Научно - исследовательская работа на тему 'Жвачка'

:аумы6ы9ы71Х2йерле к4н!Мин-Абдуллина М2йм8н2 Мирх2т 5ы7ы.М4хт2р Байымов исеменд2ге т4п белем бире8 м2кт2бене0 4-се класс у5ыусы6ы. Ф2нни ет2ксем-Исхакова Ф2тиха »9л2м 5ы7ы.

Ф2нни-тикшерене8 эшемде0 тема6ы-:а9ы7 с2йн28 фай7алымы1

Ни 4с4н мин был теманы 6айланым1;лк2нд2р7е0 йыш 5ына «:а9ы7 с2йн2п аш5а7аны0ды бо7а6ы0 бит!»« Етер,с2йн2м2!»,« :а9ы7ы0ды т4к4р!»тиг2нд2рен йыш 5ына ишетерг2 тура кил2.» з20г2р экрандар7а

кире6енс2,6а9ы77ы0 бик фай7алы булыуы тура6ында к4н 6айын рекламала 64йл2й72р,т4рл4 т4р72рен т25дим ит2л2р. Магазиндар7а ла к87 5амаштырырлы5 бит ул жвачка-6а9ы77ар. Нисек 6атып алмай6ы0 да нисек с2йн2м2й6е0! Йылмай9анда тешт2ре0 ап-а5 к8рен62,ауы7ы0-дан я5шы е=т2р сы56а,насармы ни1 Бына шулай,кемде ты0лар9а1 :4й4кл4 ата-2с2неме,2лл2 бер ту5тау6ы7 к8р62телг2н рекламанымы1 Шу9а к8р2 л2 мин ф2нни-тикшерене8 эшемд2 ошо проблемалы 6орау-7ы асы5лар9а тырыштым.

Ф2нни-тикшерене8емде0 ма5сат тары:

-:а9ы7 с2йн28 фай7алымы 2лл2 зыянлымы ик2нен асы5лау.

-:а9ы77ы0 килеп сы9ыу тарихын 4йр2не8.

-:а9ы77ы0 ним2л2р72н тороуон тикшере8.

-:а9ы77ы0 бе77е0 нинд2й а9залар9а т2ь=ир ите8ен беле8.

-Ни 4с4н кешел2р 6а9ы7 с2йн28ен фаразлау.

-Ипт2шт2ремде0 6а9ы7 тура6ында белемд2рен тикшере8 ( анкета 8тк2ре8).

Ф2нни-тикшерене8 эшемде0 предметы-жвачка-6а9ы7.

Ф2нни-тикшерене8 эшемде0 алымдары:

- ф2нни 272би2тт2н м29л8м2т йыйыу.

-Интернет селт2рен2н белешм2 э7л28.

-4лк2нд2р72н 6орашыу.

-анкета 8тк2ре8.

-синыф с292те.

-6ы9ымталар7ы са9ыштырыу.

Ним2 ул 6а9ы7-жвачка1 Мин был 6877е0 м292н26ен т2872 Г.К.Крылов т474г2н 687лект2н( Санкт-Петербург 2011)э7л2нем.« Жвачка.Образовано от диалектального жвака- «жвачка,комок разжеванной пищи»,произведен-ного от жьвати- « жевать». Тим2к, с2йн2лг2н а7ы5ты0 т4й4р4.

:а9ыз бынан ме0д2рс2 йыл элек барлы55а килг2н. Кешел2р т2872 6а9ы7 урынына ысмала, к2р27, 5ай6ы бер 8л2нд2р7е с2йн2г2н-д2р. М2=2л2н, гректар тешт2рен та7артыу 4с4н мастик а9асты0 ы=ма-ла6ын 5уллан9андар. » Азияла-аша9андан 6у0 гранат емешене0 ты-шын с2йн2г2нд2р. Р2с2й72 5ара9ай7ы0 ы=мала6ын 5уллан9андар. :у09ара5 6а9ы77ы 5айын ту7ын 5айнатып эшл2й башла9андар. Ту77ы 5айнат5андар, шунан килеп сы55ан массаны айырым бер 4л4шт2рг2 б8леп 6ал9андар. Улар 5атма6ын 4с4н 6ыу 6алын9ан 6ауытта тот5андар. Был ысул бе77е0 халы5та 2ле л2 5улланыла. Ысын 6а9ы77ы Мексика генералы Антонио Лопес де Анна уйлап тап5ан.Колумб Американы ас5андан 6у0, 6а9ы7 Европа илд2ре буйлап ки0 тарала. Х2зерге к4нд2 6а9ы77ы0 бик к8п т4р72ре билд2ле. Жвачка-6а9ы77ы б4т2 донья с2йн2й ти62к т2 хата булма= мо9айын.

:ы9ымта: Жвачка-6а9ы7 бе7г2 т2м2ке мен2н берг2 Американан килг2н,бик ти7 тарал9ан.

Жвачка-6а9ы7 ним2л2р72н тора ик2н1 Был 6орау9а яуапты бе7 класс с292тенд2 берг2л2п э7л2нек.У5ытыусы бе7г2 4й72 ата-2с2л2р72н 6а9ы7 с2йн28 фай7алымы 2лл2 зыянлымы ик2нен 6орашыр9а,яратып с2йн2г2н жвачка-6а9ы77ы0 тышын алып килерг2 5уш5айны.Бе77е0 класта 13 у5ыусы.Хуба-Буба, Дирол,Орбит,Стиморол,Эклипс,Love is,-б4т26е 10 т4рл4 6а9ы7 тышы бар ине.13 у5ыусы9а 11 ата-2с2. Ата-2с2--л2р7е0 яуабы т8б2нд2гес2 булды.

Фай7алы

Зыянлы

Фай7алы ла,зыянлы ла.

2

7

2

Популяр жвачка-6а9ы77ар7ы0 составын тикшер7ек.:2р 6а9ы77ы0 ниге7е (20-30%)булып ы=мала 62м парафин тора.Был компоненттар 6а9ы79а ауы77а йомшарыр9а 62м 6у7ылыусанлы5 бирерг2 яр7ам ит2.

-Т2м бире8се 4=т2лм2л2р. М2=2л2н,5арбуз,банан,2флисун,ел2к…

- Стабилизатор7ар Е422 (9272тт2,глицерин)

-Ш2рб2т(60% глюкоза й2ки ш2к2р )

- Ароматизатор7ар( натураль-ысын,идентичные натуральным-ысын9а о5ша9ан,искусственные-я6алма).

-Эмульгатор7ар Е322.

_Буяу7ар. Е171

-Глазурь Е903.

-Антиоксидант Е 320.

-%уйыртыусы Е414

« Санитар 5а9и72л2р 62м СанПин нормалары» белешм26ен2н мин т8б2нд2гел2р7е белдем.

-Стабилизатор Е422-глицерин,5ан ( гемолиз),б4й4р ауырыу7ары барлы55а киле8ен2 булышлы5 ит2.

-ЭмульгаторЕ322 -лецитин.Уны соинан алалар. Бе77е0 организмды фосфор мен2н байыта. Лецитин шайы5 б8лене87е ти7л2т2 62м аш 6е0дере8 а9заларыны0 эшм2к2рлеген бо7а.

- АнтиоксидантЕ320-бутилгидрооксианизол.Йыш 5уллан9анда5анда холестеринды к8б2йт2.

-Кислота Е 330-лимон кислота6ы.Йыш 5уллан6а0,5ан ауырыуына килтерерг2 м4мкин.

-%уйырт5ыс Е 414- гуммиарабик.

-Глазурь Е 903- к2р27 ,6а9ы77ы ялтыр к8р62т2,киптерм2й,е8ешл2м2й.

:ы9ымта: :2р 6а9ы77ы0 ниге7е булып ы=мала 62м парафин тора

Энциклопедиялар7ан у5ып мин б4т2 ингредиенттар7ы0 да кеше 6аулы9ына х28еф6е7 т8гел ик2нен белдем.

:а9ы7 с2йн28 фай7алымы 2лл2 зыянлымы1

Фай7алы я5тары:

-аша9андан 6у0 теш араларын та7арта;

- шайы5 , аш5а7ан 6уты б8леп сы9арыу7ы яй9а 6ала;

-я0а5 мускулдарын 8стер2;

- ауы7 5ыуышлы9ын насар е=т2р72н та7ата;

- транспорттар7а к80ел бол9аныу7ы ба=а;

- тынысланыр9а яр7ам ит2;

Зыянлы я5тары :

- уйлау прцессын яйлата,

-аэрофагия (арты5 6ауа йотоу),

-руль артында, д2рес, эш ва5ытында 6а9ы7 с2йн28 и9тибар7ы ситк2 й8н2лт2 .

-ас килеш 6а9ы7 с2йн28 52т9и тыйыла, с4нки гастрит ауырыуы башланыуы м4мкин.

- 5ай6ы бер 6а9ы77ар7ы0 5ушымталары балалар7а аллергия тыу7ырыуы м4мкин.

-жвачка-6а9ы7 составында9ы буяу7ар Е171,Е320 б4й4р72рг2, бауыр9а зыян килтер2.

-тешк2 5уйыл9ан пломбаны бушатыр9а,бо7ол9ан тешт2р7е0

ауырыуын 6ау7арына таратыр9а м4мкин.

-балалар7ы0 а05ау7ары д4р4= формалашыу9а 5амасаулы5 итерг2 л2 м4мкин,с4нки ауы7 5ыуышлы9ы 8=ешеп б4тм2г2н.

:ы9ымта:6а9ы7 с2йн287е0 фай7алы я5тары бул9ан ке8ек, зынлы я5тары ла бар.

:а9ы7 с2йн28 бе77е0 нинд2й а9залар9а т2ь=ир ит2 6у01 6орау9а яуап э7л2п ,м2кт2пте0 даими 5уна9ы ,медицина ф2нд2ре докторы, район ды0 баш табибы,ауылдашыбы7 (8м2ров Ми0ле92ле Ишм4х2м2т улы мен2н 20г2м2л2шк2нд2н 6у0 т8б2нд2гел2р7е белдек.

1.:а9ы77ы 4-5 й2шт2н 4лк2н балалар9а т25дим ител2.

2. Б2л2к2ст2рг2 ф252т а5 т4=т2ге-буяу6ы7 жвачка-6а9ы77ар бирерг2 к2р2к.

3.:а9ы77ы аша9андан 6у0 10-15 минут 5ына с2йн2рг2 т25дим ител2.

4. Балалар9а 6а9ы77ы ашар алдынан бирерг2 ярамай,с4нки аппетит ю9ала 62м аш5а7ан эшм2к2рлеге бо7ола.

5.:а9ы77ар7ы йотор9а ярамай, аш5а7ан-эс2к юлдарында й2бешерг2 м4мкин.

6. "+" билд26е бул9ан жвачка-6а9ы79а 4=т4нл4к бирерг2.

7. Кеше ауы7ынан 6а9ы7 алып с2йн2м2,т4рл4ауырыу к8се8е бар.М2=2л2н, стоматит,кариес...

8.:а9ы77ы к8п 62м о7а5 с2йн2г2нд2 теште0 эмале 5а5шай.

9.

Насар йо9онто

С2б2пт2ре

Диарея, эс ауыртыуы, метеоризм

Ш2к2р7е алмаштырыусы сорбитол, эс йомшартыу9а булышлы5 ит2.

Ауы7 5ыуышлы9ыны0 ел6ене8е

Ароматизатор7ар.

Ауы7 тир26енд2ге тирене0 бо7олоуы

"Баббл гум" 6а9ы7ында9ы май

Аллергик с2бертм2

Хлорофилл (Е140), ментол, бутилгидрокситолол (Е321)

%ан ба=ымыны0 к8т2реле8е

Лакрица (солодка)

:ы9ымта: Жвачка-6а9ы77ы д4р4= 5улланма9анда тешт2рг2,ауы7 5ыуышлы9ына,аш 6е0дере8 а9заларына, б4й4р 62м бауыр9а,5ан9а зыян килтерерг2 м4мкин.