Конспект урока Ерте темір дәуіріндегі Оңтүстік Қазақстан, Жетісу

6-сынып. Ежелгі Қазақстан тарихы

Сабақтың тақырыбы: Оңтүстік Қазақстан және Жетісу өңірі.

Сабақтың мақсаты:

• Сақтардың мәдени мұралы, «Аң стилі»,Бесшатыр қорымы, «Алтын киімді адам» туралы кеңінен мәлімет бере отырып, белсенділігі жоғары дамыған ұлтжанды азамат тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Лекция

Әдісі: баяндау

Көрнекілік:карта, суреттер

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі

• Оқу құралын тексеріп түгелдеу

• Оқушылар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:

• Сақтардың парсы жаулаушыларына күресі туралы қандай деректер бар?

• Сақ патшасы Томирис жөнінде не білесің?

• Сақтардың сыртқы жауларға қарсы күресі туралы өз пікіріңді айт.

Жаңа сабақтың жоспары:

1. Сақтардың мәдени мұралары

2. «Аң стилі»

• «Аң стилі» өнері дәстүрімен сақтар Алдыңғы Азия мен Иранға жасаған жорықтарынжа танысты. Осы жерлерден сақтарға «өмір ағашы» дейтін арыстан бейнесі тарады. Бұл ұғым жергілікті жануарлар мен аң-құстардың, жылқы, қой, түйе, бұғы, ақбөкен, барыс, жольарыс, бүркіт, қасқыр, қоян бейнелеріне ауысты.

3. Бесшатыр қорымы.

• Бесшатыр сағанасы бірнеше бөліктен тұрады: дәліз (дромос), қабір алдына кірек ауыз және жерлеу бөлмесі.

4. «Алтын киімді адам»

• Қабірден қыштан, ағаштан, металдан жасалған ыдыстар табылды. Арасынан 26 таңбадан тұратын жазуы бар күміс табақша шықты. Бұл жазудың сырын ғалымдар әзірге аша алмай отыр. К.Ақышевтың пікірінше, бұл сақтардың өзіндік жазуы болғандығын дәлелдейді.

Сабақты бекіту:

1. Сақтардың ескерткіштері табылған аймақтарды картадан көрсет.

2. Сақтардың дүниетанымы туралы қандай қорытынды жасауға болады?

3 Сақтардың әйгілі археологиялық ескерткіштерін ата

.тест

1) Қызылордадан 300 шақырым жерде орналасқан сақ қаласының орны

А) Арқайым

В) Қойлық

С) Атасу

D) Баланды

Е) Шірік Рабат

2) Шірік Рабат қаласының күзет мұнаралары бар орталығы

А) Қамал

В) Мешіт

С) Базар

D) Рабат

Е) Цитадел

3) Қыш күйдіретін пеш, қол диірмен тастары, тары қалдықары табылған сақ қаласы

А) Қойлық

В) Бесшатыр

С) Есік

D) Қызыл Аңғар

Е) Бәбіш-Молда

4) Б.з.б. УІІ ғасырдан бастап далалы аймақтарда пайда болған бейнелеу

А) Полихромдық стиль

В) Өрнектік стиль

С) Геометриялық стиль

D) Оқа жүргізу стилі

Е) Аңдық стиль

5) Аңдық стиль пайда болған ғасыр

А) б.з.б. У ғ

В) б.з.б. ІУ ғ

С) б.з.б. ІІІ ғ

D) б.з.б. І ғ

Е) б.з.б. УІІІ ғ.

5) Іле өзенінің оң жақ жағалауындағы сақ қорымы

А) Шілікті

В) Есік

С) Берел

D) Іле

Е) Бесшатыр

6) Бесшатыр қорымындағы обалар жиынтығы

А) 11 оба

В) 17 оба

С) 83 оба

D) 51 оба

Е) 31 оба

8) Алматының шығысындағы белгілі сақ обасы

А) Бесшатыр обасы

В) Талғар обасы

С) Боралдай обасы

D) Шілікті обасы

Е) Есік обасы

9) Есік обасынан табылған бұйымдар саны

А) 1000-нан астам

В) 2000-нан астам

С) 5000-нан астам

D) 3000-нан астам

Е) 4000-нан астам

10)Антропологтардың анықтауынша Есік обасындағы жерленген адамның жас шамасы

А) 10-11

В) 14-15

С) 25-26

D) 40-50

Е) 17-18

Бағалау:

Үйге тапсырма: §32-33 бет 100 «Қорғанның құрылымы» /қосымша материалды оқу/