- Учителю
- Жұмыс дәптері Қазалы қаламгерлері 7-сынып
Жұмыс дәптері Қазалы қаламгерлері 7-сынып
Б.К.Мергенбаев атындағы№226гимназия
ОҚУШЫНЫҢ ЖҰМЫС ДӘПТЕРІ
ҚАЗАЛЫ ҚАЛАМГЕРЛЕРІ
ТАҢДАУ КУРСЫ
Оқушы: ------------------------------------------------------------------------
Сыныбы.--------------------------------------------------------------------------
7
2015-2016 жыл
АЛҒЫ СӨЗ
Туған жердің қадірін қастерлейтін,Жас дос!
Ұсынылып отырған жұмыс дәптері «Қазалы қаламгерлері таңдау курсы бойынша дайындық деңгейлерін жетілдіру және анықтау мақсатында құрастырылған. Оқушыларға хрестоматияда берілген тапсырмалардың түрлендірген түрі берілген.
Жұмыс дәптерінде іріктеліп алынған тапсырмалар хрестоматиядағы тақырыптар жүйесіне негізделеді және оқушылардың өз бетінше шығармашылықпен жұмыс жасауын ұйымдастыруға көмектеседі.
ҚАЗАЛЫ ҚАЛАМГЕРЛЕРІ
Кіріспе сабақ
Сауалдарға жауап беру арқылы... сөйлемді аяқта.
1.Қазалы жерінде дүниеге келген қандай ақын-жазушыларды білесің?
2. «Қаламгер» сөзіне түсініктеме бере аласың ба?
3.Кітап оқығанның қандай артықшылықтары бар деп ойлайсың?
4.Берілген кестедегі таныс жазушы туралы ойбөліс.
ӘНЕС НАРЫМБЕТОВ «ЖАРЛЫНЫҢ ШАПАНЫ»
Теориялық ақпарат
Ертегілердің бір саласы - әдеби ертегілер. Әдеби ертегінің жазған авторы белгілі болғандықтан оны әдеби ертегі деп атаймыз. Әдеби ертегілер көбінесе ел арасында ауызша айтылып келген әңгіме аңыздардың негізінде туады. Әдеби ертегілер өлең және қарасөз түрінде айтыла береді.
Тапсырманы дәптерге жазбаша орындаңдар.
Сызбаны толтырыңдар
Мәтіннен Жарлының тапқырлығын, ақылдылығын, ділмарлығын
сөздерді тауып жаз.
Тапқырлығы:
Ақылдылығы:
Ділмарлығы:
«Болжау » стратегиясы
«Істегенін әкемнің мен де істеймін ендеше»---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Теориялық ақпарат
Хат деп белгілі субъектінің екінші біреуге, бірлестікке, қоғамға, мекемеге арнап жазған жеке туындысын айтамыз.
Хат жазу барысында нақты тұрақталған үлгісі болмаса да, белгілі бір жазу мәнері бар. Хат бірінші жақтан баяндалады. Нақтылы адресант( хатты жазушы) пен адресаттың ( хат жолдаушы) болуы керек.
Хат жазудың үлгісі:
1.Адресант сәлемдесу түрін анықтауы қажет.(хат жолдаушының жасын, әлеуметтік жағдайы мен қарым-қатынасын есепке алуы керек.)
2.Жазу барысында:
а) хат жолдаушының өзіне, қызметіне қызығушылық тудыратын тәсілді анықтау.
б) Мазмұнды баяндауды анықтау.
в) Қорытынды жасау.
г) Авторға тілек айту.
д) керек болған жағдайда "P.S" белгілеу (посткритум-хатта үлгермеген хабарлаулар)
е) хаттың безендірілу мәдениетіне көңіл аудару (күні, қолы, сауаттылығы, тазалығы, қағаздың сапасы).Бұл деңгей хат авторын, оның адресатқа деген көзқарасын анықтайды.
Мысал ретінде Мәлік Ғабдулиннің Қадыр Мырза Әлиге жазған хатынан үзінді:
Артық емес білгенің:
Құрметті Қадыр!(1)
Бауырым, мен сенімен сырттай таныс болғанымен сырласың емеспін. Сондықтан, саған арнап жазып отырған бұл хатымды егде ағаның ежіктемесі деп қарайсың ба, әлде қамқор көңілдің қанағаттанғандық белгісі екен деп қарайсың ба-ол арасын өзің білесің.
Негізгі бөлімнен: « Тағы бір шындығымды айтайын.Сен бір өлеңіңнен екіншісіне дейін, бір құйындата самғаудасың, биіктен биікке, асқардан асқарға көтеріліп барасың.Осыныңа қуанам, риза болам. Сенің әрбір өлеңінде ( басқа құрдастарында аз кездесетін ) үлкен ой, тұжырымды түйін жатады.»(2а,б)
Мен сенің бұдан былайда творчестволық жаңа табыстарға жете беруіңе белестен белеске көтеріле беруіңе шынкөңілден тілектеспін...(в, г)
Рефлексия
Ақынға хат
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ЕДІГЕ КІШКЕНЕЕВ
Екі жақты күнделік
Хрестоматиядағы мәліметтер
Менің зерттеу жұмысымның нәтижесі
Ақынның өмірі мен шығармашылығы туралы
Отбасы мүшелерімен және ,өлеңдерімен танысу нәтижесі
Дабылыма құлақ сал
Көкірегімде селдей тасқан сұрақ бар
Жұдырықтай жұмылған
«Туған жермен тілдесу»
Түсіндірме күнделік
«Сайрашы,Бозторғайым»
Өз ойыңды жаз.
Жырдағы ақынның «поэзия бозторғай» туралы ойың .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Автор орындығы «Үміті зор жолаушысы мен едім» өз ойының тезисін түсіру.------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Рефлексия
СЕЙІЛ БОРАНБАЕВ
Берілген тірек сызбаны толтыр.
«Заң»
РАФТ стратегиясы
Р - оқушы
А -халыққа
Ф - хат, үндеу
Т - заңға бағынбау қайда апарады?
С.Боранбаевтың" Майдангерлер-әулиелер мекені " өлеңін сатылай кешенді талдау.
Тақырыбы
Идеясы
Шумақ
әр шумақ
бунақ саны
Буын саны
Ұйқас түрі
Метафора
РҮСТЕМ ІДІРҰЛЫ ЖАНАЙ
Хронологиялық кесте жаса
«Құндылықтар спектрі»
Түйінді жолдарын стикерге жазу
Оқушылар өмір парақтары бойынша тұжырым жасайды
Сұрақ-рефлексия
-
Өмір парақтарын оқығанда мені қызықтырған:
-
Мен үшін ең аянышты жері:
-
Ел тұрмысынан мынаны түсіндім:
Әбдісаттар Сәдуақасұлы Оспанов
Сызбаларды толтырыңдар.
«Наркескен»трилогиясы
Үзінді
"Жанқожа батырдың атасы Киікбайдың сөзі:
- Уақыт пен ақылдыларға ғана бағынған қайран заман-ай десеңші!
«Басшысы жақсы елдің заманы да жақсы болады» деген рас екен-ау.
Кешегі Әбілхайыр хан мен оның жиен қарындасына үйленген, сол кезде
Хиуаның тағында отырған Арал аймағының ханы Мусаұлы Сәтемір
арасындағы достық пен туыстық байланыс бекем болған кезеңдерде бұл
өңірде көптеген жылдарға созылған тыныштық орнаған жоқ па еді,
шіркін?! Тіпті, сонау бір жылдары баскөтерген көршілес жатқан
башқұрттар да сол көкжалдардан қаймығып, қазақтарға қылыш сілтей
алмаған. Сөйткен Әбілхайыр хан Барақ сұлтанның қолынан қаза болғалы
да отыз жылдан астам уақыт болыпты-ау. Өтіп бара жатқан өмір-ай. Ол
кезде сен екеуміз орда бұзар отызға енді ғана келген қылшылдаған
жас едік қой. Енді міне, қартайдық. Бізден күш кетті, елден береке
кетті. Халық қамқорсыз қалғандай болды ғой, - деп еді, батыр
жанында отырған Ақша досына қарап:
- Е-е-ей, несін айтасыз, Ки-еке. Әбілхайыр қазаға ұшыраған сол бір
жылы Кіші Жүз үшін қайғылы болды емес пе?! Онсыз да жан-жақтағы
аңдысқан жаулар жағадан алып тұрғанда, халық хансыз қалды. Шығыстан
қарақұрттай қаптаған қысық көз, теке сақал жоңғар қалмақтарынан,
оңтүстіктен ағылшындарға арқа сүйеген Хиуа ханы мен Қоқан
бектерінің қыспағынан құтылатын күн енді туды ма дегенде, өмір бойы
бастары бірікпей, жадағай жауға жем болып келген Үш Жүздің баласы
бір-біріне қастандық жасады. Ақыры, сыртқы жауға тағы ды сырын
алдырды ғой…"
Үзінді жайлы пікір
Тұжырым кестесін толтырыңдар:
Кейіпкерлер
І
ІІ
ІІІ
-
Абай өлеңдерінің жалғасын тап.
(Ойдан өзі шығару керек)
-------------------------- Пайда ойлама,ар ойла,
-------------------------- Талап қыл артық білуге.
Ұстаздық еткен жалықпас, --------------------------
Үйретуден балаға
Рефлексия: «Бес жолды өлең»
1.Зат есім
2.Сын есім
3.Етістік
4.Пысықтауыш
5.Түйін сөз
Жетіскен Мәкеналы
Теориялық ақпарат
Автопортрет (гр. autos - өзім + фр. portrait - кескіндеу) - суретшінің өз портреті</<font color="#252525">.
Сатылай кешенді талдау жасаңдар.
1. Авторы:
2. Тақырып-
Өлеңнің тақырыбы-
3. Жанр түрі:
4. Шумақ:
5. Тармақ:
6. Бунақ :
7. Буын саны:
8. Ұйқасы
9. Әдеби теориялық ұғымдар
Метафора:
Теңеу:
10. Түсіндірме сөздік:
11. Антоним:
12. Өлеңнің негізгі түйіні мен тәрбиелік мәні:
Өз тапсырмасы мен қатар қасындағы оқушыға да өзіндік ой қосқан
топ мүшесі....
болды
Өз тапсырмасы мен қатар қасындағы оқушының сұрағына жауап берген топ мүшесі ... болды
Өз тапсырмасы мен қатар қасын -дағы оқушының жұмысын қоса жасаған топ мүшесі ...болды
Уақытты тиімді пайдалануы
Уақытты тиімді пайдаланды
Уақытқа аз ғана үлгермеді
Уақытты тиімді пайдаланбады
....Осыған сүйене отырып, біз өз жұмысымызды ... бағаға бағалаймыз...
Рефлексия
Көңіл-күй» себеті
/Оқушыларға түрлі смайликтер таратылады.Өзіне ұнаған смайликтің артындағы пікірді аяқтап, себетке салады/
Тапсырма қиын болды, сондықтан..............................
Тапсырма мен үшін жеңіл болды,себебі......................
Тапсырма түсінікті болды, бірақ мен ..........................
Алмагүл Қаржаубаева
-
Кестені толтыр
Кестені толтырыңдар.Өлеңдер
Көркем ой
Мысал
Менің ойым
Тілшілер қоятын сұрақтар:
1.Арал мәселесі әлемдік деңгейде деп айта аламыз ба?
2.Туған жердің «сор батпағын »ақын қалайша жырлайды?
3.Шағала дауыстары аралдан естіледі ме?
4.Шарасыздау күйіне дімкәс осы,
Адамы ма кінәлі,заманы ма?
Дімкәс сөзінің қолданылуына тілдік талдау жасап берсеңіз?
5.Қазіргі Арал қаласындағы оң жаңалықтарға тоқталып өтсеңіздер?
6.Өлеңнен қандай ғибрат алдың?
7.Ақынның мақсаты неде?
8.Туған жерге,табиғатқа,өмірге,отбасы-Отанына деген сүйіспеншілік ақын жүрегінен қандай орын алды?
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Рефлексия: «Жыр жазайын...» Өздері бүгінгі сабақты берілген ұйқас шумақтарын қолданау арқылы түйіндейді.
-------------------------------- жерім
---------------------------------белің
--------------------------------елім
МАРАТ КӨПТІЛЕУОВ
Ақынның шығармаларына негізгі арқау болған тақырып не?
Тақырып
Ақынмен кездесу кешінде қойылатын сауалдар мазмұны:
1.Қожанасырды көп оқыдыңыз ба?
2.Қай сықақ өлеңіңізден кейін құлшынышыңыз арта бастады?
3.Мұғалімдік мамандығыңыз туралы айтып өтсеңіз?
4. Сатира дегеніміз күлкі, сонымен қатар сын. Сынау арқылы күлдіру - күлдіру арқылы сынау.пікіріңіз....
5.Берілген суреттер сатиралық туынды шығару.
.
МОЛДАХМЕТ ҚАНАЗ
«Чика-Дабылдың баласы»
М.Қаназ «Чика-Дабылдың баласы»Кімнің сөзі?
Қай кезде айтылды?
Оқушының жауабы
-
Сарбала, көкеңе хат жазып бер. Елді сағынған шығар. Хабарын білсін, - деді
- Неміс дегеннің бәрі фашист емес. Ол басқа. Фашист деген - бөтен бір елдің жерін, суын тартып алып, халқын құлдықта ұстаймыз, тек өз мұқтажымызғы жұмыс істеткіземіз, қинаймыз, жер байлығы мен мал-мүлкін талан-таражға саламыз деп ел жаулап жүрген адамдар. Соның ең бастығы Гитлер деген қанішер. Бізбен соғысып жатқан - сол фашист. Неміс халқы соғысты қаламайды, оның ішінен атақты адамдар шыққан.
- Қайталап айтамын, совет педагогикасына жат әрекет жасаған, ескіні көксеуші мұғалім арамызда болуы тиіс, жолдастар. Оқушы балаға қол жұмсау деген барып тұрған ескілік, ортағасырлық әдет. Так что... Жолдастар...
-Таныдым,таныдым.Өзімнен аумайды.Әкесінің төресі ғой.Бақытжаннан айналды әкесі...
Ойландыру стратегиясы.
Класты ашып жіберсек, ешкім жоқ. Мұғалімдердің де бөлмесі бос. Директордың кабинетіне бәріміз лап қойып кіріп бардық. Мұғалімдердің барлығы да сонда отыр екен, бізге үрписіп қалды. Төрде алақандай дөңгелек көзілдірігі бар, сұр гимнастеркалы бөтен кісі кіжініп, даусы қырылдап, жұдырығы түюлі қолын сермей сөйлеп тұр. Мұғалімдеріміздің мойындары салбырып, тым-тырыс тыңдай қалыпты. Қараймыз, өшетіл көрінбейді. Қисықтың көргені мына бір бөтен кісі болғаны ғой. «Балалар, жай келдіңдер ме?» - деді апай. «Өшетіл, өшетіл...» - деп арғы жағын айта алмай Ақбота тұтығып қалды.
- Қайтыңдар. Үйлеріңе қайта қойыңдар. Бұл сендер араласатын шаруа емес.
Иықтарымыз салбырып сыртқы қайта шықтық. Мәселені басқаша шешуге болмас па еді?
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Тұжырым кестесін толтырыңдар:
Кейіпкерлер
І
ІІ
ІІІ
Салыстырыңдар:Талқылаңдар :№1 2 3 Рефлексия Пирамидалық кесте.
1.Кейіпкердің мінез-құлқы,көңіл-күйі-2сөз--------------------------------
2.Оқиға орны-3сөз--------------------------
3.Оқиға барысында туған қияншылықтар-4сөз-------------------------------
4.тақырып ашатын 1 оқиға-5сөз--------------------------------------------------
5.Екінші оқиға туралы-6сөз---------------------------------------------------------
6.Үшінші оқиға -7сөз------------------------------------------------------------------
7.Тақырыптың шешімі-8сөз-----------------------------------------------------------
Әлмәмбет Әлішов
-
Тұжырым кестесі стратегиясы. «Батыр болып тумайды»
Кейіпкердің көңіл - күйі
Себебі
Оқиғалар
Кейіпкердің көңіл - күйі
Себебі
-
Кейіпкер мінезі стратегиясы.
ҮрмәшІс -әрекеті
Мінезі
Кейіпкер мінезін толықтыру
ПавелІс -әрекеті
Мінезі
Кейіпкер мінезін толықтыру
Әңгіме кейіпкерлері
Өмірге қызығушылығы
Адамгершілік қасиеті
Кейіпкерлерге берілетін мінездеме
Әнгімені сатылай кешенді талдау
-
Авторы:
-
Тақырып:
-
Әдеби жанр (әдебиеттің тектері)
-
Негізгі идеясы:
-
Шығарманың композициялық құрылысы:
Оқиғаның басталуы:
Байланысы:
Шиеленісуі:
Шарықтау шегі:
Шығарманың шешімі:
-
Шығармадағы кейіпкерлер:
-
Әдеби - теориялық ұғымдар:
Портрет-
Мінездеу-
Тұрақты тіркес-
Теңеу-
-
Түсіндірме сөздік
Нәтиже сабақ
Өз таңдауың бойынша жыл көлемінде оқылған кез келген бір қаламгер туралы мақала,ғылыми жоба --------------------------------------------------------------------------------------------------жаса