Сайыс сабақ «Қазақшаң қалай?» 8-9 сынып

«Қазақшаң қалай?»

(сайыс сабақ)

Мұғалім:

Маутбаева Т.Б.

«Пресновка орта мектебі» КММ

8-9 сынып

Сабақтың тақырыбы: «Қазақшаң қалай?» (сайыс сабақ)

Мақсаты: Оқушының білімі мен біліктілігі арқылы ой - өрісін дамыту, ұшқырлық , ойлау қабілетін шыңдау, шапшаңдық пен нақтылыққа бейімдеу.
Әдісі: сайыс сабақ
Көрнекілік: интерактивті тақта, слайд, қима қағаздар.
Пәнаралық байланыс: ауыз әдебиеті, шет тілі, өнер,халық педагогикасы.

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі.
1) Алдын ала тағайындалған топтарды шақыру.
2) Әділқазылар алқасын сайлау.
3) Сайыстың мақсатымен таныстыру.
4) Топтардың аттарымен , ұранымен, таңбасымен танысу.
Ән: «Туған жерім»
І топтың аты - «Тұлпар», ұраны «Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар», таңбасы - аттың суреті.
ІІ топтың аты - «Домбыра», ұраны «Бабамның үні, бабамның тілі - домбыра», таңбасы - домбыра суреті.

І тур «Бәйге»

І топ «Тұлпар» тобына сұрақтар

1. Тәуелсіз Қазақстан елі тұңғыш Н.Ә.Назарбаевты қай жылы президент етіп сайлады?

1991 жылы Тәуелсіз Қазақстан елі тұңғыш рет Н.Ә.Назарбаевты президент етіп сайлады.

2. Қазақстан Республикасының рәміздері туралы қай жылы заң қабылданды?

1992 жылы Қазақстан Республикасының Елтаңбасы, әнұраны, туы туралы заң қабылданды.

3. Қашан төл теңгеміз алғаш рет айналымға түсті?

15 қарашада төл теңгеміз алғаш рет айналымға түсті.

3. Кім 1994 жылы Ғарышта қазақтың екінші ғарышкері көк байрақты желбіретті?

1994 жылы Ғарышта қазақтың екінші ғарышкері Т. Мұсабаев көк байрақты желбіретті.

3. 5. «Қазақстан -2030» стратегиясы қашан қабылданды?

1997 жылы «Қазақстан - 2030» стратегиясы қабылданды.

1. Жалғаудың түрлерін ата. (көптік, тәуелдік, септік, жіктік)
2. Неше септік жалғауы бар? (7)
3. Зат есім құрамына қарай нешеге бөлінеді? (дара, күрделі)
4. Қазақ әліпбиінде қанша дыбыс бар? (42)
5. Дауысты дыбыс тілдің қатысына қарай нешеге бөлінеді? (жуан, жіңішке)

ІІ топ «Домбыра» тобына сұрақтар

1. Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы қашан, қай жерде дүниеге келді?

1940 жылы 6 мамырда, Алматы облысы Қаскелең ауданы Шамалған

Ауылы

2. Конституция күні қашан қабылданды?

1993 жылы 30 тамызда Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданды.

3. Қазақстан Республикасында Тілдер Күні мерекесі қашан тойланады?

22 қыркүйек

3. Ұлы ақын Абай Құнанбаевтың туған жылы?
   1845 ж

4. Қай жылы Ақмола атауы Астана болып өзгерілді?

1998 жылы Ақмола атауы Астана деп өзгертілді.
1.Үндестік заңы нешеу? (2)
2.Дауысты дыбыс еріннің қатысына қарай нешеге бөлінеді? (еріндік, езулік)
3.Дауыстылардың саны қанша? (15)
4. Дауыссыз дыбыстар неше? (25)
5. Дауыссыз дыбыстың түрлерін ата. (қатаң, ұяң, үнді)

ІІ тур "Жүйрік"
( Мақал-мәтелді аяқтаңдар.)

1. Жақсы сөз - ... (жарым ырыс)
   2. Отансыз адам - ... (ормансыз бұлбұл)
   3. Отан - (...) ыстық
   4. Әдетті бала - арлы бала , ...(әдетсіз бала - сорлы бала)
   5. Тілден артық ... (қазына жоқ).
   6. Ана сүті бой өсіреді, Ана тілі ... (ой өсіреді).
   7. Ең ащы да тіл, ең ... (тәтті де тіл).
   8. Өнер алды - ... (қызыл тіл).
   9. Айтылған сөз - ... (атылған оқ).
   10. Жылы-жылы сөйлесең, жылан ... (інінен шығады).
   11. Басқа пәле - ... (тілден).
   12. Білім кілті - ... (тіл).

ІІІ тур "Жекпе жек"

«қазақстандықтар»
(Әр топтың жетекшілері шығып берілген «қазақстандықтар» сөзіне бірнеше сөздер құрайды.)
(қазақ, ас, тақ, тас, тандыр, қазы, тары, арық, ар, ата, қаз, ара, нар, атан, тана, асық, ық, ыс, Қазақстан, тарақ, сандық, сан, қатар, қақ, ат, қасық, ана, зат, атыз, сатқын т.б.)


ІҮ тур «Полиглот».

Жұмбақтарды шешіп үш тілге аудар.

1. Түк білмей барасың,

Тәлім аласың.

Есейіп кетсең де,

Қарыз болып қаласың. ( мектеп-школа)

2.Бiлiмнiң жол басшысы,

Шәкiрттiң қолбасшысы. (Мұғалiм - учитель)

3.Қабат-қабат қаттама,

Ақылың болса аттама! ( кітап-книга)

4. Қырық екi жауынгер,

Сапын түзеп тұрады.

Бұлдiршiндер

Қауымды ел,

Сырын терең ұғады. (Әліпби -Алфавит)

Ү тур "Ереже"

(Екі топ жетекшісі А мен В әрпінен қалағанын таңдайды.

А әрпін таңдаған топ -сын есім ережесін айтады,

В әрпін таңдаған топ -етістік ережесін айтады)

Ән: А.Құнанбаевтың «Қаламқас»
Қорытынды:
Оқушылардың тыңдау және есте сақтау қабілеттері арқылы сайыс тапсырмаларына нақты жауапты ойлылықпен айта білетіндіктері байқалды. Жан-жақты білім танымдылықтары арқылы ізденіс, талпыныс мүмкіндіктері көрінді. Сөйлеу дағдылысы,тіл мәдениетінде нақты жауап беру ұшқырлығы сыналды. Бірін - бірі тыңдай біліп, бағалай білетіндіктері де байқалды. Оқушылар қазақтың ұлттық салт-дәстүрін қадір тұтып, адамгершілік қасиеттерге ие болды. Жеңімпаз топ анықталып мектеп әкімшілігінен мақтау қағазы тапсырылды. Жеке оқушыларға да аты аталып, мақтау қағазы тапсырылды.