Алаш қозғалысы

Жолмаханова Сауле Болатовна

5 классСабақтың тақырыбы: Алаш қозғалысы

Сабақтың мақсаты:

• Білімділік: Алаш қозғалысы мен Алаш партиясы туралы оқушыларға жалпы мәлімет бере отырып, осы саяси ұйымдардың мәні мен мақсаттарын түсіндіру.

• Дамытушылық: Алаш қозғалысы туралы оқушылардың бойына нақты пікір және жеке көзкарастарын қалыптастыруға көмектесу, өз көзқарастарын білдіру, өз ойларын түйіндеп айта білу қабілеттерін дамыту.

• Тәрбиелік: Алаш қозғалысының қайраткерлерін мысалға келтіре отырып ұлтжандылыққа, патриоттыққа тәрбиелеу, елін, ұлтын сүю және мақтана білуге жағдай жасау, ұлт көсемдерін құрметтеуге, өмірлерін, істерін үлгі ете білуге үйрету.

Сабақтың түрі: аралас

Әдісі: интерактивті

Пәнаралық байланыс: география

Көрнекілік: Ә. Бөкейханов, А.Байтұрсынов т.б. алаш қайраткерлерінің суреттері.

Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі.

II. Үй тапсырмасын тексеру.

Үй тапсырмасын тексеруді әңгімелесу түрінде өткіземін. Оқушыларды өткен тақырыпты пысықтау әрі үй тапсырмасын тексеру мақсатында әңгімеге тартамын. Онда әр түрлі проблемалық сұрақтарды қоямын.

Әңгімелесу мынадай бағытта өткізіледі:

- Император билігі, монархия.

- Халық қарсылығы.

- Төңкерістер.

- Кеңестер билігі.

- Азамат соғысы.

- Автономиялық және одақтас мемлекет.

Осы бағытпен оқушыларды әңгімеге қатыстыра отырып, үй тапсырмасын тексеріп шығамын. Көбірек жауап берген оқушыларды көтермелеп баға қойып отырамын.

Одан әрі өткен сабақты оқушыларды қатыстыра отырып қорытындылаймын.

III. Жаңа сабақ

Жаңа сабақтың тақырыбы мен жоспарын тақтаға жазамын. Сабақтың мақсатымен оқушыларды таныстырамын.

Тақырыптың жоспары.

1. Алашорда үкіметі.

2. Алаш қайраткерлері.

Жоспардың бірінші бөлімі бойынша «алаш» сөзіне түсінік беремін. «Алаш» - қазақ халқының балама атауы, қазақ сөзінің орнына қолданылатын көне ұғым.

1917 жылы Қазақстанда саяси партиялар құрылып жұмыстары жандана бастады. Солардың ішіндегі ең ауқымды да ірісі Алаш партиясы болды. Алаш партиясының алдына қойған негізгі мақсаты дербес, тәуелсіз Қазақ мемлекетін құру, қазақ халқының салт-дәстүрін, тілін, дінін дамыту, Қазақ елін әлемдегі өркениетті елдердің қатарына қосу т.б. Алаш партиясының қатарында Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, М. Тынышбаев, X. Досмұхамедов, Ж. Досмүхамедов т.б. ұлттық зиялылар болды. 1917 жылы 5-13 желтоқсан аралығында Орынбор қаласында жалпықазақ съезі өтіп, онда Алашорда үкіметі құрылады. Төрағасы болып Ө. Бөкейханов сайланды. Алаш партиясының және Алашорда үкіметінің баспасөз органы «Қазақ» газеті болды. Алашорда үкіметі Семей қаласында орналасты. Алашорда үкіметінің бағдарламасында мемлекетті басқару, білім беру, құкык, дін мәселелері басты орын алады. Алашорда үкіметі Кеңестер тарапынан қуғындалып таратылады.

Жоспардың екінші бөлімі бойынша оқулықты пайдалана отырып төмендегі кестені толтыртамыз.

Ө. Бөкейханов

А. Байтұрсынов

Туған жылы

Туған жері

Білім алуы

Қызметі

Қайтыс болған жылы

Осыдан кейін оқушылар арасында шағын әңгіме өткіземі. Онда негізінен Алаш қайраткерлерінің қызметіне баға беріп, бірлесе отырып олардың тарихта алатын орнын анықтаймызн

Оқушыларға тапсырма беріп Алаш қайраткерлері туралы сұрақ тапсырмалар жасатып, бір-біріне қойғызып өздеріне бағалатамыз.

Қорытынды кезең:

Сабақты бекіту мақсатында қойылатын мынадай жоспар құрып, алған білімдеріне шолу жасаймын.

Алаш және Алашорда:

• Мақсаты.

• Іс-әрекеті.

• Қайраткерлері.

• Бағдарламасы.

• Тағдыры.

• Тарихи маңызы.

Жоспар бойынша оқушылар арасында өзара пікір алысамыз. Проблемалық сұрақтар қойып оқушылардың білімін пысықтаймын. Соңында негізгі мәселеге тоқтала отырып, өткен тақырыпты жалпылама қорытындылап өтемін.

Бағалау:

Ү й тапсырмасы:

1. 46-параграфты оқу.

2. Сұрақтар мен тапсырмаларды орындау.