Поурочный план по химии на тему 'Галогендер жалпы сипаттамасы

Сабақтың тақырыбы: Галогендердің салыстырмалы сипаттамасы

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:Фтор,бром,йодтың периодтық жүйедегі орнын,жалпы сипаттамасын,физикалық және химиялық қасиеттерін,қолданылуы туралы білімді меңгерту.

Дамытушылық: Галогендер туралы біллімдерін дамыту.

Тәрбиелік: Оқушыларды ізденгіштікке, белсенділоікке тәрбиелеу

Сабақтың көрнекілігі: Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі, оқулық

Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылардың сабаққа қатысуын, сабаққа дайындағын тексеру

ІІ.Өткен материалдарға шолу жасап,сұрақтарға жауап алу.

1. Хлорсутектің физикалық қасиеті қандай?

2. 2моль хлордан алынған хлорсутекті судан өткізіп,содан соң күміс нитратымен әрекеттестіргенде ақ тұнба түзілген. Тұнбаның массасын табыңыздар.

3. Тұз қышқылының физикалық қасиеті қандай?

4. Электрондық баланс тәсілімен реакцияны теңестіріңіздер:

Zn +HCI = ZnCI₂+H₂

5. Реакция теңдеуін аяқтаңыздар:

а) СuO + HCI

AI(OH)₃ + HCI

AgNO₃ + HCI

NH₃ + HCI

6. Тұз қышқылын зертханада алу жолдарын атаңыздар.

7. Натрий хлоридіне сипаттама беріңіздер.

8. Тұз қышқылын қайда қолданады?

9. 5,6л (қ.ж.) сутек алу үшін алюминийдің қанша мөлшері тұз қышқылымен әрекеттеседі?

10. Айналуларды іске асыруға болатын реакция теңдеуін жазыңыздар. Алынған өнімді атаңыздар.

ІІІ. Жаңа сабақты талдау

1-тапсырма.

Галогендерге жалпы сипаттама беріңіздер (Периодтық жүйе және оқулықпен жұмыс)

Жай заттың молекулалық формуласы

Салыстыр

малы атомдық массасы

Байланыс типі

Тотчқтыр

ғыштық қасиеті

Тотықсыз

дандырғыш қасиеті

Ұшқыш сутекті қосылыс

тары

Қосылыс

тары

F₂

38

F··F

артады

артады

HF

CaF₂

Br₂

160

Br··Br

HBr

C₂H₅Br

I₂

254

I··I

HI

KIO₃

Галогендердің сыртқы электрон қабатында бір электрон жетпейді, демек тотықтырғыш қасиет көрсетеді.

2тапсырма. Галогендердің физикалық қасиеттеріне кестені толтырыңыздар

қасиеттері

₉F

₃₅Br

₅₃I

Сыртқы түрі

Ақшыл-жасыл газ

Қызғылт-қоңыр сұйық

Қара-қызыл түсті,қатты зат

Ашылу тарихы

1886ж, А.Муассан

1826ж, Ж.Балар

1811ж, Б.Куртуа

Атом радиусы (нм)

0,064

0,014

0,133

Иондану энергиясы Э-Э⁺ эВ

3,5

3,5

3,3

Салыстырмалы электерістілігі

4

2,8

2,6

Қосылыстардғы тотығу дәрежесі

-1

-1;+1;+3;+5;+7

-1;+1;+3;+5;+7

Балқу Т⁰С

-219,7

-7,2

113,6

Қайнау Т⁰С

188,2

59,2

185,5

Жер қыртысында кездесуі; %

2,8·10^-2

8,5·10^-2

24·10^-6

3-тапсырма:

Химиялық қасиеттері:

Металдармен Күрделі заттармен Бейметалдармен

2Au+3F₂=2AuF₃ 2F+2H₂O= 4HF +O₂ H₂+F₂= 2HF

2Na+ F₂ = 2NaF CI₂+KBr= 2KCI +Br₂ Xe+2 F₂ = XeF₄

Mg+I₂=MgI₂ 2KI+Br₂ = 2KBr +I₂ 2P+ 5F₂ = 2PF₅

SiO₂ +2F₂ = SiF₄+O₂

Тәжірибе алаңы: а) галогендерге сапалық реакция;

ә) йодты -крахмал реакциясы.

4-тапсырма: Галогендердің қолданылуы ( тірек -сызба жасату)

Фтор

Бром

Йод

Фторпласт алуда, трңазытқыш заттар, өсімдік зиянкесін өлтіретін препараттар, шыны беріктету,суды фторлау, медицинада және фармакологияда.

Медицинада,антидетонатор (автокөліктерде мотордағы дыбысты азайтатын сұйық зат), фот және кино өндірісінде

Медицинада, ас тұзын дайындау,анилинді бояу алу.

Сабақты бекіту: а) тұжырымдамалар арқылы диаграмма тұрғызу ( иә -+, жоқ --)

1. Фтор күшті тотықтырғыш;

2. Бром суда нашар ериді;

3. Йод сұйық зат;

4. Фтор гелиймен әрекеттеседі;

5. Фтор қосылыстарда бір валентті;

6. Йодтың белсенділігі жоғары;

7. Бромды су,бромның судағы ерітіндісі.

ә) Есептер шығару

1. Есеп құрастырып,оны шығарыңыздар.

43.5т хл

MnO₂ +HCI = MnCI₂+H₂O + CI₂

Сабақты қорытындылау

Бағалау

Үйге §71№4,5жаттығу