Ашық сабақ тақырыбы: Орта ғасырлардағы Қытай мемлекеті

Күні:

Сыныбы: 7а,в Пәні: Дүние жүзі тарихы

Сабақтың тақырыбы: §26.Орта ғасырлардағы Қытай мемлекеті

Білімділік: Қытай мемлекетіндегі феодалдық қатынастың дамуы,шаруашылығы,көшпелі тайпалар шапқыншылығы,діннің таралуы туралы айтып,оқушылардың білімділігін арттыру.

Тәрбиелік: Көшпелі тайпалардың шапқыншылығына және монғол феодалдарының басқыншылығына қарсы ерлікке күресуін сипаттай отырып,оқушыларды батырлыққа тәрбиелеу.

Дамытушылық: Орта ғасыр-ғы Қытай мем-ң билеушілері,саясаты,шаруашылығы туралы оқушыларға толықтай мағлұмат беріп,ойлау,өз пікірін айта алуға үйрету.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Әдісі: Баяндау,сұрақ-жауап,әңгіме

Көрнекілік: суреттер, карта,карточкалар

ПАБ:тарих,еңбек

I. Ұйымдастыру(оқушыларды түгендеу,отырғызу)

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:

1.Жапонияның саяси құрылымы қандай еді?

2.Шаруалардың көтерілісінің шығу себебі?

3. Жапондықтар қандай қолөнермен айналысты?

ІІІ.Жаңа сабақтың жоспары:

1. Қытай мем-гі феодалдық қатынастың дамуы

2. Шаруашылығы туралы

3. Көшпелі тайпалар шапқыншылығы

4. Діннің таралуы

⁄Жері- Ұлы Қытай қорғанынан Оңт Қытай теңізіне дейін,Хуанхэ,Янцзы өзеніне және Сычуань,Шаньдань аймақтарына дейінгі жерлер жатты.

Әкімшілік жағынан 10 аймаққа ,округке,уезге бөлінді.Соңғы құлдық Хань империясы құлаған соң,елде феодалдыққатынас дами бастап еді.

Шаруашылығы- ежелден жер шаруашылығымен,Жібек құртын өсірумен ,қолөнермен (қыш,темір,қола бұйымдар) айналысты.

Қытайдағы жериелігінің 2 түрі:

Император қолындағы жер мем-тің меншігі деп есептелді

Императорға қызмет атқарған адамдар шаруалардың жер үлесі

IVғ Цзинь империясы әлсіреу себебі- феодалдық қатынас тереңдеп,ішкі соғыстар әсері еді.

IV басы,Қытайдың солт-гі көршісі ғұн тайпалары феодалдық бытыраңқылықты пайдаланып, шабуыл жасады.

311 ж ғұндар Лоянды,

316 ж екінші астанасыЧаньанды алып,Қытайдың солт аймағын түгел бағындырды да өз мемлекетін құрды.Көшпелі тайпалар (моюн,сэнби,танғұт-тибет,тоба,т.б.) әлсін-әлсін шабуылдағанмен жеке мемлекет бола алмады.

589 ж Қытайда біртұтас феодалдық мемлекет құрылып,ел императоры - Янь Цзянь болды.

616 ж дейін Суй әулеті басқарып,

618 ж (618-907 жж) оның орнына Тан әулеті келді

960- 1279 жж Сун әулеті билікке келді

Император

палата

кеңсе чиновниктерін басқарушы

Тексеруші палатасы

әскери басшы

Сот ісін басқарушы

Император ,оның отбасына,кеңесшілеріне қызмет жасайтын сарай басшысы

Салық жинаушы

Дін басшысы

XIII ғ II жарт Монғол феодалдары Қытайды толық басып алып,Юань әулеті (1271-1368 жж) монғолдардың елін басқарды.

1367 ж қытай халқы елді азат етіп,өкіметті Мин әулеті алды (1368-1644 жж)

IV-V ғғ Қытайдың мемлекеттік діні- будда діні болды.Буддизм Қытайға Үндістаннан келіп,оны уағыздаушы және таратушы болып Будда храмы деп есептелініп,оның жер иелігі болды.

I ғ жаңа заманның Қытайда даосизм діні тарады.

Негізін-Чжан Лин (Чжан Даолин) қалады. Негізгі қағидасы- ежелгі Қытай аңыз-ң кейіпк-не тағзым жасау болды.Адамдарды аңыз арқылы аспанға,жеке адамдардың құдыретіне табындырып отырды.

IV. Бекіту сұрақтары:

1. Қытайдың саяси құрылымы қандай?

2. Императорлық әкімшілік басқару жүйесі қандай болды?

3. Ежелгі Қытай мем-де қандай діндер үстемдік етті?

4. Қытайдың жер аумағы туралы айт.

5. Әкімшілік жағынан қалай бөлінді?

6. Көшпелі тайпалар қай жылдары шапқыншылық жасады?

V.Қорытынды:Кесте бойынша түсіндір.

Білемін

Білдім

Білгім келеді

VI.Үйге тапсырма:§26. оқу.

VII.Бағалау: