- Учителю
- План – конспект открытого урока по теме «Gagauzların evelki zanaatları».
План – конспект открытого урока по теме «Gagauzların evelki zanaatları».
Ềtaplar. Vakıt. | Subkompetenţiyalar ON . | İş çeşitleri | Kantarla-mak . | Didaktik kolaylıkları | Denemek- lär . |
Orgmoment. Gimn. 1,5 min. І Çaarmak . Uroon başlaması . 1 min.
2 min.
ІІ Annamak. Uroon temel payı . 12 min. ІІІ Düşünmäk.
Söleişlerdänparad. 14 min. ІV Çözmäk. Bilmecey - lerdän konkurs. 7 min. Kararlamak. 7 min. D. Rodarinin şiiri «Çem pahnut remösla ?» İtoglar , çıkışlar , notalar . |
ON -1 Tanışmak uroon te - masınnan hem neet - lerinnän . Meraklandırmak üürenicileri temaylan. SK-1 Esap almak , ani gagauzların eski za- naatları taa çok baalı onnarın yaşamasına: erä , topraa, hayvan- cılaa, evdeki işlerä , naturaya .
SK- 2 Bilmäk gagauzların en eski , en siirek raz- gelän zanaatların adlarını hem maana - sını .
SK - 3 Meraklanmak dedel - lerin eski zanaatla - rınnan . ON - 2 Birleştirmäk rusça hem gagauzça maa-nalarını.
ON- 3 Demekli okumak halk söleişlerini , çöz-mäk onnarın maanal-larını.
SK - 4 Göstermäk deerin halk fikirini folklor yaratmalarında, cüm - büşünü , akılını , bilciliini , , gözelliini .
SK - 5 Esap almak , nicä gagauzların zor yaşaması , gariplii belli eder kendisini söleişlerdä .
SK - 6 Görmäk gagauzların halk bilmeceylerindä insanın keskin fikirini. ON - 4 Becermäk demekli okumaa hem çözmää bilmeceyleri . SK - 6 Bilmäk kendi dedelerin zanaan - larını, nesoy zanaatlar var kendi aylelerindä, senselenin arasında.
ON - 5 Demekli okumak Rodarinin şiirini.
SK - 7 Terbietmäk üürenicilerdä sevgi herbir zanaata , saymak hem hatır gütmäk herbir çalışan adama.
| Hazırlanmak uroon çeketmesinä . Üürenicilär çalêr gimnı .
Uroon êpigrafı : «Utanma işlemää birdä iştä - utan işlämemää» . (Halk söleişi ).
Üürenicilär evdeki iştä aaraştırdılar eski gagauz zanaatlarını kiyatlarda, yaratma larda , soruşturdular ihtiarlara da hepsi zanaatların adlarını yazdılar tefterlerä .
Sıralêrlar zanaatları : çiftçi , baacı , kuvancı , usta, aşçı , bahçivancı , çalgıcı hem başka.
Üürecinin sözü : « Gagauzların tradiţional zanaatları baalıydı taa çok hayvancı-laa , çiftçilää , bahçivancılaa , baalarcılaa .Ama onnardan kaarä taa çok zanaatlar baalı ustalaa , dokumaya , örmeyä ,ruba dikmesinä , imek yapmasına. Gagauzların zanaatları pek belli ederlär kendilerini insanın soyadlarında .Şindi sıralayın zanaatları , angılarını yazdınız tefterlerdä da bulun kendi soyadlarınızda onnara ilişkilik.»
Üürenicilär bulêrlar soyadlarını : Arabacı , Dermenci , İularji , Kalpakçi , Kasap,Kazanji , Arnaut , Pulukçi , Terzi , Demirci , Çelengir hem başka .
(İş.) Bulêrlar zanaatların maanasını gagauz yada rus dilindä : 1.abacı 2.bozacı 3.cambaz 4.çakmakçı5.çilingir 6.çobatar 7.dalgıç 8.demetçi , 9.dülger 10.düvenci 11.kalaycı 12.kunduracı 13.kuyumcu 14.marangoz 15.sakacı 16.tabancı 17.tasmacı 18.tolmaç
Bu zanaatların rus dilindä maanaları : 1.суконщик 2.продавец или изготовитель напитка «boza» 3.продавец лошадей 4.продавец и изготовитель огнива 5.кузнец 6.сапожник 7.водолаз 8.изготовитель и перевозчик снопов 9.плотник 10.работник на кремниевой молотилке 11.жестянщик 12.обувщик 13.ювелир, 14.столяр 15.водовоз 16.изготовитель подошв 17.изготовитель кожаных ремней и шнурков 18.переводчик . Söleişlär : 1.Altının paasını kuyumcular bileer. Avcılımda av eti imedim , sevdiciimä «ayolum» demedim . 2.Baalaydım arkama kalburu - bin ton arpa çalkıcıydım . 3. Bir koyundan iki deri soyulmêêr . 4.Cambaz ipi kopmaz . 5.Çekiçlän örs arasına düştü .6.Demir kızgınkan örslener. 7.Düün çalgıcısız olmêêr .8.Herbir çırtmacı kendi başına çalêr. 9.Herbir arı bal yapsa , balın okası parasız olur.10. İi çobanın sürüsü bölünmäz . 11.İlkin esap - sora kasap . 12.Kim kiminnän , ama bahçivancı suyunnan . 13.Kürkçü sevdii deriyi erdän - erä ururmuş . 14.Nicä çalgıcı - ölä da oyuncu . 15.Pamukçu biyaz köpektän azetmärmiş . 16.Satıcı çürük bezinä çürük demäz . 17Üz on - tarla başına kon .18.Çakmakları hepsi dil erindä . 19. Elleri altın keser. 20. Sık tasmaları. 21. Baalı popaz kavga yapmaz. 22. Fayda nicä popazın räsasından .
(Kalpak .)
(Dermen kanatları).
(Üzüm ).
( Ekinnär ).
(Mum.)
Şöölä , böölä demezlär , kulacını burarlar. ( Kauş - Kemençä .) 7.Her aaç titirär , kökü benim elimdä . ( Kemençä .) 8.Karşıda odun yarêr , ortada kuran kurêr , hem da kulaanı burêr . ( Kemençä .) 9. Önünnän otlêêr , kuyrunnan toplêêr . ( Kombayna .) 10. Pır- pır dönär , ak-ak akar . (Dermen.) 11. Saksan - saksan sakırdêêr , edi bin aaç kıpırdêêr . ( Düzen .) 12. Trak girdi , trak çıkar , kuru girdi , yaş çıkar. ( Pınar kofası . ) 13. Zor - zor zormantı , zor duvara tırmandı . Açan kızım evlendi , o da duvardan indi . ( Kilim .) Üürenicilär annadêrlar nesoy zanaatları bilerlär , nesoy zanaatlarlan karşı gelerlär artistik yaratmalarında .
Şiirlär çiftçi adamnarı için gagauz dilindä .
Д Родари : «Чем пахнут ремёсла ?» . «…Рыхлой землёю, Рыбой и морем Evd. İş .: İndividual iş herbir üüeriniciya bulsunnar yaratmaları hem hepsi özellikleri ,angıları baalı hayvancılık zanaatına. |
Kim taa çok soyadı bula-cek.
Yazmak tefterlerdä . En meraklı söleişlär, angılarını aaraştırıp buldular.
Konkurs :kim taa çok bilmeycä çözecek . Demekli hem dooru lafetmäk gagauz dilindä .
Nesoy yapêrlar çıkışları zanaatlar için . | Aaraştırmak metodu . İş grupalarda .
«Kim taa çok?»
Kolektiv işi . Monologlu hem dialoglu söz . İş «Çöz söleişin maanasını hem bul nesoy zanaata baalı .»
İş tefterlerdä .
Demekli okumak söleişleri . Çıkarmak üzä en meraklı bilmeceyi. Üürenicilär okuyerlar kendi bilmeceylerini .
Monologlu söz. Demekli şiir okuması .
Kaarışmak dialoga. | Üürenici bakêr hazır- lıı. Üürenici - lär sıralêrlar o zanaatla -rı , angıları-nı buldular evdä .
Üüredici yardım eder hem kantar-lêêr. Üürenicile - rin cuvap - ları Başka dillerä hem predmetlara baalanmak . |