Тармақталу алгоритмдерін программалау 9 сынып

Күні 25.11.2015ж сыныбы 9 А

Сабақтыңтақырыбы: Тармақталу алгоритмдерін программалау.

Сабақтыңмақсаттары:

Білімділік:

Шарттыоператорлардыңжазылутәртібіментаныстыружәнетармақталғаналгоритмдердібағдарламалаужайлытүсіндіру. Теориялықбілімдерінесептершығараотырып, практика жүзіндекөрсетебілудағдыларынқалыптастыру.

Дамытушылық:

Бағдарламалаутіліндежұмысжасайбілудағдыларын, ойлауқабілеттерін, өзбілімдерінсауаттытүрдежеткізебілуді, пәнгедегенқызығушылықтыдамыту. Ой қорытып, нақтышешімқабылдауға, ұқыптылыққа, бірін -бірітыңдайбілугеүйрету.

Тәрбиелік: Қазақтыңұлттықойындарынойнатаотырып ұлттықбайлығынқадіртұтуға,

зеректікке, білгірліккетәрбиелеу.Оқушылардыңбелсенділігінарттыру, жұмыс

жасаумақсатындакомпьютерліксауаттылыққа, өзаракөмектесуге, өзін-өзі

бағалауғатәрбиелеу.

Сабақтыңкөрнекілігі: интербелсендітақта, слайд

Сабақтыңтүрі: Аралассабақ

Сабақтыңбарысы:

І. Ұйымдастырукезеңі. (2 мин)

- Сәлеметсіздерме, оқушылар?

- Бүгінсабақтакімкезекші?

- Бүгінсабақтакімжоқ? (журнал бойыншатүгендеймін)

- Оқушыларға 2 түрліоютаратамын:

2. Үйтапсырмасынтексеру. Миғашабуыл (8мин)

Оқушықызығушылығынарттырумақсатында "Бәйге" ойыныарқылы (әр топ берілгенсұраққа белгішекөтеріп , тез жауап беру керек)

1.Алгоритм дегеніміз не? (Алгоритм дегеніміз - берілгенесептіңшығаружолынреттелгенамалдартізбегітүріне келтіру)

2) Экранғахабарлардыжәнебағдарламаныңнәтижелеріншығаруүшінқандайоператорларқолданылады? (Writeжәне Writeln жарлықтарынқолданады)

3) Алгоритмніңқасиеттерінатаңыз? (Алгоритмнің 4 қасиетібар.Олар:

- алгоритмніңайқын, дәлөрнектелуқасиеті;

- алгоритмніңүзіктілікқасиеті;

- алгоритмніңнәтижелікқасиеті;

- алгоритмніңжалпылылықнемесеортақтыққасиеті)

4) Алгоритмді компьютер түсінетіндейтілдежазуды не депатаймыз? (Программалаутілі)

5) Екібүтінсандықосып, қосындысынэкрандашығару. Екітоптың оқушыларыалгоритмдік тілін, блок схемасыншапшаңдәптергежазып, компьютергебағдарламалаутіліндеорындапжауабынкөрсетукерек.

алг тіктөртбұрышауданынанықтау

нақты а,в;

нәтиже с;

басы

а,в енгізу;

с:=a+b;

с шығару

Соңы.

</ 6) Сызықтынемесетізбекті алгоритм дегеніміз не? (Сызықты алгоритм тізбектелеорналасқан командалардан, ал блок-схемаларбірсызықбойынаорналасқан тізбектіблоктардантұрады.Әрекеттердіңтізбектейорындалуын сипаттайтын алгоритм -сызықтық алгоритм депаталады).

ІІІ. Жаңасабақты түсіну:

Тармақталу алгоритмдерін - Ветвление алгоритмы- branching algorithms

Тармақталған алгоритмдер - алгоритмде арифметикалық теңсіздік пен теңдік түрінде берілген логикалық шарт тексеріледі. Логикалықшарттексеріледі, егерорындалса, онда 1 - жолмен, ал егерорындалмаса, онда 2-ші жолменжүзегеасады да, соңындаекітармақбірігеді. Мұндайалгоритмдердішарттексеру, яғнитармақталуалгоритмдерідепатаймыз. Блок схемасындашарттексерублогы - ромб қолданылады.

Тармақталу операторы көрсетілгеншартқатәуелдіқұрамынакіретіноператорлардыңорындалуыннемесеорындалмауынқамтамасызетеді. Тармақталғаналгоритмдердібағдарланғанкездемынадайқызметшісөздерқолданылады: if(иф) - егер , then(зен) - онда , else(элс) - әйтпесе. Турбо Паскальдаекішартты оператор бар IF және CASE.

Толықоператордыңжазылутүрі:

{Егершартонда 1 оператор әйтпесе 2 оператор орындалады.}

IF <шарттыөрнек>

THEN <1 оператор>

ELSE <2 оператор>;

ІІ топ Егершарттыңмәні «ақиқат» болса, THEN сөзіненкейінгі оператор, ал мән «жалған» болса, ELSE сөзіненкейінгі оператор орындалады.

Қысқаоператордыңжазылутүрі:

IF <шарттыөрнек>

THEN <1 оператор> ;

IF шартты операторы: IF(егер) операторы программадағыіс-әрекеттердіңорындалуреттілігін өзгертетін мүмкіндіктіңеңкеңтараған тәсіліболыптабылады. Оның синтаксистікдиаграммасы:

IF сөзіненсоң жазылатынөрнектүрінде берілгеншарталдын ала есептеледі, оныңнәтижесілогикалық (boolean- бульдік) типтеболады. Егеролшарттыңмәні TRUE ақиқатболса, онда THEN (онда) ELSE (әйтпесе) сөзіненкейінгі 2-оператор атқарылмайды. Екіншіжағдайдашартмәні FALSE(жалған) болса, онда ELSE сөзіненкейінгі 2- оператор орындалып, 1-оператор орындалмайды. IF операторы бірініңішінебірікіріп, қабаттасып та орындалабереді.

Шартөрнегінжазуүшінмынадайсалыстырубелгілерінпайдаланамыз:

Жалпытүрдешартты к1 к2 түріндеқарастыруғаболады, мұнда -салыстырубелгілерініңбірі, к1,к2 тұрақтыайнымалынемесекез-келгенөрнекболуымүмкін. Бірмезгілдебірнешешарттынемесе , яғникүрделі құрамашарттыжазуүшінлогикалықамалдардыпайдалануғаболады.

Логикалықамалдардашартты оператор оқу мен түсінужеңілболуыүшін оны сатылытүрдебылайжазуқалыптасқан: Шарттыоператордыңмжалпытүрдегітармақталуы

Шарттыоператордақұрама оператор жиіпайдаланылады:

IF <логикалықөрнек>

THEN

BEGIN

1-оператор;

2-лператор;

................

n -1 оператор;

n- оператор;

END.

Паскаль бағдарламалау тілі:

Program tansu;

var aty1,aty2:string;

jil: integer;

begin

write('Сенің атың кім?');

readln(aty1');

writeln(aty1,'қай жылы туылғансың? ')

read(jas);

if jil>2008 then writeln(aty1,'сен

менен'. jas-2008. ' кішісің');

else writeln(aty2,'сенменен'. jas-2008,' улкенсің')

end.

Практикалықтапсырма:(Компьютерменжұмыс) "Алтын сақа"ойыныОйыншарты"Алтынсақамен" шеңбердетұрғанасыққадәлтигізіп, солтигізгенасықтыңсанынасәйкестапсырманыкомпьютерде орындайды. (12 минут)

5. Сергіту сәті . (5минут) " Мақал-сөздің мәйегі"

"Арқантарту" ойыны .Ойыншарты: Әртоптанбір-бірденекіоқушышығыпарқандыұстаптұрады. Арқанғаілінгентапсырмалардыорындаубарысында топ оқушыларыберілгенсөйлемгесай, ұқсасмақал-мәтелтабуыкерек. Әрмақалдыдұрысжауапбергенсайын өзтобынақарайтартыпотырады. Жіптіңкөпбөлігіқайтоптаболса, солжеңімпазатанады.

1. Жігіттікомпьютерінеқарап, бағала.

(Жігіттідосынақарап, бағала)

2. Байт биттенқұралады.

(Теңгетиыннанқұралады)

3. Вирустанқорыққан, Интернеткешықпас.

(Шегірткеденқорыққан, егінекпес)

4. Компьютердіңжұмысы, иесінемәлім.

(Атының сыры иесінемәлім)

5. Веб - дизайншыныңөзеркі, сайттықалайжасаса.

(Қазаншыныңөзеркі, қайданқұлақшығарса)

6. Білмесең, «анықтамадан» сұра.

(Білмесеңбілгенненсұра)

6. Бағалау

7. Үйгетапсырма