Абылай хан тұсындағы қазақ хандығы

Қазақстан тарихы 8-сынып

1

Сабақтың тақырыбы

Абылай тұсындағы қазақ хандығы

2

Жалпы мақсаттары

Абылай ханның өмір жолымен таныстыру, қазақ тарихындағы өшпес даңқы, дарынды көшбасшы , шебер ұйымдастырушы, мәмілегер тұлға екендігін оқушы санасына сіңіру, елін жерін қорғауға, отансүйгіштікке, елжандылыққа тәрбиелеу.

3

Негізгі идеясы

Абылай ханның қазақ тарихындағы өшпес даңқы, дарынды көшбасшы , шебер ұйымдастырушы, мәмілегер тұлға екендігі туралы түсіну.

4

Оқыту нәтижелері

- тақырыпқа байланысты сөздерді сөйлемде пайдаланады

-сөздік қоры артады

-топтық жұмысқа машықтанады

-мәтіннің мазмұнын түсінеді

5

Оқыту әдістері

-Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету;

-Оқыту үшін және оқуды бағалау;

-Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер;

-Топтық жұмыс, жұптық жұмыс,жеке жұмыс.

6

Қолданатын ресурстар

Оқулықтар, АКТ Power Point, флипчарттар, жұмыс дәптері, стикер, суреттер,ғаламтор материалдары, күн мен бұлттардың бейнелері,смайликтер,бағдаршам түстері.

Сабақ барысы

кезең

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Кіріспе

Ұйымдастыру кезеңі.

2 мин

Жайлы психологиялық атмосфера қалыптастыру.

Оқушылар бір-біріне жақсы тілектер айтады

Білу

5 мин

««Жылдар сөйлейді»

«Жылдар сөйлейді»
1755- Башқұртстанда патша өкіметінің отарлау саясатына қарсы азаттық күрес басталды және Қалмақтардың билеушісі Қалдан Церен қайтыс болды.1755 жылы күзде Әмірсана күтпеген жерден Цин билігіне қарсы шықты.
1697-орыс патшасы І Петр Аюкеге Ресейдің шығыстағы шептерін қорғауды ресми түрде міндеттеді.
1765-Сібір шекара шебінің командашысы генерал поручик И.Шпрингер Ертістің далалық бетінде ені 10 шақырым келетін алқап белгілеп, ол аймаққа қазақтарды жолатпауға бұйрық берді.
1740-Башқұрттардың Қарасақал бастаған кезекті көтерілісі болды.
1748-Әбілхайыр ханның ұлы Нұралы кіші жүздің ханы болды.
1771-қазақ хандары мен сұлтандарының қайта-қайта өтініп сұрауы бойынша Сұлтанбет және орыс сұлтандар басқаратын Ертіс бойы қазақтарының Ертіс өзенінің оң жақ бетінде көшіп-қонып жүруіне рұқсат етілді.

Жаңа тақырыпқа дайындық.1 мин

Балаларды топқа бөлу

Бейнелер арқылы төрт топқа бөлінеді.

Түсіну

Жаңа тақырып

7 мин

Тақырыпшалар бөлініп беріліп,постермен жұмыс істеу ережесімен таныстырады.

Берілген бөлімдерді оқып шығады,топпен талқылайды, ойларын бөліседі.

Қолдану

14 мин

Топтық жұмыс

I-топ.Абылай-қазақ хандығының аса көрнекті саяси және мемлекет қайраткері.Абылайдың ішкі саясаты.
II-топ.Абылайдың Ресеймен қарым-қатынасы.Қазақ-жоңғар қатынасы.
III-топ.Абылайдың қазақ жерін біріктірудегі күресі.Қазақ-қырғыз қатынастары.
IV-топ.Абылайдың қазақ тарихында алатын орны.

Топтар постер жасап, таныстырылым жасайды.

2 мин

Сергіту сәті

«Тапқырлық» ойыны

Талдау

5 мин

«Тарихи диктант» арқылы талдау жасату

Тарихи диктант.
Абылай ... жылы дүниеге келген. Ол...адам болған.Азан шақырып қойған аты.... Ол...жылы хан болып сайланды.Қазақ тарихында Абылай хан ... ... ... ерекше. Атасы-... қаласының билеушісі. Абылай хан... жылы дүние салды. ... жылы тамыз айында тұтқынна босаған Абылай жоңғар феодалдарымен күресті одан әрі өрістетті. Өзінің серіктері ... ..., ... ..., ..., ..., ..., ...,...,... басқа да халық батырларының күшін бір арнаға жұмылдыра білген Абылайдың күресі, басқа да халықаралық оқиғалармен қатар Жоғария мемлекетін әлсіретуге әсер етті. Абылай қытайлықтардың сеніміне кіру үшін өзінің ұлы... Қытай билеушісіне аманат етіп жіберді. 1757-1760 жылдары қазақ елінің дербестігін, жер аумағының бірлігін қамтамасыз ету мақсатында Абылай ... да билігін мойындады.

Жинақтау

5 мин

«Таза тақта» ойыны арқылы алған білімдерін жинақтау

«Таза тақта» ойыны.

Тақтаға мына сөздер жазылады.
Абылай хан, Қалден Церен, Сабалақ, Қазығұрт, Қанішер Абылай, ІІ Екатерина, Әмірсана, В.Урусов, Бұқар жырау, Әбілмәмбет, Төле би, Фу Дэ, Чжао Хой т.б. оқушы кез келген сөзді таңдайды, мағынасын түсіндіреді.

Мысалы: Сабалақ-Ол Төле бидің ауылына Абылайдың келіп, сондағы бидің қойған аты.

Рефлексия

1 мин

Бағдаршам түстері арқылы көңіл-күйлерін білдіру

Бағдаршам түстері арқылы көңіл-күйлерін білдіреді.

Оқушыны бағалау

2 мин

Оқушыларды критериалды бағалау

Бағалау критерилеріне сүйене отырып, топ басшысы мүшелерін бағалайды

Орындайтын

тапсырма

1мин

«Ұлы хан - халық жадында» тақырыбына реферат жазу

Күнделікке белгілеп, ескертпелер жазады