Урок по татарскому языку на тему 'Дэрес сэяхэт'

Сүзләр иленә сәяхәт.

Максат: 1.Укучыларның белемнәрен системалаштыру.

2.Туган телнең матурлыгын тоярга өйрәтү.

3.Телгә мәхәббәт тәрбияләү.

Җиһазлау: билетлар,сүзләр язылган карточкалар,дәреслек,карта.

Дәрес барышы.

1 Психологик уңай халәт тудыру.

2 Белемнәрне актуальләштерү.

• Бүген без сезнең белән "Сүзләр иленә сәяхәт"кә чыгабыз. Сәяхәткә чыгар өчен билет алырга кирәк. Бу билетларда :

а) табышмакка җавап бирергә;

б) күчерелмә мәгънәле сүзләрне табарга.

• Ә хәзер инде, сәяхәткә чыгып китик. Картабыз бар, хәерле сәгатьтә.Сезнең өчен бу сәяхәт кызыклы,файдалы һәм эшлекле булсын.

1 тукталыш.

-Без сезнең белән "Сүзләр диңгезе"нә килеп җиттек.Күпер аша чыгарга кирәк.Моның өчен сүзләрнең күп мәгънәлелеген ача алганда гына үтәргә мөмкин.

• сал - баш (телдән)

• йөз - төш (язып)

2 тукталыш.

"Антонимнар борылышы"

• Нәрсә ул антоним?

• Мисал китерегез.

• Сүзләрнең антонимын язарга.

Без утырып арыдык, шуңа тактада эшләп алыйк әле.

Ялкау - Көн - Тар -

Көлә - Аз - Чиста -

Зур - Матур - Кайгы -

Кыш - Ак - Эссе -

3 тукталыш.

"Омонимнар" шәһәре.

• Нәрсә ул омоним?

• Мисал китерегез.

• Тизәйткечне укырга, омонимны табарга.

Кара карга

Кунган карга.

Карга кунган

Ак карга.

Мәгънәләрен аңлатырга.

• яра - яра

• май - май

• тиен - тиен

4 тукталыш.

"Синонимнар" авылы.(Монда ниндидер язу бар,карыйк әле.)

Белдерү.

Хөрмәтле сәяхәтчеләр!

Бу тукталыштан бары тик синонимнарга мисаллар әйткәч һәм аның кагыйдәсен искә төшергәч кенә китеп була.

Тукталыш башлыгы.

5 тукталыш.

Ял бүлмәсе.

Су буенда бакалар,

Баталар да калкалар.

Уңга да иеләләр,

Сулга да иеләләр,

артка да иеләләр.

Аннары барысы бергә

Сикерешеп алалар.

• Ә хәзер юлыбызны дәвам итик. Юл кешесенең юлда булуы хәерле.

6 тукталыш.

• Фразеологизмнарның мәгънәсен аңлатырга.

Кәкре каенга терәтү

трай тибү

балавыз сыгу

колак кагу

таяк ашату

койрыкка ут кабу

агач атка атландыру

7 тукталыш.

"Ромашкалар аланы"на килеп җиттек.

• Ромашканың таҗлары тылсымлы.Һәркем аның таҗын өзеп ала һәм биремен үти.

(тәрҗемә итәргә :баш вату - ломать голову, кул селтәү - махнуть рукой һ.б.)

• Укучылар, без сезнең белән "Сүзләр иленә " сәяхәт ясадык. Сүзләр дөньясының никадәр бай,мавыктыргыч булуын күрдек.Менә шул сүзләр кайда очрашалар икән? Дөрес,сүзлекләрдә.Искә төшереп китик нинди сүзлекләр беләбез әле?

• Сәяхәтебезне Шәүкәт Галиевның " Сүзләр" шигыре белән тәмамлыйсы килә.(шигырь уку)

3. Рефлексия.Билгеләр кую.

4. Өй эше.

а) Үзегез яшәгән төбәкнең елга,тау,урман,чишмә исемнәрен язып алыгыз.

б) шуларга берәр әкият уйлап язып карагыз.

Кулланылган әдәбият.

1.Дәреслек 5 класс татар теле. Л.Г.Хәбибов,Уфа - 2004.

2.Ш.Галиев шигырьләре.

3.Хәзерге татар әдәби теле. Ф.С.Сафиуллин, Казан - 1992.