Қазақстан тарихы 1867-1868 жылғы реформа 8 класс

Орал

Торғай

Ақмола

Семей

Жетісу

Сырдария

1822,1824 жылдардағы Жарғы бойынша 4-сатылы: 1.Облыс- 3-8 округтен

2. Округ-15-20 болыстардан

3. Болыс-10-12 ауылдан

4. Ауыл- 50-70 шаңырақтан құралды.

1.Облысты -губернатор;

2.Округті -аға сұлтан мен 2 ресейлік кеңесші;

3.Болысты- болыс сұлтаны;

4.Ауылды- ауыл старшыны басқарды.

1867-1868 жылғы реформа бойынша 5-сатылы: 1.Генерал-губернаторлық

2. Облыс

3. Уезд

4. Болыс

5. Ауыл

1.Генерал-губернаторлықты- генерал-губернатор;

2. Облысты- әскери-губернатор;

3. Уезді- уезд басшылары;

4. Болысты- болыстар;

5. Ауылды- ауылнайлар басқарды.

Оқушылар тақырыпқа сай жаңа мәліметтермен танысып, керекті мәліметтерді түртіп алып отырады

Негізгі бөлім

Оқушыларға оқулықпен жұмыс тапсыру; оқулықтың 143 бетін пайдаланып,1867-1868 жылғы реформа бойынша бөлінген 6 облыстың құрамына кірген уездерді сызба түрінде дәптерлеріне жаздыру.

1867-1868жж реформалар

Тараулар

Мәні

Маңызы мен салдары

Реформаның мақсаты

Қазақстанның әкімшілік-аумақтық бөлінісі

Басқару ерекшеліктері

Сайлау ерекшеліктері

Фискальді жүйе,міндеткерліктер

Денсаулық сақтау

Жерді пайдалану

Салыстырмалы кесте толтыру

Тараулар

1822ж. «Сібір қазақтары туралы Ереже»

1824ж. «Орынбор қазақтары туралы Ереже»

1867-1868жж реформалар

Реформаның мақсаты

Қазақстанның әкімшілік бөлінісі

Басқару ерекшеліктері

Сайлау ерекшеліктері

Нәтижелері

Оқушылар жұппен жұмыстанады

Қорытынды

Бекіту:

Пысықтау:

• 60жылдардағы реформалардың мәні?

• 1867-68 жылдардағы реформа неше сатылы?

• Генерал-губернатор басқарды?

• Округті кім басқарды?

• Болысты кім басқарды?

Оқушылар сұрақтарға жауап береді

І топ:

1. ХІХ ғасырдың бас кезінде Қазақстан шәкірттері қай тілде оқытылды? (араб тілінде)

2. Азиялық училище қай жылы ашылды? (1789 ж.)

3. 1850 жылы Орынбор шекаралық комииссиясының жанынан қандай мекемелер ашылды?

(орысша білім беретін мектептер)

4. ХХ ғ. 20-30 жылдарында Қазақстан ғылымының штабын басқарған кеңестік ірі түрколог,

академик: (А.Н.Самойлович).

5. Сүйінбай Аронұлы ақындық өнерге қанша жасынан машықтанған? (14-15 жастан).

6. Қазақ халқында дамыған қолөнер салалары: (тоқымашылық, киіз басу, ағаш, металл,сүйек,

мүйіз өңдеу).

ІІ топ:

1.ХІХ ғасырдың бас кезінде Қазақстанда ағарту ісі балаларға нені үйретті? («Шариғат-ұл-иман», «Әптиек» сияқты діни мазмұндағы кітаптар ислам қағидаларын үйретті)

2. 1813 жылы Омбыда, 1825 жылы Орынбордағы әскери училищелер немен айналысты? (Ресей билеу әкімшілігі үшін шенеуніктер даярлау ісімен)

3.1833 жылы А.С. Пушкин Қазақстанның қай қаласында болды? (Орынбор)

4. 1848-1849 жылдары Г.С.Карелин Қазақстанның қай өңірін зерттеді? (Каспий теңізі маңын).

5. «Жетісу ақындарының алтын діңгегі атанған ақын» (Сүйінбай)

6.Қазақ ауылдарында шаруашылыққа арналған төбесі күмбез тәрізді шошала қандай мақсатта

тұрғызылған? (ет және азық-түлік өнімдерін сақтау үшін)

ІІІ топ:

1.ХІХ ғасырда білімін жалғастыру үшін ауқатты ата-аналар балаларын қай қалаларға оқуға

жіберді? (Бұхара мен Ташкент қалаларына)

2. 1841 жылы Бөкей Ордасында Жәңгір ханның ұйымдастыруымен ашылған мектептерде қай

тілдерде сабақ беріле бастады? (татар және орыс тілдерінде)

3. 1836-1838 жылғы шаруалар көтерілісінің басшылары И.Тайманұлы мен М. Өтемісұлына кім

қолдау көрсетті? (В.И. Даль).

4. 1845 жылы В.И.Дальдің «Бөкей мен Мәулен» повесі қай тілге аударылды? (Парижде, француз

тіліне)

5. М.Өтемісұлы қай жылы Калмыков түрмесінде отырды? (1829 жылы).

6. Киіз үйдің ішіндегі ең құрметті орын қалай аталады? (төр).

ІҮ топ:

1. Ірі медреселерде араб тілінен сабақ беретін «мұғалімдікке» не талап етілді? (арнаулы куәлігі болу керек болды)

2. 1831 жылы 18 қыркүйекте қай қалада орысша білім беретін училище ашылды? (Семей)

3. 1833 жылы А.С.Пушкин Орынборда болған кезінде қай еңбегін жазды? (Пугачев бүлігінің тарихы).

4. М:ӨТемісұлы 20 жасында қандай қызмет атқарды? (Жәңгірдің ұлы Зұлқарнайдың тәрбиешісі болды)

5. Жастайынан екі көзінен айрылған ірі эпик ақын: (Шөже)

6.Қазақ халқы зор құрметпен әнші -күйшілерді қалай деп атаған? (сал-серілер деп атады).