Сабақтың тақырыбы: Енгізу және шығару операторы.Меншіктеу операторы

2. Меншіктеу, деректерді енгізу, шы ару.Read (readln), Write( writeln).

Паскаль тілінде кез-келген программаның мəтіні негізгі үш бөлімнен

тұрады:

1. программа тақырыбы

2. сипаттау бөлімі

3. операторлар бөлімі

1. Программа тақырыбының құрылымы:

Program программа атауы;

Мысалы:

Program Max111;

Program Summa;

2. Сипаттау бөлімдері төмендегідей бөлімдерден тұрады:

1. Та@балар блімі

2. Тратылар блімі

3. Типтер блімі

4. Айнгымалылар блімі

5. Процедура мен функциялар блімі

3. Операторлар б лімі.

Операторлар блімі - программаның орындалу бөлімі. Ол Begin

қызметші сөзінен басталып end сөзімен аяқталады. End сөзінің соңына нүкте қойылуы тиіс, ол программаның аяқталу белгісі. Нүкте компиляторға программа мəтінінің аяқталғандығын хабарлайды.

Паскаль тіліндегі меншіктеу операторының жалпы түрі:

айнымалы: = өрнек;

Мысал: x:=0.5; y:=a+b;

D:=b*b-4*a*c; p:=(a+b+c)/2;

Енгізу операторының жазылу үлгісі:

Read (айнымалылар тізімі);

(read-оқу)

Мысал: read(a,b,c);

Read операторының соңына ln жалғауы қосып жазылуы мүмкін: readln

(readline-жолды оқу).

Мыс: readln(a); readln(b,с);

Мəндерді экранға шы ару үшін Паскаль тілінде

Write (параметрлер тізімі); операторы қолданылады. (write-жазу)

writeln болып жазылса (writeline -жолды жазу) курсор жаңа жолға көшіріліп, мəліметтер бірінің астына бірі шығады. Мысал: 1) Write ('x- ті енгіз=?'); read (x);

2) Write (x, ' ', y); Write ('s=', s:5:2); Write (x+25, 3*x);

Меншіктеу, енгізу, шығару операторларын қолданып құрылған сызықтық программа мысалдарын қарастырайық.

1. Екі қабырғасы мен арасындағы бұрышы берілген үшбұрыштың үшінші қабырғасын жəне ауданын табу программасын құрыңдар.

Program Audan;

Var a,b,x: integer;

c, S:real;

begin

Write ('Үшбұрыш қабырғаларын жəне бұрышты енгіз ');

read (a,b,x);

c:=sqr(a)+sqr(b)-2*a*b*cos(x*pi/180);

S:=1/2*a*b*sin(pi*x/180);

Writeln ('Үшбұрыш ауданы =', S,'үшінші қабырғасы=', с); end.

2. Берілген үш таңбалы бүтін санның цифрларының қосындысын табыңдар.

Program Summa;

Var x,a,b,c,d,S:integer;

begin

Write ('Үш таңбалы бүтін сан енгіз '); read (x); a:=x div 100; b:=x mod 100; c:=b div 10; d:=b mod 10;

S:=a+c+d;

Writeln ('S=',