Табиғатты аялайық

Сабақтың тақырыбы: Табиғатты аялайық!

Сабақтың мақсаты:

а) білімділігі: Табиғатты қорғау, экология жөнінде түсінік беру;

ә) тәрбиелігі: Табиғатты қорғауға, ойлай білуге, қамқорлық жасауға тәрбиелеу;

б) дамытушылығы: Қоршаған ортаны қорғау, өлкеге деген сүйіспеншіліктерін арттыру.

Сабақтың түрі: жарыс.

Сабақтың көрнекілігі: дидактикалық материалдар, слайд, интерактивті тақта, плакат.

Сабақтың әдісі: жарыс, ізденіс және топтық жұмыс.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

1. Сәлемдесу

1. Оқушыларды түгелдеу.

2. Оқушылар назарын сабаққа аудару.

Мұғалім:Сәлеметсіздер ме оқушылар, қадірменді қонақтар!Адамның табиғатқа сарқылмас байлық деп қарауы табиғи ортадан тепе - теңдіктің бұзылуына жол береді. Мұның келеңсіз әсері соңғы онжылдықта күшейіп, енді адамзат экологиялық мәселелерді шешуді белсенді түрде қолға алды. Түрліше табиғат қорғау ұйымдары құрылып, қоғамдық акциялар ұйымдастырылуда, қоршаған ортаны қорғау туралы заңдар шығарылуда. Табиғатымыз адамға баға жетпес байлық.

Табиғаттан бабамыз ала берген секілді,

Дархандықты қазаққа дала берген секілді.

Еркелікті, ерікті желден алған секілді,

Мөлдірлікті көгілдір көлден алған секілді, - деп ақын ағамыз жырлағандай табиғат тазалығын сақтайтын да, ластайтын да адам. Сондықтан мектепте жас ұрпаққа экологиялық білім мен тәрбие беру адамзаттың табиғатқа, қоршаған ортаға, қоғамға және адамға деген көзқарасы мен қатынасын түбегейлі өзгертудың, сөйтіп нағыз өркениетті адамның дамуын қамтамасыз етудің бірден - бір жолы. Сынып екі топқа бөлінеді. IV кезеңнен тұратын жарыс өткіземіз.1 топ - «Қызғалдақ», 2 топ - «Лашын».

Жоспар

І. Таныстыру.

ІІ. Бәйге (сұрақ - жауап).

ІІІ. «Мақал - сөздің мәйегі».

IV. «Өнер алды - қызыл тіл» (өлең құрастыру).

V. Қорытынды.

Әділ-қазылар алқасы сайланады.

І. Таныстыру

Жүргізуші: Егемендік нышаны жарқын жастық,

Болашаққа сеніммен қадам бастық.

Көркейтейік туған жер табиғаты,

Кең даламда жайқалсын алтын астық.

Енді сайысымызды бастайық. (Әр топ өзінің төс белгісімен таныстырады).

1-топ. «Қызғалдақ»

Ұраны: Нәзік гүлдер әніміз,

Жайнап өссін бауымыз.

Гүлге оранған тауымыз,

Гүлдер деген жыр-аңыз.

2-топ. «Лашын»

Ұраны: Лашындайын қалақтаймыз аспанда,

Қырандайын шарықтаймыз ақ таңда.

Құстар - біздің ажырамас досымыз,

Сол себепті шырқаймыз біз ән сала.

ІІ. Бәйге (Сұрақ-жауап бөлімі)

Жүргізуші: Қазақпыз ғой бәйге десе қозатын,

Қосатұғын күрең атын, боз атын.

Басталады «бәйге» атты жарысың,

Шықсын шәкірт шыңдарға қол созатын.

«Бәйге» сұрақтары (1-слайд). Жауапты тапқан топ тақтадағы талдың суреті салынған плакатқа «Қызғалдақ» тобы гүлдің суреті бар карточка, «Лашын» тобы жапырақ суреті бар карточка жабыстырады. Солай кімнің қанша сұраққа жауап бергені анықталады.

1. Қазақстанда «Қызыл кітап» қай жылы шықты?

(1978)

2. Ауыл жылын қай жылдар еншіледі?

(2003-2005)

3. Қазақстанда неше қорық бар?

(Тоғыз)

4. Маңғыстауда орналасқан ойпат?

(Қарақия)

5. Көктемгі төл шөптердің ішінде шаруашылық үшін ең пайдалы шөп? (Мортық)

6. Мына сөзді кім айтқан: «Экологиялық проблемелар - ең маңызды өмірлік проблемалардың бірі ғой, өйткені әңгіме адамның өмір сүрген ортасы туралы, болашақ ұрпақтардың өмірі туралы болып отыр.»

(Шыңғыс Айтматов.)

7. Мына сөзді кім айтқан: «...біз табиғаттың өзін қайта түлететін ұрпақпыз. Жер, су, ауа - адам баласының ұрпағынан ұрпағына мұра болып келе жатқан мол қазына... Әрбір ағашты, әрбір бұтақты, жалғыз дәнді де ыждаһаттылықпен сақтау, қамқор болу - басты міндеттің бірі.» (Ыбырай Жақаев)

8. Табиғатқа байланысты бес тыйым сөз айт.

1. Көкті жұлуға болмайды.

1. Суға түкіруге болмайды.

3. Өсіп тұрған ағашқа балита тигізуге болмайды.

4. Бұлақ көзін ластауға болмайды.

5. Гүлзардағы гүлдерді жұлуға болмайды.)

ІІІ. «Мақал - сөздің мәйегі» (мақал жарыс).

Жүрізуші:

Ну орман, жасыл орман, мынау орман,

Далаға қорған болып тұра қалған,

Барлығы баласындай бір - ақ үйдің,

Барлығы жаралғандай бір адамнан.

Мен мақал жасырамын, сіздер жалғасын табасыздар.Жауапты тапқан топқа карточка беріледі. Солай кімнің қанша ұпай жинағаны анықталады.

(2 слайд)

1. Ақыл-дария алсаң да таусылмайды,

Жер-қазына... (саусаң да таусылмайды.)

2. Атасы жер жырта білмегеннің.... (баласы тұқым себе алмас.)

3. Алтын болмаса зергер қор болар...

(Жер болмаса диқан қор болар.)

4. Жері азған елде... (тоқшылық болмайды).

5. Көлдің көркі - құрақ...(Таудың көркі-бұлақ.)

6. Тары жеген... (тарықпас.)

7. Сөз анасы - құлақ,

(Су анасы - бұлақ.)

8. Орманшы...(отынға жарымайды.)

9. Дауылды күні құс салма...

(Жауынды күні жылқы алма.)

10. Диқан еккенін жейді...

(Жылқы тепкенін жейді.)

11. Дауылдың алды - жел...

(Жаңбырдың арты - сел.)

12. Ағаш жапырағымен, жер... (топырағымен.)

13. Атына қарай тұрманы...,

(Егініне қарай қырманы.)

14. Биік таудың басы - қыс ...(баурайы - жаз.)

15. Бұлт - ... (жаңбыр жаршысы.)

16. Балық аулай алмаған... (суды лайлар.)

17. Ақсақ қойдың аузына... (жел айдаған қаңбақ түсер.)

18. Мезгіл жетсе...(мұз да ерір.)

19. Батар күннің... (атары бар.)

20. Қой семірсе - құт... (ешкі семірсе - жұт.)

IV. Өнер алды - қызыл тіл (Өлеңді жалғастырып, бір шумақ өлең шығару. Екі топқа екі шумақ өлең беріледі.)

1-билет

2-билет

V. Қорытындылау.

Жүргізуші: Табиғаттан нәр алған ғой жанымыз,

Жер бетінің ажары - ол сәніміз.

Туған өлке табиғатын аялап,

Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз. Оқушылар марапатталады, дипломдар тапсырылады.

Мұғалім: Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 2030 жылға дейінгі стратегиялық даму бағдарламасында «Қоршаған ортаны ластауға, экологиялық қалыпты жағдайды бүлдіруге жол бермеуге зор көңіл бөлінгендіктен оқушыларға экологиялық білім беріп, табиғатты қорғауға тәрбиелеу - бүгінгі күннің кезек күттірмейтін өзекті мәселелерінің бірі» деген. Осы бағдарламаны басшылыққа ала отырып алдағы уақытта табиғатқа деген сүйіспеншілік, табиғат байлығын қорғап молайту - басты мақсат.»

Табиғаттан нәр алған ғой жанымыз,

Жер бетінің ажары ол - сәніміз.

Туған өлке табиғатын аялап,

Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз.

Осымен бүгінгі тәрбиелік шарамызды аяқтаймыз.