіре алғандар, көрінісімен жарасымды қатынаста болғандар және оның қорын дұрыс пайдаланып үйренгендер даналықтың әр түрлі салалары мен сәттерін қалыптастырды. Туған жерді қадірлей білген тәнтілік, ысырапқа ұшыратпаған шаруалық қашанда болмасын өрелі де, өтімді еді. Осы қажеттілікпен шұғылдану немесе адамды жақсы бастаманың ыңғайына орай тәрбиелеу - табиғаттанудың басты проблемасы. Табиғаттану - сезімді бейімдеу және тәжірибелік қабылдау, бастысы, табиғи құбылыстың түп тамырын табу, салыстыру арқылы оны тірлікке тірек ете білу. Табиғат ғажабына сай әрекет жасай білу - адамның дайындығын лайықты ескерту деген сөз. Табиғаттану мен адамтану арасындағы қатынас Даналықтың мазмұнын қалыптастырады, адам тұлғасында өзіне сену, адал іске және төзімдік қабілетке арқа сүйеуі артады. Абай «берекелі болса ел - жағасы жайлау ол бір көл» деп, көңілде түйген тұжырым әлденеше жетістікке ұйытқы болатынына кәміл сенді. Тіпті «жер білмеген көп адам адасып жүрсе, бір жер білетұғын кісінің керегі жоқ па екен?» (23-сөз) деген күдігіне «тіршіліктің несі сән, тереңге бет қоймаса» деп уәжін айтады.

Қорытынды: Тақырыпты еске түсіре отырып, басқа да даналық туралы ақындардың айтқандары еске түсіру.