Уроки по химии на тему 'Азот қышқылы'

9 «А,Ә» сынып

Мұғалім

Мамашева Күнарай Аманғалиқызы

Атырау облысы Қызылқоға ауданы Қарабау селосы

Қарабау орта мектебінің жоғары санатты химия пәні мұғалімі

Сабақтың тақырыбы

Азот қышқылы және тұздары

Сабақтың мақсаты

азот қышқылының алынуы, зертханалық, өнеркәсіптік, физикалық қасиеті, химиялық қасиеті, тұздары, қолданылуы туралы жаңа білім беру; оқушыға жаңа тақырыпқа сай материалды ойлауға мүмкіндік жасай отырып, ой-өрісін дамыту, пәнге қызығуын арттыру.

Оқу нәтижелері

--Азот қышқылының басқа қышқылдардан айырмашылығын айыра біледі

-Азот қышқылының қасиеттерімен танысады

-Азот қышқылы және оның тұздарының маңызын біледі

Сабақ түрі

Аралас сабақ

Сабақ әдісі

Диалогтік оқыту, танымдық сұрақтар, есептер шығару

Көрнекілігі

интерактивті тақтада слайдтар, периодтық жүйе

Сабақ кезеңдері

Әдіс тәсілдер, модульдер

Мұғалімнің іс - әрекеті

Оқушының іс әрекеті

Ұйымдастыру

Оқушылармен амандасу; сыныпты түгендеу

Мұғаліммен амандасады

Үй тапсырмасы

Сұрақ жауап әдісі диалогтік оқыту»Ыстық орындық» стратегиясы

1.Аммиакты зертханада қалай аламыз?

2.Аммиактың физикалық қасиеті қандай?

2.Аммиактың физикалық қасиеті қандай?

3.Аммиактың химиялық қасиеті:

а) Аммиактың сумен әрекеттесуі

ә)Аммиактың оттекпен әрекеттесуі

4.Азот (ІІ) оксиді табиғатта қай уақытта түзіледі және ол қандай газ?

Сұрақтарға ұшқырлықпен жауап беру, есептерді тақтаға орындау

Негізгі бөлім

диалогтік оқыту, сын тұрғысынан ойлау ,АКТ-ны пайдалану

Мұғалім тақырып бойынша слайдтан мағлұмат береді

Оқушылар мұқият тыңдайды

Тақырып бойынша қысқаша мәліметтер

Қорытынды

• Азот қышқылының алынуы: а) зертханада

• ә)өнеркәсіпте

• Алынуы:

• a) зертханада:

• 2NaNO₃ + H₂SO_4(конц) = Na₂SO₄ + 2HNO₃

• ә) өнеркәсіпте:

• 4NH₃ +5O₂ = 4NO +6H₂O

• 2NO+O₂=2NO₂

• 4NO₂+O₂+2H₂O = 4HNO₃

2. Азот қышқылының физикалық қасиеті

Таза азот қышқылы-түссіз, өзіне тән иісі бар сұйықтық. Оның тығыздығы 1,51г/см³, -42⁰С-та мөлдір түсті кристалл болып қатады, 82,6⁰С-та қайнайды.

3. Азот қышқылының химиялық қасиеті

• 4HNO₃ = 4NO₂ + 2H₂O + O₂↑

• 2HNO₃+CuO = Cu(NO₃)₂ +H2O

• 2HNO₃+Cu(OH)2 = Cu(NO3)2 +2H2O

• 4HNO₃+Cu = Cu(NO3)2 +2NO₂ + H₂O

1.Азот қышқылы қандай заттармен әрекеттеседі?

а)HCI, CO₂,H₂SO₄ б) NH₄CI, (NH₄)₃PO₄, (NH₄)₂SO₄

ә)MgO,KOH,K₂CO₃ в) H₂SO₃, SO₃,Au

2.Мына тұздардың қайсысы азот қышқылының тұздарына жатады:

а) CaSO₄, Na₂SO₄,MgSO₄ ә)KNO₃,Cu(NO₃)₂,AgNO₃

б) K₃PO₄,AIPO₄,Ca₃(PO₄)₂ в) NaCI,CaCI₂,NH₄CI

3.Мына тұздардың қайсысын қыздырғанда МеО, NO₂,О₂ түзіледі:

а) KNO₃, NaNO₃ ә) HgNO₃,AgNO₃ б)Zn(NO₃)₂,Fe(NO₃)₂ в)HNO₃,NaNO₃

4.Қай металдардың тұздарын селитралар деп атайды?

а)Mg,Ag,Au ә)AI,Hg,Fe б)K,Ca,NH₄ в)Cr,Sn,Zn

5.Мына төмендегі теңдеулердің қайсысында нитрат түзіледі?

а) NO₂ +КОН→ NН₃+НNO₃→ ә) SO₂+ NaOН→ NН₃ + H₂SO₄

б)MgO + HCI→ CaO+H₃PO₄→ в)Mg+HNO₃→ Na+HNO₃→
6.Нитрат ионын NO₃^- қандай теңдеу бойынша анықтайды:

а) 4HNO₃ + Cu→Cu(NO₃)₂+2NO₂↑+2H₂O ә)2Mg(NO₃)₂ →2Mg(NO₃)₂ +O₂

б) 4HNO₃→2H₂O+NO₂ +O₂ в)2Cu(NO₃)₂→2CuO +4NO +3O₂

7.Қайсы нитраттарды қыздырғанда металл, NO₂,О₂ түзіледі:

а)KNO₃, NaNO₃,RbNO₃

ә) HgNO₃, AgNO₃, AuNO₃

б) Sn(NO₃)₂,Fe(NO₃)₂ Cu(NO₃)₂

в) AI(NO₃)₃,Cr(NO₃)₂ Mg(NO₃)₂

Деңгейлік тапсырмалар.

І деңгей.

1. Азоттың қандай оксидтерін

білесіздер? Формуласын

жазыңыздар.

2. Азот қышқылының физикалық

қасиеттерін атаңыздар.

1. Азот қышқылының қолданылуы

ІІ-деңгей:

Азот

NH₄Cl

NO₂

HNO₃

NaNO₃

NH₄NO₃

HNO₂

KNO₃

NO

Тұздары

Қышқылдары

Оксидтері