Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу. (8 сынып)

Бекітемін: Сыныбы: 8 «Ә», «Б», «В»

Күні:

Сабақтың тақырыбы: Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу.

Сабақтың мақсаты: Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеуді үйрету

Сабақтың көрнекілігі: карточкалар, кестелер, суреттер.

Пайдаланатын құралдар: заттардың тығыздығы туралы кесте, меншікті жылусыйымдылығы және меншікті жану жылу кестесі.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.

ІV. Жаңа сабақ бойынша түсінігін тексеру.

V. Жаңа сабақты бекіту.

VI. Үйге тапсырма.

І. Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушыларды түгендеп, көңілін сабаққа аудару, құралдарын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

• Қайнау дегеніміз не?

• Сұйық қайнайтын температураны не деп атаймыз?

• Қайнау кезінде не өзгермейді?

• Қорғасынның қайнау температурасы нешеге тең?

• Меншікті булану жылуы дегеніміз не?

• Меншікті булану жылуының формуласы қандай? Өлшем бірлігі?

• Спирттің меншікті булану жылуы неге тең?

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.

№1. Үйдің массасың жобалап табайық, егер V=авс=5м*3м*0,4м=6м³ m₁=400кг/м³*6м³=2400кг(бұл 1 қабырғаның массасы, ал қабырға 4 және еденмен төбе) m_үйдың=2400*6=14400кг

Формуласы:

Шешуі:

ρ=

с=

V=6м³

m=14400кг

Δt=15⁰С

q_ағаш =1*10⁷Дж/кг

q_көмір=2,9*10⁷Дж/кг

q_торф=1,5*10⁷Дж/кг

q_газ=3,6*10⁷Дж/кг

m_ағаш =?

m_көмір=?

m_торф=?

m_газ=?

m=ρV

Q=сmΔt

Q=qm

m=Q/q

№2 . Үйдің массасың жобалап табайық, егер V=авс=5м*3м*0,4м=6м³

m₁=2500кг/м³*6м³=15000кг(бұл 1 қабырғаның массасы, ал қабырға 4 және еденмен төбе) m_үйдың=15000*6=90000кг

Формуласы:

Шешуі:

ρ=

с=

V=6м³

m=90000кг

Δt=15⁰С

q_ағаш =1*10⁷Дж/кг

q_көмір=2,9*10⁷Дж/кг

q_торф=1,5*10⁷Дж/кг

q_газ=3,6*10⁷Дж/кг

m_ағаш =?

m_көмір=?

m_торф=?

m_газ=?

m=ρV

Q=сmΔt

Q=qm

m=Q/q

№3. Үйдің массасың жобалап табайық, егер V=авс=5м*3м*0,4м=6м³

m₁=1800кг/м³*6м³=10800кг(бұл 1 қабырғаның массасы, ал қабырға 4 және еденмен төбе) m_үйдың=10800*6=64800кг

Формуласы:

Шешуі:

ρ=

с=

V=6м³

m=64800кг

Δt=15⁰С

q_ағаш =1*10⁷Дж/кг

q_көмір=2,9*10⁷Дж/кг

q_торф=1,5*10⁷Дж/кг

q_газ=3,6*10⁷Дж/кг

m_ағаш =?

m_көмір=?

m_торф=?

m_газ=?

m=ρV

Q=сmΔt

Q=qm

m=Q/q

№4. Бақтағы суды қыздыру үшін 4,2*10⁷Дж жылу жұмсау керек. Бұл үшін мынадай отындардан қанша жағу керек: а)ағаш көмірі, б)табиғи газ, в)керосин?

Формуласы:

Шешуі:

Q=4,2*10⁷ Дж

q₁=3,4*10⁷Дж/кг

q₂=3,4*10⁷Дж/кг

q₃=3,4*10⁷Дж/кг

m₁=? m₂=?

m₃=?

№5. Температурасы 0⁰С 2кг мұзды ерітіп, температурасы 40⁰ суға айналдыру үшін, қанша жағу керек?

Формуласы:

Шешуі:

t⁰=0⁰С

λ=3,4*10⁵Дж/кг

с=4200Дж/кг⁰С

t₁⁰=40⁰С

m=2кг

Q=?

№6. Массасы 1, 5 т кірпіштен жасалған пешті 10⁰С -тан 20⁰С - қа жылыту үшін қанша жылу мөлшері қажет?. с = 880 Дж/кг⁰СФормуласы:

Шешуі:

m=1,5 т

t₁=10⁰С

t₂=20⁰C

c=880 Дж/кг*⁰С

Т/к; Q-?

№7. Массасы 3 кг оқ дәрі жанғанда 11400 кДж энергия бөлінген, Оқ дәрінің меншікті жану жылуын есептеңдер.Формуласы:

Шешуі:

m=3 кг

Q=11400 кДж

q-?

№8. Температурасы 57⁰ С массасы 200 г сынапты буға айналдыру ұшін қанша жылу мөлшері жұмысалады. r = 0,3*10⁶ Дж/кгФормуласы:

Шешуі:

t=57⁰С

m=200 г

r = 0,3*10⁶ Дж/кг

Т/к; Q-?

№9. Бастапқы температурасы 27⁰С массасы 1 кг қорғасын кесегін балқыту үшін қандай жылу мөлшері қажет? l= 0.25*10⁶ Дж/кг, t = 327⁰C, c = 140 Дж/кг⁰CФормуласы:

Шешуі:

t=27⁰С

m=1 кг

l= 0.25*10⁶ Дж/кг

t = 327⁰C

c = 140 Дж/кг*⁰C

Т/к; Q-?

№10.Бастапқы температурасы 20⁰С,массасы 10 кг суды ашық ыдыста қайнағанға дейін қыздырып,буға айналдыру үшін қанша жылу мөлшері жұмсалады? С=4200 ДЖ/кг ⁰С

L=2,3*10⁶Дж/кгФормуласы:

Шешуі:

t=27⁰С

m=1 кг

С=4200 ДЖ/кг ⁰С

L=2,3*10⁶Дж/кг

Т/к; Q-?

ІV. Жаңа сабақ бойынша түсінігін тексеру.

• Неліктен сорпадағы еттің пісуі оның әлсіз немесе күшті отта тұрғанына байланысты емес?

• Су және су буы молекулаларының бірдей температурадағы кинетикалық энергиялары өзара тең бола ала ма? Осы жағдайдағы су мен будың ішкі энергиялары ше?

• Суық күндері бөлме терезелерінің ішкі жағына неліктен тамшылар жиналады?

V. Жаңа сабақты бекіту.

Есептер шығару

VI. Үйге тапсырма. тарауды қайталау