1837-1847 Жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтерілістің жеңілу себептері, тарихи маңызы.

Тексерілді

Мектеп директорының оқу

ісі жөніндегі орынбасары: Кенжеханова Ж.

Қысқа мерзімді жоспар

Сыныбы: 8 ^«в» сынып

Пәні: Қазақстан тарихы

Мерзімі: 09.12. 2015 ж

Сабақтың тақырыбы: 1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы

бастаған ұлт-азаттық көтерілістің жеңілу себептері,тарихи маңызы.

Сабақтың мақсаты: Көтерілістің болу себебі, барысы, жеңілу себебі, тарихи маңызы, зерттелуі туралы мағлұмат бере отырып Кенесарының тарихи бейнесін ашып көрсету. Өз ойын саралай, тұжырымдай білуге дағдыландыру, ойлау қабілеттерін дамыту.

Сабақтың түрі: ойын түріндегі сайыс сабақ

Сабақтың әдістері: ойын,сұрақ-жауап,топтық жұмыс

Негізгі идеялар: Оқушыларға мәтіндегі негізгі ойды, идеяны ұғындыру. Сұрақ қою арқылы жан - жақты ойлауға, өзіндік жұмыс жасауға үйрету.

Күтілетін нәтиже: Тақырыптың құрылымын түсінеді. Оқушының сабаққа деген ынтасы артады. Топтық жұмыс кезінде,топпен жұмыс істеу арқылы Кенесары бастаған ұлт-азаттық көтерілісі жайында терең білім алады.

Сабақ барысы

Уақыты

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ресурстар

I.Кіріспе

1.Ұйымдастыру кезеңі

2. Үй тапсырмасын пысықтау

2мин

8 мин

а)Оқушыларды түгелдеп,

3 түрлі геометриялық фигураларды таңдату арқылы үш топқа бөлу: «Хандар», «Батырлар», «Билер».

1.«Бәйге» ойыны арқылы үй тапсырмасын тексеру.Әр топқа 5 сұрақ қойылады.

2.«Кім жылдам?». Мұнда оқушылар 1 минуттың ішінде берілген сұрақтарға «ия» немесе «жоқ» деп жауап беруі тиіс. Әр топқа 5 сұрақ қойылады.

1) Геометриялық фигураларды таңдау арқылы топтарға бөлінеді. «Топбасшы», «Баяндамашы», «Уақыт-сақшы»

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға топтар жылдам жауап береді

3түрлі геометриялық

фигуралар

Карточкадағы сұрақтар

II.Негізгі бөлім

1.Жаңа сабақтың тұсаукесері

2.Жаңа сабақ

2 мин.

12мин мин

1.Тақырыпты ашу мақсатында «Болжау» әдісін қолдана отырып тақырыпқа байланысты мәтін оқу.

2.Жаңа сабақты меңгерту үшін «Кемпірқосақ әдісі» қызыл,жасыл,сары түстер арқылы тақырыпты бөліктерге бөліп оқиды, талдайды, түсінеді

Кенесары хан туралы мәтінді тыңдап, бұрыннан таныс білімдерін жан-жақты еске түсіреді

(Зертттеушілік әңгіме жүреді)

Топтағы бір түсті оқушылар бір бөлімді қарастырып, бірге отырып талқылап, өз топтарына келіп түсіндіреді. (Сыни ойлай отырып топтық жұмыс жүреді)

Интербелсенді тақтадағы слайд

Оқулық

ІІІ.Ой талқы

12мин

Жаңа сабақты саралау мақсатында түрлі тапсырмалар орындату

I-топқа «Көтерілістің шешуші кезеңі»

II-топқа «Көтерілістің жеңілуі»

III-топқа «Көтерілістің тарихи маңызы»

I-топ көтерілістің шешуші кезеңдерімен таныстырады. II-топ көтерілістің жеңілу себептерін баяндайды

III-топ көтерілістің тарихи маңызына тоқталады

Карта

Интерактивті тақта

IV. Қорытынды

4 мин

2. «Тұлғаны таны» ойынын ұйымдастыру. Үш топқа үш түрлі сұрақ беру.

3.«Даталар»сөйлейді» ойыны.

Жасырылған тұлғаларды табады

Даталармен байланысты оқиғаны айтады

Сәйкестендіру

Математикалық өрнек

2мин

Сабақты қорытындылау, жинақтау,жүйелеу мақсатында«категориялы топтастыру» әдісі бойынша тапсырма беру

Жаңа тақырып Кенесары хан жайында қорытынды пікірлерін кластерге түсіреді

Кластер

V. Сабақ рефлексиясы

2мин

1мин

Оқушыларға топты бағалауға нұсқау беру.

«Екі жұлдыз бір тілек» бойынша кері байланыс ұйымдастыру

Үйге тапсырма: Эссе жазып келуге нұсқау беру.

Топтар бір-бірін бағдаршам арқылы бағалайды

Стикерге сабақтың екі ұнаған жерін, бір тілегін жазады.

Тақырыпқа эссе жазып келеді

Бағдаршам,

Топ басшының бағалау дәптері

Стикер

Дәптер

«Бәйге» ойыны.

«Хандар» тобына:

1.Кенесары Қасымұлының өмір сүрген жылдар? 1802-1847ж.

2.Көтерілістің басты қозғаушы күші? Қазақ шаруалары.

3.Көкшетау өңірінен көтеріліске қатысқан Шыңғыс ұрпақтарының ішіндегі қандай сұлтандарды болды? Шеген,Қанқожа Уәлиұлы, Таны Тортайұлы,Айғаным ханым.

4.Кенесары Қасымұлы қай жылы Петропавл қаласынан керуенді қорғайтын Ақтау бекінісі казактарының тобына тұңғыш рет шабуыл жасады? 1837 жылғы қараша

5.1841 жылы тамыз айында қандай оқиға болды? Кенесарының қолы Ташкентке аттанды.

«Батырлар» тобына:

1.Кенесары Қырғыз жеріне қай жылы басып кірді? 1847ж.

2.Қай жылы мамыр айында Кенесары жасағы Ақмола бекінісіне тұтқиылдан шабуылдады? 1838ж.

3.Ақмола округінен көтеріліске қатысқан Шыңғыс ұрпақтарының ішіндегі қандай сұлтандарды болды? Күшік,Жадай,Жанай Айшуақұлдары.

4.Қай жылы қазақ даласына Сібір әскери шебінен жіберілген Сотников тобы кенесары жасақтарына қарсы шабуылды бастады? 1842 ж.

5.1842 жылы В.А.Перовскийдің орнына Орынбор өлкесіне губернатор болып тағайындалған қай генерал қарулы қолмен көтерілісті қанға бояуды ойластырды? В.А.Обручев.

«Билер» тобына:

1.Кенесарыға қарсы тұрған неше сұлтан ұрыс даласында мерт болды? 44

2.1838жылы желтоқсанда Ақбұлақ округтік приказы төңірегінде Кенесары Қасымұлынан Батыс Сібір генерал-губернаторы князь Горчаковқа және І Николай патшаға арналған хаттарды тапсыруға жіберілген 5 өкілді атаңыз.Тобылды Тоқтыұлы,Жүніс Жанкүшікұлы,Малберді Қонысбайұлы,Қосымбай Қазанғапұлы,Майтөк Дөненұлы.

3.Қай жылы маусым айында І Николай патша войсковой старшина Лебедев бастаған неше казак отрядын көтерілісті жаншуға жіберуге келісімін берді? 300

4.1843 жылы тамыз айының 17-сі күні Орынбор жағынан қимылға кіріскен полковник Бизановтың қарулы тобы көтерілісшілерге қарсы ешқандай тойтарыс бере алмай, қай бекініске қайтып оралды? Ор.

5.Қай жылы сәуір айында Кенесарының аулына Долговтың,кейіннен штаб поручигі Герннің елшілігі келді? 1845ж.

«Кім жылдам?» ойыны.

«Хандар» тобына:

1.«Сібір қырғыздарын шекаралық басқару» деген атаумен жеке шекаралық басқарма

құрылды ма? Ия

2.1822 жылғы жарлық бойынша жаңа округтерді ұйымдастыру мал шаруашылығымен айналысқан қазақтардың шаруашылық жағдайын дамытты ма? Жоқ

3.Қасым сұлтан қазақ даласынан орыс әскерлерін алып кетуді талап етті ма? Ия

4.Өздерінің қол астындағы қазақтардың бұл қозғалысқа қатысуын қаламаған қоқандықтар, алдымен Қасымның ұлдары Саржан мен Есенгелдіні,соңынан Қасымның өзін өлтірді ма? Ия

5.Патша үкіметі Жаңа Елек (Илек) өзені бойында тойханалар тұрғыза бастады ма?Жоқ

«Батырлар» тобына:

1.Кенесары әскерінің 1844 жылғы шілде айының 20-сынан 21-не қараған түнінде болған шайқасы жеңіспен аяқталды ма? Ия

2.1848 жылдың тамыз айында Кенесарыға қарсы билеуші сұлтан Ахмет Жантөреұлы, сұлтан Баймағамбет Айшуақұлы, полковник Геке және Бизановтар басқарған бесмыңдық екінші топ ұйымдастырылды ма? Жоқ

3.1844 жылғы күрес нәтижелері көтерілісшілердің рухын көтерді ме? Ия

4.1945 жылдың сәуір айында Кенесарының аулына Долговтың, кейіннен штаб поручигі Герннің елшілігі келді ма? Жоқ

5.Кенесары елші Долгов арқылы Орынбор генерал-губернаторы Обручевке хат жолдады ма? ия

«Билер» тобына:

1.Қасым сұлтан өлгеннен соң оның отбасы мен туыстары Қоқан хандығының аймағынан көшіп Шымкент өңіріне қоныстанды ма? Жоқ

2.Кенесары Абылай ханның ұлдарының бірі Қасым төренің баласы ма? Ия

3.Кенесары 1857 жылы қайтыс болды ма? Жоқ

4.1838 жылдың көктемінен көтерілісшілердің патшаның жазалаушы қолдарымен қақтығыстары жиіледі ме? Ия

5.Патша үкіметінің сойылын соққан сұлтан Қоңырқұлжа Құдаймендіұлы және Карбышев басқарған бекініс гарнизоны Ақмоланы қорғап қала алды ма? Жоқ