- Учителю
- Открытый урок по истории Казахстана на тему 'Һун дөлити' (10 класс)
Открытый урок по истории Казахстана на тему 'Һун дөлити' (10 класс)
| Вақти: | |
| Пән-Қазақстан тарихи Синип-10 Тәкшүрүлди | |
| Дәрис мавзуси | &17-18 Һун дөлити |
| Умумий мәхсәтләр | Оқуғучилар һунларниң дөләтлик түзүми, ички вә ташқи сәясити, тәңриқути Мөде вә Атилланиң батурлиғи, қәһриманлиғи тоғрилиқ толуқ чүшиник бериш,»Хәлиқләрниң улуқ көч-көчи» һәққидә асасий чүшиниклирини чоңқурлитиш. Дәристә оқуғучилар билән ижадий ишлар жүргүзүп, хуласиләшкә, әхбаратларни пайдилинишқа, мәнтиқий пикир ейтишқа үгитиш. Һунларниң вә уларниң падишаси Атилланиң қәһриманлиғини мәдһийләп, оқуғучиларни өз елиниң патриоти болушқа тәрбийәләш. |
| Күтилидиған нәтижиләр |
Мавзуни 5кә бөлүп, топларға тапшурма берилиду.Тапшурмиларни топ ичидә орунлиғанда өз пикрини әркин ейтишқа, толерантлиққа, топ ичидә ишләш мәдәнийитигә тәрбийәләш. |
| Асасий идеяләр | Һунларниң тарихи, ички вә ташқи сәясити, һун тәңриқути Мөде вә Атилланиң қәһриманлиқлири; Улуқ Хитай сепили. |
| Тапшурмилар | Топ билән иш, «Постер» ,рефлексия, баһалаш. |
| Ресурслар | Слайд «Улуқ Хитай сепили». Интерактивлиқ тахта. |
Дәрисниң өтүши
Уюштуруш
Муәллимниң иш һәрикити
Оқуғучиниң иш һәрикити
Өй тапшурмисини тәкшүрүп баһалаш.
Очуқ тест.
1.Қаңлиларниң пәйтәхти қандақ аталди?
А.Чигучен В.Битянь С.Суяб
2.Ташкәнт вадиси,Сирдарияниң оттура еқими.Жәнубий Қазақстан, Йәттисуниң жәнубий-ғәрбий бөлиги кимниң дөлитиниң территорияси?
А.Үйсүнләр В.Қаңлилар С.Сақлар
3.Қаңлиларниң дөләт башчиси қандақ аталди?
А.Гуньмо В.Шаньюй С.Хан
4.Улуқ Ипәк йолида Ферғанидин Аралға һөкүмранлиқ қилиш үчүн күрәшкән қәбилә?
А.Қаңли В.Һунлар С.Үйсүнләр
Чүшиниш
Йеңи мавзуни чүшәндүрүш.»Инсерт» усули арқилиқ йеңи мавзуни оқутуп үгитиш.
Топ билән иш
1-топ.Һун қәбилилири
2-топ.Һунларниң гүллиниши
3-топ.Һунларниң ташқи сәясити
4-топ.Һун дөлити
5-топ.Һунлар вә хәлиқниң улуқ көч-көчи»
«Постер»
Мавзу билән тонушиду, үгиниду, пикир алмишиду, ойини постерға салиду.
Постерни қоғдайду.
Қоллиниш
1-топ.Ғұн тайпалары.
Ғұндардың территориясы.
Қытайдың оңтүстігінде Байкалдан Ордосқа дейінгі аралықты Ғұндар мекендеген.
2-топ.Ғұндардың гүлденуі.Кластермен жұмыс
тәңірқұты
дипломат әскер басы
Мөде
Ақылд ы Б.з.б. 174ж. Ірі саяси тұлға
қолбасшы Қайтыс болды
қатал ем билеушісі
«Исқыратын жебе»- оқ атпағандардың басын шапқан.Қытаймен «Тыныштық пен туыстық» шартына қол қойған. Қытай-ғұн арасында 40 жыл тыныштық орнайды.
3-топ. Ғұндардың сыртқы саясаты.
Юэчжи Жетісуда мекен етті- 30-40 жыл шамасында
Жетісудағы сақтар Ферғана
Парория
Бактрия
Авғанстан
Үндістан,Кашмир
Юэчжилер б.з.д.174-165ж. Ғұндардан түпкілікті талқандалды.
Алды Бактрияға
Үйсіндер юэчжи басшылық етсе
Үйсіндермен
Араласты
Қытай ғұн - айырбас сауда күшейді.
Некелік
байланыс
Қытай үйсін билеушісіне
.
Ғұндар
слайд Ғұндар жеңіледі.
«Ұлы Қытай сепілі» б.з.д.IIIғасыр аяғы.-слайд.
500шақырым, биіктігі 10м.
Ғұн мемлекеті оңтүстік-Хуанье Қытаймен
Б.з.д. 55ж. бейбіт келісім
(б.з.д.Iғ.орт.) солтүстік-Чжи-чжи б.з.б.Iғ.
аяғында Батысқа ауады
Ғүн тайпалары б.з.д.IIIғ. Iжарт. Vғ дейін
Шығыс Қазақстан мен
Жетісуда
Юебань мемлекетін құрды.
4-топ. Ғұн мемлекеттілігі
(Б.з.д.Ivғ.-б.з.Vғ.Iжарт.)
Ғұндардың тәңірқұты мұрагерлікпен.
Мемлекеттік кіші хан
Басқару уәзірлер
Ақпараты қолбасшылар
Әскербасылары
Тәртіп сақшылары
Тәңірқұты- елдің қарулы күшінің бас қолбасшысы.Қ.Салғараұлы - ғалым.
Ғұн- көшпелердің тұңғыш империясы.
Ғүн еліндегі үш аймақ
Батыс
Тәңріқұты
ордасы
Шығыс
«Ғұн державасының пайда болған мерзімі б.з.д.209жыл».
Шығыстанушысы ғалым Л.Н.Гумилев
24әкімшілікке бөлінді-ру ақсүйектері басқарды.
Түменбасы 2мыңнан-10мың
Әскері болды
Лауазымды мыңбасы
қызметкер - жүзбасы
лер онбасы
билер
кіші бектер
5-топ. Ғұндар және халықтың қоныс аударуы.
Халықтың ұлы қоныс аударуы-б.з.д.IIғ-б.з. IVғ
Ғұндар Босфор патшалығын талқандады
Румыния
Венгрияға
Рим империясын
-
451 жыл Каталаун шайқасы
-
453жыл Атилла (Еділ)қайтыс болады
Слайд:
Ғұндардың ролі
Европаны римдіктерден азат етті
Құл иеленушілік құрылысты құлатты
Орта ғасыр дәуірінің басталуына жол ашты .
«Олар соғыстан кейін тыныш, әрі қамсыз тіршілік етеді, әркім қолында барымен қанағат етеді деп жазған.»
Прийск.
«Ғұндар жақсы шыныққан , олар отты да қажет етпейді.»
Марцеллик
Анализ
Рефлексия
Өйгә тапшурмиси
&17-18 25тест түзүш