Жалтыр жалпы орта білім беретін мектеп

Бекітемін:

Мектеп директоры

А.Жаныгулова

Келісемін:

Оқу ісінің меңгерушісі

Э.Базылбаева

Қаралды:

ӘБ жетекшісі

А.Қ.Андасова

БАҒДАРЛАМА

Ежелгі замандағы Қазақстан

8 - сынып

2012 - 2013 оқу жылы

Құрастырған: Тарих пәнінің

мұғалімі Н.О.Бакауова

Бұл бағдарлама әдістемелік бірлестікте қарастырылды

№ ____ хаттама "__" "________"2012 ж

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1.Артықбаев Ж. Қазақстан тарихы. Оқулық- хрестоматия. Астана, 2003

2.Артықбаев Ж.О. Жеті Жарғы. Оқу құралы А, 2003

3. Асфендияров С.Д. История Казахстан (с древнейших времен), 2-ое изд. А.,1993

4.Қазақстан тарихы көне заманнан қазірге шейін 5- томдық.А.1996-2002

5.Айдаров Ғ. Күлтегін ескерткіші А,. 1995

.Көпейұлы М. Қазақ шежіресі. А,. 1993

6. Құдайбердіұлы Ш. Түрік, қырғыз- қазақ Һәм хандар шежіресі. Орынбор, 1911

7.Марғұлан Ә. Ежелгі жыр- аңыздар. А,. 1985

Түсінік хат

Бұл бағдарлама мектеп копонентіне ұсынылады. Қолданбалы курс Қазақстан тарих пәнінен қосымша әрі терең білім алуына мүмкіндік береді.

«Ежелгі замандағы Қазақстан» курсына 34 сағат бөліні. Аптасына 1 сағаттан қарастырылған.

Мақсаттары:

• Адамзат тарихының эволюциялық және жасампаз заңдылықтарын ,

• Адам жаратылысының ерекше мәні және оның табиғат алдындағы жауаптылығын,

• Адамзат тарихының ортақ ережелері, заңдылықтары мен теңдігі туралы пікірлерді,

• Қазақ тарихының негізгі заңдылықтарының адамзаттық тарихқа үйлесімін,

• Нәсілдік немесе этн,икалық ерекшеліктерге байланысты бір халықтың кем болмайтындығын,

• Қазақ тарихы адамзат тарихының белсенді элементі екенін дәлелдеу, оқушыға жеткізқу, оқушы түсінігін қалыптастыру.

Мазмұны:

«Ежелгі замандағы Қазастан» факультативінің жобасы тарих стандартын негізделген. Факультатив бағдарламасы мен мектеп оқулығы арасында күрделі қарама- қайшылық жоқ.

Факультатив курсы Қазақстанның ұлттық және этникалық құндылықтарын ескеріп жасалған. Материалға қазақ халқының рухани мұрасы молынан енгізілді.

Факультатив теориялық және қолданбалы мәселелерді, жекелеген фактілерді қамтиды.

Факультатив барысында пәнаралық байланысқа қажетті материалдарды оқушыға қажетті және пайдалы деңгейде қолданған.

Пәнді игеріп білу міндеттері:

• Тбиғат, қоғам, адам арасындағы тығыз қарым- қатынаспен байланыстыру,

• Табиғи ортаның адамзат тарихына әсерін түсіну,

• Табиғат және қоғам құбылыстары туралы дұрыс түсініктерді қалыптастыру,

• Қазақ жеріндегі отырықшылық, көшпелілік және қалалық тұрмыс аралығында ара- жік туралы объективті пікір қалыптастыру

• Қазақ қоғамы, мемлекет және этнос мәселелерін түсінікті тілмен баянду және оқушы танымын қалыптастыру көзделеді.

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы мына мәселелерді білуі тиіс:

Олар:

Тарихтың адамның өмірлік іс- әрекетіндегі ролін, тарихи- мәдени құндылықтарды қабылдау. Отандық тарих және оның әлемдік тарих пен өркениет жүйесіндегі алатын орны мен роліне баға бере білу.

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы істеу білу керек:

• Тарихи карталармен жұмыс істей білу, тарихи хронологияны сақтай білу.

Алаш туралы тарихи деректер. Қазақтың ұлттық идеясы, өзара келісім мен татулық белгісі. Шежіре- жадыға жатталған тарих. Ұлы тұлғалар.

4. Тарихи карталар. 2 сағат

Карталардың бетіндегі тарих. Көне дәуірдің карталары. Птоломей, Геродот карталары. Қазақ жері карталардың бетінде. Қытайлық және Ресейлік (Ремезов) карта жасаушылар. Қазақтың жер атаулары- мәні мен мағынасы.

ІҮ. Қорғау (ғылыми жобаларды қорғау). 2 с ағат

Барлығы 34 сағат

мемлекеттік таңба мен рәміздердің тарихи қалыптасу кезеңдері.

4. Көне арийлер мен турлар жайлы әңгімелер. 2 сағат

Қола дәуірі туралы көне деректер. «Авеста» деректері. Арийлер мен турлардың мекені. Өз ара соғыс мәселелері. Мәдени факторлар мен даму белгілері. Ортақ қасиеттері Қоныс аудару. Карталар.

5. Көне мәдени мұралар, салт- дәстүрлер. 2 сағат.

Қазақ жеріндегі көне мәдениет үлгілері. Матриалдық мәдениет. Қолөнер үлгілері туралы. Қазақ халқының салт- дәстүрлерінің көне нұсқалары. Салт- дәстүрдің өміршең түрлері.

ІІІ. Ғылыми- зерттеу жұмысы мазмұны .8 сағат

1.Еңбек ұжымдарын басқару. 2 сағат

Ұжым мүшелерінің еңбек қызметін зерделеу . Микролит мәдениеті. Тасты қолдану өнері. Неолит дәуірінің мәдениеті. Микролит пластиналар, оларды өндіру, қолдану әдістері.

2. Патша қорымдары (этноархеологиялық зерттеу).2 сағат

Қола дәуірінің патша қорымдары(некропольдері). Орталық Қазақстан (Ақсу- Аюлы,Беғазы), Оңтүстік Қазақстан (Түгіскен) ескерткіштері. Патша қорымдары және билік мәселесі. Әлеуметтік даму. Діни түсініктер.

3. Алаш елі. Қазақ шежіресі. 2 сағат

• Тарихи қайраткерлер мен олардың қызметіне обьективті тұрғыда баға бере білу.

• Қоғам, мемлекет, этнос туралы өзіндік танымдарын қалыптастыра білу.

Ежелгі замандағы Қазақстан

Аптасына 1 сағат, жылына 34 сағат

І. Теориялық бөлім мазмұны.14 сағат

1. Ежелгі Қазақстан тарихы дегеніміз не? 2 сағат

Қазақстан тарихының негізгі кезеңдері. Ежелгі дүние тарихы және Қазақстан. Бұл дәуірдің маңызы мен мағынасы. Ежелгі дүниеде қалыптасқан негізгі заңдылықтары мен құндылықтары туралы.

2.Адамзат баласының шығу тегі және Қазақ жеріне тарауы.2 сағат

Адам баласының шығу тегі туралы ғылыми және мифтік түсініктер.

Қазақ жеріне ежелгі адамдардың қоныстануы туралы. Схемалар мен карта.

3. Қазақ жеріндегі алғашқы қауымдар. 2 сағат

Ерте тас дәуірінің қауымдық мәдениеті. Қауым түрлері, оның ішкі әлеуметтік құндылықтары. Рулық, отбасылық, некелік, , жеке тұлғалық дәстүрлер.Қауым аралық қарым- қатынас.

4.Жылқышы тайпалар мәдениеті. 2сағат

Алғашқы бақташылықтан жылқышылыққа өту. Энеолит шаруашылығының ерекшеліктері. Жылқышы тайпалар мәдениеті. Көш маршруттары. Алғашқы қоныс аударулар. Тіл және мәдениет (карталар, археологиялық қазбалардан суреттер).

5. Қола дәуірі қоныстары.2 сағат

Қазақ жеріндегі қола дәуірінің ескерткіштері. Мықтың үйі аталатын жәдігерліктер. Қоныс түрлері: үй- жай, өндіріс орындары т.б.

6. Кен өндірісі. 2 сағат

Қола дәуірінің кен өндірісі. Қола өндіретін негізгі орталықтар мен орындар. Мыс, қалайы өндіру, оларды тұрмыста пайдалану. Кен өндіру әдістері. Кенді сыртқы елдерге шығару. Транспорт жолдары және көлік мәселесі. Суреттер (фото).

7. Көне қалалар. 2сағат

Қалалардың шығу тарихы. Қазақ жеріндегі көне қоныстар. Қала мәдениеті. Қолөнер. Қазақстанның ортағасырлық қалалары.Үй құрылыстары, шахристан мен рабад ерекшеліктері.

ІІ. Тәжірибелік бөлімі мазмұны 10 сағат

1.Тарих және уақыт. 2 сағат

Тарихи уақыт межесі. Әр өлкенің өзіндік ерекшеліктері. Қазақша жыл санау үлгілері. Миләди жылы мен хижра. Мүшел бойынша жыл санау. Деректерден мысалдар. Таблицалар.

2. Тарих және кеңістік. 2 сағат.

Кеңістік ұғымы, оның шексіздігі. Әр түрлі елдердің кеңістік туралы түсініктері. Өлшем бірліктер. Қазақ халқының кеңістік туралы ертегі, аңыздары.

3. Тарихи таңба, рәміздер. 2 сағат

Таңба сыры. Қазақ жеріндегі «Таңбалы тас» ескерткіштері. Меншік таңбалары, рулық таңбалар. Мемлекеттік белгілер мен рәміздер. Қазақ жеріндегі

Жалтыр жалпы орта білім беретін мектеп

Бекітемін:

Мектеп директоры

А.Жаныгулова

Келісемін:

Оқу ісінің меңгерушісі

Э.Базылбаева

Қаралды:

ӘБ жетекшісі

А.Қ.Андасова

БАҒДАРЛАМА

Ежелгі замандағы Қазақстан

8 - сынып

2012 - 2013 оқу жылы

Құрастырған: Тарих пәнінің

мұғалімі Н.О.Бакауова

Бұл бағдарлама әдістемелік бірлестікте қарастырылды

№ ____ хаттама "__" "________"2012 ж

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1.Артықбаев Ж. Қазақстан тарихы. Оқулық- хрестоматия. Астана, 2003

2.Артықбаев Ж.О. Жеті Жарғы. Оқу құралы А, 2003

3. Асфендияров С.Д. История Казахстан (с древнейших времен), 2-ое изд. А.,1993

4.Қазақстан тарихы көне заманнан қазірге шейін 5- томдық.А.1996-2002

5.Айдаров Ғ. Күлтегін ескерткіші А,. 1995

.Көпейұлы М. Қазақ шежіресі. А,. 1993

6. Құдайбердіұлы Ш. Түрік, қырғыз- қазақ Һәм хандар шежіресі. Орынбор, 1911

7.Марғұлан Ә. Ежелгі жыр- аңыздар. А,. 1985

6. Кен өндірісі. 1 сағат

Қола дәуірінің кен өндірісі. Қола өндіретін негізгі орталықтар мен орындар. Мыс, қалайы өндіру, оларды тұрмыста пайдалану. Кен өндіру әдістері. Кенді сыртқы елдерге шығару. Транспорт жолдары және көлік мәселесі. Суреттер (фото).

7. Көне қалалар. 2 сағат

Қалалардың шығу тарихы. Қазақ жеріндегі көне қоныстар. Қала мәдениеті. Қолөнер. Қазақстанның ортағасырлық қалалары.Үй құрылыстары, шахристан мен рабад ерекшеліктері.

ІІ. Тәжірибелік бөлімі мазмұны 7 сағат

1.Тарих және уақыт. 3 сағат

Тарихи уақыт межесі. Әр өлкенің өзіндік ерекшеліктері. Қазақша жыл санау үлгілері. Миләди жылы мен хижра. Мүшел бойынша жыл санау. Деректерден мысалдар. Таблицалар.

2. Тарих және кеңістік. 2 сағат.

Кеңістік ұғымы, оның шексіздігі. Әр түрлі елдердің кеңістік туралы түсініктері. Өлшем бірліктер. Қазақ халқының кеңістік туралы ертегі, аңыздары.

3. Тарихи таңба, рәміздер. 2 сағат

Таңба сыры. Қазақ жеріндегі «Таңбалы тас» ескерткіштері. Меншік таңбалары, рулық таңбалар. Мемлекеттік белгілер мен рәміздер. Қазақ жеріндегі

Түсінік хат

Бұл бағдарлама мектеп копонентіне ұсынылады. Қолданбалы курс Қазақстан тарих пәнінен қосымша әрі терең білім алуына мүмкіндік береді.

«Ежелгі замандағы Қазақстан» курсына 17 сағат бөліні. Аптасына 0,5 сағаттан қарастырылған.

Мақсаттары:

• Адамзат тарихының эволюциялық және жасампаз заңдылықтарын ,

• Адам жаратылысының ерекше мәні және оның табиғат алдындағы жауаптылығын,

• Адамзат тарихының ортақ ережелері, заңдылықтары мен теңдігі туралы пікірлерді,

• Қазақ тарихының негізгі заңдылықтарының адамзаттық тарихқа үйлесімін,

• Нәсілдік немесе этн,икалық ерекшеліктерге байланысты бір халықтың кем болмайтындығын,

• Қазақ тарихы адамзат тарихының белсенді элементі екенін дәлелдеу, оқушыға жеткізқу, оқушы түсінігін қалыптастыру.

Мазмұны:

«Ежелгі замандағы Қазастан» факультативінің жобасы тарих стандартын негізделген. Факультатив бағдарламасы мен мектеп оқулығы арасында күрделі қарама- қайшылық жоқ.

Факультатив курсы Қазақстанның ұлттық және этникалық құндылықтарын ескеріп жасалған. Материалға қазақ халқының рухани мұрасы молынан енгізілді.

Факультатив теориялық және қолданбалы мәселелерді, жекелеген фактілерді қамтиды.

Факультатив барысында пәнаралық байланысқа қажетті материалдарды оқушыға қажетті және пайдалы деңгейде қолданған.

Пәнді игеріп білу міндеттері:

• Тбиғат, қоғам, адам арасындағы тығыз қарым- қатынаспен байланыстыру,

• Табиғи ортаның адамзат тарихына әсерін түсіну,

• Табиғат және қоғам құбылыстары туралы дұрыс түсініктерді қалыптастыру,

• Қазақ жеріндегі отырықшылық, көшпелілік және қалалық тұрмыс аралығында ара- жік туралы объективті пікір қалыптастыру

• Қазақ қоғамы, мемлекет және этнос мәселелерін түсінікті тілмен баянду және оқушы танымын қалыптастыру көзделеді.

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы мына мәселелерді білуі тиіс:

Олар:

Тарихтың адамның өмірлік іс- әрекетіндегі ролін, тарихи- мәдени құндылықтарды қабылдау. Отандық тарих және оның әлемдік тарих пен өркениет жүйесіндегі алатын орны мен роліне баға бере білу.

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы істеу білу керек:

• Тарихи карталармен жұмыс істей білу, тарихи хронологияны сақтай білу.

Алаш туралы тарихи деректер. Қазақтың ұлттық идеясы, өзара келісім мен татулық белгісі. Шежіре- жадыға жатталған тарих. Ұлы тұлғалар.

Ежелгі замандағы Қазақстан

Аптасына 0,5 сағат, жылына 17 сағат

І. Теориялық бөлім мазмұны.10 сағат

1. Ежелгі Қазақстан тарихы дегеніміз не? 2 сағат

Қазақстан тарихының негізгі кезеңдері. Ежелгі дүние тарихы және Қазақстан. Бұл дәуірдің маңызы мен мағынасы. Ежелгі дүниеде қалыптасқан негізгі заңдылықтары мен құндылықтары туралы.

2.Адамзат баласының шығу тегі және Қазақ жеріне тарауы.2 сағат

Адам баласының шығу тегі туралы ғылыми және мифтік түсініктер.

Қазақ жеріне ежелгі адамдардың қоныстануы туралы. Схемалар мен карта.

3. Қазақ жеріндегі алғашқы қауымдар. 1 сағат

Ерте тас дәуірінің қауымдық мәдениеті. Қауым түрлері, оның ішкі әлеуметтік құндылықтары. Рулық, отбасылық, некелік, , жеке тұлғалық дәстүрлер.Қауым аралық қарым- қатынас.

4.Жылқышы тайпалар мәдениеті. 1 сағат

Алғашқы бақташылықтан жылқышылыққа өту. Энеолит шаруашылығының ерекшеліктері. Жылқышы тайпалар мәдениеті. Көш маршруттары. Алғашқы қоныс аударулар. Тіл және мәдениет (карталар, археологиялық қазбалардан суреттер).

5. Қола дәуірі қоныстары.1 сағат

Қазақ жеріндегі қола дәуірінің ескерткіштері. Мықтың үйі аталатын жәдігерліктер. Қоныс түрлері: үй- жай, өндіріс орындары т.б.