7


Жеңіл атлетика 5-9 сынып

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание:
предварительный просмотр материала

Жеңіл атлетика

Тақырыбы: Үдемелі жүгіріс, орнынан ұзындыққа секіру.

Мақсаты: 1) қысқа қашықтыққа жүгіру әдістері туралы түсінік беру.

2) Дүзу жүру әдістерін үйрену.

3)Екпінмен орнынан ұзындыққа секіру.

Спорт құралдары: Сықырғыш, секундометр, рулетка.

Өтетін жер: спотр алауы

Түсінігі

уақыт

Методикалық нұсқау

1) жеңіл атлетикада техника қауіпсіздігін түсіндіру

1'

Дайындалу бөлімі

15


  1. Сапқа тұру, рапорт, сәлемдесу.

1


  1. Сабақтың тақырыбы.

1


  1. Жүру, жүгіру, баяу жүру.

5


  1. Жалпы дене дамыту жаттығулары.

7


Негізгі бөлімі

25


1) Әртүрлі жылдамдықпен 40-80 м. жүгіру.

5

Жүгіру кезінде аяқты табанды түзу сызыққа қою керек.

2) Тізені жоғары көтеріп жүгіру.


Басында бір орында тұрып жүгіру содан кейін 20-30м. жүгіру

3) Аяқтан-аяққа алма кезек секіру.

Жерден итерілген аяқтың буындары түзетіліп, ал сермейтін аяқ буыннан бүгіліп күшпен алға жіберіледі, дене алға еңкейтіліп бүгілген қол алма-кезек алға артқа шығып отырады.

4) Бір аяқпен көп рет секіріп итеріліп аяқты тарта отырып, алға жоғары сілтеп, осы аяқтың табанына түсу,

3-5 рет 20-30м. орындау.

10


Қорытынды бөлімі

Сапқа тұру. Сабақты қортындылау.

Бағалау.

Тақырыбы: Шапшандықпен жүгіру (сөре,мәрі)60,100

Мақсаты: 1)Аяқ бұлшыұқ еттерімен сіңірлерін нығайту

2)Жылдамдылық пен төзімділікке баулу

Спорт құралдары: сықырғыш, секундамер

Өтетін орны: спортзалда


Түсінігі

Уақыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі:

Сапқа тұру:Түзел! тік тұр! сәлемдесу

Сабақтың мақсатын, барысын айту:

Жүру, жүгіру

1)Оң жақпен жүгіру

2)Сол жақпен жүгіру

3)Артпен жүгіру

4)Тізені көтеріп жүгіру

5)Аяқты алға созып жүгіру

6)Аяқты артқа созып жүгіру

Баяу жүгіру,жүру

Жүріп келе жатқанда жасалатын жаттығулар.

4-5жаттығу

Негізгі бөлім:

Сөре/жүгірудің басталуы,

Старттан- шығу деген!

Мәре - финиш

Қысқа қашықтықта жүгіру үшін бойдағы күшті аз уақытқа тиімді пайдалану керек.

Сөренің 2 түрі бар:

1)жоғары сөреден баст. жүгіру

2)Төменгі сөре

Жоғары сөреден жүгіру түрегеліп тұрған бастапқы қалыптан басталады.


Жоғары сөреден жүгірген кезде жүгірушінің кеудесі сәл еукіш,немесе қатты ілгері шыққан қалыпта болады. Сілтейтін аяқ серпілетін аяқтан кейін тұрады.

Мәрелік жедел қимылға үйрену үшін:

А)жай жүгіріп келе жатып денені алға еңкейтіп, иықты бұру

Б) Жай жүгіріс кезінде денені алға еңкейтіп иықты бұру


Қорытынды бөлімі

Сапқа тұрғызу. Тапсырмалау. Бағалау

15'

5 сек


2 қолды айналдырып жүгіру

Денені неғұрлым тік ұстау


Аяқты созып тұру ұстау


Мәреге жақындағанда жүгірушінің негізгі міндеті жүгірудің жоғарғы шапшандығын сақтау. Бұл үшін: қолдарын сілтеу екпінің арттырып, артқы аяқпен итерілуді күшейтіп аяқты жие алып мәре сызығын қиып өту.

Тақырыбы: Сөрелік қарқын.Төменгі сөре 60 - 100 м жүгіру

Мақсаты: Аяқ бұлшық еттерімен сіңірлердің нығаюы

Шыдамдылық пен төзімділікке баулу

Спорт құралдар: сықырғыш, секундомер

Өтетін орны: спорт аланы

Түсінігі

Уақыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі:

Сапқа тұру:Түзел! тік тұр! сәлемдесу

Сабақтың мақсатын, барысын айту:

Жүру, жүгіру

1)Оң жақпен жүгіру

2)Сол жақпен жүгіру

3)Артпен жүгіру

4)Тізені көтеріп жүгіру

5)Аяқты алға созып жүгіру

6)Аяқты артқа созып жүгіру

Баяу жүгіру,жүру

Жүріп келе жатқанда жасалатын жаттығулар.

4-5жаттығу

Негізгі бөлім:

Жүгіруші күшті аяғын сөре сызығына екінші аяғын артқа қояды. Дайындай пәрмені бойынша ол аяғын бүгіп, кеудесін алға еңкейтеді. Орта және ұзын қашықтыққа жүгіруде аяқ басу алдымен табанның ұшымен, кейін бүкіл табанға түсе икемді тү.рде жүзеге асыру керек.

Сілтеу фазасында жамбас шамалы алға беріледі. Бұл бұлшық еттердің күшін жақсы пайдалануға мүмкіндік береді. Осы фазаның ақырғы сәтінде сілтенетін аяқтың сирағы итерілетін аяқтың санының қатарынада болады. Ұшу фазасында серпуді орындаған аяқтың бұлшық еттері азда болса босаңсиды. Қол мен иық белдеудің

Қимылы жүгірушінің тепе- теңдікті сақтауына көмектеседі. Орта және ұзын қашықтыққа жүгіруде тыныс алу ырғағы елеулі маңызы бар. Шапшаңдық шамалы болғанда 6 адымда бір рет тыныс демді ішке тарту және шығару алынады Қорытынды бөлім.5


Сапқа тұру. Бағалау.

.


15'


2 қолды айналдырып жүгіру

Денені неғұрлым тік ұстау


Аяқты созып тұру ұстау


Мәреге жақындағанда жүгірушінің негізгі міндеті жүгірудің жоғарғы шапшандығын сақтау. Бұл үшін: қолдарын сілтеу екпінің арттырып, артқы аяқпен итерілуді күшейтіп аяқты жие алып мәре сызығын қиып өту.


Тақырыбы: Екпінмен жүгіріп келіп ұзындыққа секіру және орнынан екпінмен ұзындыққа секіру.

Мақсаты: 1)Балаларды қандай болса да төзімділікке үйрету.

2) Секіруде аяқтын және дененің жоғарғы жақ бөлігінің бұлшық еттерін дамытып нығайту, тыныс алу мен қан айналысы органдары қызметін жақсарту.

Түсінігі

Уақыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі

Сапқа тұру. Түзел! Тік тұр!

Сабақтын тақырыбын түсіндіру.

Жүру.Жүгіру.

1)Оң жақпен жүгіру

2)Сол жақпен жүгіру

3)Артпен жүгіру

4)Тізені көтеріп жүгіру

5)Аяқты алға созып жүгіру

6)Аяқты артқа созып жүгіру

Баяу жүгіру,жүру

Жүріп келе жатқанда жасалатын жаттығулар.

1. Оң қол жоғары, сол қол төменде

1-2 оң қолды артқа сілтей.

3-4 ауыстырамыз қолды.

2. Екі қол екі иықта

1) 4рет алға

4рет артқа айналдырамыз.

3. Қол кеуде алдында бүгулі

1)Екі рет бүгілген калпы, екі рет жазып апарамыз

жанымызға

Жалпы дене дамытуға жаттығулары.

1) аяқтын арасын алшақ ұстап, колдын

ұшын иікқа тигізіп тұрып аяқтын ұшына күтерілу белгі

қай-қайта отырып қолды жоғары көтеру

2) Б.қ. қолды кеуде алдында ұстап тұру алақанды жоғары қарата

созып, белді аздап шалқайтып, бір аяқты артқа қарай котеріп, кеудені жауырын тұсынан қайқайту .

3) екі аяқты алшақ қойып қолды екі жанға созып ұстап тұрып, бір аяқты тізеден бүгіп, бүгілмей түзу тұрған аяққа қарай еңкею

Негізгі бөлімі

  1. екпіндей жүгіру екпін алу

  2. Сермелу (бұл жерден көшірілу)

  3. Самғау(ұшу немесе қалықтау)

  4. Жерге түсу

Жүгіру кезінде жылдамдықты едәуір арттыру к/к . Екпіндей жүгіру кезінде жылдамдығы неғұрлым жоғары болған сайын, ұзындыққа секіру қашықтығы соғұрлым артады.

Жүгіру жылдамдығы серпілу кезеніне жеткенде ең жоғары деңгейге көтерілуі к/к.

Қорытынды бөлімі

Сапқа тұрғызу. Бағалау.


15мин


25мин


5 мин

Қолды тік, артқа нық апарамыз


Кеудені ашып, жауырынды дұрыс айналдырамыз

Қол иық тұсында тік болуы керек

Осы сәтте қолдын ұшына қарау


Қолды жоғары түзу ұстау керек


Қолды бастан жоғары көтеру


Тақырыбы: Биіктікке секіру

Максаты:

Спорт құралдары: планка, екі баған.

Түсінігі

Уақыты

Методикалық нұсқау

Сапқа тұру. Түзел! Тік тұр!

Сабақтын тақырыбын түсіндіру.

Жүру.Жүгіру.

1)Оң жақпен жүгіру

2)Сол жақпен жүгіру

3)Артпен жүгіру

4)Тізені көтеріп жүгіру

5)Аяқты алға сермей жүгіру

6)Аяқты артқа созып жүгіру

Баяу жүгіру,жүру

Жүріп келе жатқанда жасалатын жаттығулар.

1. Оң қол жоғары, сол қол төменде

1-2 оң қолды артқа сілтей.

3-4 ауыстырамыз қолды.

2. Екі қол екі иықта

1) 4рет алға

4рет артқа айналдырамыз.

3. Қол кеуде алдында бүгулі

1)Екі рет бүгілген калпы, екі рет жазып апарамыз

жанымызға

Жалпы дене дамытуға жаттығулары.


1) Б.қ. Сол аяқпен тізерлеп отыру

Екі қол артта, бас кеудеге қарай еңкетілген.

1. Тұру,қолды жоғары созу шалқаю демалу керек


2)екі аяқты алшақ қойып қолды екі жаңға созып ұстап тұрып:

Бір аяқты тізеден бүгіп, бүгілмей түзу тұрған аяққа қарай еңкею, осы сәтте қолды бастан жоғары көтеру


3) екі аяқты алшақ қойып екі қолды желкеде ұстап тұрып денені айналдыру


Биіктікке секірер алдында түсінік алу керек

Секірерде бірінші, екпін итерілуге дайындалу, итерілу, кергіден өту және жерге түсу Екпінмен жүгіру бұрышы 35-40 кергіге дейін жүгіру 7-9 қадам. Белгілеген жерден табан тиісімен жүгіру басталады. Жылдамдықтың өсуіне байланысты адамның ұзындығы да өседі. Алғашқы үиренген кезде 3-адымнан екпін алып секіргенде, екінші адым ұзынырақ болып келеді. Ал ақырғы адым қысқарақ.


Формаларына назар аудару.

Қолды екі жаққа соза, аиналдарып жүгіру.


Денені тік ұстау керек..

Аяқты түзу ұстау.

Қолды тік ұстап, қолды нық сермеу керек.

Қолды жазғанда иық тұсында тік ұстау керек.


Тақырыбы: Граната лақтыру.

Мақсаты.Бұлшық ет жүйелерін нығайту иық белдеуі

мен қолдарды дамыту үшін.

Спорт құралдары. Граната.500 г.

Өткізетін жер: спорт алаңы.

Түсінігі

уақыты

Методикалық нұсқау.


Дайындық бөлімі

Сапқа тұру. Түзел! Тік тұр!

Сабақтын тақырыбын түсіндіру.

Жүру.Жүгіру.

1)Оң жақпен жүгіру

2)Сол жақпен жүгіру

3)Артпен жүгіру

4)Тізені көтеріп жүгіру

5)Аяқты алға созып жүгіру

6)Аяқты артқа созып жүгіру

Баяу жүгіру,жүру

Жүріп келе жатқанда жасалатын жаттығулар.

1. Оң қол жоғары, сол қол төменде

1-2 оң қолды артқа сілтей.

3-4 ауыстырамыз қолды.

2. Екі қол екі иықта

1) 4рет алға

4рет артқа айналдырамыз.

3. Қол кеуде алдында бүгулі

1)Екі рет бүгілген калпы, екі рет жазып апарамыз

жанымызға

Жалпы дене дамытуға жаттығулары


Негізгі бөлім.


Гранатаны 12-13 жастағы балалар 350гр лақтырады. 9-10-11 сыныптың қыз балалары 500гр граната лақтырады. Ұл балалар 700гр граната лақтырады.


Граната лақтырғанда оң қолмен лақтыратын бағытқа сол иығын беріп, екі аяғын сәл ашық қояды.Сол қалыпта сол аяқты аздап артқа қарай жылжытып қояды,бұл аяқтың ұшы оң аяқтың өкшесімен бірдей сызықта болуы керек.


Қорытынды бөлімі.

Сапқа тұрғызу.

Жіберген қателіктерін айту.


Бағалау.

15

Екі қолды айналдырып жүгіру.

Денені неғұрлым тік ұстау.

Аяқты созып тік ұстау.


Қолды тік, артқа нық апарамыз


Кеудені ашып, жауырынды дұрыс айналдырамыз

Қол иық тұсында тік болуы керек

Осы сәтте қолдын ұшына қарау


Қолды жоғары түзу ұстау керек


Қолды бастан жоғары көтеру

Граната ұстағанда қолды иықтан асыра лақтыруға көп көңіл бөлу қажет. Граната ұстаған қолды иықтан қашық, бір жақ жанмен сілтеу керек.

Гимнастика

Тақырыбы: Саптық жаттығулар. Қатарға лекке тұру. Қозғалыс кезіндегі 1-2-3-4 сан түзеп жүру.

Мақсаты: Тыныс алуды тереңдету, қол мен

Спорт құралдары: Сықырғыш

Өтетін орны: Спорт зал

Түсінігі

Уақыты

Методикалық нұсқаулар

Негізгі бөлімі.Даярлық бөлімі

Сапқа тұру. Балаларды түгендеу. Сәлемдесу.

Сабақтын барысын түсіндіру.

Жүру.Жүгіру.

1)Оң жақпен жүгіру

2)Сол жақпен жүгіру

3)Артпен жүгіру

4)Тізені көтеріп жүгіру

5)Аяқты алға созып жүгіру

6)Аяқты артқа созып жүгіру

Баяу жүгіру,жүру

Жүріп келе жатқанда жасалатын жаттығулар.

1. Оң қол жоғары, сол қол төменде

1-2 оң қолды артқа сілтей.

3-4 ауыстырамыз қолды.

2. Екі қол екі иықта

1) 4рет алға

4рет артқа айналдырамыз.

3. Қол кеуде алдында бүгулі

1)Екі рет бүгілген калпы, екі рет жазып апарамыз жанымызға

Жалпы дене дамытуға жаттығулары.

І. Б.Қ. аяқ нық кеңдігінде қол белде.

1) Басты оңға

2) Солға

3) Алға

4) Артқа

ІІ. Б.Қ. қол белде, аяқ нық кеудесінде.

1) Екі қол жоғары, оң аяқ артқа, аздаған шалқаю.

2) Орнымызға келеміз

3) Сол аяқ артта

4) Орнымызға келеміз.

ІІІ. Қол белде аяқ иық кеңдігінде.

1) Денені оңға бұрамыз

2) Б.Қ.

3) Солға бұрамыз

4) Б.Қ.

ІV. Б.Қ. аяқ иық кеңдігінде. Қол белде.

1) Қолды алға созып, отырамыз.

2) Тұрамыз

3) Отырамыз

4) Тұрамыз

V. Секіру, адымдау.

Негізгі бөлімі

Саптық жаттығулар.

Сапқа тұру үшін «Сапқа тұрындар», «Қатарға» немесе «Лекке»-тұрындар деген, пәрмендер беріледі.

Сапта тұрғанда жинақы, түзу, бұлшық етті қатайтпай, аяқ өкшелерін бірге, ұшын сәл ғана алшақ ұстап, қолды жанға жіберіп, саусақты жартылай бүгіп, тікке, алға қарап тұрады.

«Еркін тұр»- дегенде денені бос ұстап, аяқты сәл ғана бүгіп, оң немесе сол аяқты бос ұстайды.

«Оңға! Солға», «Шеңбермен солға(оңға)»

Шеңбермен солға бұрылу, сол аяқтың өкшесімен, оң аяқтың ұшымен орындалады. «Оңға»- оң өкшемен, сол аяқтың ұшымен бұрылады.

Бір саптан екі сапты құру үшін мынандай команда болады.

«Екі сапқа тұр!»

Екінші сапқа ауысу үштік есептен жүреді, бір-сол аяқты артқа, екі-оң аяқты алдынғы баланың артына үш-сол аяқты оң жақтын жолына қою.

Жылдамдықты өзгерту үшін мынадай команда

беріледі

«Адымды ұлғайт!», «Адымды азайт!»

«Адымды тездет!», «Адымды қысқарт!»

«Жарты адыммен!», «Толық адыммен!»

Қорытынды бөлімі

Сапқа тұрғызу, Қателерін айту. Бағалау.

15

1

1


3


1


1

1

1


1

25


5


5


5

10


5

Балалардың формасын тексеру

Сапта түзу тұруларын қадағалау

Қолды жанға созып, айналдырып жүреміз

Құлап қалмай оң жақпен қарап жүреміз

Денені оңға, солға бұра жүреміз

Тез бұрмай, баяу істейміз. Басты кеудеге қарай неғұрлым тереңірек тигіземіз


Қолды түзу тік, құлақ тұсында

Денені тік ұстаймыз

Қолды алға созып, денені тік ұстаймыз

«Лек» немесе «тізбек» оқушылардың бірінің артынан бірі тұруы.

Лекте-тұрғанда ара-қашықтықты сақтайды

Лекте 1 тұрған-бағыттаушы. Ақырға тұрған бала- аяқтаушы


Сапта көбірек берілетін командалар «Түзел!», «Тік тұр!», «Еркін тұр!», «Тарқа!», «Сынып ретпен санал!», «Бір екіге санал!»

Сан атаулары қатты тез айтылады

«45º» бұрылыс жасау үшін мынанадай команда беріледі.

«Жарты бұрылыс-оңға». «Жарты бұрылыс-солға»


2 саптан бір сапқа-ауысқанда 2-ші қатарда тұрған оқушылар 1-дегенде сол аяқпен солға, 2-дегенде оң аяқпен алға бірінші қатарға тұрып, 3-дегенде сол аяқты оң аяқтың жанына қояды.


Қозғалыс кезінде бұрылу үшін мынадай командалар болады.

«Оңға!», «Солға!», «Үйіріліп шыр айнал!»

Тақырыбы: Кіші аттан секіру.

Мақсаты: Бұлшық еттерді өсіру,нығайтуға ,тыныс алу мен қан айналу жүйесінің қызметін жақсартуға жәнеде биіктіктердегі кедергілерден тез оңай өтуге бейімдеу.


Спорт құралдары: Сықырғыш, ағаш ат.

Өтетін орны: спорт зал.

Түсінігі

уақыты

Методикалық нұсқау.

Дайындық бөлімі.


Сапқа тұру. Түгендеу. Сәлемдесу.

Сабақтың барысын түсіндіру.

Жүру, спорттық жүріс

Жүгіру оң, сол жақпен, артпен жүгіру.

ХХХХ-қиғаштан жүгіру

Тізені көтеріп жүгіру, аяқты алға сілтеп, артқа сілтеп жүгіру.


Жай жүгіру. Демді қалыпқы келтіріп,

жүріп жаттығу жасау.


Жалпы дене жаттығулары

І. Б.Қ. аяқ нық кеңдігінде қол белде.

1) Басты оңға

2) Солға

3) Алға

4) Артқа

ІІ. Б.Қ. қол белде, аяқ нық кеудесінде.

1) Екі қол жоғары, оң аяқ артқа, аздаған шалқаю.

2) Орнымызға келеміз

3) Сол аяқ артта

4) Орнымызға келеміз.

ІІІ. Қол белде аяқ иық кеңдігінде.

1) Денені оңға бұрамыз

2) Б.Қ.

3) Солға бұрамыз

4) Б.Қ.

ІV. Б.Қ. аяқ иық кеңдігінде. Қол белде.

1) Қолды алға созып, отырамыз.

2) Тұрамыз

3) Отырамыз

4) Тұрамыз

V. Секіру, адымдау.

Негізгі бөлім

Ағаш аттан секіру- гимнастикалық көпсайыстың қарапайым түрі.


Ағаш аттан секіру аяқпен көпіршені басудан басталады. Көш!


Тіреп секіру тұтасымен мынандай кезендерден тұрады:

1.екпіндей жүгіру

2.көпіршені басу

3.аяқпен серпілу

4.қолды ағаш атқа тірегенге дейінгі қалықтеп ұшу.

5.қолмен серпілу

6.қолмен серпілуден кейінгі қалыптап ұшу

7.жерге түсу

Көпіршені ағаш аттың алдына қою кезінде мынаны білген жөн:

Екпіндей жүгіріп келу жылдамдығы, секіру түрі, аяқпен серпілу күші есепке алынады.

Ағаш аттан секірудің 2 түрінің бірі - екі аяқты кең ашып немесе екі тізкеі бүгіп секірудің бірі орындалу керек. Секірудің бұл екі түрінде де қолды алдын ала серімелей, яғни аяқпен серпіліп ыршығаннан кейін денені қосымша қимылдатпайақ орындауға болады.

Қорытынды бөлімі

Жеңіл жаттығу беру. Сапқа тұрғызу, қателерін айту.

Бағалау.

15


2


2

1

1


1

1


1


2

1


1

1


25

Формаларына қатты назар аудару

Қол кеуде тұсында, жамбастың қозғалысын қадағалау.


Қолды жанда айнал. жүгіру, оң жақпен қарап жүгіру.

Аяқты түзу ұстап, денені тік ұстау керек.


Тез бұрмай, баяу істейміз. Басты кеудеге қарай неғұрлым тереңірек тигіземіз


Қолды түзу тік, құлақ тұсында

Денені тік ұстаймыз


Қолды алға созып, денені тік ұстаймыз


Көпіршеден серпілуге қолдың алға қарай сілтеуі дем береді.


Қимыл-әрекеттер әрқашан ұқсас және барлық секіру түрлеріне ортақ.


Көпіршеге аяқты тіреп секіруді орындау техникасы ұлдарға да, қыздарға да бірдей.


Ағаш аттан секіруге арналған екпіндей жүгіріп келу қашықтығы 60-70 см гөрі алып тұрса, онда екпіндей жүгіріп келу қашықтығы өсе түсуі мүмкін


Тақырыбы: Бөрененің үстінде жүру

Мақсаты: Ептілікті, шапшандықты, дамыту

Спорт құралдары: Сықырғыш , бөреш гимн-ң

Өлшейтін орны: спорт зал


Түсінігі

уақыты

Методикалық нұсқау.

Дайындық бөлімі.


Сапқа тұру. Түгендеу. Сәлемдесу.

Сабақтың барысын түсіндіру.

Жүру, спорттық жүріс

Жүгіру оң, сол жақпен, артпен жүгіру.

ХХХХ-қиғаштан жүгіру

Тізені көтеріп жүгіру, аяқты алға сілтеп, артқа сілтеп жүгіру.


Жай жүгіру. Демді қалыпқы келтіріп,

жүріп жаттығу жасау.


Жалпы дене жаттығулары

І. Б.Қ. қарама- арсы тұру, таяқ алда;

1) сол аяқты жанға еңкейген мезгілде, таяқшаны жоғары көтереміз.

2) Б.Қ

3) Оң аяқты жанға сілтегенде, таяқты жоғары көтереміз.

4) Б.Қ

ІІ. Б.Қ. бір біріне арқасын беріпа тұру, таяқ бастан жоғары ұсталады.

1) Бір мезгілде сол аяқпен алға аттау.

2) Б.Қ

3) оң аяқпен аттау

4)Б.Қ

ІІІ. Б.Қ Таяқты алшақ қойып, қарама - қарсы тұру.

1) Оң қолды алға жоғары көтеріп, сол қолды алда төмен,ұстап, араларына тіке арналасқан таяқтан ұстау.

2-3 рет серігінің қолынан таяқты бұрып, татып алмақшы болғандай жасау к/к.

2 бала сабырлы түрде қарсылық жасайды.

ІV. Б.Қ 3 -4 адым қашықта бір-біріне қарама қарсы тұрады. Екі қолымен таяқты көлденең ьір-біріне лақтыру ж/е төменгі жағынан ұстау.

Негізгі бөлім

Бөрененің үстінде қыз балаларға 100 см биіктікте.

Бөрененің үстінде жүргенде аяқтың ұшын шығарып салу керек.

Бөрененің ортасына басынан шетіне дейін барып, оң аяқты ж/е сол аяқтың ұшымен өлшеуі айналамызда да ортаға қарай жүреміз.

Ортаға келіп сол аяқты алға, тізерлеп отырамыз.

Орынымызда тұрып қарлығаш қалпын саламыз, оң аяқ түзу сол аяқ артқа созылған қолымыз жан жақта тепе- теңдік сақталаған. Бастапқы қалыпқа келеміз де алдыға қарай» жүріп бөрененің шетінде жүріп секіріп түсеміз.


Қорытынды бөлімі

Сапқа тұрғызу. Қателерін айту. Бағалау


15

Формаларына қатты назар аудару


Еркін тұрғызу


Қолды жанда айнал. жүгіру, оң жақпен қарап жүгіру.

Аяқты түзу ұстап, денені тік ұстау керек.


Тез бұрмай, баяу істейміз. Басты кеудеге қарай неғұрлым тереңірек тигіземіз


Қолды түзу тік, құлақ тұсында

Денені тік ұстаймыз


Қолды алға созып, денені тік ұстаймыз


Көпіршеден серпілуге қолдың алға қарай сілтеуі дем береді.


Қимыл-әрекеттер әрқашан ұқсас және барлық секіру түрлеріне ортақ.


Көпіршеге аяқты тіреп секіруді орындау техникасы ұлдарға да, қыздарға да бірдей.


Ағаш аттан секіруге арналған екпіндей жүгіріп келу қашықтығы 60-70 см гөрі алып тұрса, онда екпіндей жүгіріп келу қашықтығы өсе түсуі мүмкін


Тақырыбы: Акрабатика. Жауырынға тұру. Алға домалап түсу, артқа қарай домалау.

Мақсаты: Күшпен ептіліктің дамуына көмектеседі. Дененің жан жақты дамуына ықпал етеді.

Спорт құралдары: Спорттық маты

Түсінігі

Уақыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі

Сапқа тұру. Сәлемдесу.

Түгендеу.

Сабақ барысын түсіндіру.

Жүру, жүгіру, басу,

жүгіру.

5-6 түрі. Жүріп жасалатын

жаттығу

түрі.

Жалпы дем дамыту жаттығулары. Гимнастикалық қабырға.

І. Б.Қ. жүрелеп отыру. Белгі боцынша жоғарыға өрмелеуді жылдам екпінде орындау, төмен қарай бір қолмен түсу (2-4 рет қайталау)

ІІ. Б.,Қ. Иық денгейіндегі пернегіні оң қолмен ұстап, гимнастикалық қабырға оң жақ беріп түсу. 1-3 сол аяқпен ілгері-кецінді сілтеу. 7-8 рет

ІІІ. Б.Қ. аяқ арасын алшақ қойып, гимнастикалық қабырғаға қарай жүру. Бел деңгейіндегі сырықтан ұстау.

  1. Оң аяқты оң жақ бүйірге жіберіп, сол аяққа отыру.

  2. Б.Қ.

  3. Сол аяқты сол жақ бүұйірге жіберіп, оң аяққа отыру. 7-8 рет

Негізгі бөлімі.

Алға және артқа домалап түсуді орындау үшін жинақталу қажет.

Жаттығу жасау үшін жүрелеп отырады, бас екі тізенің арасына қарай еңкейтіледі.

Аяқты тіреп итерілу қарсауында және домалап түсудің алдында қауіпсіздендіруші қолымен оқушының желкесін басып, басын төсенішке тигізбей, екі тізесіңе жақындатады сосын денені бірдей аударып түсуге көмектеседі.

Артқа домалап түсуде шалқанан жатып қолды иықтан асыра тіреу арқылы артқа тербетілуден бастаған жөн. Сосын жауырынға тұрған қалыптан артқа қарай аударылып, қолды иықтан асыра еденге тигізіп қайтадан жүрелеп отыру.

Қорытынды бөлім

Сапқа тұру. Бағалау.

15


25


Формаларына назар аудару.


Жүру, жүгіру кезінде дұрыс жаттығу жасағандарын қадағалау.

Денені неғұрлым тік ұстау

Денені тік ұстап алушы тік сілтеу.

Денені неғұрлем тік ұстап, аяқты түзу ұстау керек.

Міндетті түрде, отырғанда тізені құшақтау керек.

Қауіпсіздендіруші бір қолың (алақаның) баланың желкесіне қояды.


Жауырынға тұру иықтағы жерег тіреу арқылы жүзеге асырылады.


Тақырыбы: Жауырында тік тұру, шынтақта жерге тіреу арқылы көпірше жасау.

Мақсаты: Жаттығумен айналысу адамның организмне жан-жақты ықпал етіп, күш пен ептіліктің дамуына көмектеседі. Жүйке бұлшық еттерін және вестибулярлық ақпаратты жетілдіру.

Спорт құралдары: маты гимнастикалық

Түсінігі

уақыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі

Сапқа тұру. Сәлемдесу. Түгендеу.

Бақ барысын түсіндіру. Жүру, жүгіру, баяу жүгіру.

Жүріп жпсплптын жаттығулар. 7-8 рет

Жалпы дене дамыту жаттығулары. 8-10 рет.

Негізгі бөлімі

Шалқадан жату қалпынан аяқтын ұшын бастан асыра еденге тигізе отырып, бел еденнен көтерілген кезде алақанмен мыныңды қаусыра ұстап, қолды белге тіреу керек және қолды иықтан бүгіп, оны дененің астына қарай көбірек исібереміз, одан кейін аяқты жоғары қарай созамыз иықты тірейкөтерілу арқылы жауырынға тұрамыз. Жауырынға тұру үшін орнықты аяқпен әр түрлі қимылдар жасау керек.

  1. аяқты бүгу

  2. аяқты алшақ ұстау

  3. бір аяқты алға екінші аяқты артқа қарай жіберу.

Қорытынды бөлім

Сапқа тұрғызу. Қателерін айту. Бағалау.


15


25

5


Формаларына назар аудару.

Жүгіру кезінде дұрыс дем алуларын айту.

Көпірді жасауды үйренуде шалқалап жату қалпынан бастау керек.

Негізгі тұрыста тұрған қалыпта еденге не гимнастикалық қабырғада жасаған жөн.

  1. Щалқадан жатып, қолды иықтан асыра жерге тіреп, жолдасының көмегі арқылы белгі көтеріп көпірде жасау керек.

  2. Қолмен аяқ иықтың кеңдіігндей мөлшерде түзу ұсталып, бас артқа шалқая береді. Негізгі көпірде 3 сек. Тұру керек.

Шаңғы даярлығы

Тақырыбы: Ауыспалы 4 адымды жүріс

Мақсаты: Нерв жүйесін шынықтыру, мидың шаршағаның қалпынеа келтіру.

Спорт құралдары: шаңғы

Түсінігі

уақыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі

Сапқа тұру. Сәлемдесу. Түгендеу.

Сабақтың барысын айту. Шаңғы сабағында техника қауіпсіздігін айту. Қалай киінуін, бетті, қолды үсік шалмауын. Шаңғы және таяғын дәлдеп алу үшін мына кестені айтып өту керек.

15

Формаларына назар аудару.

Жүгіру кезінде дұрыс дем алуларын айту.

Дененің ұзындығы см

150

155

160

165

170

175

180

185

Дене салмағы кг


40


45

50

55

60

65

70

75

Шаңғының ұзындығы см

180

190

195

200

205

210

215

220

Таяқтың ұзындығы см

110


115

120

125

130

135

140

145

Егерде дененің салмағы мен биіктігі сәйкес келмесе,оған өзгерістер жасалады. Мысалы, дененің ұзындығы 170см және салмағы 60кг болса шаңғының ұзындығы 205см болуы мүмкін ал дененің ұзындығы осындай болып бірақ салмағы65кг болса онда шаңғының ұзындығы 210см болуы керек.

Негізгі бөлімі

Ауыспалы төрт адымды жүрістің барысы, төрт сырғанау адымымен қолмен екі итерілістен тұрады.

Бірінші екі адымға шаңғы кезегімен таяқты алға шығарады. 3 және 4 адымға таяқпен ауыспалы екі итеріліс жасайды. Ауыспалы төрт адымды жүріс таяқпен итерілу қиындығында сырғанау нашарлағанда терен және жұмсақ қарлы жерлерде қолданылады. 1 және 2 адым таяқпен итерілмей қысқарақ болса, 3 және 4 таяқпен итеріліп әрі зынырақ адыммен орындалады.


Қорытынды бөлім

Сапқа тұрғызу. Шаңғыларын тазалатып әкелу, қателерін айту, бағалау.

5


Ауыспалы жүрістің негізіне сырғанау адымдары жатады, шаңғыша аяқпен және қолындағы таяқпен ауыспалы түрде итеріседі.

Бұл жүрісте ауырлығы көбінесе аяққа түседі. Ауыспалы жүрістің сырғанау адымдарына байланысты екі адымды және төрт адымды болып көрінеді. Бұнын ішінде көп тарағаны ауыспалы екі кадымды жүріс. Бұл жүрісте аяқ пен қолдың қозғалысы жай жүрістегідей ауысып отырады. Әр қадамға таяқпен бір рет итерілу. Негізгі жүріс сырғанау адымы.

Тақырыбы: Бір мезгілде бір адымды жүріс

Мақсаты: Шаңғы даярлығында денсаулықты жақсартып, шынығуға жан жақты әсер етеді.

Спорт құралдары: шаңғы

Түсінігі

уақыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі

Сапқа тұру. Сәлемдесу. Түгендеу.

Бақ барысын түсіндіру. Жалпы дене дамыту жаттығуларын жасату, дене қыздыру.

Негізгі бөлімі:

Бір аяқпен сырғанау және бір мезгілде екі аяқпен итерілу, бір мезгілде бір адымды жүрістің негізі болады. Шаңғышы екі шаңғымен сырғанай отырып, қалыпты қимылдап, екі таяқты да, ілгері шығарады. Салмақты аяқтың ұшына түсіреді. Осы жағдайда тізені аз ғана бүгәіп, бір аяқпен сырғанай отырып, екінші аяқты ілгері шығарып, осы аяққа салмақты салады. Сонымен, бір мезгілде таяқ қарға тіреле бастайды. Аяқты сермеудің, аяқталар кезінде таяқтар сәл - пәл ілгері еңкейтілген жағдайда.

Шаңғышы екі таяқпен итеріп, тұрған аяқты алғашқысының жанына әкеледі. Жүрістің бұл түрінде екі таяқ қатар екі аяқ кезек кезек серпіліп отырады. Шаңғымен бір мезгілдегі бір адымды жүрісті, жазықтау төбелерден түсу арқылы үйренеді, жаттығуды санау арқылы орынедау болады. Бір адымдап таяқты шаншу 2 адымдап таяқты итеру, үш аяқты бірге ұстау. Шаңғышы таяқтарды алға шығарып, дене салмағын бір аяққа түсіріп аздап бүгіледі. Содан соң түзеле келе аяқпен тез итеріледі. Аяқпен итерілгеннен кейін таяқтары тік қалыпқа келеді. Шаңғышы таяққа тартылғандай болып денесін алға еңкейе келіп екі таяқпен бір мезгілде итеріледі де екі шаңғымен сырғанайды қозғалыс осылай қайталвана береді.

Қорытынды бөлім

Сапқа тұрғызу. Шаңғыларын тазалатып әкелу, қателерін айту, бағалау.


15

5


Формаларына назар аудару.

Жүгіру кезінде дұрыс дем алуларын айту.

Аяқты әлсіз серпу нәтижесінде эжылжитын қадамның қысқа болуы. Таяқсыз әлсіз итеру және шаңғымен жеткіліксіз сырғанауы.

Таяқпен кешігіп итерілуі.

Қозғалыс ырғағының бұзылуы.

Тепе теңдікті кездейсоқ жоғалту.

Дененің жан жаққа көбірек ауытқуы.

Таяқтың сүйретілуі


Тақырыбы: Шаңғымен еңіске түсу

Мақсаты: Денсаулықты нығайтудың төзімділікті арттырады және денені

шынықтыру.

Спорт құралы:Шаңғы

Түсінігі

Уақ

ыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі

Сапқа тұру. Сәлемдесу.Түгендеу.

Сабақтың барысың айту.

Киім жылы, жеңіл және ыңғайлы болуы керек.

Биіктіктен түскенде таяқтарды алға шығармаған дұрыс, өйткені құлаған жағдайда оған арандай қалу қауіпі бар.

Беткейден түскенде етегінде тоқтай тұруға болмайды.


Негізгі бөлімі:

Ылдиға түсу кезінде шаңғышының күші дененің қалпына қыстырып отыруға, тепе-теңдікті сақтауға, тоқтатуға, жазық емес жерлерден өтуге және бағытты өзгертуге кетеді.

Еңіске түсу жылдамдықта орындалатын болғандықтан шаңғышыдан батылдық тапқырлық, күштілікті жылдамдықты және тепе-теңдікті сақтауды талап етеді.

Беткейден төмен сырғаған дұрыс тұруға назар аудару қажет. Төбеге қарай шыққанда немесе ойлы-қырлы беткейден төмен сырғағаннан түскенде аяқтың тізесін бүгу керек. Ойлы-қырлы жерге жақындап келгенде төмен отыру керек төбешіктен қайта сырғанғанда қайта сырғағанда денені жазу керек.


Қорытынды бөлімі

Сапқа тұрғызу. Шаңғыны тазалату. Қателерін айту. Бағалау.

15


25

5

Формаларын тексеру.


Себебі артқа келе жатқан шаңғышы соғылуы мүмкін.


Беткейден төмен сырғағанда аяқты түзу ұстауға денені алға қарай еңкейтуге, қолды жоғары көтеруге немесе таяқты алға ұстауға болмайды.


Тақырыбы: Өрге шығу тәсілдері.

Мақсаты:

Спорт құралдары: Шаңғы

Түсінігі

Уақ

ыты

Методикалық нұсқау

Дайындық бөлімі:

Сапқа тұру. Түгендеу. Сәлемдесу.

Сабақ барысын түсіндіру.

Ауа-райына байланысты, жылы-суығына қарай жаттығулар жасату.


Негізгі бөлімі:

Өрге шығу тәсілдері:

Шырша жартылай шырша, кейде сатылап (баспалдақ) тәслдері пайданалынады.

Өрге шығу кезінде алма-кезек екі адымдапа жүру тәсілімен салыстырғанда кеуде көп еңкейеді, адым ұзындығы азаяды, қолмен итеру әрекеті бір мезгілде аяққа күш салып жылжу қозғалысына сай келеді.Шаңғышы осы кезде бірден күш алып, тағы да


15


25


Формаларын қарау




 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал